ΠΙΕΖΕΤΑΙ Ο ΣΑΜΑΡΑΣ

Ο ανασχηματισμός, η προεδρική πλειοψηφία και η διεύρυνση της ΝΔ πονοκέφαλοι για τον πρωθυπουργό. 

ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΓΚΟΥΤΖΑΝΗ 

Τοπίο στην ομίχλη θυμίζει το πο­λιτικό σκηνικό την επομένη των ευρωεκλογών, ενώ ο πρωθυ­πουργός βρίσκεται εγκλωβισμένος ανά­μεσα στις πιέσεις από το εσωτερικό, να προχωρήσει σε αλλαγές προσώπων και πολιτικής, και τα κελεύσματα του Βερολίνου, να συνεχίσει απαρέγκλιτα την ίδια οικονομική πολιτική. 

Το βασικό όπλο του Αντώνη Σαμαρά, που δεν είναι άλλο από τον ανασχηματισμό, προαναγγέλθηκε από τον...
πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Οι όποιες πολιτικές κινήσεις έχουν ορίζοντα την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και επηρεάζονται από την ανάγκη διαμόρφωσης «προεδρικής πλειοψηφίας» προκειμένου να αποφευ­χθούν οι εκλογές, που απαιτεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Για να προκύψει όμως προεδρική πλειο­ψηφία θα πρέπει να συναινέσει στο πρό­σωπο του Προέδρου η ΔΗMAP, όπως και αρκετοί από την ομάδα των ανεξάρτη­των βουλευτών, εφόσον το κόμμα του Πάνου Καμμένου δεν μεταβάλει τη στά­ση του και δεν έχει άλλες αποχωρήσεις. 

Η κυβέρνηση επιθυμεί να δημιουργηθεί η εντύπωση εξάντλησης της τετραετίας, έτσι ώστε να κερδίσει τη συναίνεση ανεξάρτητων βουλευτών στα δύσκολα νο­μοσχέδια που έχει μπροστά της προκει­μένου να παρατείνει την κοινοβουλευτι­κή της θητεία. Εάν, αντιθέτως, διαφανεί ότι δεν διαμορφώνεται «προεδρική πλειοψηφία» και οι εκλογές προβάλλουν ως βεβαιότητα το αργότερο το Μάρτιο, τότε οι βουλευτές θα έχουν κάθε λόγο να σκληρύνουν τη στάση τους προκειμένου να αυξήσουν τις πιθανότητες επανεκλο­γής τους σε όποια πολιτική στέγη απο­φασίσουν να καταφύγουν. 

Ο επικείμενος ανασχηματισμός επη­ρεάζει, πάντως, τις εξελίξεις και στη Δημοκρατική Αριστερά. Ήδη ακούγονται τα ονόματα των Βασίλη Οικονόμου και Γρηγόρη Ψαριανού για είσοδο στην κυ­βέρνηση. Φυσικά, οι δύο, όπως και άλ­λοι βουλευτές της Αγίου Κωνσταντίνου, προτιμούν μια Κεντροαριστερά με βα­σικό πόλο το ΠΑΣΟΚ που θα συνεργάζε­ται με τη ΝΔ, και όχι προσανατολισμένη στην προοπτική συγκυβέρνησης με τον ΣΥΡΙΖΑ. 

Καθοριστικά, βέβαια, θα λειτουργήσει το κλίμα που θα έχει διαμορφωθεί τους επόμενους μήνες. Ο κ. Σαμαράς έχει μπροστά του τη μείωση των επικουρι­κών συντάξεων από 1ης Ιουλίου, την αναμόρφωση του Ασφαλιστικού, που θα επιφέρει μείωση των κύριων συντάξεων από το νέο έτος, την εκποίηση ακτών και αιγιαλών, την πώληση της ΕΥΔΑΠ και το «σπάσιμο» της ΔΕΗ. Είναι πολύ πιθανό οι μνημονιακές υποχρεώσεις, δεδομένου, μάλιστα, ότι η ΝΔ βρίσκεται ήδη πίσω, να διαμορφώσουν εκρηκτικό κλίμα από το Σεπτέμβριο, ακυρώνοντας όλους τους σχεδιασμούς. 

