ΙΑΠΩΝΙΑ: «Ατλαντίδα» του 21ου αιώνα;

Του Καθηγητή Γιώργου Πιπερόπουλου

Κανείς στο πέρασμα των αιώνων δεν τόλμησε να αμφισβητήσει το γεγονός ότι η ΤΡΑΓΩΔΙΑ είναι ένα καθαρά ελληνικό δημιούργημα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάθε λαός, σε κάθε γωνιά της γής μας δεν ζεί σε καθημερινή βάση τις δικές του μικρές ή μεγάλες τραγωδίες που χρωματίζουν δραματικά προσωπικές... στιγμές ατόμων και συλλογικά πάθη ομάδων. 

Κανείς, ανάμεσα σε ακαδημαϊκούς και ερευνητές, δεν αμφισβήτησε το γεγονός ότι σε μερικές γλώσσες του κόσμου ετυμολογικά ακόμη και το ένα τρίτο των λέξεων που τις συνθέτουν έχει ελληνική προέλευση. Και μάλιστα περιγράφοντας σπουδαίες συναισθηματικές καταστάσεις και επιστημονικές αναζητήσεις από τον ΕΡΩΤΑ στον ΕΜΠΕΙΡΙΣΜΟ και τη ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, από την ΤΡΑΓΩΔΙΑ μέχρι την ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ οι έννοιες είναι ελληνικές. 

Ας μην παρεξηγηθεί η σημερινή μου ανάρτηση αλλά καθώς τόσες μέρες τώρα παρακολουθώ τα διεθνή ΜΜΕ και τις τοποθετήσεις προσώπων όπως ο Ιάπωνας Αυτοκράτορας και ο Πρωθυπουργός, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αλλά και οι επικεφαλής Εθνικών και Παγκοσμίων Επιτροπών Ατομικής Ενέργειας διαπιστώνω αυτό ακριβώς – την ελληνικότητα των περιγραφών : Δράμα, Τραγωδία, Καταστροφή, Αποκάλυψη… 

Τις τελευταίες ημέρες συγκλονισμένη η ανθρωπότητα ζει μέσα από την αμεσότητα μεταφοράς λόγου και εικόνας με τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ μια πολύ ιδιόμορφη τραγωδία με απεριόριστες δραματικές προεκτάσεις τις οποίες, με τις πληροφορίες που μας παρέχονται από επίσημα Ιαπωνικά και Διεθνή χείλη αδυνατούμε να συλλάβουμε, να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε στο μέτρο που πραγματικά απαιτούν οι καιροί. 

Ζήσαμε στο παρελθόν την πυρηνική καταστροφή του Chernobyl και ζούμε τώρα, εδώ και εννιά ημέρες την τραγική ΤΡΙΛΟΓΙΑ του σεισμού των 9 Ρίχτερ, του απίστευτα καταστροφικού τσουνάμι και την απειλή ενός – χωρίς προηγούμενο – πιθανού πυρηνικού ολοκαυτώματος στην Ιαπωνία! 

Το εντυπωσιακό στοιχείο της σύγχρονης αυτής "Ιαπωνικής τραγωδίας" είναι ότι τα δραματικά πρόσωπά της, πέραν της παγκοσμίως διαπιστωμένης και αποδεκτής αλήθειας ενός υποδειγματικά πειθαρχημένου, δημιουργικού και παραδειγματικά εργατικού λαού, είναι στην ουσία η αιώνια πάλη ανάμεσα στη Φύση και τον άνθρωπο. Είναι, τελικά, η αντιπαράθεση ανάμεσα στα γνωστά στοιχεία της Φύσης και την σύγκρουσή τους με τα ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ επιτεύγματα της ανθρωπότητας, ο θεσμός της ελληνικής οικογένειας και , κατά προέκταση η ΕΛΛΑΔΑ και όλοι εμείς οι ΕΛΛΗΝΕΣ... 

Και το θέτω έτσι επειδή τα τελευταία χρόνια και μέχρι σήμερα τα ψυχοκοινωνικά δεδομένα της παγκόσμιας πραγματικότητας έχουν αποκτήσει τόσες και τέτοιας υφής προεκτάσεις και νοήματα ώστε να απαιτούνται από κάθε δημοσιογράφο ικανές γνώσεις ψυχολογίας και κοινωνιολογίας και από κάθε επιστήμονα της συμπεριφοράς η ανάγκη να πάρει στα χέρια την πέννα και να "δημοσιογραφήσει" ακριβώς επειδή είναι καθοριστικά αναγκαίες οι ερμηνείες των ψυχοκοινωνικών φαινομένων τα οποία βιώνουμε και τα οποία όχι μόνο έχουν ήδη αλλά και θα συνεχίσουν να χαρακτηρίζουν ανεξίτηλα τη συλλογική μας οντότητα ως ΑΝΘΡΩΠΌΤΗΤΑ... 

