ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΑΜΥΝΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

• Ο ΑΠΡΟΚΑΛΥΠΤΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΟΣ-ΕΠΕΚΤΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΚΑΙ Ο ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΔΕΝ ΑΦΗΝΟΥΝ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΟΛΙΓΩΡΙΑΣ.

• Ο «σουλτάνος» πιστεύει ότι η σημερινή ένταση μεταξύ των δύο «μεγάλων» και το επιτήδειο παιχνίδι ισορροπίας της Άγκυρας του επιτρέπουν να δράσει με μικρές πιθανότητες παρέμβασης εναντίον του.

• Η ελληνική πολεμική βιομηχανία ήταν σε πλήρη ανάπτυξη μετά το 1974. Η δυσάρεστη συνέχεια και η υπεροχή σήμερα της γείτονος είναι μια παταγώδη αποτυχία του πολιτικού μας συστήματος.

• Προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι τόσο το 2003 όσο και φέτος αποκαλύφθηκαν σχέδια για εισβολή στη Θράκη.

ΤΟΥ ΠΕΡΙΚΛΗ ΝΕΑΡΧΟΥ*

Η άνοδος στην εξουσία του Ταγίπ Ερντογάν και του κόμματός του (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης/ΑΚΡ) το 2003 με συνθήματα «ήπιου Ισλάμ» και με αμερικανική υποστήριξη έδωσε μια πρώτη εντύπωση μετριοπαθέστερης πολιτικής στα ελληνοτουρκικά. Ο Ερντογάν είχε αντίπαλο το βαθύ κράτος των στρατηγών, που υπελάμβαναν τον έλεγχο της πολιτικής εξουσίας ως θεσμική τους αποστολή, με βάση τη διαθήκη του Κεμάλ Ατατούρκ.

Η κατάσταση αυτή άλλαξε άρδην μετά τις γνωστές ανατροπές στο εσωτερικό της Τουρκίας αλλά και την παταγώδη αποτυχία και διάψευση της πολιτικής του «ήπιου Ισλάμ» σ' ολόκληρη την περιοχή. Η περιβόητη «αραβική άνοιξη» κατέληξε στη σημερινή κατάσταση και στη δραματική άνοδο του ακραίου Ισλαμισμού και του τζιχαντισμού.

Ο Ταγίπ Ερντογάν, με τις τελευταίες δηλώσεις και αμφισβητήσεις του για τη Συνθήκη της Λωζάννης, δεν άφησε καμιά αμφιβολία ότι θέλει αλλαγή του status quo που δημιουργήθηκε με τη Συνθήκη αυτή. Τόσο στα νοτιοανατολικά σύνορα της Τουρκίας(Μοσούλη, Συρία) όσο και προς τα δυτικά (Αιγαίο, Θράκη, Κύπρος). Στο σημείο αυτό μπορεί να υπενθυμίσει κανείς στον Τούρκο πρόεδρο ότι με τη Συνθήκη της Λωζάννης, που αντικατέστησε εκείνη των Σεβρών, ρυθμίστηκαν και άλλα θέματα, όπως το θέμα των αρμενικών εδαφών, του Κουρδιστάν αλλά και του καθεστώτος των Στενών. Οι συμμαχικές συνεννοήσεις, προ της Ρωσικής Επανάστασης, προέβλεπαν μεγάλα κέρδη για τη Ρωσία στην περιοχή των Στενών και της Κωνσταντινούπολης. Τα κέρδη αυτά απεμπολήθηκαν από την επαναστατική κυβέρνηση της Ρωσίας μετά την προσέγγιση Λένιν και Κεμάλ.

Ο Τούρκος πρόεδρος, παλινδρομώντας στο ιστορικό παρελθόν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και προβάλλοντας αξιώσεις με βάση το παρελθόν αυτό, μπορεί να λειτουργήσει ως μαθητευόμενος μάγος και ν' ανοίξει κυριολεκτικά τον ασκό του Αιόλου στην περιοχή. Η τελευταία, όπως φαίνεται από την αντιπαράθεση των «μεγάλων» στη Συρία, δεν είναι καθόλου απομονωμένη περιοχή, στην οποία θα μπορούσε η Τουρκία, ως περιφερειακή δύναμη, να διαμορφώσει ανενόχλητη τους συσχετισμούς και τις ισορροπίες. Είναι επίκεντρο των διεθνών ανταγωνισμών, που υπερακοντίζουν κατά πολύ οποιαδήποτε τουρκική στρατιωτική ισχύ και στρατηγική.

Ο Τούρκος πρόεδρος ελαύνεται, πάντως, από την ιδέα ότι η περιοχή διέρχεται μια νέα διαμορφωτική περίοδο, όπως εκείνη που ακολούθησε τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και επισφραγίσθηκε με τις Συμφωνίες Σάικς-Πικό (Sykes-Picot). Στο πνεύμα της ιδέας αυτής, η Τουρκία δεν μπορεί, κατά τον Ερντογάν, να μείνει έξω από τα γεγονότα. Πρέπει να κινηθεί για ν’ αποτρέψει αυτά που δεν θέλει, όπως, π.χ., τη δημιουργία κουρδικού διαδρόμου στα νότια σύνορά της με τη Συ­ρία, και για να αποσπάσει εδάφη που έχουν οθωμανικές υποθήκες, όπως, κατά πρώτο λόγο, η Μοσούλη.

