Τα ηνία του πολέμου στις ένοπλες δυνάμεις

✓ Άσκηση των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων. 

✓ Πώς αλλάζουν παγκοσμίως τα δεδομένα σε επίπεδο άμυνας. Οι ΗΠΑ, με τους 33.000 «κομάντος» το 2001, έχουν προγραμματίσει να τους φτάσουν στους 72.000, τη στιγμή που μειώνουν τον στρατό. 

Από τον Μάνο Ηλιάδη 

Αν κοιτάξει κανείς το διεθνές περιβάλλον και τη ρευστότητα στην οποία έχει περιέλθει την τε­λευταία δεκαπενταετία, λόγω της ανόδου της ισλαμικής τρομοκρατίας, της εκτάσεως των ασύμ­μετρων απειλών, της ανατροπής των ισορροπιών στη Μ. Ανατο­λή, της πρόσφατης επέκτασης της αστάθειας στη Μ. θάλασσα και όχι μόνο, θα παρατηρήσει τεράστιες αλλαγές στη στρατηγι­κή ελέγχου τους από τη Δύση και κυρίως τις ΗΠΑ. 

Σημαντικοί παράγοντες που επέδρασαν στις αλλαγές αυτές ήταν η παγκόσμια οικονομική κρίση και οι δυο... τελευταίοι πόλε­μοι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, το κόστος των οποίων, σύμφωνα με τον νομπελίστα οικονομολό­γο Τζόσεφ Στίγκλιτζ, ανήλθε σε αστρονομικά ποσά. 

Στο βιβλίο του «The Three Trillion Dolar War: The True Cost of the Iraqi Conflict» (2008), ο Στίγκλιτζ υποστηρίζει ότι το κόστος του πολέμου στο Ιράκ ανήλθε σε 3 τρισ. δολάρια (έναντι των 50 δισ. που είχε υπο­λογίσει ο τότε ένοικος του Λευ­κού Οίκου Τζ. Μπους). Εάν προ­στεθεί και το κόστος του πολέ­μου στο Αφγανιστάν, το συνολικό κόστος των δύο αυτών πολέμων ανήλθε σε 7 τρισ. δολάρια! 

Ένα πρώτο, αν όχι αυθαίρε­το, συμπέρασμα που προκύπτει από τα στοιχεία αυτά δείχνει ότι, από όποια σκοπιά και αν το δει κανείς, οι συμβατικοί πόλεμοι απλώς δεν συμφέρουν, ιδίως εάν τέτοιας μορφής πόλεμοι διεξά­γονται από συμβατικές δυνάμεις που αντιμετωπίζουν ασύμμετρες απειλές, και δη στην ευρεία γεω­γραφική έκταση στην οποία αυ­τές εμφανίζονται. 

Οι απειλές 

Το αποτέλεσμα, βέβαια, με βάση την αρχή ότι η απειλή καθορίζει και τη δομή δυνάμεων της χώρας που καλείται να αντιμετωπίσει τέτοιες απειλές, ήταν να επέλθουν τεράστιες αλλαγές στη δομή, τη στρατηγική τις τακτικές τους και την οπλική τεχνολογία, συμπερι­λαμβανομένη και της κλασικής έννοιας της προβολής δυνάμεων, όπως θα δούμε παρακάτω. 

Ένα άλλο στοιχείο που άσκησε σημαντική επίδραση στο αμυντικό σύστημα κάθε χώρας ήταν το γεγονός ότι οι ασύμμετρες απειλές δεν αντιμετωπίζονται σε κανονικά μέτωπα, αλλά έχουν μια διάχυτη παρουσία στο εσωτερικό κάθε χώρας, συνυφασμένες με τον κοινωνικό ιστό και δύ­σκολο να εντοπισθούν μέσα στον πληθυσμό των περισσότερων χω­ρών του κόσμου. Το πώς απάντη­σαν στις προκλήσεις αυτές οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. 

Η χρήση των δυνάμεων ει­δικών επιχειρήσεων ήταν ανέ­καθεν η πλέον πρόσφορη λύση στην αντιμετώπιση των κλασικών μορφών ανταρτοπόλεμου και των ανορθόδοξων απειλών. Αν και την τελευταία δεκαπενταετία η χρή­ση αυτών των δυνάμεων από την Αμερική εκτείνεται σε μια τερά­στια περιοχή σε ολόκληρο τον κό­σμο οι σημαντικές μεταβολές στη δομή των ενόπλων δυνάμεων της υπερδυνάμεως πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες. 

