MIRAGE 2000EGM/BGM-Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

ΛΙΤΟΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ Η ΑΠΑΞΙΩΣΗ; 

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΙΜΠΟΥΚΗ 

Αντιμέτωπη με σοβαρές προκλήσεις πρόκειται να βρεθεί η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) τα επόμενα έξι χρόνια αφού μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα θα πρέπει να αποσύρει λόγω ηλικίας συνολικά 80 αεροσκάφη, και πιο συγκεκριμένα 14 RF-4Ε, 32 Α-7Ε/ΤΑ-7C και 34 F-4Ε ΡΙ2000. Το πιο εφιαλτικό όμως σενάριο για την ΠΑ θα είναι η απόσυρση και των μη εκσυγχρονισμένων 32 F-16C/D Block30 και των 19 Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ, χωρίς την αντικατάστασή τους περιορίζοντας δραστικά τη δύναμή της στα 150 μαχητικά!

 Όμως ενώ για τα F-16C/D Block30 το κόστος της αναβάθμι­σης τους κρίνεται απαγορευτικό, δεν ισχύει... το ίδιο για τα 19 Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ, που με ένα λιτό πρόγραμμα θα μπορούσαν να υπηρετήσουν τουλάχιστον για δεκαπέντε με είκοσι επιπλέον χρόνια, αφού δομικά τα αεροσκάφη έχουν ακόμη πολλά χρόνια επι­χειρησιακής ζωής. 

Τα λάθη του εκσυγχρονισμού των Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ 

Η μη αναβάθμιση του συνόλου Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ της ΠΑ στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας αποτελεί ένα ακόμη δείγμα των λαθών του ελληνικού πολιτικού συστή­ματος το οποίο δεν αντιλαμβάνεται ότι ο τομέας της Άμυνας απαιτεί μακροχρόνιο στρα­τηγικό σχεδιασμό και επενδύσεις. Κι αυτό διότι, όταν η ΠΑ αποφάσισε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 να εκσυγχρονίσει 10 από τα 32 Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ που διέθετε και να αγοράσει 15 νέα Mirage 2000-5 MkII, δεν υπήρξε συνέχεια στο πρόγραμμα για τον εκ συγχρονισμό και των υπόλοιπων 22 Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ που απέμειναν. 

Εξαιτίας της επιλογής αυτής η ΠΑ κα­τέληξε στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας να έχει δυο διαφορετικούς τύ­πους του ιδίου μαχητικού, με τα Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ να οδηγούνται σε βέβαιη απόσυρση νωρίτερα από τα Mirage 2000-5 MkII, λόγω της διακοπής παραγωγής των ηλεκτρονικών που έφεραν. 

Αυτό που απ΄ ό,τι εκτιμάται δεν έγινε τότε ήταν η εξέταση και αξιοποίηση των εμπειριών που αποκτήθηκαν από ανάλογα χαμη­λού κόστους προγράμματα εκσυγχρονισμού γαλλικών αεροσκαφών που βρίσκονταν σε εξέλιξη. 

Το πρόγραμμα Εκσυγχρονισμού των μαροκινών Mirage F1CH/EH 

Την ίδια περίοδο, τέλη του 2005, όταν το ελληνικό κράτος δεν προχώρησε στον εκ συγχρονισμό των υπόλοιπων 22 Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ, η Βασιλική Αεροπορία του Μαρόκο αποφάσισε να εκσυγχρονίσει τα 27 Mirage F1CH/EH που διέθετε. Το πρό­γραμμα υλοποιήθηκε από την κοινοπραξία ΑSΤRAC, η οποία αποτελείτο από τις γαλλι­κές εταιρείες SAFRAN και Thales. Ο πυρή­νας του προγράμματος MF2000, όπως κω­δικοποιήθηκε το νέο μαχητικό, αφορούσε στον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρονικών του αεροσκάφους, στη βελτίωση του κινητήρα του SNECMA Atar 9Κ-50 και στην πιστοποίηση 5 νέων οπλικών συστημάτων, τα οποία θα βελτίωναν την αποτελεσματικότητα του. Το πακέτο του εκσυγχρονισμού περιελάμ­βανε την εγκατάσταση και ολοκλήρωση του πολλαπλών ρόλων ραντάρ παλμικού ντόπλερ RDY-3 (γνωστό και ως RC400) της Thales το οποίο προέρχεται τεχνολογικά από το RDY-2, με το οποίο είναι εξοπλισμέ­να τα Mirage 2000-5 MkII. 

