Τα «ΟΧΙ» που στοιχειώνουν όλα τα «ΝΑΙ»

• Η άρνηση του Μεταξά είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι σημερινές σπιθαμιαίες ηγεσίες. 

Ο πόλεμος διά τον Άξονα έχει χαθή, από την στιγ­μήν που η Αγγλία διεκήρυξε: "θα πολεμήσωμεν έστω και μόνον εις το νησί μας και πέραν των θαλασσών, θα πολεμήσωμεν μέχρι της νίκης". Αλλά επί πλέ­ον και ημείς οι Έλληνες πρέπει να γνωρίζωμεν ότι δεν πολεμούμεν μόνον διά την νίκην, αλλά και διά την δόξαν....
 

Μη χάνετε το θάρρος σας, οτι­δήποτε και αν γίνη. Διότι άλλοις αδύνατον να φανήτε άξιοι του λα­ού σας και του καθήκοντος σας, το οποίον είναι να συντηρήσε­τε την ιερή φλόγα του ελληνικού λαού, να βοηθήσητε τον μαχόμε­νον Στρατόν, να υπάρξητε συνεργάται της Κυβερνήσεως, ό,τι και αν αισθάνεσθε δι' αυτήν. 

Πρέπει να πιστεύσητε σεις διά να μπορέσετε να μεταδώσητε την πίστιν εις το κοινόν σας, μολονό­τι αυτήν την φοράν έχομεν όλοι μας να πάρωμεν από τον Ελληνικόν λαό ν, και από το απερίγρα­πτόν θάρρος του και όχι να του δώσωμεν. 

Θέλω ακόμη να σας είπω κάτι. Ξέρω με βεβαιότητα ότι από την φοβεράν αυτήν δοκιμασίαν η Ελ­λάς θα υποφέρη. Ξέροι όμως επί­σης με βεβαιότητα ότι τελικώς θα εξέλθη όχι μόνον ένδοξος αλλά και μεγαλύτερη. 

Θα προσέξατε το τηλεγράφη­μα του κ. Τσώρτσιλ το οποίον εδημοσιεύθη σήμερον εις τας εφημερίδας, ανακοινωθέν από του Υπουργείου Εξωτερικών. 

Λοιπόν επιθυμώ να σας τονί­σω τούτο: εκείνοι οι οποίοι εις το τηλεγράφημα αυτό δεν βλέπουν γραπτή ν την επιβεβαίωσιν αγρά- φου συμφωνίας διά τα Δωδεκά­νησα, δεν ξέρουν να διαβάζουν μέσα από τις γραμμές. Και κάτι άλλο. Τα Δωδεκάνησα προδικά­ζουν...». 

Ιωάννης Μεταξάς, 

Το Προσωπικό 

του Ημερολόγιο - Τόμος 

Δεύτερος, 1933-1941, εκδόσεις 

Ίκαρος, σελ. 524-526. 

Αυτά τα αποσπάσματα προέρχο­νται από την ανακοίνωση του πρωθυπουργού I. Μεταξά στους ιδιο­κτήτες και αρχισυντάκτες του αθηναϊκού Τύπου. Τόπος των εκμυστηρεύσεων του πρωθυπουργού της νίκης ήταν το «Γενικόν Στρατηγείον» (ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία»). Ο χρόνος ήταν η 30ή Οκτω­βρίου 1940. Μόλις ένα σαρανταοκτάωρο έπειτα από την επίσημη κήρυξη του πολέμου προς την Ιτα­λία. Το ηθικό δίδαγμα από την ιστο­ρική ομιλία ήταν ο αγώνας για την ανθρώπινη και εθνική αξιοπρέπεια. Το... πρακτικό ήταν τα Δωδεκάνησα. 

Ο διορατικός Μεταξάς, πολύ ορθά, είχε σιγουρευτεί για την ένωση τους με την Ελλάδα, όταν θα εξερχόμασταν νικητές από την τιτανομαχία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. 