Αρχίζοντας από τη δομή δυ­νάμεων, οι αμερικανικές ειδικές δυνάμεις, οι οποίες είναι ενταγμένες σε μια ενιαία διοίκηση, την αμερικανική Διοίκηση Ειδι­κών Επιχειρήσεων (US Special Operations Command), υπέστη­σαν τα τελευταία χρόνια τεράστιες μεταβολές. Από μια δύνα­μη 33.000 ανδρών το 2001, έχει προγραμματισθεί να φτάσει τους 72.000 άνδρες εντός του 2014, τη στιγμή που η αριθμητική δύναμη του αμερικανικού στρατού περι­κόπτεται στο άμεσο μέλλον από τους 522.000 άνδρες σε 440.000, με ενδεχόμενο να φτάσει μέχρι και τους 420.000 άνδρες. 

Στην περίοδο 2001-2013, ο προϋπολογισμός της Διοική­σεως τριπλασιάστηκε, αυξηθείς από 2,3 δισ. δολάρια το 2001 σε 6,9 δισ. δολάρια, αλλά το συνολι­κό του ύψος είναι ακόμη μεγαλύτερο, ανερχόμενο σε 10,4 δισ., αν συνυπολογισθεί και η συμπλη­ρωματική χρηματοδότηση (σε περίπτωση επιχειρήσεων, έκτα­κτων αναγκών κ.λ.π.). 

Την ίδια περίοδο, η ανάπτυ­ξη των δυνάμεων αυτών στο εξωτερικό αυξήθηκε από 4.900 άνδρες/έτη το 2001 σε 11.500 άνδρες/έτη το 2013. Στην παρούσα περίοδο υπηρετούν ταυτόχρονα περί τους 11.000 άνδρες, σε μία σειρά χωρών που σύμφωνα με τε­λευταία στοιχεία ανέρχονται σε 134 (ήτοι περί το 70% όλων των χωρών του κόσμου!). 

Με άλλα λόγια, αντί της συμβατικής έννοιας της προβολής δυνάμεων σε περίπτωση απειλής ή κρίσεως σε κάποιο σημείο του κόσμου, έχουμε την παρου­σία δυναμικών και μεγάλων επιχειρησιακών δυνατοτήτων στοι­χείων των αμερικανικών δυνά­μεων σε 134 χώρες ταυτόχρονα. Με αυτή τη χαμηλής ορατότητας -ή μάλλον μυστική- παρουσία, η Αμερικανική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων είναι σε θέση να έχει μια πραγματική εικόνα των αναδυόμενων απειλών και εν γέ­νει της καταστάσεως ασφαλείας σε κρίσιμες περιοχές του κόσμου σε πραγματικό χρόνο, να αντιδρά άμεσα σε συνεργασία με τις δυνάμεις κάθε χώρας, να πραγμα­τοποιεί στοχευμένες επιχειρήσεις εναντίον υπόπτων, να προε­τοιμάζει το έδαφος για μαζική με­ταφορά δυνάμεων κ.λ.π. 

Το δίκτυο 

Αυτό το συνεχώς αναπτυσσόμε­νο δίκτυο της Διοικήσεως περιλαμβάνει μία σειρά υφιστάμενων διοικήσεων οι οποίες καλύπτουν διακριτικά ολόκληρο τον κόσμο, με ξεχωριστές διοικήσεις για την Ευρώπη, την Αφρική τη Μ. Ανα­τολή, την Κορέα και τον Ειρη­νικό, την Κεντρική, Νότια Αμε­ρική και Καραϊβική το Αφγανι­στάν, τις Φιλιππίνες κ.ά. 

Μία εικόνα των δραστηριο­τήτων τους, πέραν των συνεκπαιδεύσεων και ασκήσεων με τις ει­δικές δυνάμεις κάθε χώρας με τις οποίες υπάρχουν συμφωνίες, δί­νει ο αριθμός των ειδικών επιχει­ρήσεων που έγιναν στο διάστημα Οκτωβρίου 2012-Μαρτίου 2013 στο Αφγανιστάν, οι οποίες ανήλ­θαν 1.464! 

Εκτός από τις προαναφερθείσες περιφερειακές διοική­σεις, υπάρχουν ακόμη προωθημένες διοικήσεις ειδικών επιχει­ρήσεων σε χώρες όπως το Πακι­στάν, η Υεμένη και ο Λίβανος, καθώς επίσης και μία Διακλαδική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρή­σεων (Joint Special Operations Command-JSOC). Η τελευταία είναι μία περιοδεύουσα (υπο) διοίκηση για μυστική δράση, με αποστολή τον εντοπισμό και την «εξουδετέρωση» τρομοκρατών ανά τον κόσμο. 

