Αμερικανική βοήθεια για τις αυτοκτονίες

• Εγχειρίδια σωτηρίας. 

• Τη συνδρομή των Ενόπλων Δυνάμεων των HΠΑ ζήτησαν ανώτατα στρατιωτικά στελέχη για την αντιμετώπιση τoυ φαινομένου. 

• Τα αμερικανικά εγχειρίδια με­ταφράστηκαν και προσαρμό­στηκαν στην ελληνική πραγ­ματικότητα και σύντομα θα τα έχουν οι διοικητές μονάδων. 

Του ΠΑΡΙ ΚΑΡΒ0ΥΝ0Π0ΥΛ0Υ 

p.karvounopoulos@realnews.gr

Το φαινόμενο αρχίζει να παίρνει ανησυ­χητικές διαστάσεις. Οι αυτοκτονίες στο στράτευμα πλέον δεν αφορούν μόνο σε περιπτώσεις στρατευσίμων όπως παλιά. Στελέ­χη των Ενόπλων Δυνάμεων αυτοκτονούν και αυ­τό έχει προκαλέσει μεγάλο προβληματισμό και ανησυχία. Κάπως έτσι αναζητήθηκε «αμερικα­νική βοήθεια». Ο Στρατός των ΗΠΑ έχει -δυστυ­χώς- πολύ μεγάλη πείρα και οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις ζήτησαν τις μελέτες και τα εγχει­ρίδιά τους για να οργανωθούν. 

Ο μακάβριος κατάλογος αυτοκτονιών για το ελληνικό στράτευμα γίνεται όλο και μεγαλύτε­ρος τα τελευταία χρόνια της κρίσης:....

• Τον Μάιο του 2013, το στράτευμα αλλά κι όλη η κοινή γνώμη είχαν συγκλονιστεί από την αυτοκτονία υπολοχαγού στη Χαλκίδα. Είχε αφή­σει σημείωμα στο οποίο περιέγραφε τα οικο­νομικά του αδιέξοδα. 

• Ακολούθησε η αυτοκτονία αστυφύλακα μέ­σα στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Αυτοπυροβολήθηκε. 

• Υπαξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού αυτοπυροβολήθηκε μέσα στο πλοίο που υπη­ρετούσε. 

• Περίπου έναν μήνα μετά αυτοκτόνησε και πολιτικός υπάλληλος του ΠΝ. 

• Γυναίκα σμηναγός της Πολεμικής Αεροπο­ρίας πέφτει στο κενό.

• Ακολούθησαν απόπειρες αυτοκτονίας στο 424 στρατιωτικό νοσοκομείο. 

• ΕΠΟΠ αυτοκτόνησε στον Μανταμάδο της Μυτιλήνης. 

• Δύο απόπειρες αυτοκτονίας αξιωματικών πάλι στη Μυτιλήνη. 

• Πριν από μερικές ημέρες είχαμε τον θάνατο αεροπόρου που αποδίδεται σε αυτοκτονία και ακόμη πιο πρόσφατα είχαμε την αυτοκτονία υπαξιωματικού στη Σάμο, μπροστά στα μάτια δύο στρατιωτών του. Λίγες ημέρες μετά ακολού­θησε η αυτοκτονία στρατιώτη στην Ορεστιάδα. 

Όλα αυτά κινητοποίησαν τον διοικητή της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης Ενδοχώρας και Νήσων, αντιστράτηγο Μενέλαο Μεϊμάρη, ο οποίος αναζήτησε την αμερικανική βοήθεια. Πρόκειται για τα εγχειρίδια που έχουν συντάξει οι Αμερι­κανοί για την πρόληψη κυρίως των αυτοκτονιών, που στις ΗΠΑ είναι πάρα πολλές. Το αμερικανικό κείμενο μεταφράστηκε και προσαρμόστηκε στην ελληνική πραγματικότητα και εντός των ημερών θα το έχουν στα χέρια τους όλοι οι διοικητές μονάδων. Σύμφωνα με όσα αναγράφονται σε αυτό: 

• «Η αποτελεσματική πρόληψη απαιτεί από όλο το προσωπικό της μονάδας να είναι ενήμερο για όλους τους παράγοντες κίν­δυνου που μπορεί να οδηγήσουν σε μία αυτοκτονία και να γνω­ρίζουν πώς να ενεργήσουν ανάλογα. Διοικητές, αξιωματικοί και υπαξιωματικοί οφείλουν να δείξουν τον δρόμο. Εάν ένας στρατιώτης παρουσιάζει αυτοκτονικές τάσεις, η ώρα για ανάληψη δράσης είναι τώρα. Μιλήστε στον στρατιώτη πριν να είναι πολύ αργά. 