Η επεκτατική αυτή πολιτική εξαντλεί τα όρια του παιχνιδιού ισορροπίας που παίζει η Άγκυρα μεταξύ των δύο «μεγάλων», εκ­μεταλλευόμενη την ένταση και τον ανταγω­νισμό μεταξύ τους. Προβάλλει επίσης την πολιτική αυτή στο εσωτερικό ως νέα ιδεολο­γική γραμμή, που υπερφαλαγγίζει και απο­καθηλώνει τον Κεμαλισμό. Ο Ταγίπ Ερντογάν προετοιμάζει, με τον τρόπο αυτό, το έδαφος για ανάδειξη του ιδίου ως νέου εθνικού ηγέτη-υποκατάστατο του Κεμάλ, καθώς και για την επιβολή της ισλαμικής ιδεολογίας του, που παλινορθώνει και αποκαθιστά ως κρατι­κή ιδεολογία το οθωμανικό παρελθόν.

Οι τουρκικές βλέψεις προς δυσμάς

Στο ίδιο πνεύμα, ο Ταγίπ Ερντογάν πιστεύει ότι στη φάση αυτή, κατά την οποία ξαναμοι­ράζεται η τράπουλα στην περιοχή και η Ελ­λάδα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση λόγω της οικονομικής κρίσεως αλλά και της αμυντικής απραξίας κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, είναι μια ιδιαίτερα ευνοϊκή συγκυ­ρία για να προωθηθούν οι γνωστοί από το παρελθόν τουρκικοί στόχοι στο Αιγαίο, στη Θράκη και στην Κύπρο.

Πιστεύει επίσης ότι η σημερινή ένταση μεταξύ των δύο «μεγάλων» και το επιτήδειο παιχνίδι ισορροπίας της Άγκυρας μεταξύ τους παρέχουν ένα πλεονέκτημα σ’ αυτή και ένα παράθυρο ευκαιρίας για δράση, με λιγότερο πιθανή τη δυναμική παρέμβαση ενός από τους δύο «μεγάλους» εναντίον της. Η νέα αυτοπεποίθηση με την οποία αντιμε­τωπίζει η Άγκυρα την Αθήνα οφείλεται, όπως αναφέρθηκε, στην οικονομική κρίση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα αλλά και στους τε­ράστιους τουρκικούς εξοπλισμούς, την ίδια ώρα που η χώρα μας παρέμεινε αδρανής επί μία δεκαετία και δεν παρακολούθησε ούτε την αλματώδη ανάπτυξη της τουρκικής πο­λεμικής βιομηχανίας ούτε τους τουρκικούς εξοπλισμούς.

Μέχρι τη δεκαετία του ’80, η τουρκική πο­λεμική βιομηχανία δεν είχε καμιά υπεροχή έναντι της Ελλάδας. Αντιθέτως, οι ελληνικές πολεμικές βιομηχανίες που θεμελιώθηκαν μετά το 1974 (ΕΑΒ, ΕΒΟ, ΕΛΒΟ) ήταν σε πλήρη ανάπτυξη. Η δυσάρεστη συνέχεια και η ανα­τροπή των προοπτικών είναι μια παταγώδης αποτυχία του πολιτικού συστήματος, που δεν μπόρεσε ούτε να εγγυηθεί και να επιβάλει μια μακροπρόθεσμη και σταθερή στρατη­γική αναπτύξεως της ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας ούτε να προστατεύσει τους αμυ­ντικούς εξοπλισμούς από επαίσχυντα σκάν­δαλα, που διέσυραν και δυσφήμησαν στον ελληνικό λαό τις αμυντικές δαπάνες.

Ακόμη και το μεγάλο πρόγραμμα εξοπλι­σμών που ανελήφθη από την κυβέρνηση Σημίτη μετά το φιάσκο των Ιμίων δεν ολο­κληρώθηκε, όπως προβλεπόταν, και επέσυ­ρε πολλές καταγγελίες για σκάνδαλα σε κάθε σχεδόν ειδικό πρόγραμμα. Ακόμη χειρότερη ήταν η εξέλιξη στην ελληνική αμυντική βιο­μηχανία. Αντί οι εξοπλισμοί να γίνουν κινη­τήρας αναπτύξεως της ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας, με συμπαραγωγές και αναθέ­σεις έργων που θα μπορούσαν να πραγματο­ποιηθούν στην Ελλάδα, οι ελληνικές αμυντι­κές βιομηχανίες αφέθηκαν κυριολεκτικά στο περιθώριο. Ο κομματισμός και ο παραγοντισμός στη διοίκησή τους συνέβαλαν επίσης στην παρακμή και στη στασιμότητά τους.