Επιχειρήσεις από Κίνα έως Σεϊχέλες 

Οι διοικήσεις, αποτελούμενες από όλες τις ειδικές δυνάμεις των Ε.Δ των ΗΠΑ (SEALS του ναυτικού, πρασινοσκούφηδες, Rangers, Delta Force κ.λ.π.), διεξάγουν μεγάλο αριθμό αυνεκπαιδεύσεων και ασκήσε­ων με τις ειδικές δυνάμεις χωρών με τις οποίες έχουν συνάψει σχετι­κές συμφωνίες. Ενδεικτικός της δραστηριότητας στον τομέα αυτό εί­ναι ο αριθμός των χωρών στις οποίες έγιναν το 2012, με τις αμερικα­νικές δυνάμεις να πραγματοποιούν κοινές ασκήσεις, συνεκπαιδεύσεις και εκπαίδευση με τις ειδικές δυνάμεις σε Μεξικό, Τζιμπουτί, Μαλάουι, Σεϊχέλες, Τρινιντάντ Τομπάγκο, Ινδονησία, Μαλαισία, Φι­λιππίνες, Σιγκαπούρη, Ταϊλάνδη, Μπρουνέι, Βιετνάμ, Λάος, Μιανμάρ, Καμπότζη, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, Ιαπωνία, Ν. Κορέα, Κίνα, Ινδία, Ρωσία Νορβηγία κ.ά. 

Οι ασκήσεις και η συνεκπαίδευση με Έλληνες για τις υποβρύχιες καταστροφές 

ΑΝΑΛΟΓΕΣ ασκήσεις και συνεκπαιδεύσεις γίνονται και με τις Ειδικές Δυνάμεις της Ελλάδας. Για παράδειγμα, στο ΠΝ, το 2012 είχαμε 7 συνεκπαιδεύσεις της Δι­οικήσεως Υποβρυχίων Καταστροφών με αντίστοιχες δυνάμεις των ΗΠΑ (SEALS), το 2013 άλλες 5 και εφέτος, μέχρι στιγμής, άλλες 3. Στον Σ.Ξ., το 2012 είχαμε δύο συ­νεκπαιδεύσεις αμερικανικών ειδικών δυνάμεων με αντίστοιχες δικές μας, διάρκειας αντιστοίχως 14 και 11 ημερών, ενώ το 2013 είχαμε μία συνεκπαίδευση του 352 Special Operations Group με τμήματα των ελληνι­κών Ειδικών Δυνάμεων, διάρκειας 13 ημε­ρών. Τελευταία, σημαντική αύξηση των ασκήσεων με αμερικανικές δυνάμεις εμ­φανίζεται να έχει η 31ΜΕΕ της ΠΑ, ενώ στις ασκήσεις του 2014 συμπεριλαμβάνο­νται και οι πρόσφατες με τους Έλληνες πεζοναύτες. 

Η τρομοκρατία 

Το εκτεταμένο δίκτυο των αμερικανικών δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων σε ολό­κληρο τον κόσμο, σύμφωνα με δήλωση του διοικητού της Διοικήσεως Ειδικών Επιχει­ρήσεων Ναυάρχου Μακ Ρέιβεν, σχεδιάζε­ται να αναπτυχθεί έτι περισσότερο, καλύπτοντας όσο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου είναι δυνατόν. Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας είναι αδύνατον να γίνει από μία χώρα, όσο μεγάλη και αν είναι και όποια μέσα και εάν διαθέτει, παρά μόνο με συνεργασίες μεταξύ όσο το δυνατόν περισσότερων χωρών. 

Για το τεράστιο αυτό έργο, η Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων διατηρεί ένα πλέγ­μα συνεργασιών με ένα σύνολο 38 αμερικανικών ειδικών υπηρεσιών, από υπηρεσίες πληροφοριών μέχρι την αμερικανική οργάνωση διεθνούς αναπτύξεως (US AID), ΜΚΟ, ΜΜΕ κ.λ.π., ενώ διαθέτει ακόμη ένα πλήθος μέσων για άσκηση προπαγάνδας (δικές της κεκαλυμμένες ιστοσελίδες), κα­θώς επίσης και δυνατότητες κυβερνοπολέμου. Η αντιμετώπιση των ασύμμετρων απειλών και της τρομοκρατίας δεν γίνεται όμως μόνο με τη δράση της Διοικήσεως στο εξωτερικό, αλλά εκτείνεται και στο εσωτε­ρικό της χώρας, με τη δικτύωσή της και έναν τεράστιο αριθμό συνεργασιών με κάθε είδους κυβερνητικές υπηρεσίες, οργανώσεις και Αρχές, καθώς επίσης και με τον ακα­δημαϊκό χώρο. Σημειώνεται ότι μόνο στην Ουάσινγκτον η Διοίκηση διατηρεί, τελείως διακριτικά και σε μόνιμη βάση, 300 στελέ­χη της, γεγονός που, παρά την ευαισθησία των Αμερικανών σε θέματα ασφαλείας, θε­ωρείται από ορισμένους ως ανάμειξη του Στρατού στο εσωτερικό της χώρας. 

(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-17/05/2014)