Τα βλήματα έπληξαν τη σχέση Τσίπρα - Καμμένου

Ικανός να τα τινάξει όλα στον αέρα θεωρείται ο αρχηγός του συγκυβερνώντος κόμματος αν τον ωθήσουν σε κάτι τέτοιο.

Σαν πολιτικό βαρίδι αντιμετωπίζει πλέον το Μαξίμου τη σχέση με τον Καμμένο, σύμφωνα με αξιόπιστες πλη­ροφορίες. Η πρόσφατη υπόθεση με την πώληση στρα­τιωτικού υλικού στη Σαουδική Αραβία ήταν αυτή που ξεχείλισε το ποτήρι. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο εδραιώνεται η άποψη ότι με διαδοχικές πρωτοβουλίες του τον τελευταίο καιρό ο υπουργός Άμυνας έχει φέρει την κυβέρνηση σε δυσχερή θέση.

Παρά τα συνεχιζόμενα ανοίγματα του Μαξίμου προς το ΠΑΣΟΚ, το κλίμα είναι απαγορευτι­κό. Αυτό πρακτικό σημαίνει ότι ο Τσίπρας δεν έχει εναλλακτικές επιλογές, γεγονός που δημιουργεί πολιτική αντίφαση. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένη πηγή, κάποιοι στο πρωθυπουργικό επιτελείο συζητούν το ενδεχόμενο να ασκηθεί εσωτερική πίεση στον Καμμένο για οικειοθελή αποχώρηση από την ηγεσία των ΑΝ.ΕΛ. Κατά την ίδια πηγή, λαμβάνουν χώρα σχετικές ζυμώσεις στους κόλπους αυτού του κόμματος, στις οποίες συμμετέχουν περισσότερο ή λιγότερο βουλευτές που σήμερα κατέχουν κυβερνητικές θέσεις. Η πληροφορία αυτή επιβεβαιώ­θηκε και από στέλεχος των ΑΝ.ΕΛ, το οποίο ωστόσο εξέφρασε τον έντονο σκεπτικισμό του για την κατάληξη. Θεωρεί πως ο Καμμένος όχι μόνο δεν πρόκειται να συναινέσει, αλλά αν του ασκηθούν ωμές πιέσεις είναι ικανός να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Σύμφωνα με την αρχική πηγή, την ίδια γνώμη για την εν­δεχόμενη αντίδραση του Καμμένου έχει και ο στενός κύκλος του Τσίπρα. Τον θεωρεί παρορμητικό και απρόβλεπτο. Όπως μας είπαν, όμως, «ο μόνος τρόπος για να λυθεί αυτός ο γάμος χωρίς ρήξη και ξεκατίνιασμα είναι οι εκλογές. Ο Τσίπρας, όμως, δεν θέλει τώρα εκλογές. Γι’ αυτό και θα υποχρεωθεί να συνεχίσει να στηρίζει τον κυβερνητικό εταίρο τον παρά νι δυσαρέσκεια του».

Προς το παρόν, τουλάχιστον, η παραπάνω εκτίμηση επιβεβαιώνεται. Τα σενάρια για διατήρηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας με τσόντες από δω κι από κει δεν φαίνεται να έχουν αντίκρισμα στην πραγματική πολιτική ζωή. Η παραμονή του Τσίπρα στην πρωθυπουργία εξαρτάται από τη συνέχιση της κυβερνητικής συνεργασίας του με τον Καμμένο. Το αναγνωρίζει και στέλεχος του Μαξίμου, το οποίο όμως έσπευσε να υπογραμμίσει αφενός ότι «ο πρωθυπουργός έχει στείλει το μήνυμά του», αφετέρου ότι «υπάρχουν όρια». Στον Καμμένο έχουν χρεώσει την προσπάθειά να καταστήσει τον περιβόητο Τζορτζ Παπαδόπουλο γέφυρα της ελληνικής κυβέρνησης με τον Τραμπ. Το φιάσκο, ωστόσο, έχει αποδοθεί «στην επιπολαιότητα του», χωρίς να αμφισβητούνται οι καλές προθέσεις του. Του έχει χρεωθεί επίσης ο χειρισμός στην υπόθεση του καταδικασμένου για ναρκωτικά Γιαννουσάκη.

