Ο Νίμιτς κλείνει το μάτι στα Σκόπια

■ Όλα ανοιχτά ενόψει της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Σικάγο 

Σε συναγερμό -όσο επιτρέπουν οι παρούσες συνθήκες- βρίσκονται οι αρμόδιες διευθύνσεις του υπουρ­γείου Εξωτερικών, ώστε ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Σικάγο να αποτραπούν προσπάθειες για ανατροπή της απόφασης του Βουκουρεστίου, καθώς μά­λιστα, είναι ανοιχτό το...
ενδεχόμενο για νέα πρόταση από τον Μάθιου Νίμιτς, η οποία θα περιέπλεκε περισσότερο την υπόθεση. 

Το πρώτο ανησυχητικό μήνυμα ήρθε κατά την τελευταία επίσκεψη του κ. Νίμιτς στην περιοχή, όταν βολιδοσκόπησε την ελληνική πλευρά για την ιδέα- σκοπιανής… προέλευσης- για χρήση προσωρινής ονομασίας για την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Ο διεθνής μεσολαβητής, μάλιστα, είχε αναφερθεί και σε συγκεκριμένη ονομασία «Άνω Μακεδονία» (Republic of Upper Macedonia) κάτι που α­πέρριψε κατηγορηματικά η ελληνική πλευρά. Ο κ. Νίμιτς σε συνέντευξη του στην κρατι­κή τηλεόραση της ΠΓΔΜ έθεσε εμμέσως ένα νέο ζήτημα, βάζοντας στο παζάρι την ονο­μασία που «θα γίνεται αποδεκτή απ' όλους» και, από την άλλη, το θέμα της «ταυτότητας» το οποίο θα πρέπει να σέβονται όλοι. Ο κ. Νίμιτς δήλωσε χαρακτηριστικά ότι το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας και το άρθρο 5 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας ορίζουν ως αντικείμενο της διαφοράς την «κοινά αποδεκτή συμφωνία για το θέμα της ονομασίας και δεν γίνεται αναφορά στο θέμα της ταυτότητος». 

«Είναι φυσικό στη διάρκεια της διαδικα­σίας ότι πρέπει να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός της ταυτότητας του άλλου, ειδικά μεταξύ των γειτόνων, διαφορετικά αυτό θα μετατραπεί σε πολύ σοβαρό ζήτημα…». 

Επιχειρώντας να βάλει στο περιθώριο τη συζήτηση για την ταυτότητα ο κ. Νίμιτς κλείνει το μάτι ουσιαστικά στη σκοπιανή πλευρά και στον Νικόλα Γκρούεφσκι ο οποίος έχει αναγάγει το θέμα της «μακεδονικής ταυτότητας» σε κορυφαίο ζήτημα της κυβερνητικής του πολιτικής. 

Η πολιτική του κ. Γκρούεφσκι, η οποία οδηγεί πρακτικά και την αναστολή της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας του, έχει σημαντικές επιπτώσεις, μια και η φτώχεια που γίνεται όλο και πιο έντονη, σε συνδυ­ασμό με τον αυξανόμενο εθνικισμό, δημιουργεί εκρηκτικό μείγμα που δεν στρέ­φεται μόνο εναντίον της Ελλάδος, αλλά απειλεί την ίδια τη συνοχή της ΠΓΔΜ. 

Η Συμφωνία της Οχρίδας και το αλβανικό στοιχείο 

Το αλβανικό στοιχείο έμεινε συνεπές στις δεσμεύσεις που προέκυψαν από τη Συμφωνία της Οχρίδας με την προσδοκία ότι η ευρωατλαντική προοπτική της χώρας θα αμβλύνει τις διεθνοτικές αντιθέσεις. Το αλβανικό στοιχείο, που ήδη… καλπάζει πληθυσμιακά και αποτελεί το 25% του συνολικού πληθυσμού, βρίσκεται τώρα εγκλωβι­σμένο, καθώς η διαφορά για την ονομασία έχει κλείσει τους δρόμους προς την Ε.Ε και το ΝΑΤΟ. Συγχρόνως, μάλιστα βλέπουν τον κ. Γκρούεφσκι να έχει αναγάγει το θέμα της «μακεδονικής ταυτότητας» σε πρωταρχικό εθνικό ζήτημα, παρά το ότι το κράτος είναι σαφώς διεθνιστικό. Η ενίσχυση του «μακεδονισμού», με τον τρόπο, μάλιστα που γίνεται στρέφεται τελικά εναντίον του ίδιου του αλβανικού στοιχείου, υπονομεύοντας τα θεμέλια της ομαλής συμβίωσης… 

Μιλώντας στο Reuters ο Αλί Αχμέτι, πρώην αντάρτης και νυν κυβερνητικός εταίρος του Γκρούεφσκι τονίζει ότι είναι απολύτως αναγκαία η επίλυση της διαφοράς για την ονομασία. «Τα μακεδονικά κόμματα πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία, σε μια συνεννόηση, και να μην χρησιμοποιούν το θέμα του ονόματος γα τα πολιτικά παιχνίδια τους και αλληλοκατηγορίες γα το ποιος είναι προδότης και ποιος πατριώτης», χαρακτηριστικά. 

Ο κ. Γκρούεφσκι, σε μια προσπάθεια να παρακάμψει τα πολιτικά αυτά προβλήματα επιχειρεί να δημιουργήσει μαγική εικόνα και με επισκέψεις στην Άπω Ανατολή ή με πρόσκληση επιχειρηματιών –όπως αυτή του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο, του Μεξικανού Κάρλος Σλιμ-να πεί­σει ότι υπάρχει… συνωστισμός υποψηφίων επενδυτών, που θα λύσουν τα προβλήματα της χώρας ακόμη και χωρίς να έχει επιλυθεί το πρόβλημα της ονομασίας. 

Ωστόσο, η ανεργία που πλήττει το 30% του πληθυσμού και η φτώχεια που ακουμπά πια έναν στους τρεις κατοίκους της χώρας δεν αφήνουν εύκολα τους πολίτες να παρασυρθούν από τέτοια τεχνάσματα. Και σίγουρα δεν τους προσφέρει ανακούφιση ούτε το φαραωνικό άγαλμα του Μεγάλου Αλέξανδρου ούτε οι εθνικιστικές κορόνες του κ. Γκρούεφσκι. 

Πρακτικά θα μπορούσε να μην απαιτηθεί αλλαγή ή νέα απόφαση της Συμμαχίας, καθώς η απόφαση του Βουκουρεστίου προβλέπει ότι θα απευθυνθεί πρόσκληση προς την ΠΓΔΜ όταν επιλυθεί το θέμα της ονομασίας… Σε κάθε περίπτωση, πάντως οι κίνδυ­νοι αποσταθεροποίησης στην ΠΓΔΜ ενδέχε­ται να χρησιμοποιηθούν ως επιχείρημα από τους φίλους των Σκοπίων για να εκβιάσουν την ανατροπή των αποφάσεων του Βουκου­ρεστίου. Κι αυτό ανησυχεί την Αθήνα, πολύ περισσότερο, δε, εάν στο Σικάγο εκπροσωπηθεί από… υπηρεσιακό πρωθυπουργό. 

ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ,12-18/04/2012)