Οι παγίδες που κρύβει πιθανή ελληνοτουρκική συνεργασία

• Γιατί δεν είναι ακίνδυνη για τη χώρα μας η μετατόπιση του επικέντρου των συνομιλιών στη συνεργασία σε θέματα οικονομίας, τουρισμού, πολιτισμού και μεταφορών. 

Η επίσκεψη στην Ελλάδα του Α. Νταβούτογλου την περασμένη εβδο­μάδα και οι συνομιλίες του με τον Έλληνα ομόλογο του Δ. Αβραμόπουλο, σε σχέση κυρίως με την προπαρασκευή της τοποθετούμενης για τον Ιανουάριο συγκλή­σεως του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας δεν επιφύλασσε εκπλήξεις. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ διατύπωσε τις πάγιες θέσεις της Άγκυρας, για να μην πούμε και τις απαιτήσεις της, και η δική μας πλευρά αρκέστηκε να εκφράσει τις γνωστές της θέσεις, με όση ισχύ και αποφασιστικότητα της επιτρέπει η σημερινή κατάσταση της χώρας... 

Η μετατόπιση του επικέντρου των συνο­μιλιών στη συνεργασία των δύο πλευρών σε θέματα οικονομίας, τουρισμού, πολιτισμού και μεταφορών, την οποία προέβαλε μετ΄ εμφάσεως ο Τούρκος ΥΠ.ΕΞ και έγινε δεκτή από την ελληνική πλευρά, με την προφανή επιδίωξη να παραμείνει ανοικτός ένας δίαυ­λος επικοινωνίας προκειμένου να αποφευχθούν εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών, δεν είναι όμως τόσο ακίνδυνη για την Ελλάδα. 

Και τούτο διότι αλλιώς εννοεί τη συνεργασία η καθημαγμένη από την κρίση Ελλά­δα στον τομέα του εμπορίου, της οικονομίας, των επενδύσεων και του πολιτισμού, για παράδειγμα, και αλλιώς η Τουρκία. 

Το πρίσμα 

Κατά την άποψη μας, η δρομολογούμενη συνεργασία πρέπει να ιδωθεί υπό το πρίσμα της γενικότερης αλλαγής της τουρκικής πο­λιτικής έναντι της Ελλάδας από το 2008 και κυρίως μετά το 2009 (έτος αναλήψεως του ΥΠ.ΕΞ από τον Νταβούτογλου). Συγκεκρι­μένως μετά την πλήρη ανατροπή του συσχετισμού στρατιωτικής ισχύος λόγω των συνεχών περικοπών στον τομέα της άμυνας της Ελλάδας, την οξεία οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα και την παράλληλη θεαματική οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας, που ακολουθήθηκε από ανάλογη αύ­ξηση της στρατιωτικής της ισχύος, η πολιτι­κή της τελευταίας άλλαξε. 

Η πολιτική της απειλής για ανοιχτή αντι­παράθεση υποκαταστάθηκε βαθμιαίως από τη στρατηγική της «ήπιας ισχύος», χωρίς πά­ντως να εγκαταλείπεται η προκλητική επί­δειξη της τουρκικής στρατιωτικής ισχύος (βλ, μεταξύ άλλων, την πρόσφατη πρόκλη­ση της τουρκικής κορβέτας Bafra, που έφτασε μέχρι την Εύβοια, αμέσως μετά την αναχώρηση του Νταβούτογλου). 

Η πολιτική αυτή, που περιγράφεται εναργέστατα «στο γνωστό βιβλίο του Τούρ­κου ΥΠ.ΕΞ (Στρατηγικό Βάθος κ.λ.π.), δίνει -ως γνωστόν- ιδιαίτερη έμφαση στη χρήση του οικονομικού, πληθυσμιακού, πολιτιστι­κού και εν γενεί συνολικού μεγέθους της Τουρκίας ως εργαλείων για την προώθηση της τουρκικής πολιτικής και την υλοποίηση των φιλόδοξων στόχων του νέο-οθωμανισμού, μέσω πολλαπλών συνεργασιών, κυρίως οικονομικών και πολιτιστικών, με χώ­ρες ενδιαφέροντος. 

Σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, η επιλογή της Τουρκίας να δώσει τον «πόλεμο» στο πεδίο όπου είναι πολλαπλώς ισχυρότερη (υπερτριπλάσιο ΑΕΠ από την Ελλάδα) κρίνεται ως μία πρόσφορη πολιτι­κή χωρίς τις σοβαρότατες επιπλοκές και το κόστος μίας ανοιχτής αντιπαραθέσεως. Εννοιολογικώς, η πολιτική αυτή θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως αποσκοπούσα να θέ­σει στην ελληνική πλευρά το δίλημμα να επιλέξει μεταξύ μίας δήθεν επωφελούς οι­κονομικής συνεργασίας των δύο χωρών και τη» εντάσεως μεταξύ τους, αλλά στην ουσία (για να παραφράσουμε λίγο και τον Κλαούσεβιτς) αποτελεί συνέχιση της πολιτικής όχι με πόλεμο, αλλά μέσω της οικονομίας. Το ποιος θα επικρατήσει σε αυτόν τον πόλε­μο το δείχνει η προφανής ασυμμετρία μεγεθών της οικονομίας των δύο χωρών τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. 