Η Αθήνα ουδέποτε ανέχθηκε τουρκική υπεροπλία στο Αιγαίο

Τα νησιά του Αιγαίου δεν δόθηκαν στην Ελλάδα με τη Συνθήκη της Λωζάννης από τουρκική «παραχώρηση», όπως υπαινίσσε­ται και καταγγέλλει ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν. Απελευθερώθηκαν από τον νι­κηφόρο ελληνικό στόλο. Ο ίδιος εγγυήθηκε την ελληνικότητα του Αιγαίου ακόμη και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, όταν παρέμεινε κυρίαρχος. Από τότε η Ελλάδα είχε ως δόγμα τη διατήρηση των ισορροπιών στο Αιγαίο και την παρεμπόδιση με κάθε τρόπο του ενδεχομένου τουρκικής ναυτικής υπεροπλίας στο Αιγαίο.

Για πρώτη φορά, διαπιστώνουμε στην πα­ρούσα φάση τον κίνδυνο ανατροπής της ναυτικής ισορροπίας στο Αιγαίο, η οποία είναι σήμερα αδιαχώριστη από την αεροπορική ισορροπία. Το ενδεχόμενο αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να το αποδεχθεί η Ελλάδα, γιατί κάτι τέτοιο θα συνιστούσε άμεση απειλή για το Αιγαίο και την ασφά­λεια, την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της χώρας. Πλανάται όποιος νομίζει, με δε­δομένη, μάλιστα, την τουρκική πολιτική και τον επεκτατισμό της γείτονος, ότι η Ελλάδα μπορεί να αισθάνεται ασφαλής και να κοι­μάται ήσυχη με τουρκική αεροναυτική υπε­ροπλία στο Αιγαίο. Η Τουρκία δεν επιδιώκει μόνο την επέκτασή της και την αρπαγή από την Ελλάδα του Αιγαίου, της Θράκης και της Κύπρου, που αποτελούν, μαζί με την Κρήτη, τα σημαντικότερα στρατηγικά κεφάλαια του ελληνικού εθνικού χώρου. Επιδιώκει επίσης την αρπαγή της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Ελλάδος και της Κύπρου και των πλουσίων ενεργειακών κοιτασμάτων που βρίσκονται σ' αυτές.

Η διατήρηση της ισορροπίας είναι, προφανώς, πολύ δυσχερέστερη σήμερα, γιατί το δημογραφικό ισοζύγιο έχει εξελιχθεί με κατά πολύ δυσμενέστερο τρόπο για την Ελλάδα και γιατί η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει άλματα κατά τα τελευταία χρόνια στην οικονομική, βιομηχανική και τεχνολογική της ανάπτυξη αλλά και ειδικότερα στην ανάπτυ­ξη της πολεμικής της βιομηχανίας και των στρατιωτικών της εξοπλισμών. Η Ελλάδα, αντιθέτως, παρέμεινε αδρανής επί μακρό χρόνο και βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση λόγω της γνωστής κρίσεως και των περιορισμών που θέτει η τρόικα ακόμη και στις αμυντικές δαπάνες.

Όσο δύσκολη και να είναι όμως η κατάσταση, η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από την υπεράσπιση της εθνικής της ασφάλειας και της ακεραιότητάς της. Το ευτύχημα είναι ότι ο τουρκικός όγκος δεν είναι εσωτερικά τόσο συμπαγής όσο φαίνεται. Η Τουρκία επίσης δεν έχει προβλήματα μόνο με την Ελλάδα. Έχει ανάγκη από στρατιωτικό δυναμικό και εξοπλισμούς και στα άλλα σύνορά της. Το χειρότερο, πάντως, που θα μπορούσε να κάνει η Ελλάδα θα ήταν η υποτίμηση του κινδύνου και η διολίσθηση στην αυταπάτη του κατευνασμού για να κερδηθεί, υποτίθεται, χρόνος και ν' αναβληθούν γι΄ αργότερα ενέργειες που πρέπει ν' αναληφθούν σήμερα. Οι αμυντικές δαπάνες και οι αμυντικοί προγραμματισμοί δεν προσφέρονται, δυστυχώς, γι΄ αναβολή, όταν είναι επιτακτικοί λόγω άμεσου κινδύνου.

Ανάγκη για άμεση κάλυψη των κενών στα οπλικά συστήματα

Το πρώτιστο που πρέπει να διασφαλίσει η χώρα είναι η ομαλή και τακτική ροή ανταλλακτικών, ώστε να είναι εξασφαλισμένη η λειτουργία και ετοιμότητα όλων των υπαρχόντων μέσων και οπλικών συστημάτων. Το δεύτερο είναι ο εκσυγχρονισμός των μέσων και συστημάτων όπου κρίνεται ότι είναι απα­ραίτητος. Το τρίτο είναι η άμεση προμήθεια ή παραγγελία βασικών όπλων και οπλικών συστημάτων· είναι εκ των ων ουκ άνευ για τη διατήρηση μιας σχετικής ισορροπίας και αξιόπιστης αποτροπής. Τίθεται, βεβαίως, το οικονομικό πρόβλημα. Υπάρχουν όμως τρόποι με τους οποίους το πρόβλημα αυτό μπορεί να μετριασθεί και να καταστεί έτσι εφικτό ένα επείγον εξοπλιστικό πρόγραμμα.

