Το στοίχημα για το Αιγαίο

• Τι σηματοδοτεί η παρουσία του ΝΑΤΟ για την Ελλάδα, την Τουρκία, αλλά και το Προσφυγικό. 

• Πολύ θετικά αξιολογείται η παρουσία του Γερμανού Γ. Κλάιν ως επικεφαλής της SNMG-2. 

Του ΛΕΩΝΙΔΑ Σ. ΜΠΛΑΒΕΡΗ 

Isblaveris@gmail.com 

Στις 24 του μηνός θα ξεκι­νήσει τις επιχειρήσεις της η Μόνιμη Ναυτική Δύνα­μη του ΝΑΤΟ για τη Μεσόγειο («Standing ΝΑΤΟ Maritime Group-2»/ SNMG-2), η οποία, με βάση την ομόφωνη απόφαση της τελευταί­ας Συνόδου των Υπουργών Αμύνης της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες, θα παρεμβληθεί μεταξύ των ελλη­νικών νησιών του Αν. Αιγαίου και των Δωδεκανήσων και των έναντι αυτών τουρκικών ακτών. Στόχος εί­ναι η ανακοπή των μεταναστευτικών ροών προς τη χώρα μας και κατ' επέκταση την Ε.Ε. Σχετικά με την απόφαση, πρέπει να επισημανθούν τα εξής τρία στοιχεία:.... 

Πρώτον, ανεξαρ­τήτως των αιτίων που ώθησαν το ΝΑΤΟ στην από­φαση αυτή, η πα­ρέμβαση απο­τελεί μια πολύ σοβαρή προσέγ­γιση ΝΑΤΟ - Ε.Ε. Κι αυτό διότι κα­λύπτει την αδυ­ναμία του σχετικού οργανισμού της Ένωσης, της FRONTEX, καθώς δεν έχει προχωρήσει η μετατροπή της σε πραγματική ευρωπαϊκή Ακτοφυ­λακή -κάτι που προφητικώς είχε ζητήσει από το 2008 ο τότε πρω­θυπουργός, Κώστας Καραμανλής. 

Δεύτερον, η παρέμβαση του ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να αλλάξει τα ισχύοντα σήμερα, αφού έτσι και αλλιώς η παρουσία του στην περιοχή ήταν έντονη με δύο κράτη-μέλη του σε αμφότερες τις ακτές του Αιγαίου. 

Τρίτον, η στάση της Νέας Δημο­κρατίας, τόσο για τις μεταναστευτικές ροές όσο και για την παρου­σία του ΝΑΤΟ, ήταν εξαιρετικά συγκρατημένη, υπεύθυνη και χα­μηλών τόνων -ηθελημένα ασφα­λώς-, καθώς ασκήθηκε κριτική στην «κωλοτούμπα» του ΣΥΡΙΖΑ για το ΝΑΤΟ και όχι στην επιχεί­ρηση. Κάτι που έχει τη δική του ση­μασία, όπως και ότι την επομένη της επιστροφής του από τις Βρυξέλ­λες ο ΥΕΘΑ Πάνος Καμμένος ενη­μέρωσε τον πρόεδρο της Ν.Δ., Κυ­ριάκο Μητσοτάκη, παρουσία των αντιπροέδρων Κωστή Χατζηδάκη και Άδωνι Γεωργιάδη. Για το θέμα αυτό ενημερώθηκε σε μυστική συ­νεδρίαση και η αρμόδια Επιτροπή Εξωτερικών και Αμύνης της Βου­λής. 

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ. Μετά την απόφαση της Συνόδου, η SNMG-2 διατάχθηκε να αναπτυχθεί όσο το δυνατόν ταχύτερα στο Αιγαίο, όπου περιπολεί σήμερα, αναμένοντας το ακρι­βές επιχειρησιακό σχέδιο που θα της ανατεθεί. 

Η δύναμη αυτή, διοικητής της οποίας είναι ο Γερμανός υποναύ­αρχος Γιοργκ Κλάιν, αποτελείται από τις φρεγάτες «Bonn» (Γερμα­νία), που είναι και η ναυαρχίδα της δυνάμεως, «Σαλαμίς» (Ελλάδα), «Barbaross» (Τουρκία), «Libeccio» (Ιταλία) και «Fredericton» (Κανα­δάς). Όπως ελέχθη και από ΝΑΤΟϊκές πηγές και από τον Έλληνα ΥΕΘΑ, η δύναμη αυτή μπορεί να ενισχυθεί άμεσα με πλοία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (και όχι μόνο...), που ναυλοχούν μονίμως στην επίμαχη περιοχή. Σήμερα, η SNMG-2 περιπολεί στην περιοχή του Αιγαίου αναμένοντας να παραλάβει το σχέδιο επιχειρή­σεων που εκπονείται στο επιχει­ρησιακό αρχηγείο του ΝΑΤΟ, στη Μονς του Βελγίου, από τη Στρατιω­τική Επιτροπή του. 

Στις 24/2 (το αργότερο έως το τέ­λος του μήνα) ο διοικητής της SNMG-2 θα έχει λάβει πλήρεις δια­ταγές, που θα περιλαμβάνουν ακρι­βή αριθμό σκαφών, επιχειρησιακό σχέδιο δράσεως και ακριβείς το­μείς περιπολιών, με την «υποσημείωση» ότι τα ελληνικά σκάφη θα επιχειρούν εντός των ελληνικών υδάτων, τα τουρκικά στα δικά τους κ.λπ. 

