Το Κουρδικό και η ΑΟΖ

■ Πώς συνδέεται η ΑΟΖ στη Ν.Α Μεσόγειο με τα ανοιχτά τουρκικά μέτωπα 

Το 1990, ενώ ήταν σε εξέλιξη οι σχεδιασμοί για τον πρώ­το πόλεμο του Κόλπου, κουρδικοί πολιτικοί σχημα­τισμοί και κόμματα από τα τέσσερα τμήματα του Κουρδιστάν (Τουρκία, Ιράν, Ιράκ, Συρία) όρισαν εκπροσώ­πους οι οποίοι συγκρότησαν οργανω­τική επιτροπή με σκοπό τη διοργάνω­ση και σύγκληση της πρώτης κουρδι­κής Εθνοσυνέλευσης στην ιστορία του κουρδικού έθνους. Είχε προηγηθεί η συγκρότηση μετώπου από το Δημοκρα­τικό Κόμμα του Κουρδιστάν (KDP) του...
Μεσούτ Μπαρζανί και την Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν (ΥΝΚ) του Τζελάλ Ταλαμπανί. Στη συνέχεια ο Ταλα­μπανί, εκπροσωπώντας το μέτωπο επι­σκέφθηκε τον ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτζαλάν στην κοιλάδα Μπεκάα του Λιβάνου, όπου αποφασίστηκε να συγκροτηθεί η οργανωτική επιτροπή. 

Από τη στιγμή που αποφάσισαν οι τρεις οργανώσεις, που εκπροσωπούσαν περίπου το 80% των απανταχού Κούρ­δων, ήταν πλέον εύκολο να πεισθούν οι λοιπές ήσσονος δύναμης και σημασί­ας οργανώσεις. Με βάση την απόφαση, η οργανωτική επιτροπή θα ήταν τετρα­μελής. Δύο μέλη από το Βόρειο Κουρ­διστάν, ένα από το Νότιο κι ένα από το Ανατολικό (Τουρκία, Ιράκ, Ιράν αντί­στοιχα). Στην τετραμελή επιτροπή θα συμμετείχαν ο Μουράτ Καραγιλάν ως εκπρόσωπος του ΡΚΚ, ο Κεμάλ Μπουργκάι ως εκπρόσωπος του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PSK), ο Τζελάλ Ταλαμπανί ως εκπρόσωπος του με­τώπου KDR-YNK και ο Κεκ Φετάχ ως εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Κόμ­ματος του Κουρδιστάν στο Ιράν (IKDP). 

Τελικώς, όπως αναφέρει στο βιβλίο του «Η ανατομία του πολέμου στο Κουρδιστάν» ο, εκ των ηγετών του κουρδι­κού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος Μουράτ Καραγιλάν, η επιτροπή άρχισε τις εργασίες της στο Παρίσι με τρία μέ­λη, αφού ο Κεμάλ Μπουργκάι δεν προ­σήλθε, αν και είχε δώσει την υπόσχεσή του στον Ταλαμπανί. Η επιτροπή κάλε­σε εκπροσώπους όλων ανεξαιρέτως των κομμάτων και των ομάδων που δραστη­ριοποιούνται σε όλα τα τμήματα του Κουρδιστάν, με σκοπό να εξασφαλιστεί η συνολική και καθολική συμμετοχή στην υπό σχεδιασμό πρώτη κουρδική Εθνοσυνέλευση. Ακριβώς τη στιγμή που είχαν καθοριστεί ο τόπος, ο χρόνος και τα άτομα που θα συμμετείχαν στην Εθνοσυνέλευση, η σύζυγος του Φραν­σουά Μιτεράν, Ντανιέλ, μεταβίβασε πρόσκληση των ΗΠΑ προς τους Κούρ­δους να επισκεφθούν την Ουάσινγκτον. Ήταν παραμονές του πρώτου πολέμου του Κόλπου. 