Ένας από αυτούς είναι η υπενθύμιση στην τρόικα ότι δεν μπορεί να παρεμβαίνει στις αμυντικές δαπάνες και ότι, με βάση το άρθρο 346 της Συνθήκης της Λισσαβώνος, οι αμυντικές δαπάνες, υπό την προϋπόθεση ότι δεν χρησιμοποιούνται ως πρόσχημα για την παραβίαση του ελεύθερου ανταγωνισμού στα πολιτικά προϊόντα, εξαιρούνται από τον ανταγωνισμό της ελεύθερης αγοράς. Με απλά λόγια, κάθε χώρα-μέλος έχει το δικαίωμα να κάνει όποιες αμυντικές δαπάνες θέλει.

Μπορεί, μάλιστα, εάν το θεωρεί απόρρητο, να αρνηθεί να δώσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οποιαδήποτε σχετική πληροφορία.

Ένας δεύτερος τρόπος είναι η προσφυγή στο γνωστό leasing, την αγορά, δηλαδή, με μικρές δόσεις που ολοκληρώνεται μετά την εξόφληση των δόσεων. Η χρήση του αγορα­ζόμενου μέσου με ενοικιαγορά είναι άμεση. Μπορεί συνολικά να κοστίζει ακριβότερα, έχει όμως η μέθοδος αυτή το πλεονέκτημα ότι παρέχει μια διέξοδο στην οικονομική ασφυξία και επιτρέπει την άμεση προμήθεια οπλικών συστημάτων που η χώρα έχει επείγουσα ανάγκη.

Ένας τρίτος τρόπος είναι η πραγματική εφαρμογή της αρχής της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και η προμήθεια όπλων και οπλικών συστημάτων από κάθε πρόσφορη αγορά. Και από χώρες, δηλαδή, όπως η Ρωσία και η Κίνα, όχι μόνο από χώ­ρες του ΝΑΤΟ. Οι προσφερόμενες τιμές για αξιόπιστα όπλα και οπλικά συστήματα από τις χώρες αυτές είναι δύο ή δυόμισι φορές φθηνότερες. Μπορεί, δηλαδή, η Ελλάδα, με πολύ μικρότερο προϋπολογισμό και με διευκολύνσεις στην πληρωμή, να εξασφαλίσει πολύτιμα αμυντικά μέσα, τα οποία επειγόντως χρειάζεται.

Θα πρέπει να παρατηρηθεί στο σημείο αυτό ότι θα ήταν ευχής έργον το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση να κατοχύρωναν την ασφάλεια της χώρας. Οι παροικούντες όμως την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν καλά ότι η Ελλά­δα δεν μπορεί να βασισθεί σε τέτοιες ελπίδες ή αόριστες διαβεβαιώσεις. Αυτό δεν σημαί­νει ότι ο ρόλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊ­κής Ενώσεως είναι ασήμαντος. Η Ελλάδα όμως δεν μπορεί να στηρίξει την εθνική της ασφάλεια στους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους συμμετέχει. Αυτοί έχουν και άλλες, υπέρτερες προτεραιότητες, στρατηγι­κά συμφέροντα και στρατηγικές. Ειδικότερα, η ΕΕ ταυτίζεται σχεδόν πλήρως στα αμυντικά θέματα με το ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα, που είναι σε διαμάχη με άλλο μέλος του ΝΑΤΟ, έχει επο­μένως ανάγκη από εθνική στρατηγική και εθνικά αμυντικά μέσα.

Κρίσιμοι τομείς που χρειάζονται επειγόντως ενίσχυση

• Στρατός Ξηράς

Μέχρι προσφάτως, το μέτωπο της Θράκης εθεωρείτο απαραβίαστο και ισχυρό σημείο της ελληνικής άμυνας, το οποίο θα μπορού­σε, μάλιστα, να χρησιμοποιηθεί ως εφαλτή­ριο για ελληνική αντεπίθεση σε περίπτωση τουρκικής επιθέσεως στο Αιγαίο και καταλήψεως ελληνικών νησιών. Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι σε δύο επανειλημμένες περι­πτώσεις, το 2003 και το 2016, απεκαλύφθησαν τουρκικά σχέδια (το σχέδιο «Βαριοπούλα» και το σχέδιο «Νότιο Βέλος») για εισβολή στη Θράκη.