Τότε ο Τσίπρας είχε αποφασίσει να στηρίξει πολιτικά πλήρως τον κυβερνητικό εταίρο του. Ο βασικός λόγος, βεβαίως, ήταν ότι εάν δεν το έκανε, η κυβέρνηση θα αντιμετώπιζε πρόβλημα επιβίωσης. Υπήρχε ωστόσο κι ένας πρόσθετος λόγος. Την παρεμβα­τική γραμμή του Καμμένου, άλλωστε, είχαν υποστηρίξει και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ο «άγαρμπος χειρισμός» είχε αποδοθεί στον παρορμητικό χαρακτήρα του. Σύμφωνα με αξιόπιστες πλη­ροφορίες πάντως το Μαξίμου φρόντισε να αποσπάσει κάποια ανταλλάγματα για τη στάση των ΑΝ.ΕΛ σε νομοσχέδια στα οποία είχαν ιδεολογική διαφωνία. Κατά τις ίδιες πληροφορίες η τωρινή υπόθεση διαφέρει, επειδή, όπως χαρακτηριστικά μας είπαν, «υπάρχει οσμή διαφθοράς». Δεν είναι τυχαίο ότι διατάχθηκε από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου προκαταρκτική εξέταση για τις σχετικές καταγγελίες Η αγοραπωλησία, βεβαίως δεν πραγματο­ποιήθηκε, αλλά στο πολιτικό επίπεδο η διάχυτη εντύπωση είναι αρκετή για να ρίξει σκιά. Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, o Τσίπρας είχε μέχρι πρόσφατα βολευτεί με τον Καμμένο. Του είχε παραχω­ρήσει το υπουργείο Άμυνας και κάποια άλλα χαρτοφυλάκια για τα στελέχη των ΑΝ.ΕΛ και αυτός δεν εμπλεκόταν καθόλου στα πόδια του Μαξίμου στα υπόλοιπα ζητήματα. Γι΄ αυτό και η σχέση τους, παρά τις ιδεολογικές διαφορές ήταν σχετικά αρμονική. Λίγες ήταν οι τριβές, οι οποίες γρήγορα διευθετούνταν. Σε αυτό συνέβαλε και η καλή προσωπική χημεία που είχε αναπτυχθεί μεταξύ τους. Η κυβερνητική σύμπραξη έγινε αρχικά (Ιανουάριος του 2015) λόγω του κοινού ανπμνημονιακού παρονομαστή. Οι πιέσεις που ο Τσίπρας είχε δεχτεί από ευρωπαϊκούς παράγοντες να συγκυβερνήσει με το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι δεν είχαν βρει ανταπόκρι­ση. Τότε ο πρωθυπουργός πίστευε πως μια τέτοια κυβέρνηση θα τον παγίδευε. Φοβόταν πως οι συμβατικά όμορες πολιτικές δυνάμεις θα του έβαζαν τρικλοποδιές και θα τον εγκλώβιζαν.

Χωρίς λύση

Όταν προέκυψαν τα τωρινά προβλήματα, ο πρωθυπουργός άρχι­σε να θεωρεί τον Καμμένο «πολιτικό βαρίδι», όπως χαρακτηριστι­κά μας είπε πηγή από το επιτελείο του. Η ίδια πηγή, ωστόσο, διευκρινίζει ότι ο Τσίπρας, σε αντίθεση με κύκλους της Κουμουνδούρου, έχει συνείδηση πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρει εναλλακτική λύση. Το φλερτ με την Ένωση Κεντρώων είχε τη γνωστή αρνητική κατάληξη. Ούτε με το ΠΑΣΟΚ υπάρχουν περι­θώρια. Όπως χαρακτηριστικά μας είπε κεντρικό στέλεχος της Χαριλάου Τρικούπη και μάλιστα από αυτά που δεν βλέπουν αρ­νητικά τον ΣΥΡΙΖΑ, «το 2016 μπορεί να είχε νόημα να τα βρούμε με τον Τσίπρα και να μπούμε στην κυβέρνηση. Τώρα πια δεν έχει κανένα νόημα. Πιθανότατα η κυβέρνηση δεν θα βγάλει το 2018. Και να θέλαμε, όμως, το απαγορεύει η συγκρότηση του νέου φορέα της Κεντροαριστεράς. Η Γεννηματά θα ήθελε πολύ να γίνει αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ταυτοχρόνως υπουργός Άμυνας, αλλά δεν είναι ανόητη να δώσει πατήματα στους ηττημένους να τινάξουν στον αέρα τη νέα παράταξη πριν ακόμα συγκροτηθεί».

Σε παρεμφερές κλίμα κινείται και άλλο ανώτατο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ που βρίσκεται στην αντίπερα εσωκομματική όχθη. «Το μόνο που συζητάμε είναι μία κυβέρνηση που θα έχει μέσα και τη Ν.Δ. και εμάς. Και δεν το συζητάμε - με άλλον πρωθυπουργό. Δεν πιστεύω, όμως, ότι ό Τσίπρας θα φτάσει στο σημείο να το ζητήσει. Θα ήταν ομολογία πολιτικού ναυαγίου. Αν φτάσει σε αδιέξοδο, είναι λογικό να στήσει κάλπες παρά να ζητήσει κάτι τέτοιο. Αλλά ούτε και ο Κυριάκος θα δεχόταν, αφού περιμένει να γίνει πρωθυπουργός. Οπότε ούτε κι εμείς θα μπαίναμε. Περισσότερο κουβέντα να γίνεται λοιπόν...».

Του Σταύρου Λυγερού

(ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ-19/11/2017)