Μετά την πρόσκληση, η επιτροπή δι­έκοψε τις εργασίες της και μια επιτροπή Κούρδων με επικεφαλής τον Ταλαμπα­νί, μεταφέροντας επιστολή που έγραψε ο ίδιος ο Καραγιλάν με εντολές του Απo, μετέβη στην Ουάσινγκτον όπου συζητή­θηκαν οι προϋποθέσεις συνεργασίας του κουρδικού στοιχείου με τις ΗΠΑ, που είχαν ως στόχο την απελευθέρωση του Κουβέιτ και τη δημιουργία μιας προστα­τευμένης περιοχής στο Βόρειο Ιράκ, που ταυτίζεται με το Νότιο Κουρδιστάν. Ο Ταλαμπανί, επιστρέφοντας από την Ου­άσινγκτον, σε συνεννόηση με τον Απο μετέβη στην Άγκυρα όπου συναντήθηκε με τον Τουργκούτ Οζάλ, ο οποίος απο­δέχτηκε την πολιτική λύση του Κουρδι­κού. Ακολούθησε ο πόλεμος του Κόλπου, η δημιουργία της Ζώνης Απαγόρευσης Πτήσεων βορείως του 36ου Παραλλή­λου, που αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο του αυτόνομου Κουρδιστάν, το κοινοβούλιο του οποίου συγκροτήθηκε το 1992. Τότε, οι Μπαρζανί και Ταλαμπανί για να δια­σκεδάσουν τις αντιρρήσεις της Άγκυρας, δέχτηκαν να συμμετέχουν από κοινού σε επιχείρηση των τουρκικών ενόπλων δυ­νάμεων εναντίον του ΡΚΚ στο έδαφος του Νοτίου Κουρδιστάν. Όπως γίνεται αντιληπτό, μετά από όλα αυτά και η πρώτη κουρδική Εθνο­συνέλευση δεν πραγματοποιήθηκε πο­τέ, ενώ ο Οζάλ, ο οποίος σημειωτέον ήταν κουρδικής καταγωγής, έπεφτε νεκρός κάτω από αδιευκρίνιστες συνθή­κες τις παραμονές ανάληψης πρωτο­βουλίας για την πολιτική επίλυση του Κουρδικού (17 Απριλίου 1993). Έκτοτε το βαθύ κράτος ήταν αυτό που κινούσε τα νήματα για την πολιτι­κή που θα ακολουθούσε η Τουρκία στο Κουρδικό, ανεξάρτητα με το ποιο κόμ­μα κυβερνούσε και ποιος ήταν ο επικε­φαλής της κυβέρνησης. 

Γιατί αναφερθήκαμε σε όλα αυτά; 

Πριν από λίγες ημέρες αντιπροσω­πία πολιτικών από το Βόρειο Κουρδι­στάν (Τουρκία), αποτελούμενη από τον βετεράνο Αχμέτ Τουρκ συν-πρόεδρο του Συνεδρίου Δημοκρατικής Κοινωνί­ας (DTK), τη συν-πρόεδρο του DTK Αϊσέ Τουγλούκ, τον συν-πρόεδρο του Κόμ­ματος Ειρήνης και Δημοκρατίας (BDP) Σελαχατίν Ντεμιρτάς και τον βουλευτή του BDK Σαρί Σακίκ, επισκέφθηκε την πρωτεύουσα του αυτόνομου Κουρδι­στάν Ερμπΰ, και συζήτησε με τον ίδιο τον πρόεδρο Μεσούτ Μπαρζανί αλλά και με μια σειρά άλλους πολιτικούς πα­ράγοντες το καυτό ζήτημα της πρώτης κουρδικής Εθνοσυνέλευσης. 

