ΗΠΑ ΠΡΟΣ ΤΟΥΡΚΙΑ: «θερμή» προειδοποίηση για κυπριακή ΑΟΖ

του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ 

Έντονο διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας καταγράφηκε στις 9 Δεκεμβρίου, με την Ουάσιγκτον να απευθύνει «επιθετικό» διάβημα στην Άγκυρα για την παρουσία του ερευνητικού πλοίου ««Μπαρμπαρός» στο οικόπεδο 3 της κυπριακής ΑΟΖ, με άμεση συνέπεια την αναχώρηση του σκάφους για πιο... ήσυχα νερά. 

Το επεισόδιο δεν είναι άσχετο με την ενεργό εμπλοκή των Αμερικανών στις διαπραγματεύσεις για το... πολιτικό πρόβλημα της Κύπρου και την αποφυγή εντάσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, θέμα που η Ουάσιγκτον θεωρεί μείζονος στρατηγικής σημασίας. Πίσω όμως από τις διπλωματικές κουρτίνες οργιάζουν, σύμφωνα με πληροφορίες οι φήμες για την πορεία των διαπραγματεύσεων και το ρόλο της Ελλάδας και της Τουρκίας, ενώ ιδιαίτερα λεπτή φάση διανύουν και οι σχέσεις Αθήνας - Λευκωσίας καθώς και οι σχέσεις των Τουρκοκυπρίων με την Άγκυρα. 

Ως προς το διπλωματικό επεισόδιο, ιδιαί­τερα αξιόπιστη πηγή σημείωσε ότι στις 8 Δεκεμβρίου το «Μπαρμπαρός» περιφερόταν στα όρια του οικοπέδου 3 της κυπρια­κής ΑΟΖ χωρίς να την έχει παραβιάσει. 

Τις κινήσεις του τουρκικού σκάφους αντελή­φθησαν πρώτοι παράγοντες της πολικής εταιρείας ΕΝΙ, η οποία μαζί με τη νοτιοκορεατική KOGAS έχει εξασφαλίσει την άδεια για έρευνες στη συγκεκριμένη περιοχή. Αυτοί ειδοποίησαν τις ελληνοκυπριακές Αρχές, που με τη σειρά τους έστειλαν σήμα στους Αμερικάνους οι οποίοι και επιλήφθησαν της υπόθεσης που κατέληξε με την άρον άρον αποχώρηση του τουρκικού σκάφους. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, οι Αμερικανοί όχι μόνο ζήτησαν την απομάκρυνση του τουρκικού σκάφους αλλά προειδοποίησαν, μάλι­στα με συνέπειες αν εμφανιζόταν και πάλι. Σημειώνεται ότι το «Μπαρμπαρός», κατά την πάγια τακτική της Άγκυρας συνοδευόταν από κορβέτα του Πολεμικού Ναυτικού της Τουρκίας που δεν αντέδρασε. Κάνοντας μανούβρα το «Μπαρμπαρός» για να αποχωρή­σει, το μήκους 8 χιλιομέτρων καλώδιο για τις έρευνες ήταν το μόνο που μπήκε εντός των ορίων της ΑΟΖ και αυτό καταγράφηκε. 

Οι Αμερικανοί θεωρούν ανόητη τη στρατιω­τική πίεση εκ μέρους της Τουρκίας και, σύμ­φωνα με άλλες πηγές έχουν τονίσει προς την Άγκυρα ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία συμφωνία ούτε συμμετοχή των Τουρκοκυ­πρίων στην οικονομική διαχείριση του φυσι­κού αερίου -δηλαδή μια ενδιάμεση λύση- με τον τρόπο που χειρίζονται το όλο ζήτημα. Η Ουάσιγκτον αναμένεται να πιέσει ασφυκτικά το επόμενο διάστημα όλες τις πλευρές. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές άλλωστε, η επί­σκεψη Νταβούτογλου στην Αθήνα έγινε με την παρότρυνση των ΗΠΑ, με στόχο η Ελλάδα να εμπλακεί ενεργά σε τετραμερή διάσκεψη προκειμένου να ληφθούν εκεί οι αποφάσεις. Είναι φανερό ότι οι ΗΠΑ θα διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο το επόμενο διάστημα αλλά οι προθέσεις τους δεν είναι ακόμη γνωστές. 

Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά, μάλλον δυσκολεύουν. Μεταξύ Κατεχομένων και Άγκυρας υπάρχουν διαφορές - ουσιαστικά δεν θέλουν λύση και πιέζουν για τους ενερ­γειακούς πόρους-, ενώ και μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας το επίπεδο συνεννόησης είναι στοιχειώδες. Καλά ενημερωμένες διπλωματικές και κυβερνητικές πηγές επεσήμαιναν, μάλιστα, το «παγωμένο» κλίμα στο υπουργείο Εξωτερικών, την έλλειψη ουσιαστικού ενδια­φέροντος του πρωθυπουργού και τη μονομερή πολλές φορές δράση του κ. Βενιζέλου.  

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-19-23/12/2013)