Ο Ερντογάν και το βαθύ κράτος

■ Οι πιέσεις από τις ΗΠΑ για τα τουρκικά ανοιχτά μέτωπα και η εγρήγορση που πρέπει να έχει η ελληνική πλευρά. 

Στο άρθρο μας της Παρασκευής 15 Ιουνίου αναφερθήκαμε στον υπόγειο πόλεμο που έχει ξεσπάσει μεταξύ του Ερντογάν και του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, από τη μια πλευρά, και του Γκιουλέν και του τεράστιου και πολυδαίδαλου δικτύου των υποστηρικτών του, από την άλλη, με φόντο την «Εργκενεκόν» και το ...
πανίσχυρο πλην όμως -προς το πα­ρόν- χειμάζον βαθύ κράτος. 

Στο άρθρο μας λέγαμε ότι μεταξύ Ερντογάν και Γκιουλέν παίζεται ένα παιχνίδι εξουσίας, με τους πολιτικούς να φέρονται ενοχλημένοι από την ισχύ που έχει αποκτήσει το δίκτυο της «Κοινότητας Γκιουλέν» στο κράτος, στην ασφάλεια, στη δικαιο­σύνη, στην παιδεία, στα ΜΜΕ, μια ισχύς που έφτασε στο σημείο να απειλεί και τον ίδιο τον Ερντογάν. Μια μέρα προτού γρα­φτεί το άρθρο είχε διαρρεύσει στο Διαδίκτυο συνομιλία μεταξύ του κατηγορούμε­νου για την υπόθεση «Εργκενεκόν» στρα­τηγού Σενέρ Ερουιγκούρ, που διετέλεσε γενικός διοικητής της στρατοχωροφυλακής, και του επίσης κατηγορούμενου απόστρατου αξιωματικού των πληροφοριών Ομέρ Φαρούκ Γκιουρούζ. Στη συνομιλία συμμετέχει και η γυναίκα του στρατηγού. 

Κρίναμε σκόπιμο να μεταφράσουμε τα κύρια σημεία της συνομιλίας και να τα παραθέσουμε στο άρθρο μας, γιατί, όπως θα διαπιστώσετε, υπάρχουν στοιχεία που θεωρούνται άκρως ενδιαφέροντα και θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτε­ρα το παιχνίδι εξουσίας που παίζεται στο τρίγωνο Ερντογάν - Γκιουλέν - Βαθύ Κρά­τος («Εργκενεκόν»). 

Γκιουρούζ: Ναι, διοικητά μου, θυμά­στε, είχαμε ακυρώσει τον διαγωνισμό για τα διυλιστήρια της TUPRAS. 

Ερουιγκούρ: Μάλιστα, την είχαμε ακυρώσει, φυσικά. 

Γκιουρούζ: Πούλησαν την TUPRAS στον Όμιλο Ζορλού. Εγώ μάζεψα όλα τα στοιχεία για το ποιος κρύβεται από πίσω και τα έφερα στον διοικητή μου. Όμως, δι­οικητά μου, η εγκατάσταση πουλήθηκε, έφυγε. Ακυρώθηκε ο διαγωνισμός. Την ίδια την TUPRAS την πήρε ο Όμιλος Κοτς. 

Ερουιγκούρ: Κι εμείς χτυπηθήκαμε άσχημα. 

Γκιουρούζ: Ναι, σας χτύπησαν. 

Σύζυγος του Ερουιγκούρ: Κι εσύ ένας από εμάς είσαι. 

Γκιουρούζ: Μα κανένας δεν το βλέπει. Όμως, όταν έλθει η ώρα, θα τα ανοίξουμε όλα τα τεφτέρια. Μόνο να αποκτήσετε και πάλι δύναμη, διοικητά μου. 

Σύζυγος του Ερουιγκούρ: Η Εργκε­νεκόν δεν υπάρχει πια στις εφημερίδες. Οι άνθρωποι ασχολούνται πλέον με τα δικά τους προβλήματα. 

Γκιουρούζ: Εμείς πρώτα εμπιστευόμαστε τον Αλλάχ και μετά τους εαυτούς μας. 