Νάνοι και γίγαντες 

Το κείμενο της ομιλίας Μεταξά είναι πολύ διδακτικό. Μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμο για την κατα­νόηση του γεωπολιτικού σκηνικού και της ισορροπίας δυνάμεων της εποχής. Κρίνεται απολύτως απα­ραίτητο για την αξιολόγηση ενός ανθρώπου, ο οποίος κλήθηκε από την Ιστορία να απαντήσει στα πιο εκβιαστικά διλήμματα που έχουν τεθεί σε επικεφαλής κυβέρνησης, από τον Μεσοπόλεμο κι έπειτα. Ο Ιωάννης Μεταξάς, παρόλο που η ιδεολογία του τον έφερνε εγγύτερα των δυνάμεων του Άξονα, ως πραγματιστής Έλληνας προτίμησε την οδό της νίκης και του οφέλους για την πατρίδα του. Είχε την πείρα, το γνωστικό υπόβαθρο ένστικτο για να ζυγίσει ακριβώς τα υπέρ και τα μείον έκαστης επιλο­γής και να «ποντάρει» τα... ρέστα του στην πλευρά που θα επικρα­τούσε. Είχε προβλέψει την αρχι­κή ήττα της χώρας μας αλλά ταυ­τόχρονα είχε προεξοφλήσει τον τελικό θρίαμβο. Κινητοποίησε το σύνολο των δυνάμεων του έθνους και μίλησε ανοιχτά σε όλους όσοι έπρεπε να γνωρίζουν. Το ΟΧΙ, με το οποίο συνέδεσε για πάντα το όνομά του, δεν το είπε σε μια στιγ­μή έξαψης, αδυναμίας ή υπερβολι­κής αυτοπεποίθησης. Ήταν μια ενσυνείδητη επιλογή, που προέκυ­ψε έπειτα από περίσκεψη. 

Η άρνηση του Μεταξά να συ­μπράξει με την Ιταλία και τη Γερ­μανία, θυσιάζοντας τμήματα των εδαφών της χώρας και ολόκληρη την αξιοπρέπεια και την τιμή της εί­ναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλή­ματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι σπιθαμιαίες ηγεσίες που κατορ­θώνουν να ηττώνται ακόμα κι από... νανοδυνάμεις όπως τα Σκόπια. Οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες. 

Δημοκρατικό στοίχημα 

Είναι αληθινά προσβλητικό για τη Δημοκρατία μας να καπηλεύονται το όνομά της «ηγέτες», που δεν μπορούν ούτε να διανοηθούν να αντισταθούν σε επιβουλές κατά της πατρίδας, ενώ ένας δικτάτορας (γιατί ήταν πράγματι δικτάτορας ο Μεταξάς) ερμήνευσε αυθεντικά τη λαϊκή ψυχή και προτίμησε τον πό­λεμο από μια ατιμωτική ειρήνη. 

Αποτελεί στοίχημα για το συλ­λογικό βίο μας η ανάδειξη δημοκρατικά εκλεγμένων ηγεσιών που θα ξεπεράσουν τον πήχη του έπους του 1940 και θα αποδείξουν ότι το σύστημα έχει να προσφέρει κάτι περισσότερο από χρεοκοπίες, ταπεινώσεις και απώλεια της εθνι­κής κυριαρχίας. 

Ορόσημα όπως η εποποιία στα βουνά της Βορείου Ηπείρου δεν μας θυμίζουν μόνο πόση δύνα­μη, χάρισμα και διάθεση αυτοθυ­σίας έχει ο υπέροχος λαός μας αλ­λά και πόσο πολύ μπορούμε να πέ­σουμε όταν δεν υπάρχει η κατάλ­ληλη ηγεσία. 

Παναγιώτης Λιάκος 

(Κυριακάτικη Δημοκρατία-27/10/2012)