ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΠΟΡΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

• Οι πρόσφυγες είναι απλώς η αφορμή για να φανεί η ένδεια της ΕΕ. 

• Οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν ακάθεκτοι στον ολισθηρό δρόμο προς τον διχασμό και την αυτοδιάλυση, ασχολούμενοι συνεχώς με τη Συνθήκη Σένγκεν. 

ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΣΟΥΡΜΕΛΙΔΗ 

Οι κόκκινες πόρτες που... κατά τύχη μπήκαν στα σπίτια όπου φιλοξε­νούνται πρόσφυγες στη Μεγάλη Βρετανία αναδεικνύουν τα όρια της Ευρώ­πης, των Ευρωπαίων και των αντιλήψεών τους. Οι Ευρωπαίοι σηκώνουν τείχη για να κλειστούν τελικώς οι ίδιοι μέσα σ' αυτά. 

Την ίδια ώρα, βέβαια, που από ένα «τυχαίο γεγονός» (όπως διατείνεται ο εργολάβος) όλες οι πόρτες για ...τους μετανάστες στη Βρετανία βάφτηκαν κόκκινες, στη Δανία παίρνουν τα κοσμήματα και κάθε πολύτι­μο προσωπικό περιουσιακό στοιχείο από τους πρόσφυγες, ώστε να αποπληρώσουν τη «φιλοξενία» που τους παρέχεται. Στη Γερμανία λένε τώρα ότι θα γίνει το ίδιο, ενώ, η μία μετά την άλλη, οι χώρες του Βορρά κλείνουν σύνορα, φτιάχνουν φράχτες, υψώ­νουν τείχη υλικά αλλά και ψυχικά. Μπορεί να μην το φωνάζουν, αλλά όλο και περισσό­τεροι λένε «έξω οι ξένοι». Κι αυτή η σκέψη δεν αφορά μόνο στους πρόσφυγες. Αφορά και στους Ευρωπαίους του Νότου. Η αρχή έγινε με τους Έλληνες (που είναι «ψεύτες», «κλέφτες», «τεμπέληδες» και πολλά ακόμα) και συνεχίστηκε με κατηγορίες κατά των Νοτιοευρωπαίων γενικότερα. 

Όλα αυτά θυμίζουν την εποχή λίγο πριν από τον Παγκόσμιο Πόλεμο, κι αυτό γιατί στην πραγματικότητα, αν και δεν πέφτουν βόμβες, βιώνουμε έναν πόλεμο με οικονο­μικά μέσα. Το Προσφυγικό απλώς ανέδειξε τις συνολικότερες αδυναμίες και κακοτεχνί­ες του οικοδομήματος που λέγεται Ευρω­παϊκή Ένωση και Ευρωζώνη. Η οικονομική κρίση αποκάλυψε πως ο καθένας λειτουργεί αποκλειστικά για τη δική του συσσώρευση, για τα δικά του οφέλη, γιατί πολύ απλά έτσι είναι φτιαγμένη η ΕΕ και ιδίως η Ευρωζώνη. 

Ο φόβος της αυτόματης διάλυσης, λόγω της κρίσης χρέους στην οποία βρέθηκαν ορισμένα κράτη-μέλη (με το μεγαλύτερο πρόβλημα να το έχει η Ελλάδα), αντικαταστάθηκε από την εχθρότητα προς τους υπερχρεωμένους, πρωτίστως δε προς τους Έλληνες. Το Grexit ήταν και παραμένει ση­μαία πολλών δυνάμεων που θέλουν πλέον μια μικρότερη και ισχυρότερη Ευρωζώνη. Κι όταν ήρθαν και τα κύματα των προσφυγών, η εχθρότητα διογκώθηκε. Οι σκέψεις έγιναν κραυγές: διώξτε την Ελλάδα από τη ζώνη ελεύθερης επικοινωνίας (Συνθήκη Σένγκεν), γιατί για όλα τα δεινά φταίνε οι Έλληνες! 

Η εχθρότητα προς τους Έλληνες ή προς τους Ιταλούς (στους οποίους επίσης κατα­λογίζεται μέρος της ευθύνης) είναι μέρος του φόβου και της αλαζονείας. Φόβος ότι αν έρθει ένας μεγάλος αριθμός προσφύγων θα πληγεί αυτομάτως η ποιότητα ζωής στην Ευρώπη, και αλαζονεία, που θέλει τους Βό­ρειους ή ακόμα και τους Ανατολικούς να είναι «νοικοκυραίοι», σε αντίθεση με τους «τεμπέληδες του Νότου». Πολύ δε περισ­σότερο η αλαζονεία εκφράζεται έναντι των προσφύγων που έρχονται από χώρες εκτός Ευρώπης, από την Ασία ή την Αφρική. 

