Σκοπιανό: Τι περιμένουμε από τη Χάγη

Συζητείται αυτές τις ημέρες στη Χάγη η προσφυγή της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (πΓΔΜ) στο Διεθνές Δικαστήριο, κατά της Ελλάδας.

Τα Σκόπια προσέφυγαν εναντίον της Ελλάδος, για παραβίαση του άρθρου 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, λόγω της άρνησης της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή, να ψηφίσει την ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, χωρίς να...

έχει καθορισθεί η τελική ονομασία.

Η ελληνική επιχειρηματολογία, αν μεταφέρεται σωστά, υπογραμμίζει την ανάγκη να αποφευχθούν παρεμβάσεις (απόφαση δικαστηρίου) που θα υπονομεύουν τη διαδικασία, υπό τον Μάθιου Νίμιτς, επίσημο μεσολαβητή του ΟΗΕ.

Η επιχειρηματολογία αυτή είναι πολιτικά σωστή, όχι όμως νομικά. Ποτέ μια απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου, όποια και εάν είναι αυτή, από τη φύση της, δεν μπορεί να συνιστά «παρέμβαση».

Η Ενδιάμεση Συμφωνία, υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 1994 από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου. Ήταν συνέπεια της πολιτικής του εμπάργκο, που είχε λάβει η κυβέρνησή του, τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους, επιβάλλοντας «αντίμετρα» κατά της ΠΓΔΜ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θεωρώντας τα μέτρα αυτά ως αντιτιθέμενα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, είχε τότε προσφύγει κατά της Ελλάδος στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου, ζητώντας τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων.

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου όμως, έδωσε δίκαιο στην Ελλάδα. Έπρεπε, ωστόσο, σε πολιτικό επίπεδο, να βρεθεί μια γενικότερη λύση διευθέτησης του προβλήματος. Έτσι λοιπόν, κάτω από αυτές τις συνθήκες, υπεγράφη η Ενδιάμεση Συμφωνία.

Η κατηγορία που συζητείται στο Διεθνές Δικαστήριο κατά της Ελλάδος, ότι δηλαδή η άσκηση «βέτο» στην ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ αποτελεί παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, δεν στέκει νομικά. Για τον απλούστατο λόγο, ότι στην Ατλαντική Συμμαχία δεν προβλέπεται η δυνατότητα αρνησικυρίας, από τα κράτη-μέλη.

Αντιθέτως, το consensus προβλέπεται ως διαδικασία λήψης αποφάσεων, δηλαδή η αρχή της «συναίνεσης» και όχι της θετικής ή αρνητικής ψήφου των χωρών.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι –και αυτό είναι το ουσιαστικό, πολιτικό και νομικό διακύβευμα- ποιος ευθύνεται για την καθυστέρηση στην υιοθέτηση μιας κοινά αποδεκτής ονομασίας. Ποια πλευρά δημιουργεί εμπόδια, ποια φέρνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων νέα θέματα, προβάλλοντας δυσκολίες και καθυστερώντας τη διαπραγμάτευση.

Αν είναι η Ελλάδα, τότε τα Σκόπια θα είχαν δίκιο. Διότι, ως κράτος που αναγνωρίζεται και από την Ελλάδα, δεν μπορεί να διαιωνίζει τις συμμαχίες του και την ελεύθερη άσκηση της εξωτερικής του πολιτικής.

Αν είναι τα Σκόπια, τότε σημαίνει, ότι η πΓΔΜ παραβιάζει την Ενδιάμεση Συμφωνία. Επιχειρώντας να επιβάλλει τη διεθνή παρουσία της, προβάλλοντας κωλύματα και παίρνοντας πρωτοβουλίες, με σκοπό τη δημιουργία τετελεσμένων γεγονότων και με στόχο να επιβάλλει τη διεθνή ονομασία που θέλει αυτή.

Και αυτό προφανώς συμβαίνει. Τα Σκόπια παραβιάζουν την Ενδιάμεση Συμφωνία, με συμπεριφορές και κινήσεις που δεν ωφελούν και δεν προωθούν τη διαδικασία επίλυσης του ονόματος, που είναι και ο βασικός σκοπός της Ενδιάμεσης Συμφωνίας.

Από αυτό, θα εξαρτηθεί η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου. Με νομική επιχειρηματολογία. Δίνοντας και τα πολιτικά μηνύματα, όπως μας έχει συνηθίσει η μέχρι σήμερα διεθνής νομολογία.

(Πηγή)