Πού στηρίζονται οι τουρκικές υποθέσεις ότι μπορούν ενδεχομένως να διατρήσουν το μέτωπο στον Έβρο και να εισβάλουν στη Θράκη; Προφανώς, οι εκτιμήσεις τους βασίζονται στα νέα οπλικά συστήματα που έχουν εισαγάγει εσχάτως στο δυναμικό τους και στα νέα μέσα που απέκτησαν για τη γρήγορη και ασφαλή γεφύρωση του Έβρου. Τα νέα οπλικά συστήματα συνοψίζο­νται στα νέα προϊόντα που έχει παραδώσει ή αρχίζει να παραδίδει η τουρκική αμυντική βιομηχανία:

α) Πολλαπλά πυραυλικά συστήματα (ΠΕΠ) με βεληνεκές άνω των 40 χλμ., όταν τα αντί­στοιχα ελληνικά RM-70 έχουν βεληνεκές 24μχλμ.

β) Σύγχρονο πυροβολικό (Firtina) με βελη­νεκές 40 χλμ., όταν το αντίστοιχο ελληνικό πυροβολικό, με παρόμοιο βεληνεκές, περιο­ρίζεται μόνο στα 24 σύγχρονα γερμανικά πυροβόλα ΡΖΗ 2000.

γ) Σύγχρονο άρμα τουρκικής κατασκευής (Altay), το οποίο προβλέπεται να παραχθεί σε 1.000 μονάδες. Το άρμα Altay αντιμετωπί­ζει ακόμη προβλήματα και δεν έχει εισαχθεί στις μονάδες. Η ένταξή του όμως θα επιδει­νώσει τον συσχετισμό στον αρματικό τομέα.

δ) Πύραυλοι μικρού και μεγάλου βεληνεκούς, όπως ο Kasirga και ο Yildirim. Ο τελευ­ταίος έχει τρεις διαφορετικές εκδόσεις, που αντιστοιχούν σε βεληνεκές 300,600 και 900 χλμ.

ε) Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης (ΤΟΜΑ) τουρκικής κατασκευής σε μεγάλους αριθ­μούς. Σημειώνεται ότι τα ΤΟΜΑ είναι απολύ­τως απαραίτητα για την πλαισίωση και την προστασία των αρμάτων και για την ασφαλή μεταφορά στρατιωτών στο πεδίο της μάχης. Η κυβέρνηση Καραμανλή, για να καλύψει το μεγάλο κενό που υπάρχει σ' αυτό τον τομέα στην ελληνική πλευρά, υπέγραψε τη γνω­στή συμφωνία για τη συμπαραγωγή από την ΕΛΒΟ του ρωσικού ΤΟΜΑ ΒΜΡ3 (αυτό που έχει η Κυπριακή Εθνοφρουρά). Με απαρά­δεκτη αμερικανική παρέμβαση «πάγωσε» η συμφωνία. Η ελληνική πλευρά είναι ακάλυ­πτη σ' έναν κρίσιμο τομέα και χρησιμοποιεί ως ΤΟΜΑ το Μ-113, Τεθωρακισμένο Όχημα Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ), το οποίο είναι εντελώς παρωχημένο και ακατάλληλο στο σύγχρονο πεδίο της μάχης. Η ΕΛΒΟ εντά­χθηκε στο Υπερταμείο προς ιδιωτικοποίηση (ενδιαφέρονται σφόδρα γι' αυτή οι Γερμανοί).

στ) Αυτοκινούμενα Αντιαεροπορικά Συ­στήματα, που συνοδεύουν και καλύπτουν τις μαχόμενες μονάδες στο πεδίο μάχης. Η τουρκική πολεμική βιομηχανία παρήγαγε πέ­ντε διαφορετικά συστήματα (Zipkin, Atilgun, Hisar A, Hisar O, Korkut), που καλύπτουν όλο το φάσμα του βεληνεκούς από 2 έως 26 χλμ. Η παρουσία τους στο πεδίο της μάχης δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα στα ελληνικά επιθετικά ελικόπτερα Απάτσι, τα οποία πρέ­πει να πλησιάσουν τα άρματα κάτω από το βεληνεκές των 8 χλμ., που είναι το μέγιστο βεληνεκές των αντιαρματικών πυραύλων Hellfire, τους οποίους εξαπολύουν. Η εισα­γωγή τους έχει στερήσει επίσης από την ελ­ληνική πλευρά ένα σημαντικό πλεονέκτημα που έχει μέχρι τώρα με τα δικά της αυτοκι­νούμενα αντιαεροπορικά συστήματα.

ζ) Σύγχρονα συστήματα γεφυρώσεως του ποταμού Έβρου, τα οποία επιτρέπουν θεω­ρητικά σε άρματα, άλλο βαρύ υλικό και μά­χιμες μονάδες να διαπεραιωθούν σε πολύ σύντομο χρόνο από την ανατολική στη δυτική όχθη του Έβρου.