Πρόκειται για ένα σπονδυλωτό, ανθεκτικό σε ηλεκτρονικά αντίμετρα ραντάρ, το οποίο αποτελείται από τέσσερα υπο-συγκροτήματα (LRU) και μία κεραία, το μέγεθος της οποίας διαφέρει ανάλογα με τις απαιτήσεις του αεροσκάφους. Το RDY-3 διατηρεί τις βασικές ικανό­τητες του RDY-2, δηλαδή απεικόνιση τακτικής κατάστασης για 24 ίχνη, πληροφορίες ιχνηλάτησης διαρκούσης της σάρωσης για 8 ίχνη και παροχή δεδο­μένων αναχαίτισης και βολής βλημάτων για 4 στόχους ταυτοχρόνως. Λόγω όμως του μικρότερου ρύγχους του Mirage F1CH/EH, η κεραία του ραντάρ είναι μικρότερη, με αποτέλεσμα η εμβέλειά του να είναι μειω­μένη κατά 20%. Το RDY-3 χρησιμοποιεί το ίδιο λογισμικό με τα ραντάρ RDY/ RDY-2, ενώ μπορεί να εκτελέσει λειτουργίες αέρος – αέρος, αέρος - εδάφους (αποφυγή ανάγλυφου, παρακολούθηση κινούμενου στόχου) και αέρος επιφανείας (εντοπισμός και παρακολούθηση πολλαπλών στόχων). Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο ραντάρ θα εξοπλίσει τα υπό εκσυγχρονισμό ινδικά Mirage 2000Η Vajra προφανώς με μεγαλύ­τερη κεραία και ισχυρότερο πομποδέκτη. Το πρώτο, δε, μαχητικό του ινδικού προγράμματος ξεκίνησε τις πτητικές δοκιμές στις αρ­χές του Οκτωβρίου, ενώ συνολικά 51 ινδικά Mirage 2000Η θα εξοπλιστούν με το RDY-3, ανεβάζοντας μαζί με αυτά που φέρουν τα μαροκινά ΜF2000 το συνολικό αριθμό των αεροσκαφών που φέρουν το συγκεκριμένο ραντάρ στα 78. 

Τα υπόλοιπα υποσυστήματα του πακέτου εκσυγχρονισμού του ΜF2000 περιλαμβά­νουν δυο υπολογιστές αποστολής της εται­ρείας Sagem (SAFRAN), αρτηρία δεδομένων 1553Β, υβριδικό σύστημα ΙΝS/GΡS Sigma-95 της Sagem, ασυρμάτους ασφαλών κρυπτογραφημένων επικοινωνιών και δύο μεγάλες οθόνες πολλαπλών λειτουργιών τεχνολογίας LCD. Επιπλέον, στο ΜF2000 έχει εγκα­τασταθεί ένα νέο HUD με ευρυγώνιο πάνελ ελέγχου και έχει εφαρμοστεί διαμόρφωση πιλοτηρίου φιλοσοφίας HOTAS (εργονομική διάταξη διακοπτών ραντάρ και οθονών επά­νω στα χειριστήρια του κινητήρα και του αεροπλάνου). Εκτός από τα παραπάνω, το αε­ροσκάφος έχει εξοπλιστεί με ψηφιακό δέκτη προειδοποίησης σημάτων ραντάρ (RWR), ατρακτίδια συστήματος παρεμβολών PAJ-FΑ, ατρακτίδιο εκτοξευτή αεροφύλλων Phimat και 7 εκτοξευτές φωτοβολίδων Corall. Τέλος, στο αεροσκάφος πιστοποιήθηκε το ατρα­κτίδιο ΕLIΝΤ ΑSΤΑC και το ατρακτίδιο κατά­δειξης laser Damocles της Thales. Για την πραγματοποίηση αποστολών κρούσης, το ΜF2000 έχει πιστοποιηθεί και μπορεί να αξιο­ποιήσει τις κατευθυνόμενες βόμβες των 500lb SBU-64 και SBU-54 και τον πύραυ­λο αέρος επιφανείας ΑΜ-39 Exocet, ενώ για αποστολές αναχαίτισης τους πυραύλους ΜΙCΑ ΕΜ/IΙR και Μagic 2. 

Το πιο εντυπωσιακό όμως του προ­γράμματος ΜF2000 ήταν το κόστος του, αφού για τον εκσυγχρονισμό των 27 αε­ροσκαφών δαπανήθηκαν μόλις 250 εκατ. ευρώ, δηλαδή 9,2 εκατ. ευρώ για κάθε αεροσκάφος, παρά το γεγονός ότι πραγ­ματοποιήθηκαν εργασίες ολικής αναβάθ­μισης του μαχητικού και πιστοποίησης σε αυτό πέντε αεροπορικών όπλων και τριών ηλεκτρονικών υποσυστημάτων! 