Μετά τριήμερη παραμονή, λίγο πριν η αντιπροσωπία αναχωρήσει για το Βό­ρειο Κουρδιστάν, ο Αχμέτ Τουρκ έκα­νε δηλώσεις που αξίζει να τις διαβάσου­με κατά λέξη: «Η εθνική ενότητα των Κούρδων είναι ένα πολύ σημαντικό ζή­τημα. Γι΄αυτό αποφασίσαμε η πρώτη κουρδική Εθνοσυνέλευση να πραγμα­τοποιηθεί τον ερχόμενο Ιούνιο. Για τις εργασίες της Εθνοσυνέλευσης θα συ­γκροτηθεί μια επιτροπή αποτελούμενη από δώδεκα άτομα, τέσσερις από κάθε τμήμα του Κουρδιστάν. Η επιτροπή αυτή, τον Απρίλιο ή τον Μάιο, θα ανακοι­νώσει σε όλη τη διεθνή κοινότητα τις λεπτομέρειες για την πραγματοποίηση της Εθνοσυνέλευσης, η οποία θα γίνει τον προσεχή Ιούνιο». Επειδή η Τουρκία και οι υποστηρι­κτές της στην περιοχή προσπάθησαν να ασκήσουν πιέσεις για να μη συμμετέχει το ΡΚΚ, ο Μπαρζανί ζήτησε να καταθέ­σει τα όπλα και μετά να συμμετέχει στην Εθνοσυνέλευση, κάτι που απέρριψε με­τά βδελυγμίας το ΡΚΚ. Για το θέμα αυ­τό ο Αχμέτ Τουρκ είπε: 

Η αλήθεια είναι ότι το ΡΚΚ εκπρο­σωπεί ένα πολύ μεγάλο μέρος του κουρ­δικού λαού. Κούρδοι από όλα τα τμή­ματα του Κουρδιστάν στηρίζουν με κάθε τρόπο και με όλη την ψυχή τους το ΡΚΚ. Σε περίπτωση που δεν συμπε­ριληφθεί το ΡΚΚ στις εργασίες και τις προσπάθειες που γίνονται για την εθνι­κή ενότητα των Κούρδων, σε περίπτω­ση που δεν συμμετέχει στην Εθνοσυνέ­λευση, τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για ενότητα. Στην περίπτωση αυτή το κουρ­δικό έθνος θα έχει υποστεί μεγάλη ζη­μιά. Γι' αυτό πιστεύουμε ότι το ΡΚΚ αλ­λά και όλες οι άλλες κουρδικές πολιτι­κές και μαζικές οργανώσεις θα πρέπει να συμμετέχουν στην Εθνοσυνέλευση». 

Να σημειωθεί ότι για την επίσκεψη έδειξε έντονο ενδιαφέρον η Τουρκία, η οποία παρακολουθεί τις εξελίξεις γύρω από το θέμα της πρώτης κουρδι­κής Εθνοσυνέλευσης με ιδιαίτερη ανη­συχία. Κι αυτό γιατί ενώ η άμμος της κλεψύδρας των εξελίξεων στη Συρία ρέ­ει με αδυσώπητο τρόπο κι ενώ η κατά­σταση στο Ιράν, ούτως ή άλλως, βάζει την Τουρκία στο επίκεντρο μιας γεωπο­λιτικής δίνης, η πρώτη κουρδική Εθνο­συνέλευση, που θα θέσει τα θεμέλια της εθνικής ενότητας των Κούρδων του Βο­ρείου, του Νοτίου, του Ανατολικού και του Δυτικού Κουρδιστάν θα αποτελεί για την Άγκυρα μια εξέλιξη που μπορεί να δημιουργήσει ανεξέλεγκτες καταστά­σεις στο δικό της Κουρδικό. 

Γι' αυτό είχαμε πει σε προηγούμενο άρθρο μας που αναφερόταν στην ανώ­τερη στρατηγική που είναι σε εξέλιξη στο ζήτημα της εκμετάλλευσης των υπο­θαλάσσιων ενεργειακών αποθεμάτων στη Ν.Α Μεσόγειο, εκείνο το «θα ήταν δε ευχής έργον η εξέλιξη τους να συμπέ­σει χρονικά με τη μακροχρόνια εμπλο­κή της Τουρκίας σε μέτωπα όπως η Συ­ρία, το Ιράν και το Κουρδικό». 

ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΛΕΝΤΕΡΙΔΗΣ

(ΕΦ.ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-24/2/2012)