Με τα δεδομένα αυτά, είναι προφανές τι πρέπει επειγόντως να κάνει η ελληνική πλευ­ρά για να διατηρήσει μια αναγκαία ισορ­ροπία και αξιόπιστη αποτροπή στο μέτωπο της Θράκης και γενικά στο μέτωπο του Στρα­τού Ξηράς:

α) Επείγουσα εισαγωγή Τεθωρακισμέ­νων Οχημάτων Μάχης (ΤΟΜΑ), τα οποία να πλαισιώνουν και να ενισχύουν αποτελεσμα­τικά το αρματικό δυναμικό. Ο προσφορότε­ρος και ενδεχομένως ο φθηνότερος τρόπος για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός είναι το «ξεπάγωμα» της ελληνορωσικής συμφω­νίας που προβλέπει τη συμπαραγωγή από την ΕΛΒΟ 415 TOMA ΒΜΡ3. Ως ενδιάμεση λύση, μπορεί να γίνει διαπραγμάτευση για την παραχώρηση από τα ρωσικά αποθέματα του ΒΜΡ2. Υπάρχουν ήδη πληροφορίες ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να παραχωρήσει 200 TOMA ΒΜΡ2.

β) Εκσυγχρονισμός των ελληνικών πολυπυραυλικών συστημάτων RM-70, ώστε να αποκτήσουν βεληνεκές ανάλογο εκείνων των τουρκικών ΠΕΠ. Προμήθεια, με την ίδια ευκαιρία, στο πλαίσιο ενός πακέτου συμφω­νίας συγχρόνων πολυπυραυλικών συστη­μάτων και ενός ικανού αριθμού του παλαιού αλλά πολύ αξιόπιστου πολυπυραυλικού συστήματος Smerch, με βεληνεκές 90 χλμ. Το βεληνεκές αυτό επιτρέπει στο σύστημα να παίζει ρόλο Πυροβολικού αλλά και ρόλο τακτικής αεροπορικής υποστηρίξεως απε­λευθερώνοντας την Αεροπορία για άλλα καθήκοντα. Απελευθερώνει επίσης σ' έναν βαθμό, τα Απάτσι από το καθήκον να επέμβουν εναντίον αρματικών σχηματισμών που προστατεύονται από αυτοκινούμενα αντιαε­ροπορικά συστήματα.

γ) Ενίσχυση του Πυροβολικού. Η ενίσχυση αυτή μπορεί να γίνει:

- Με την αγορά άλλων 24 (τουλάχιστον) συγχρόνων γερμανικών πυροβόλων ΡΖΗ 2000.

- Με την προμήθεια σημαντικού αριθμού συστημάτων MLRS και ιδιαίτερα πυραύλων ATACMS, με βεληνεκές 165 χλμ., από τα αμε­ρικανικά αποθέματα. (Είχε γίνει λόγος, κατά την πρόσφατη περίοδο, για παραχώρηση από την αμερικανική πλευρά 40 συστημά­των MLRS. Τι απέγινε αυτή η προσφορά, εάν πράγματι υπήρξε;)

- Με την εγκατάσταση σημαντικού αριθ­μού ρυμουλκουμένων πυροβόλων Μ-109 σε φορτηγά και τη μετατροπή τους σε αυτοκινούμενα.

δ) Ενίσχυση των αυτοκινουμένων συστη­μάτων αντιαεροπορικής προστασίας με αναβάθμιση των TOR-Μ1 και την προμήθεια ενδεχομένως του συστήματος Pantsir.

• Πολεμική Αεροπορία

Στον τομέα της Αεροπορίας η προτεραιό­τητα είναι προφανής και άμεση. Η Τουρκία αρχίζει να παραλαμβάνει το μαχητικό πέ­μπτης γενεάς F-35 τον Απρίλιο του 2018. Το ερώτημα είναι αμείλικτο: Πώς θ' αντιμετω­πίσει η Ελλάδα τη νέα αυτή κατάσταση και τι μέσα θα δώσει στην Ελληνική Αεροπορία για να επιτελέσει το καθήκον της· Η Ελλάδα χρειάζεται ένα μαχητικό που να μπορεί ν' αντιμετωπίσει το F-35. Συζητήσεις για προμήθεια του F-15 από τα αμερικανικά απο­θέματα δεν απαντούν στο καίριο ερώτημα. Το F-15 θα ήταν πολύ καλό για τη δεκαετία του '80 και ενδεχομένως του '90. Σήμερα όμως δεν μπορεί ν' αντιμετωπίσει το F-35.

Η απόφαση για το ελληνικό μαχητικό δεν είναι απαλλαγμένη από οικονομικές αλλά και γεωπολιτικές εκτιμήσεις. Αυτή όμως η οποία πρέπει να πρυτανεύσει είναι εκείνη που δίνει απάντηση στην απειλή που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και η οποία θα κατοχυρώσει την ασφάλειά της.

Σε συνδυασμό με το μαχητικό, τίθεται παραλλήλως το πρόβλημα του εκσυγχρο­νισμού του συστήματος ραντάρ και του αντιαεροπορικού συστήματος. Το σύστημα ραντάρ πρέπει να αναβαθμισθεί και να καταστεί ικανό να ανιχνεύει εγκαίρως αεροσκά­φη με χαμηλή παρατηρησιμότητα (stealth) και από ικανή απόσταση.