Ένα κοινό σημείο του προβληματισμού δημοσιογράφων και επιστημόνων της συμπεριφοράς εδράζεται στην προσπάθειά μας να συλλάβουμε τα δεδομένα της τρέχουσας πραγματικότητας και μαζί τις πιθανές προεκτάσεις της και στη συνέχεια να τις αποδώσουμε στο κοινό που μας παρακολουθεί έτσι ώστε να ολοκληρωθεί ο ρόλος ή, εάν το θέλετε, το λειτούργημά μας. Δημοσιογράφοι και επιστήμονες της συμπεριφοράς χρειάζεται να διαθέσουμε την ικανότητα μιας ολοκληρωμένης αντίληψης της πραγματικότητας και να βρισκόμαστε σε αρμονική ισορροπία με αυτήν την πραγματικότητα, την ίδια ακριβώς στιγμή που φαινόμαστε,ουσιαστικά και τυπικά, αποστασιοποιημένοι απ αυτήν (έχοντας περιβληθεί με τις απαιτούμενες δόσεις αντικειμενικής παρατήρησης ή κλινικής ουδετερότητας...) 

Είναι, ίσως, σοφή η λαϊκή μας ρήση που διατείνεται ότι ..." μια ζωή την έχουμε..." Και αυτή τη μοναδική μας ζωή τη ζούμε ο καθένας και η καθεμιά μας σε κάποιες δεδομένες στιγμές, την αναλώνουμε βιώνοντας την. Αυτή η μοναδικότητα της ατομικής μας ύπαρξης, της ζωής μας, είναι μόνιμα εκτεθειμένη "..στις σαΐτες και τα δόρατα της αχαλίνωτης τύχης, εϊναι υποκείμενο στον πόνο της καρδιάς, στα μύρια τόσα σοκ που μπορεί να υποστεί η ανθρώπινη μας σάρκα..." όπως διατείνεται και ο Σαίξπηρ μέσω Άμλετ...Αναμφίβολα η κάθε τραγωδία είναι "...μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας..." και σίγουρα στο τέλος της έχουμε πάντοτε την...κάθαρση! 

Ας ελπίσουμε ότι στη σύγχρονη ΙΑΠΩΝΊΑ και στο δικό της εξελισσόμενο ψυχοκοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό και δημογραφικό δράμα μιας κοινωνίας που παρά την ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ της πρωτοπορία νικημένη από την θυμωμένη Φύση νοσεί και κλυδωνίζεται, που ενδέχεται να μετουσιωθεί σε μια σύγχρονη ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ, η κάθαρση και οι προεκτάσεις της κάθαρσης που εξυπακούεται από τις επερχόμενες εξελίξεις που ακόμη παραμένουν απροσδιόριστες περικλείουν τον κίνδυνο της μετουσίωσης τους σε "πογκρόμ" αντεκδίκησης από την παγκόσμια κοινότητα έναντι σε εκείνους που «λησμόνησαν» το δικό τους Ναγκασάκι και την Χιροσίμα.

Ας ελπίσουμε ότι ΔΕΝ ψεύδονται οι ΑΡΧΕΣ στην Ιαπωνία για την πιθανότητα ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος με πρώτο θύμα τον δικό τους λαό και στη συνέχεια άλλους λαούς όπως συνέβη και με το Chernobyl! 

Η Ιαπωνία είναι, ως νησί, ένα τεραστίου μεγέθους ΠΛΕΟΥΜΕΝΟ που φιλοξενεί 125 εκατομμύρια κατοίκους και, σε καθημερινή βάση, μερικά ακόμη εκατομμύρια τουρίστες! 

ΕΆΝ, και το απεύχομαι, τα πράγματα είναι πολύ πιο άσχημα σε έναν ή και στους 6 πυρηνικούς αντιδραστήρες τι θα μπορούσαν να ανακοινώσουν οι Ιαπωνικές ΑΡΧΕΣ στον λαό τους; 

ΕΚΚΕΝΩΣΤΕ ΤΟ ΣΚΑΦΟΣ; 

Με ποια μεταφορικά μέσα, και προς ποια κατεύθυνση; 

Μέσα από αυτήν την σύγχρονη ΙΑΠΩΝΙΚΗ τραγωδία θα προκύψουμε ως Λαοί και Έθνη πιο υγιείς "ελέω και φόβω περαίνοντες την των τοιούτων παθημάτων κάθαρση;" 

Ή, μήπως, όπως ξεχαστήκαμε μετά το Chernobyl παρά τα δεκάδες ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες θύματα από καρκίνους που προκάλεσε η σχετική ραδιενέργεια σε όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα θα έχουμε στήσει "το σκηνικό" για την επανάληψη τέτοιων φαινομένων καθώς θα γίνονται καθημερινά περισσότερο ορατά τα αποτελέσματα μιας ανθρωπότητας που έχει αναγάγει τον οικονομικό ανταγωνισμό και τον «ηδονισμό» σε υπέρτατες αξίες και τις ανθρώπινες σχέσεις σε αντικείμενα μιάς χρήσεως; 

-------------------------------------------------------