Ο Ιανός του ανασχηματισμού

του Σταύρου Λυγερού 

Όταν ο πρωθυ­πουργός δήλωσε πως έλαβε το μήνυμα της ευρωκάλπης, πολλοί πίστεψαν ότι η εκλογι­κή ήττα της ΝΔ θα τον οδηγούσε σε κάποιου είδους διαφοροποίηση της ασκούμενης πολιτι­κής. Ο ανασχηματισμός όμως δεν επιβεβαιώνει αυτές τις ελπίδες. Η επιλογή των προσώπων στα υπουργεία που συνδέο­νται με την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών καταδεικνύει το αντίθετο. Στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης παρέμεινε ο νεοφιλελεύθερος Μητσοτά­κης. Το ίδιο συνέβη με τον υπάκουο Βρούτση στο Εργασίας. 

Στο υπουργείο Υγείας, που είναι πολιτικό ναρκοπέδιο, τον βασιλικότερο του βασι­λέως Γεωργιάδη...αντικατέστησε ο επίσης σκληρός μνημονιακός Βορίδης. Ο Σαμα­ράς συνειδητοποίησε ότι όσο τον κρα­τάει εκτός κυβέρνησης μάλλον ενισχύει τις αρχηγικές φιλοδοξίες του και γι΄ αυτό τού χάρισε μια προαγωγή-δηλητήριο. Στο υπουργείο Ανάπτυξης πήγε ο Δένδιας. Ο Κερκυραίος πολιτικός μπορεί να έγινε ευ­ρύτερα γνωστός από τη θητεία του στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης, αλλά είναι γνωστός νεοφιλελεύθερος, που διατηρεί στενούς δεσμούς με την ολιγαρχία του χρήματος. Μ' αυτή την έννοια, η αντικα­τάσταση του μάλλον πολιτικά φθαρμένου Χατζηδάκη υπηρετεί τις εντυπώσεις και όχι την ουσία. 

Το ευρωιερατείο και οι ελίτ 

Αναμφίβολα, στο κέντρο αυτού του ανα­σχηματισμού ήταν εξαρχής το χαρτοφυλά­κιο των Οικονομικών. Το όνομα του Γκίκα Χαρδούβελη δεν είχε ακουστεί και ως εκ τούτου αιφνιδίασε. Από πολιτικής απόψεως όμως δεν ήταν έκπληξη. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου τοποθετήθηκε ένας Στουρνάρας με άλλο όνομα. Είναι κοινό μυστικό ότι το διαβατήριο που έκανε τον Χαρδούβελη τσάρο της οικονομίας είναι ακριβώς το ίδιο που είχε στείλει τον Στουρνάρα στο υπουρ­γείο Οικονομικών δύο χρόνια πριν. 

Ο προφανής κοινός παρονομαστής είναι το γεγονός ότι και οι δυο τους είναι τέκνα του «εκσυγχρονισμού» και έχουν θητεύσει στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Σημίτη. Στην πραγματικότητα όμως το δια­βατήριο και των δύο είναι οι προνομιακές σχέσεις τους και με την εγχώρια ολιγαρ­χία του χρήματος και με το ευρωιερατείο. Υπενθυμίζουμε ότι όταν ο Στουρνάρας έφυγε από τα δημόσια αξιώματά του, ο ΣΕΒ τον τοποθέτησε επικεφαλής του ΙΟΒΕ. Όσο δε για τον Χαρδούβελη, αυτός προτί­μησε τη Eurobank. 

Είναι γνωστό ότι ο Στουρνάρας ήθελε να πάει στην Τράπεζα της Ελλάδος και, βεβαίως, το χατίρι θα του γίνει. Όχι μόνο επειδή όσοι εκτελούν την αποστολή τους ανταμείβονται. Υπάρχει και πρόσθετος πολιτικός λόγος. Το ευρωιερατείο και οι εγχώριες άρχουσες ελίτ θέλουν πολύ να έχουν τον δικό τους άνθρωπο στην κρί­σιμη θέση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, ειδικά για την περίπτωση που κερδίσει τις επόμενες εκλογές και σχημα­τίσει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ. 

Τα δύο πρόσωπα 

Όλα τα παραπάνω συνθέτουν τη μία όψη του ανασχηματισμού. Αυτή που συνδέεται με την αυστηρή εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών. Υπάρχει όμως και η άλλη όψη, δεδομένου ότι αυτός ο ανασχημα­τισμός είναι Ιανός, έχει δύο πρόσωπα. Ο Σαμαράς φρόντισε να βάλει στην κυβέρ­νηση γνωστά στελέχη της λαϊκιστικής Δε­ξιάς, με θορυβώδη θητεία στα τηλεοπτικά παράθυρα με σκοπό να λειτουργήσουν σαν κράχτες για τους παραδοσιακούς δε­ξιούς ψηφοφόρους ενόψει των εθνικών εκλογών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η τοποθέτηση του Ντινόπουλου στο υπουργείο Εσωτερικών, της Βούλτεψη ως κυβερνητικού εκπροσώπου και του Γιακουμάτου ως υφυπουργού Ανάπτυξης. 

Κατά τα άλλα, το γεγονός ότι ο Αβραμό­πουλος παρέμεινε στο απυρόβλητο του υπουργείου Άμυνας επιβεβαιώνει ότι οι ορισμένοι κύκλοι εντός και εκτός της χώ­ρας τον θεωρούν πολιτική εφεδρεία. Και, βεβαίως, δεν ετέθη ποτέ θέμα αντικατάστασης της Όλγας Κεφαλογιάννη από το υπουργείο Τουρισμού. 

Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι ο Σαμαράς δεν συμπεριέλαβε στο κυβερνη­τικό σχήμα καραμανλικούς βουλευτές. Εί­ναι προφανές ότι αυτή η επιλογή του θα βα­θύνει το υφιστάμενο χάσμα στους κόλπους της ΝΔ, αλλά η αντίθεση δεν πρόκειται να εκδηλωθεί άμεσα. Θα εκδηλωθεί όταν η σημερινή κυβέρνηση σκοντάψει πολιτικά και ο πρωθυπουργός αμφισβητηθεί. 

Τέλος, ο Βενιζέλος επέλεξε να τοποθετήσει στο κυβερνητικό σχήμα όσους του έχουν παραμείνει πιστοί. Αυτό, ωστόσο, δεν πρό­κειται να τον ενισχύσει στο εσωκομματικό πεδίο. Το κλίμα στους κόλπους των «πρα­σίνων» είναι κακό. Η στρατηγική επιλογή του Βενιζέλου να μετατρέψει το ΠΑΣΟΚ σε δορυφόρο της ΝΔ αμφισβητείται από μια πτέρυγα, η οποία θέλει για το άλλοτε κρα­ταιό Κίνημα τον ρόλο της ενδιάμεσης πο­λιτικής δύναμης, η οποία κοιτάζει και προς τα αριστερά και προς τα δεξιά της. 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-12-18/06/2014)