Το «τρίγωνο» Σόιμπλε - Στουρνάρας - Σαμαράς 

Ο πρωθυπουργός πιέζεται από το εσω­τερικό του κόμματος του να απομακρύ­νει πρόσωπα που έχουν γίνει αντιδημοφιλή, προχωρώντας παράλληλα σε αλ­λαγές πολιτικής προς φιλολαϊκή κατεύ­θυνση, προκειμένου να αποκαταστήσει τη σχέση της «γαλάζιας» παράταξης με μια σειρά από κοινωνικές κατηγορίες, όπως οι αγρότες και οι αυτοαπασχολού­μενοι, που της γύρισαν την πλάτη στις ευρωεκλογές. Στο πεδίο της διεύρυνσης της Νέας Δημοκρατίας, καθώς ο κλοιός σφίγγει ολοένα και περισσότερο, ο κ. Σα­μαράς δέχεται εισηγήσεις να προχωρή­σει σε έκτακτο Συνέδριο απευθύνοντας πρόσκληση για επιστροφή σε όσους έχουν αποχωρήσει -ΛΑΟΣ, Ανεξάρτη­τοι Έλληνες, Ένωση για την Πατρίδα και τον Λαό και κεντροδεξιοί βουλευτές που έχουν ανεξαρτητοποιηθεί. 

Ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου δέχονται κριτική απ' όλες τις πλευρές του κόμματος για τον τρόπο με τον οποίο άσκησαν τη διακυ­βέρνηση τα τελευταία δύο χρόνια, όπως και για τις εσωκομματικές τους επιλογές, με τις οποίες έβαλαν στο περιθώριο την πλειονότητα των στελεχών. Το Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, προς το παρόν απέκλεισε το έκτακτο Συνέδριο. Το θέμα εί­ναι βέβαιο ότι θα επανέλθει, αλλά σε ση­μαντικό βαθμό θα εξαρτηθεί από το αν ο κ. Σαμαράς θα προχωρήσει σε διορθωτι­κές πολιτικές, που να ανοίγουν πεδίο συ­γκλίσεων με φορείς και προσωπικότητες της Κεντροδεξιάς. 

Τα πράγματα, ωστόσο, μόνο εύκολα δεν είναι, καθώς ο κ. Σαμαράς βρίσκεται ήδη αντιμέτωπος με τα κελεύσματα του Βερολίνου. Με τη γνωστή γερμανική του «κομψότητα», ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε φρόντισε τη Δευτέρα που μας πέρασε να ξεκαθαρίσει στην κυβέρνηση Σαμα­ρά ότι θα συνεχίσει την ίδια πολιτική των μεταρρυθμίσεων αν θέλει να παραμεί­νει η χώρα στο ευρώ, ενώ πρόσθεσε ότι ενδεχομένως η Ελλάδα να χρειαστεί εκ νέου ενίσχυση -νέο Μνημόνιο;-, που θα συνδυαστεί με τις... απαραίτητες εγγυή­σεις. Ο κ. Σόιμπλε θέλησε να βάλει φρέ­νο στα σενάρια περί ελαφρύνσεων και έμμεσων ενισχύσεων στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα. 

Με τον τρόπο αυτό ο Γερμανός υπουρ­γός παρεμβαίνει και στο θέμα του ανα­σχηματισμού, το οποίο ούτως ή άλλως πήρε δυσάρεστη τροπή μετά την «έκρη­ξη» Στουρνάρα την προηγούμενη εβδο­μάδα. 

