Αλβανική πρόκληση με τα τοπωνύμια στα διαβατήρια

του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ 

Ένα γραφειοκρατικό πρόβλημα το οποίο αφορά στην αναγραφή τοπωνυμιών στα διαβατήρια, τείνει να εξελιχθεί σε πονοκέφαλο για την Ελλάδα, καθώς με αφορμή τα όσα έχουν προκύψει με την Αλβανία ήρθε στην επιφάνεια ένα γενικότερο ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί άμεσα, δεδομένου ότι και εντός της κυβέρνησης υπάρχουν διαφωνίες για χειρισμούς αλλά και για τις ενδεχόμενες διαστάσεις που μπορεί να προσλάβει στο μέλλον. 

Εδώ και δύο χρόνια η Ελλάδα απαιτεί να γίνουν αλλαγές στα διαβατήρια που εκδίδουν οι αλβανικές Αρχές για... τους πολίτες που έχουν γεννηθεί στη χώρα μας προκειμένου να αναγράφονται στα ελληνικά τα τοπωνύμια της Ελλάδας. Για παράδειγ­μα σήμερα τα ελληνικά τοπωνύμια είναι γραμμένα στα αλβανικά, Selanik, Korfuz, Kostur κ.λπ., και θα πρέπει να γράφονται αντίστοιχα Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα, Καστοριά. Παρά την ταλαιπωρία των Αλβανών στα σύνορα από τις ελληνικές Αρχές που δίνουν συνεχώς προθεσμίες για να διευκο­λύνουν τους πολίτες να πηγαινοέρχονται στη χώρα μας παρά τις ρηματικές διακοι­νώσεις και τις καταγγελίες του Αλβανού Συνηγόρου του Πολίτη ότι την ευθύνη φέρει αποκλειστικά το αλβανικό υπουργείο Εξωτερικών, τα Τίρανα δεν έκαναν πίσω. 

Ελληνική υποχώρηση 

Αντί, λοιπόν, να υποχωρήσει η Αλβανία που παραβιάζει διεθνείς συμφωνίες, φαί­νεται να υποχωρεί η Αθήνα κάνοντας μά­λιστα πρόταση προς τα Τίρανα για διπλή αναγραφή των τοπωνυμιών, δηλαδή και στα ελληνικά και στα αλβανικά. Κυβερνητικοί παράγοντες στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν τη θέση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών πληροφορήθη­καν ότι ανάλογη συμφωνία έχει συναφθεί με την Τουρκία από το 2006 και πρότειναν την εφαρμογή της και στην περίπτωση της Αλβανίας. 

Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, παραδείγματος χάρη, η Αλεξανδρούπολη αναγράφεται και ως Edime, η Κωνσταντι­νούπολη και ως Istanbul κ.λ.π. Με βάση τα σχετικά έγγραφα της περιόδου εκείνης που έχουμε στη διάθεση μας, η συμφωνία επικυρώθηκε με την ανταλλαγή ρηματι­κών διακοινώσεων των υπουργείων Εξω­τερικών των δύο χωρών και θεωρήθηκε ότι λύνει πρακτικά προβλήματα των πο­λιτών. Να, όμως, που όταν αυτό τείνει να γίνει κανόνας αρχίζει να προβληματίζει γιατί κανείς δεν μπορεί να ξέρει πώς θα εξελιχθούν τα θέματα αυτά στο μέλλον. Γιατί δεν είναι πάντα αγαθές οι προθέσεις και σε πολλές περιπτώσεις υποκρύπτονται αλυτρωτικές διαθέσεις. 

Όπως εξηγούσαν αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, στην περίπτωση της Τουρκί­ας μπορούμε ίσως να κατανοήσουμε το πρόβλημα λόγω του ιστορικού του υπο­βάθρου αλλά και λόγω της μουσουλμα­νικής μειονότητας στη Θράκη και της ελληνικής στην Κωνσταντινούπολη. Λογικά, όμως, σημειώνει διπλωματική πηγή, στα επίσημα έγγραφα θα έπρεπε να έχουν εξαλειφθεί τα προβλήματα αυτά και κάθε κράτος να αναγράφει τα τοπωνύμια όπως ισχύουν επίσημα. Ταυτόχρονα ωστόσο, σημείωνε η ίδια πηγή, από πλευράς Τουρ­κίας δεν κυκλοφορούν καθημερινά χάρτες για «Μεγάλη Τουρκία». Άλλωστε, οι Έλλη­νες δεν θα σταματήσουν ποτέ να αναφέ­ρονται στην Κωνσταντινούπολη και όχι στην Ισταμπούλ, ανεξάρτητα από το πώς αναγράφεται στα διαβατήρια. 

Στην περίπτωση που το ελληνικό κράτος αποδεχτεί την αναγραφή των ελλη­νικών τοπωνυμιών στα αλβανικά, εκφρά­ζονται φόβοι ότι το εθνικιστικό κίνημα της Αλβανίας που βρίσκεται σε έξαρση θα το εκλάβει ως νίκη και η αυτοπεποί­θηση του θα εκτοξευτεί στα ύψη. Για μια ακόμη φορά η Ελλάδα είναι η χώρα που υποχωρεί, που αποδέχεται την αλβανική ατζέντα, κάτι που θα εκληφθεί και ως αδυναμία της να υπερασπιστεί μια θέση. Πέραν του ότι μπορεί να γενικευτεί και να τεθεί το ίδιο θέμα και από άλλες γειτονι­κές χώρες. 

Εκ των πραγμάτων, απαιτείται νέος χει­ρισμός εκ μέρους της κυβέρνησης και να υπάρξει μία θέση με όλες τις χώρες, ώστε να μην γεννηθεί ένα νέο πρόβλημα και μια απλή γραφειοκρατική υπόθεση εξελιχθεί σε πολιτικό και διπλωματικό ζήτημα. 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-19-25/09/2013)