• Το στρες μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινές συμπεριφορές στον περίγυρο του εκάστοτε στρατιώτη (συνάδελφοι, οικογέ­νεια, φίλοι), οι οποίοι βρίσκονται στη καλύτερη δυνατή θέση ώστε να αναγνωρίσουν αλλαγές που μπορεί να προήλθαν από υψηλό στρες και να παρέχουν υποστήριξη. 

Ψάξτε για: 

• Αναφορές που μπορούν να παραπέμψουν σε σκέψεις ή πλά­να για αυτοκτονία. 

• Συμπεριφορές που παραπέμπουν σε πρόβες αυτοκτονίας. Πώληση ή μοίρασμα υπαρχόντων. 

• Εμμονή με τον θάνατο ή τον θάνατό του. 

• Ασυνήθιστες συμπεριφορές (π.χ. ριψοκίνδυνη οδήγηση, υπερ­βολική κατανάλωση αλκοόλ, κλοπή). 

• Αξιοσημείωτη αλλαγή στην απόδοση του. 

• Δείχνει καταβεβλημένος από πρόσφατο έντονο στρες.

• Καταθλιπτικές τάσεις: απελπισία. 

• Απόσυρση από κοινωνικές δραστηριότητες». 

Ενέργειες 

Τι θα πρέπει να κάνουν οι διοικητές σε περιπτώσεις που εντοπί­ζουν κάποια από αυτά συμπτώματα; «Το ιδανικό για την ψυχι­κή υγεία είναι οι επαγγελματίες ιατροί να κάνουν πάντοτε την εκτίμηση και τη διαχείριση των στρατιωτών με τάσεις αυτοκτο­νίας, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες διοικητές ή ομό­τιμοι τους βρίσκουν τον εαυτό τους στη γραμμή του τηλεφώ­νου αντιμέτωποι με έναν στρατιώτη ο οποίος θέλει να βάλει τέ­λος στη ζωή του. Σε κάθε περίπτωση, εάν ένας στρατιώτης απειλεί να αυτοκτονήσει, ακουστέ τον. Μπορεί ο χρόνος σας να είναι πραγματι­κά ελάχιστος πριν προλάβετε να ενεργήσετε. Το σημαντικότερο σε κάθε περίπτωση είναι να ενεργήσετε. Από το τηλέφωνο: 

• Αναπτύξτε μια σχέση εμπιστοσύνης. 

• Εκφράστε την ικανοποίηση σας για το τηλεφώνημα του στρατιώτη. 

• Αποσπάστε άμεσα το τηλέφωνο του καλούντος σε περίπτωση που διακοπεί η γραμμή. 

• Μάθετε την τοποθεσία του καλούντος. 

• Συγκεντρώστε όσο το δυνατόν περισσότε­ρες πληροφορίες για τα σχέδια του, πρόσβα­ση σε μέσα για να βλάψει τον εαυτό του και τις προθέσεις του. 

• Ακούστε και μη δίνετε συμβουλές. 

• Κρατήστε τον καλούντα στο ακουστικό όσο περισσότερο μπορείτε, έως ότου φθάσει βοήθεια σε αυτόν, αλλά αποφύγετε θέματα που μπορεί να τον ταράξουν (π.χ. προβλήματα με αξιωμα­τικούς προσωπικά θέματα κ.λπ.)». 

Οι συμβουλές που δίδονται στους διοικητές των μονάδων για τον χειρισμό τέτοιων περιπτώ­σεων είναι πολύ λεπτομερείς και αποκαλύπτουν την ανησυχία που υπάρχει πλέον στο στράτευμα. 

Πρόληψη 

Η αποτελεσματική πρόληψη απαιτεί από όλο το προσω­πικό της μονάδας να είναι ενήμερο για όλους τους παράγοντες κίν­δυνου που μπορεί να οδηγήσουν σε μία αυτοκτονία και να γνωρίζουν πώς να ενεργήσουν ανάλογα. Διοικη­τές, αξιωματικοί και υπαξιωματικοί οφείλουν να δεί­ξουν τον δρόμο. 

(REAL NEWS-15/08/2015)