Επιβεβαίωση 

Οι πληροφορίες των ελληνικών υπηρεσι­ών πληροφοριών και ασφαλείας επιβεβαιώνουν πλήρως την παραπάνω άποψη, έχο­ντας εντοπίσει τη σχεδιασμένη πολιτική της Τουρκίας να διεισδύσει σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας, την επιδίωξη για απόκτηση ελληνικής γης σε περιοχές στρατηγικής σημασίας, το έντονο ενδιαφέρον για εξαγορά εγκαταλειμμένων επιχειρήσεων και εργοστασίων στη Θράκη, την κρυφή οικονομική ενίσχυση τουρκικών επιχειρήσεων στην ίδια περιοχή και πολλά άλλα, όλα κατευθυνόμενα από την τουρκική πρόβεια στην Ελλάδα. Τούτο δε, παρά το γεγονός ότι όλη αυτή η οικονομική δραστηριότητα των Τούρκων, εκτός ολίγων εξαιρέσεων, π.χ., η Τράπεζα Ziraat! (Ziraat Bankasi), της οποί­ας είναι γνωστός ο ρόλος, αφορά σε ιδιωτι­κές επενδύσεις των Τούρκων. Τα στοιχεία που υπάρχουν για την έκταση του φαινομέ­νου αυτού στη Θράκη είναι τόσα πολλά και έχουν αναφερθεί τόσες φορές, που δεν χρειάζεται να αναφερθούν και εδώ, εκτός από την επανάληψη, για μία ακόμη φορά, του γεγονότος ότι όλη αυτή η κατάσταση δημιουργείται με πλήρη έλλειψη αντιδράσεως εκ μέρους του ελληνικού κράτους. 

Τα επιμελητήρια και τα δημαρχεία δίαυλοι για την είσοδο στο Αιγαίο. 

ΜΙΑ ακόμη πτυχή της πρόσφα­της τουρκικής τακτικής είναι η προσπάθεια για αποκεντρωμένες συνεργασίες , με επαφές επιμελητηρίων και δημαρχείων με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοικήσεως της Ελλάδας παρακάμπτοντας την ελληνική κυβέρνηση και δημιουργώντας de facto καταστάσεις. Ένα από τα πολλά παραδείγματα ήταν οι εργασίες του Β' Εμπορικού και Πολιτιστικού Φεστιβάλ που έγινε στο εμπορικό επιμελητήριο της Μυτιλήνης τον περασμένο Ιού­νιο, με συμμετοχή από τουρκικής πλευράς του προέδρου του επι­μελητηρίου της Σμύρνης Ντεμιρτάς, που εμφανίσθηκε επικεφαλής αντιπροσωπείας τουρκικών επιμελητηρίων και επιχειρηματιών· Στην ομιλία του ο Ντεμιρτάς δήλωσε ότι η επιθυμία όλων των τουρκικών επιμελητηρίων είναι το Αιγαίο να γίνει μία θάλασσα ειρήνης, στο οποίο δεν θα πετούν πολεμικά αεροσκάφη, αλλά «μόνο πολιτικά αεροπλάνα και γλάροι». Ευτυχώς που στη συνάντηση αυτή ήταν παρών και ο πρώην πρέσβης μας στην Τουρκία Ξύδας, ο οποίος ακούγοντας την πάγια αυτή θέση της τουρκικής πολιτικής δήλωσε ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι ελ­ληνικά εδάφη, όπου τα ελληνι­κά πολεμικά αεροσκάφη έχουν δικαίωμα να πετούν ελεύθερα. 

(Μικρή λεπτομέρεια: Ο Ντεμιρτάς κατά την επίσκεψη του στο νησί συναντήθηκε με τον παλαιοπώλη Δημ. Δεμερτζή ο οποίος τον Μάρτιο του 1985 είχε συλλη­φθεί για κατασκοπεία υπέρ των Τούρκων και κατά τις πληροφο­ρίες της εποχής καταδικάστηκε σε 12 μήνες φυλάκιση. Αν θέλα­με να χαρακτηρίσουμε την κατάσταση αυτή και κυρίως τις προθέσεις της τουρκικής πλευράς για συνεργασία, θα την παρομοιάζαμε με τις σχέσεις της πρώην Σοβιετικής Ενώσεως με αρκετές χώρες του κόσμου. Σε επίσημο, διακρατικό, επίπεδο οι σχέσεις ήταν τουλάχιστον καλές, αλλά από κάτω οι πράκτορες της KGB και τα κατευθυνόμενα από το Κρεμλίνο κομμουνιστικά κόμματα, σε όσες χώρες υπήρχαν, προωθούσαν τις πραγματικές επιδιώξεις των Σοβιετικών. Με άλλα λόγια καλή η συνεργασία με τους απέναντι, αλλά να προσέχουμε και πού πάμε. 

Το εργαλείο προπαγάνδας 

Η συνεργασία στον το­μέα του πολιτισμού είναι μία άλλη περιοχή, την οποία αλλιώς αντιλαμβάνεται η ελληνική πλευρά και αλλιώς η τουρκική, με την τελευταία να ακο­λουθεί από την εποχή των παντουρκιστών την ίδια πολιτική. Για τους τελευταίους αλλά και για τους σύγχρονους Τούρ­κους (βλ. προαναφερθέν βιβλιό του Νταβού­τογλου), ο πολιτισμός, η παιδεία και η γλώσσα εί­ναι τα κύρια Εργαλεία για την προώθηση της τουρ­κικής πολιτικής και του τουρκισμού. 

Την πραγματική φύ­ση των τουρκικών «πολιτιστικών» δραστηριοτήτων στην Ελλάδα την βλέ­πει κανείς στην εκτός κάθε νομιμότητας δρά­ση των ψευδεπίγραφων πολιτιστικών συλλόγων της Θράκης, τα οποία εί­ναι κέντρα ανθελληνικής προπαγάνδας στο εξωτερικό, αντεθνικών δρα­στηριοτήτων και κατασκοπείας εντός της χώ­ρας, χωρίς πάλι την παραμικρή αντίδραση εκ μέρους του επίσημου ελληνικού κράτους. 

Από τον Μάνο Ηλιάδη

(Εφ.Δημοκρατία-20/10/2012)