Τσίπρας @ Ερντογάν: Έντονος διάλογος για τους δύο στρατιωτικούς

■ Φορτισμένη συνάντηση. 

■ «Αγκάθι» που θα προκαλεί μόνιμη ένταση χαρακτήρισε την υπόθεση ο πρωθυπουργός, κατά τη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Τουρκίας. Η αντίδραση του Ερντογάν και το αίτημα έκδοσης των «οκτώ». 

■ «Πρέπει να το λύσεις», είπε ο Αλέξης Τσίπρας στον Τούρκο Πρόεδρο. 

■ Για τους οκτώ Τούρκους ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι είναι «παράλογο» να ζητείται παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης στη Δικαιοσύνη. 

Να δώσει λύση στο θέμα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται αδικαιολόγη­τα σε φυλακές της Αδριανούπολης κάλεσε επιτακτικά ο Έλληνας πρωθυπουρ­γός τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη συ­νάντηση που είχαν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στις Βρυ­ξέλλες. «Πρέπει να το λύσεις», είπε ο Αλέξης Τσίπρας στον Τούρκο Πρόεδρο, ενώ χαρακτήρισε την υπόθεση «αγκάθι» που θα προκαλεί μόνιμη ένταση στις ελληνοτουρκι­κές σχέσεις. Σύμφωνα με κυβερνητικές πη­γές ο Πρόεδρος της Τουρκίας έθεσε από τη μεριά του το θέμα των 8 στρατιωτικών που έχουν καταφύγει στην Ελλάδα, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να του απαντά ότι είναι «παράλογο» να ζητείται μια παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης στη Δικαιοσύνη, ενώ έκανε λόγο και για νομική ασυμμετρία ανάμεσα στο ζήτημα των οκτώ Τούρκων που προσέφυγαν με τη θέλη­σή τους στην Ελλάδα ζητώντας άσυλο και των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται χωρίς να τους έχουν καν απαγγελθεί κατηγορίες. 

Η αντίδραση 

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο Τ. Ερντογάν αντέδρασε στην άρνηση του πρωθυπουργού, φάνηκε, ωστόσο να καταλαβαίνει σε κάποιο βαθμό αυτό που του έλεγε ο Αλ. Τσίπρας. Η κυβέρνηση εκτιμά, πάντως ότι έγιναν κάποια βήματα κατανόησης των δύο πλευρών στα δυο αυτά ζητήματα. 

Από τον Αλ. Τσίπρα τέθηκε, επίσης με την κατάθεση μάλιστα σχετικών στοιχείων, το ζήτημα της αύξησης της τουρκικής παραβατικότητας στο Αιγαίο, με τον Τ. Ερντογάν να μην αναγνωρίζει τις τουρκικές παραβιάσεις και να επαναφέρει την πάγια τουρκική θέση ότι ο ελληνικός εναέριος χώρος σταματά στα 6 μίλια, όπως και τα χωρικά ύδατα, και όχι στα 10, όπως έχει κατοχυρώσει η Ελλάδα. Ωστόσο, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, δεν υπήρξαν περισσότερα σημεία τριβής σε σχέση με το Αιγαίο. Αντιθέτως συμφωνήθηκε και από τις δύο πλευρές να δοθεί έμφαση στην προσπάθεια για μείωση της έντασης στην περιοχή. 

Δύσκολη συνάντηση, αλλά σε καλό κλίμα 

Γενικότερα, κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι ήταν μια δύσκολη συνάντηση, αλλά σε καλό κλίμα. Μάλιστα, κάνουν λόγο για διάθεση του Τούρκου Προέδρου για επιστροφή στην κανονικότητα, αλλά και στην επανενεργοποίηση των διαύλων επικοινωνίας. Επισημαίνουν, μάλιστα, ότι ο Τ. Ερντογάν συμφώνησε πως πρέπει να μειωθεί η ένταση ανά­μεσα στις δύο πλευρές. Στο πλαίσιο αυτό ση­μαντικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει ο έως σήμερα Τούρκος αρχηγός ΈΕΘΑ Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος θα αναλάβει καθήκο­ντα υπουργού Άμυνας. Γενικότερα, από την ελληνική πλευρά υπάρχει συγκρατημένη αι­σιοδοξία για επιστροφή στην κανονικότητα και στο πλαίσιο αυτό δεν ήταν τυχαία η απο­στροφή του Αλ. Τσιπρα: «Βγαίνοντας από τη συνάντηση έχω περισσότερες ελπίδες από ό,τι πριν μπω στη συνάντηση αυτή». Αυτή η διατύπωση απέχει πάντως πάρα πολύ από μια ξεκάθαρη διαβεβαίωση ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παίρνουν άλλη, θετική τροπή. Γι' αυτό και η έμμεση προειδοποίηση που απηύθυνε ο Αλ. Τσίπρας προς την Άγκυρα ότι η Ελ­λάδα το 2018 γυρίζει σελίδα και είναι στο χέ­ρι της Τουρκίας να γυρίσουν σελίδα θετικά και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. 