Η προσπάθεια να κρυφτούν ο φόβος και η αλαζονεία που έγινε αρχικώς από τις κυβερ­νήσεις ισχυρών οικονομικά κρατών (Γερμα­νία, Σουηδία, Ολλανδία), οι οποίες αποδέ­χτηκαν να ενσωματώσουν μεγάλο αριθμό προσφύγων στο όνομα της ανάγκης που έχει η οικονομία τους, κατέρρευσε γρήγορα κάτω από το βάρος των πραγματικών κοι­νωνικών αντιλήψεων και συναισθημάτων. Η κυρία Μέρκελ βλέπει τη δημοτικότητά της να πέφτει και νιώθει άβολα μέσα στο ίδιο της το κόμμα, ενώ άλλες κυβερνήσεις παίρ­νουν σκληρά μέτρα, που θυμίζουν φασιστι­κές μεθόδους. Στη Φινλανδία, μάλιστα, έγι­ναν αποδεκτές περιπολίες ομάδων πολιτών - ιδιωτών, που δεν θέλουν να βλέπουν πρόσφυγες να κυκλοφορούν στον δρόμο για να μην κλέβουν η παρενοχλούν τις γυναίκες... 

Κλεισμένοι σε τείχη 

Η οικονομική κρίση, η παραγωγική ύφεση, η έξοδος κεφαλαίων και εταιρειών από την Ευρώπη λόγω φορολογίας ή υψηλού κό­στους, η συρρίκνωση του κοινωνικού κρά­τους, ο φόβος για τη μετάδοση οικονομι­κών ασθενειών τύπου Ελλάδας και σε άλλες χώρες, οι εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες που γεμίζουν τους δρόμους και τις πόλεις της Ευρώπης έχουν φέρει τεράστια ανισορ­ροπία στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, ενεργο­ποιώντας τα χειρότερα αμυντικά αντανα­κλαστικά. Έντρομες οι κοινωνίες του Βορρά και της Ανατολικής Ευρώπης επιτίθενται στους πρόσφυγες, σε άλλους ευρωπαϊκούς λαούς και τελικώς στις κυβερνήσεις τους, ζητώντας μεγαλύτερους περιορισμούς. Οι πρόσφυγες, αν και είναι μόνο η αφορμή, επηρεάζουν τις εσωτερικές πολιτικές εξε­λίξεις στα κράτη-μέλη με τρόπο αρνητικό. Ενισχύονται οι ξενοφοβικές κυβερνήσεις ή οι υπάρχουσες καταφεύγουν σε δεξιόστρο­φες ξενοφοβικές λύσεις. 

Οι περιορισμοί, ωστόσο, τα τείχη που υψώνονται θα οδηγήσουν τελικώς στο να μαντρωθούν οι ίδιοι οι ευρωπαϊκοί λαοί. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο καβγάς στα σύνορα Αυστρίας - Γερμανίας. Μπορεί πολιτικοί και των δύο χωρών να κα­ταριούνται τους Έλληνες, όμως στο τέλος δημιουργούν προβλήματα στον εαυτό τους, χωρίς να περιορίζουν ούτε τις προσφυγικές ροές ούτε την τρομοκρατία. 

Οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν ακάθεκτοι στον ολισθηρό δρόμο προς τον διχασμό και την αυτοδιάλυση, ασχολούμενοι συνεχώς με τη Συνθήκη Σένγκεν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εί­ναι ανίκανη να διαχειριστεί το πραγματικό πρόβλημα, που είναι ο τερματισμός του πο­λέμου στη Συρία ή η διάλυση των κρατών της Βόρειας Αφρικής. Αδυνατεί όμως να δια­χειριστεί και το θέμα του επιμερισμού των ευθυνών, αφού ειδικά οι ανατολικές χώρες αρνούνται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες, δηλαδή να μοιραστούν το πρόβλημα. Αδυ­νατεί συγχρόνως η ΕΕ να υποχρεώσει την Τουρκία να λάβει μέτρα περιορισμού του ανεξέλεγκτου και ουσιαστικά υποκινούμε­νου εμπορίου ψυχών. 

Η Ευρώπη το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να απειλεί ασκόπως και τα μέλη της να περιχαρακώνονται. Οι Ευρωπαίοι ζουν με την ψευδαίσθηση πως αν υψωθούν τείχη οi πρόσφυγες δεν θα περάσουν και πως αν η Ελλάδα εξαιρεθεί από τη Σένγκεν το πρόβλημα θα πάψει να υπάρχει. Η ΕΕ αποδεικνύει κάθε μέρα και περισσότερο πως είναι φοβισμένη, διχασμένη και σε ό,τι αφορά στο παρόν και σε ό,τι αφορά στο αύριο. Οι αξίες και κανόνες επί των οποίων στηρίζεται η ΕΕ καταρρέουν διαδοχικά, πολύ δε περισσότερο καταρρέει το όραμα της Ευρώπης των λαών, της ελευθερίας και της προόδου. Οι δυστυχείς πρόσφυγες εί­ναι απλώς η αφορμή για να φανεί η ένδεια της Ευρώπης...

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-28/01-04/02/2016)