Εάν τελικά ο κ. Σαμαράς ακολουθήσει απαρέγκλιτα την ίδια πολιτική, τότε δεν έχει νόημα να αντικαταστήσει τον Γιάν­νη Στουρνάρα στο υπουργείο Οικονομι­κών. Ο πρωθυπουργός είχε δηλώσει προ δύο εβδομάδων ότι ο κ. Στουρνάρας θα μείνει και θα κάνει και τη διαπραγμά­τευση για το χρέος. Το ίδιο επανέλαβε πρόσφατα και ο στενός του συνεργάτης Χρύσανθος Λαζαρίδης, ότι, δηλαδή, ο κ. Στουρνάρας θα παραμείνει για να κά­νει τη διαπραγμάτευση και θα μετακι­νηθεί μετά στη θέση του Επιτρόπου της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Ο Γιάννης Στουρνάρας, από την πλευρά του, έδειξε ότι επιθυμεί να αποχωρήσει για να αναλάβει τη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Μετά τις κινήσεις που έγιναν την περασμένη εβδομάδα όμως ο κ. Στουρνάρας δηλώνει ότι είναι στη διάθεση του πρωθυπουργού και ότι θα ασπαστεί τις όποιες αποφάσεις του. Η ζημιά, ωστόσο, έγινε και το γυαλί στις σχέσεις των δύο ανδρών έχει σπάσει. Σαν ενδεχόμενη διέξοδος ανάγκης συζη­τήθηκε, μάλιστα, να αναλάβει το υπουρ­γείο Οικονομικών ο πρωθυπουργός και να χειριστεί ο ίδιος τα κρίσιμα θέματα με τους αναπληρωτές υπουργούς. 

Ανασχηματισμός κατευνασμού και ισορροπιών 

Ενώ όμως το θέμα του υπουργού Οικο­νομικών είναι ανοιχτό και ο ανασχηματι­σμός σέρνεται, η κυβέρνηση παρουσιά­ζει συμπτώματα... παράλυσης, καθώς οι υπουργοί έχουν κατεβάσει τα μολύβια. Στις κινήσεις επανόρθωσης του κ. Σαμα­ρά περιλαμβάνεται η απομάκρυνση από το κυβερνητικό σχήμα των υπουργών οι οποίοι, υλοποιώντας το Μνημόνιο, προ­κάλεσαν αντιδράσεις και πολιτική φθορά. Πρώτος στον κατάλογο είναι ο Άδωνις Γεωργιάδης, που «κατάφερε» να συ­γκρουστεί με όλους τους παράγοντες του χώρου της Υγείας. Ακολουθεί ο Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος, χωρίς να φέρει αποτελέσματα στο πεδίο της προσέλκυ­σης επενδύσεων, χρεώνεται επιπλέον τη δυσαρέσκεια μικρομεσαίων επιχειρημα­τιών και αυτοαπασχολούμενων. Τα δε χα­μηλά ποσοστά του κόμματος στις τάξεις των αγροτών «δείχνουν» και τον Θανάση Τσαυτάρη, ενώ, αν η κυβέρνηση θέλει να δημιουργήσει εντύπωση αποκατάστασης αδικιών, θα πρέπει να απομακρύνει και τον υπουργό Εργασίας, Γιάννη Βρούτση. Παρομοίως, φαίνεται να απομακρύνονται και ο Γιάννης Μιχελάκης, για τον οποίο κυκλοφορούν διάφορες φήμες, όπως και ο Πάνος Παναγιωτόπουλος, ούτως ώστε να ανοίξουν θέσεις για νέα πρόσωπα. 

Στη θέση τους φαίνεται ότι παραμένουν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτε­ρικών, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος στο υπουργείο Αμύνης, ο Γιάννης Μανιάτης, τον οποίο θέλουν οι παράγοντες στο χώρο της Ενέργειας, αλλά και η Όλγα Κεφαλογιάννη στο Τουρισμού, προκειμέ­νου να πιστωθεί πολιτικά την άνοδο. 

Υπό μετακίνηση αλλά εντός κυβέρνη­σης φέρονται ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, που κέρδισε το στοίχημα στον Πειραιά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για να αποφευχθεί η υπουργοποίηση της αδελφής του, Ντόρας Μπακογιάννη, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο Νίκος Δένδιας, που επιθυμεί να αλλάξει υπουρ­γείο. Στις βέβαιες εισόδους συγκατα­λέγονται αυτή του Ανδρέα Λοβέρδου και ενδεχομένως του Χρήστου Αηδόνη προκειμένου να ενισχυθεί η κοινοβου­λευτική πλειοψηφία. 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-05/06-11/06/14)