Τα αντιαεροπορικά συστήματα πρέπει επί­σης να αναβαθμισθούν και να ενισχυθούν, ώστε να είναι σε θέση να δημιουργούν σε κρίσιμες περιοχές θόλο προστασίας. Υπάρ­χουν και στο δυτικό οπλοστάσιο και στο ρωσικό ικανά συστήματα, με κορυφαίο, βε­βαίως στο είδος του το S-400. Τρία τέτοια συστήματα, τοποθετημένα καταλλήλως και σε συνδυασμό με το υπάρχον σύστημα S-300 στην Κρήτη και τα συστήματα Patriot, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια αδια­πέραστη ομπρέλα προστασίας πάνω από τον ελληνικό χώρο.

Στον τομέα της Αεροπορίας και της Αερο­πορίας Στρατού, η Ελλάδα έχει επίσης ανά­γκη, επειγόντως από μεταφορικά ελικόπτε­ρα και ελικόπτερα εφόδου. Η ανάγκη αυτή είναι απαράκαμπτη για τον αγώνα στο Αρχιπέλαγος την ταχεία ενίσχυση απειλουμένων νησιών και την απόκρουση αποβάσεων.

Στον τομέα της Αεροπορίας, που έχει άμε­ση σχέση και με το Ναυτικό αλλά και με τη γενικότερη άμυνα, κρίσιμης σημασίας είναι η εισαγωγή στο τουρκικό οπλοστάσιο του τουρκικής κατασκευής πυραύλου Cruise τύπου SOM, με βεληνεκές 240 χλμ. Το όπλο αυτό αντιπροσωπεύει μια ιδιαίτερη απειλή και επιβάλλει στην ελληνική πλευρά ν' ανα­ζητήσει το κατάλληλο ισοδύναμο ή απο­τελεσματικούς τρόπους για την ανάσχεσή του. Η Ελληνική Αεροπορία διαθέτει στο οπλοστάσιό της τον γαλλικό πύραυλο Scalp, με μεγάλο, στρατηγικό βεληνεκές. Χρειάζε­ται όμως παραλλήλως και ένα πιο ευέλικτο όπλο τύπου Cruise για στρατηγική αλλά και τακτική χρήση.

Ιδιαίτερη προσοχή στον τομέα της Αερο­πορίας πρέπει επίσης να δοθεί στα αυτοκατευθυνόμενα μαχητικά αεροχήματα (UCAV ή DRONES). Η τεχνολογία αυτή είναι προσιτή σε Έλληνες επιστήμονες και στην ελληνική αμυντική βιομηχανία και πρέπει ν' αξιοποιηθεί για την ανάπτυξη ολόκληρης οικογένειας τέτοιων αεροχημάτων, με εξειδικευμένες δυνατότητες για το καθένα.

• Πολεμικό Ναυτικό

Η Ελλάδα είναι γεωγραφικά δισυπόστατη. Είναι ταυτόχρονα ηπειρωτική και νησιωτική χώρα. Το ισχυρό Ναυτικό είναι συνυφασμένο με την άμυνα του Αιγαίου, όπως και η ισχυρή Αεροπορία, γιατί σήμερα το Ναυτικό έχει ανάγκη από την προστασία αλλά και τη συνεργασία της Αεροπορίας.

Η Άγκυρα έχει επιδοθεί σ' ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα ναυπηγήσεων, σε όλους τους το­μείς, με στόχο να καταστεί κυρίαρχη ναυτική δύναμη στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσό­γειο. Έχει κατορθώσει να αναπτύξει θεαματι­κές ναυπηγικές ικανότητες, τροφοδοτώντας τα ναυπηγεία της με αμυντικές παραγγελίες που παίζουν όχι μόνο ρόλο αμυντικής ενισχύσεως, αλλά και ρόλο καταλύτη για την τεχνολογική και βιομηχανική ανάπτυξη της Τουρκίας στον ναυπηγικό τομέα.

Η Ελλάδα, ως αποτέλεσμα των γνωστών περιπετειών των ναυπηγείων της, έχει υποσκελισθεί σε έναν τομέα, στον οποίο είχε όλες τις προϋποθέσεις ώστε να παραμείνει στην πρωτοπορία. Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να παραμείνει ως έχει, με ανενεργά ουσιαστικά τα ελληνικά ναυπηγεία. Ευτυχώς που, με ενέργειες του Ναυτικού, έγινε απε­μπλοκή της ολοκληρώσεως των τεσσάρων υποβρυχίων S-814 και των πυραυλακάτων τύπου Super Vita. Η ελληνική ναυπηγική ικανότητα πρέπει να επανενεργοποιηθεί με αποτελεσματικό και βιώσιμο τρόπο, για να έλθει και σε επικουρία του Πολεμικού Ναυ­τικού. Το τελευταίο έχει άμεση ανάγκη από νέες ναυπηγήσεις, με πρώτες στη σειρά μια ελληνική κορβέτα, συμπαραγωγή νέων φρε­γατών και συγχρόνων αποβατικών πλοίων και ταχυπλόων. Οι επείγουσες προμήθειες που έχει ανάγκη το Ναυτικό μπορούν να συνοψισθούν στις εξής: 

α) Σύγχρονες τορπίλες για τα νέα υποβρύ­χια. Δεν είναι δυνατόν, για ποσά της τάξεως των 35 και 40 εκατ. ευρώ, τα νέα υποβρύχια να παραμένουν με παλαιές τορπίλες και να μην μπορούν ν' αξιοποιήσουν όλα τα πλεονεκτήματά τους. Η τουρκική ASELSAN έχει ήδη αναπτύξει τέσσερα συστήματα μάχης για τα υπό κατασκευή παρόμοια τουρκικά υποβρύχια S-814. Η Τουρκία έχει επίσης προμηθευθεί σύγχρονες τορπίλες.