Σύζυγος του Ερουιγκούρ: Όταν τελειώσει η Εργκενεκόν, θα τελειώσουν κι αυτοί, αυτό είναι δικό μας έργο. 

Γκιουρούζ: Τελείωσε. Αυτός τελείωσε με τον Ομπάμα. Η Κλίντον έκανε δήλω­ση. Είπε ότι η Τουρκία δεν μπορεί να γίνει μετριοπαθές ισλαμικό κράτος, είναι κοσμική χώρα. Το σχέδιο του μετριοπαθούς Ισλάμ ήταν μέρος του Σχεδίου της Ευρύτε­ρης Μέσης Ανατολής. Όμως αυτά τελειώ­σανε, το σχέδιο κατέρρευσε. Πήγα στο Ιράκ, διοικητά μου. Έμεινα 15 μέρες. Από τη Φαλούτζα μέχρι το Κιρκούκ τα γύρισα όλα τα μέρη. Δεν υπάρχει ιρακινό κράτος ούτε λαός. Ο λαός έφυγε και η Αμερική είδε ότι δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα με αυτή την υπόθεση. Τώρα θέλουν τρία πράγματα από τους δικούς μας: Ανοίξτε συνοριακή πύλη με την Αρμενία, στηρίξτε το Κουρδιστάν, λύστε το Κυπριακό. 

Ερουιγκούρ: Αυτά είναι πολύ άσχημα πράγματα, πολύ άσχημα. 

Γκιουρούζ: Θα δώσουν λόγο γι' αυτά. Αυτά είναι φοβερά εγκλήματα, θα λογο­δοτήσουν. 

Ερουιγκούρ: Βεβαίως. 

Γκιουρούζ: Για τους παραπάνω λό­γους, η κυβέρνηση αυτή είναι υπ΄ατμόν. Φεύγουν. Αυτό το έχουν δει κι αυτοί. 

Ερουιγκούρ: Μάλιστα. 

Γκιουρούζ: Σιγά σιγά φεύγει από το προσκήνιο και η Εργκενεκόν, δεν την πιά­νουν στο στόμα τους. 

Σύζυγος του Ερουιγκούρ: Στις εφημε­ρίδες δεν υπάρχει καμία αναφορά. 

Γκιουρούζ: Αυτό θα έλεγα κι εγώ. Παρακολουθήστε από τούδε και στο εξής τις εφημερίδες και τα ΜΜΕ, διοικητά μου, δεν θα δείτε και δεν θα ακούσετε τίποτα για την Εργκενεκόν. Σιγά σιγά θα αρχί­σουν να αποφυλακίζονται οι προφυλακισμένοι κατηγορούμενοι. Όσους έχουν βάλει μέσα θα τους αποφυλακίσουν. 

Σύζυγος του Ερουιγκούρ: Μακάρι, δηλαδή οι ΗΠΑ άλλαξαν γνώμη; 

Γκιουρούζ: Τώρα ναι, αλλά να, τότε το σύστημα διοίκησης (των ΗΠΑ) ήταν με το μέρος τους (του Ερντογάν και του ΑΚΡ) και έκανε όλα αυτά. Όμως τώρα υπάρχουν κάποιοι που είναι αντικειμε­νικοί. Ο Ομπάμα έχει αποτραβηχτεί τώ­ρα. Υπάρχει σε εφαρμογή μια άλλη στρα­τηγική. Γι' αυτό λέω, διοικητά μου, αυτές οι ιστορίες με την Εργκενεκόν, οι δίκες, τε­λειώσανε πια. 

Ερουιγκούρ: Τελειώσανε. 

Γκιουρούζ: Θα τελειώσουν, γιατί οι άνθρωποι (της κυβέρνησης) σκέφτονται τα δικά τους προβλήματα. 

Σύζυγος του Ερουιγκούρ: Βέβαια, σκέφτονται τα προβλήματά τους. 

Γκιουρούζ: Οι μήνες Μάιος και Ιούνιος είναι πολύ κρίσιμοι. Έχουν πέσει σε ένα τέτοιο (πρόβλημα). Γι' αυτό ήρθα να σας τα πω με χαρά. Μη στενοχωριέστε, διοικητά μου. Στην Ανατολή έχουμε μια μεγάλη κουβέντα. Όποιος κάνει κακό σε άλ­λον το επίστρεφει στον ίδιο. 