Υποστήριξη 

Η όποια ελληνική αισιοδοξία βασίζεται κυ­ρίως στη σαφή αμερικανική και ευρωπαϊ­κή υποστήριξη και στην εκτίμηση πως, αρ­γά ή γρήγορα, ο Τ. Ερντογάν θα υποχρεω­θεί να αναζητήσει ένα νέο πλαίσιο για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, λόγω και των ισχυρών αναταράξεων στην οικονομία της Τουρκίας. Στο πλαίσιο αυτό, η διευθέτηση των τριβών με την Ελλάδα θα αποτελεί κομβικό σημείο. 

Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν πως το όφελος από αυτή τη συνάντηση είναι πως ξανάνοιξε ο διάλογος με την Άγκυρα χωρίς κα­μία υποχώρηση από την ελληνική πλευρά. Επίσης, εκτιμούν πως, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια θετική δυ­ναμική που θα επανέφερε στο προσκήνιο το σχέδιο της κυβέρνησης Τσίπρα για εξομάλυν­ση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, το οποίο διέκοψαν απότομα η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία και η επακόλουθη υπό­θεση των «8». Αυτός ο οδικός χάρτης περιελάμβανε ένα διάστημα με λιγότερη ένταση, το οποίο θα οδηγούσε στο επόμενο σκαλο­πάτι, με την επανέναρξη διερευνητικών συ­νομιλιών για τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας και με τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβου­λίου Συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες. Ο πρωθυπουργός επέμεινε γενικότερα στην ανάγκη επαναφοράς της θετικής ατζέντας και σε πιο ειδικά θέματα, όπως η επανέναρξη των διακυβερνητικών συναντήσεων στη Σμύρνη, το εμπόριο, ο τουρισμός, η ακτοπλοϊκή δια­σύνδεση και σε άλλα ζητήματα. 

Αισιοδοξία 

Στην ατζέντα της συνάντησης περιλαμβάνε­ται και το Κυπριακό, στο οποίο καταγράφε­ται πλέον από την κυβέρνηση μια συγκρατημένη αισιοδοξία για επανεκκίνηση των συ­νομιλιών με βάση το πλαίσιο Γκουτιέρες και ενεργοποίηση των δύο υπουργών Εξωτερι­κών Νίκου Κοτζιά και Μεβλουτ Τσαβούσογλου. Ο Τ. Ερντογάν έθεσε, πάντως, το θέμα της Θράκης και συγκεκριμένα την πρόσφα­τη απόφαση του Εφετείου Ξάνθης που απέρριψε την αίτηση επανεγγραφής της λεγόμενης «Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης». 

Με το θέμα αυτό, που ετέθη ανήμερα της Συνόδου και από το τουρκικό ΥΠΕΞ, θέλησε να απαντήσει σε όσα του είπε ο Έλληνας πρωθυ­πουργός για το ζήτημα της επαναλειτουργίας της θεολογικής Σχολής της Χάλκης στην Κωνσταντινούπολη. Στο πλαίσιο της συνάντησης, συζητήθηκε σε έκταση η σημασία της ορθής εφαρμογής της ευρωτουρκικής συμφωνίας στο προσφυγικό και μια σειρά από συγκε­κριμένα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις προσφυγικές και μεταναστατευτικές ροές, αλλά και με τη δυνατότητα επιστροφών μεταναστών, προσφύγων που δεν δικαιού­νται διεθνούς προστασίας προς την Τουρκία. Συμφωνήθηκε, μάλιστα, το επόμενο διάστη­μα να υπάρξει μια πιο στενή επικοινωνία των δύο πλευρών μέσων των αρμόδιων υπουρ­γών. Πάντως, ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντηση ότι το τελευταίο διάστημα δεν παρατηρούνται φαινόμενα ανησυχητικά σε ό,τι αφορά τις προσφυγικές ροές. 

Του ΦΟΙΒΟΥ ΚΛΑΥΔΙΑΝ0Υ-f.klavdianos@realnews.gr 

(REAL NEWS-15/07/2018)