β) Σύγχρονες φρεγάτες. Η Αθήνα δεν προ­χώρησε στην προμήθεια των δύο γαλλικών φρεγατών Fremm που προσφέρθηκαν από το Παρίσι με leasing. Οι δύο αυτές φρεγά­τες παραχωρήθηκαν στην Αίγυπτο. Οι νέες φρεγάτες έχουν το πλεονέκτημα της αντιαε­ροπορικής άμυνας περιοχής, το οποίο έχει απόλυτη ανάγκη το Ναυτικό. Είναι αμφίβολο εάν είναι δυνατή ακόμη η προμήθεια φρεγα­τών Fremm από τη Γαλλία. Η τελευταία όμως έχει αναπτύξει κορβέτα παρομοίων περίπου δυνατοτήτων. Η προμήθεια νέων φρεγατών δεν υποκαθιστά την άμεση ανάγκη εκσυγ­χρονισμού των παλαιών φρεγατών.

γ) Προμήθεια ή ναυπήγηση κορβετών. Η Ελλάδα έχει την ικανότητα να ναυπηγή­σει τη δική της κορβέτα, προσαρμοσμένη πλήρως στις ανάγκες της. Μπορεί όμως να προμηθευθεί είτε τη γαλλική υπερσύγχρονη κορβέτα που προωθείται στη θέση της φρε­γάτας Fremm ή, εάν το αντέχει πολιτικά, να εξετάσει την προμήθεια της ρωσικής κορβέ­τας Bayan-M, που είναι εξοπλισμένη με τον πύραυλο Cruise Kalibr. Η γαλλική κορβέτα μπορεί επίσης να φέρει τον γαλλικό πύραυ­λο Cruise Scalp.

δ) Ναυπήγηση ή προμήθεια σύγχρονων αποβατικών και ταχυπλόων. Σε περίπτωση κρίσεως στο Αιγαίο, είναι κρισιμότατος ο παράγων της ταχείας μεταφοράς και ενισχύσεως απειλουμένων νησιών. Αυτό πρέπει να γίνει με μέσα που να είναι στοιχειωδώς ασφαλή, γρήγορα και αξιόμαχα.

ε) Συντήρηση των ταχυπλόων τύπου Zubr. Τα ταχύπλοα τύπου Zubr είναι από τα ταχύ­τερα και ασφαλέστερα μέσα μεταφοράς και ενισχύσεως που διαθέτει η ελληνική πλευρά. Η συντήρησή τους και η διατήρησή τους εί­ναι εκ των ων ουκ άνευ.

Η απαρίθμηση κρίσιμων αναγκών που έχουν και τα τρία Όπλα δεν είναι, προφανώς, εξαντλητική. Υπάρχουν και πολλές άλ­λες ανάγκες, μεγάλες και μικρές. Το μήνυμα που θέλει να στείλει αυτό το άρθρο είναι η ανάγκη να καταπιαστεί η χώρα άμεσα με ένα επείγον εξοπλιστικό πρόγραμμα, για­τί, δυστυχώς, το περιβάλλον στην περιοχή και ιδιαίτερα η τουρκική επιθετικότητα και επεκτατικότητα έχει πολύ επικίνδυνα κλιμα­κωθεί. Η χώρα αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο εθνικής ασφάλειας και η άμυνα δεν μπορεί, δυστυχώς, να περιμένει.

Επιβαρύνεται επίσης από ασύμμετρες απει­λές, όπως η ανεξέλεγκτη εισροή προσφύγων και λαθρομεταναστών, για την οποία δεν είναι άμοιρη και ανυστερόβουλη η Άγκυρα. Χειραγωγεί και χρησιμοποιεί τις ροές αυτές, επιδιώκοντας γεωπολιτικούς και στρατηγι­κούς στόχους. Η πραγματικότητα αυτή δεν πρέπει να διαφεύγει από τις διαπιστώσεις αυτών που είναι ταγμένοι να περιφρουρούν τη χώρα και την ασφάλειά της. Μια αμυντικά ισχυρότερη Ελλάδα δεν εμπνέει μόνο αίσθη­μα ασφάλειας και αισιοδοξίας στον λαό της. Αποτρέπει επίσης τυχοδιωκτικά σχέδια και σενάρια σε βάρος της. 

* Πρέσβεως ε.τ.

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-27/10-10/11/16)