Ερουιγκούρ: Ευχαριστώ, μας έφερες καλά νέα. 

Γκιουρούζ: Ναι νομίζω πως ό,τι έσπειραν θα θερίσουν. 

Αυτή είναι η συνομιλία και έχει μεγάλη σημασία να αναφέρουμε ότι η πιο με­γάλη προβολή της έγινε από τα ΜΜΕ που ελέγχει η «Κοινότητα Γκιουλέν», που δεν είναι καθόλου λίγα. Τα μέσα αυτά, όταν ανέδειξαν το θέμα της συνομιλίας, που κατά πάσα πιθανότητα καταγράφηκε και διέρρευσε από μηχανισμούς της αστυνομίας, που ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από το σύστημα Γκιουλέν, άφηναν να εννοηθεί ότι ο Ερντογάν και το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ υπαναχωρούν από τις υποσχέ­σεις που έδωσαν για τον εκδημοκρατισμό του κράτους και της κοινωνίας. Μάλιστα, τότε εξέφρασαν φανερά την αντίθεσή τους στην πρόθεση της κυβέρνησης να περιορίσει τον ρόλο και τη δικαιοδοσία των Δικαστηρίων Ειδικών Αρμοδιοτήτων, που δικάζουν τις υποθέσεις του βαθέος κράτους, όπως η «Εργκενεκόν» και η «Βαριοπούλα», καθώς και τις υπο­θέσεις των Κούρδων πολιτικών που κα­τηγορούνται για εμπλοκή τους σε θέμα­τα «τρομοκρατίας». 

Τελικώς, την 1η Ιουλίου η κυβέρνηση Ερντογάν προχώρη­σε στην ψήφιση νόμου με τον οποίο καταργούνται τα Δικαστήρια Ειδικών Αρμοδιοτήτων, τη θέ­ση των οποίων λαμβάνουν Περιφερειακά Δικαστήρια Κακουργημάτων, τα οποία φαίνεται ότι προορίζονται κυρίως για τους νομούς που κατοικούνται από κουρδι­κούς πληθυσμούς, για να χρησιμοποιη­θούν ως εργαλείο άσκησης κρατικής τρομοκρατίας εναντίον των Κούρδων. Στον εν λόγω νόμο προβλέπεται τα Δικαστήρια Ειδικών Αρμοδιοτήτων που δικάζουν τις υποθέσεις «Εργκενεκόν», «Βαριοπούλα» και KCK (Ένωση Κουρδικών Δημοκρα­τικών Κοινοτήτων) να συνεχίσουν το έρ­γο τους μέχρι περατώσεως της δικαστικής διαδικασίας. Ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο αντιμετώπισε η «Κοινότητα Γκιουλέν» τον νόμο που ψηφίστηκε είναι το άρθρο της «Ζαμάν», που θεωρείται η ναυαρχίδα του συγκροτήματος ΜΜΕ του Γκιουλέν, με τίτλο «Το χρονοδιάγραμμα που αναφέρεται στις υποκλαπείσες συνο­μιλίες δουλεύει κανονικά». 

Εμείς από την πλευρά μας να σημειώσουμε ότι όντως το διάστημα αυτό η κυβέρνηση Ερντογάν αντιμετωπίζει σοβαρά εσωτερικά και εξωτερικά προβλήματα και είναι λογικό να προσπαθεί να γεφυρώσει τις υφιστάμενες διαφορές με το βαθύ κράτος, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις ελληνο­τουρκικές σχέσεις, και να υπογραμμίσουμε τη νέα κατάσταση που υπάρχει στην Ου­άσινγκτον, κατά τον Γκιουρούζ, και τα αιτήματα που υποτίθεται ότι έχει από την Τουρκία: Ανοίξτε συνοριακή πύλη με την Αρμενία, στηρίξτε το Κουρδιστάν, λύστε το Κυπριακό. Αν μη τι άλλο, αξίζει να παρακολουθούμε αυτά τα τρία μέτωπα. 

ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΛΕΝΤΕΡΙΔΗΣ

(ΕΦ.ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-06/7/2012)