Αποστολή της SNMG-2 είναι (όπως δηλώθηκε και από τον γ.γ. του ΝΑΤΟ) «η αναγνώριση, ο έλεγ­χος και η επιτήρηση των τουρκικών χωρικών υδάτων για την αποτρο­πή εισόδου λέμβων με πρόσφυ­γες στην περιοχή προς την Ελλά­δα». Πρακτικώς, αυτό σημαίνει ότι όποτε εντοπίζονται τέτοια σκάφη, θα δίδεται εντολή από το ΝΑΤΟϊκό σκάφος είτε στο Ελληνικό Λι­μενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλα­κή είτε στην τουρκική Ακτοφυλακή να το αναχαιτίζει, να συλλαμβάνει τους επιβαίνοντες ή να τους διασώ­ζει, αν βρίσκονται στη θάλασσα, και ακολούθως να τους επαναπροωθεί στις τουρκικές ακτές. 

Τα «κλειδιά» της απόφασης όπως τα είδαν οι Έλληνες στρατιωτικοί 

Όπως έλεγε προς τον υπογράφοντα ελληνική στρατιωτική πηγή από την έδρα του ΝΑΤΟ, τα αξιομνημό­νευτα στοιχεία της αποφάσεως της Συμμαχίας είναι (κατά την άποψή του) τα εξής: 

1. Έγιναν δεκτές όλες οι ελληνικές θέσεις που υποβλήθηκαν εγγράφως προς όλα τα κράτη-μέλη, όχι βεβαίως χωρίς σκληρό αγώνα και διαπραγματεύσεις. 

2. Η συμπερίληψη στην απόφαση της επιστροφής των μετανα­στών, ναυαγών και άλλων στην Τουρκία, όχι από την SNMG-2 (με ευθύνη αυτής), αλλά από τις Ακτοφυλακές των δύο χωρών, αν υλοποιηθεί και δεν προκύψουν «επιτόπια» θέματα με τους Τούρ­κους, θα αποτελεί πολύ μεγάλη επιτυχία. 

3. Η συγκυρία της διοικήσεως της ναυτικής δυνάμεως από έναν έμπειρο Γερμανό υποναύαρχο, ο οποίος έχει διατελέσει και διοικη­τής της αντίστοιχης στο Κέρας της Αφρικής (για την αντιμετώπιση της πειρατείας), είναι ευτυχής. Αντίστοι­χα θετική κρίνεται η μη ανάληψη της διοικήσεως από Έλληνα ή Τούρκο. 

4. Το πιο σημαντικό όμως είναι η όποια ομόφωνη απόφαση του ΝΑΤΟ (δηλαδή και της Τουρκίας) να υλοποιηθεί και από την Άγκυρα, κάτι που δεν μπορεί να υποστηριχθεί εκ των προτέρων. 

Ήδη τα πρώτα δείγματα από τη γείτονα τα λάβαμε από τον εκ­πρόσωπο του τουρκικού ΥΠ.ΕΞ, ο οποίος μόλις τρεις ημέρες μετά την απόφαση υποστήριζε ότι η Τουρκία θα αποδέχεται μόνο επανεισδοχή προσφύγων από τη Συρία και όχι από άλλες χώρες και αυτό μετά την 1η Ιουλίου 2016! 

Η ομόφωνη απόφαση δεν εξαιρεί καμία περιοχή, καθώς αναφέρεται σε «Aegean Sea» και δεν κάνει διαχωρισμούς ανάμεσα σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου, αλλά αναφέρει «ροές προσφύγων». Το γεγονός ότι υπάρχουν τέτοιες «ροές» και στα Δωδεκάνησα, μέχρι τις νήσους Μεγίστη (Καστελλόριζο) και Ρω, καθώς και η επιβεβαιωτική και εγκεκριμένη από την Ε.Ε. παρου­σία hot spot στη Λέρο εξασθενίζουν κατά πολύ τυχόν τουρκικές αντιδράσεις περί του αντιθέτου και ενισχύουν τις ελληνικές θέσεις. Γεγονός είναι ότι ρωτήσαμε σχετικά παράγοντα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλ­λες, την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, την Τετάρτη, ο οποίος μας διαβεβαίωσε προφορικώς ότι καμία χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ δεν είχε ζητήσει «διευκρινίσεις» ή «εξαιρέσεις» - αν και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει κάτι τέτοιο μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου, οπότε και αναμένεται να εγκριθεί το επιχειρησιακό σχέδιο. 

Συμπερασματικώς, η Ε.Ε. θα μπο­ρούσε να διαχειριστεί τις προσφυγικές ροές από την Τουρκία προς την Ελλάδα καλύτερα μέσω της FR0NTEX, αλλά δεν τα κατάφερε. Τώρα, όμως, η παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιοχή έχει και μια άλλη «ει­κόνα», που επίσης αναφέρθηκε στις Βρυξέλλες: Η επιτήρηση των τουρ­κικών χωρικών υδάτων από μια πολυεθνική δύναμη και η αποτροπή εξόδου ανθρώπων είναι ένας οιονεί «ναυτικός αποκλεισμός» της Τουρκίας! Πιθανόν πολύ τραβηγμέ­νο, αλλά, αφού καταλαγιάσουν οι αρχικές οιμωγές, ας εξεταστεί και αυτή η εκδοχή. 

(ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΣΑΒΒΑΤΟ 20 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016)