Το «πακέτο» για τα Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ 

Παρά το γεγονός ότι το παραπάνω πακέτο εκσυγχρονισμού προορίζεται για τα Mirage F1, θα μπορούσε να αποτελέσει εναλλακτι­κή πρόταση για την αναβάθμιση των Mirage 2000ΕGΜ/ΒGΜ, αφού, όπως αναφέρθηκε, για την ανάπτυξή του αξιοποιήθηκε η τε­χνολογία που είχε ενσωματωθεί στο Mirage 2000-5 MkIΙ, όπως το ραντάρ της οικογένειας RDY που αποτελεί το βασικότερο στοιχείο του προγράμματος εκσυγχρονισμού των Mirage F1. Με δεδομένο ότι το RDY-3 βρίσκεται υπό πιστοποίηση στα ινδικά Mirage 2000Η, η εγκατάσταση του στα ελληνικά Mirage 2000ΕGΜ/BGΜ εκτιμάται ότι δεν θα αντιμετωπίσει δυσκολίες. Επιπλέον, τα ελλη­νικά αεροσκάφη διαθέτουν ήδη υποσυστήματα τα οποία δεν χρειάζεται, σε αντίθεση με τα μαροκινά Mirage F1CH/ΕH να αγορα­στούν και να πιστοποιηθούν, όπως το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου ICMS-2000 ΜΚl ή το σύστημα GPS/ΙΝS ΤΟΤΕΜ, ενώ ακόμα και η αναβάθμιση του κινητήρα που εφαρμό­στηκε στα μαροκινά αεροσκάφη απλώς δεν χρειάζεται για τα ελληνικά αεροσκάφη. Ου­σιαστικά ένα λιτό πρόγραμμα αναβάθμισης των 19 Mirage 2000ΕGΜ/BGΜ θα μπορούσε να συμπεριλάβει: 

■ το ραντάρ RDY -3· 

■ τους δύο υπολογιστές αποστολής της Sagem ή τον υπολογιστή MDPU, ο οποίος κατασκευάζεται εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα από την εταιρεία Thales Hellas· 

■ μία οθόνη LCD (τα Mirage 2000ΕGΜ/BGΜ διαθέτουν ήδη μια σύγχρονη ελληνικής κατασκευής έγχρωμη οθόνη τεχνολογίας LCD), η οποία επίσης μπορεί να κατασκευα­στεί στην Ελλάδα από τη Thales Hellas ή τη Miltech Hellas· 

■ ασυρμάτους ασφαλών κρυπτογραφημένων επικοινωνιών· 

■ τη διαμόρφωση πιλοτηρίου φιλοσοφίας HOTAS· 

■ νέες καλωδιώσεις που μπορούν να κατα­σκευαστούν στην Ελλάδα· 

■ νέο HUD. 

Λόγω της αντικατάστασης του παλαιού υπολογιστή με τον νέο θα χρειαστεί η πιστοποίηση των βλημάτων ΑΜ-39 Exocet, Magic 2, ΜICΑ ΕΜ/IΙR και του ατρακτιδίου ASTAC που ήδη εξεταζόταν ως ενδεχόμενο από την ΠΑ. Το πρωτότυπο θα μπορούσε να αναπτυχθεί και να πιστοποιηθεί στη Γαλλία, ενώ οι εργασίες στα υπόλοιπα 18 αεροσκάφη μπο­ρούν να υλοποιηθούν στην ΕΑΒ, η οποία πριν από μερικά χρόνια εκσυγχρόνισε 10 Mirage 2000ΕGΜ/BGΜ στο επίπεδο Mirage 2000-5 Μkll. 

Το πρόγραμμα μπορεί να υλοποιηθεί σε βάθος πενταετίας, ενώ το κόστος του υπολογίζεται να είναι σαφώς χαμηλό­τερο από τα 9,2 εκατ. ευρώ ανά μονάδα των μαροκινών αεροσκαφών, αφού στα ελληνικά αεροσκάφη δεν χρειάζεται να εγκατασταθούν και να πιστοποιηθούν αρκετά από τα υποσυστήματα και όπλα που περιελάμβανε το μαροκινό πρόγραμμα. 

Φυσικά, θα υπάρξουν φωνές που θα αντιδράσουν σ' ένα τέτοιο πρόγραμμα, αφού «λεφτά δεν υπάρχουν». Δυστυχώς όμως, αν η ΠΑ δεν υλοποιήσει ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των Mirage 2000ΕGΜ/BGΜ, αυτά θα αποσυρθούν κάποια στιγ­μή λόγω αδυναμίας υποστήριξης των ηλεκτρονικών συστημάτων τους, παρά το γεγονός ότι το αεροσκάφος έχει ωφέ­λιμη ζωή για τουλάχιστον δεκαπέντε με είκοσι χρόνια ακόμα. Από την άλλη, και οι γαλλικές εταιρείες θα επεδίωκαν μια εφι­κτή και οικονομική πρόταση εκσυγχρονι­σμού των Mirage 2000ΕGΜ/BGΜ, αφού η Πολεμική Αεροπορία είναι ο τελευταίος Ευρωπαίος χρήστης γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών στη Γηραιά Ήπειρο, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη γαλλική αμυντική βιομηχανία. 

Επομένως, το ερώτημα που τίθεται για μια ακόμη φορά είναι: Υπάρχουν όραμα και πο­λιτική βούληση στο χώρο της Άμυνας; 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-31/10-06/11/2013)