Εκτός πραγματικότητας πάλι η Φώφη για τα εξοπλιστικά!

✓ Η αναπληρώτρια υπουργός Άμυνας Φώφη Γεννηματά στο Αρχηγείο Στόλου.

✓ Πρόσφατη ομιλία της σε συνέδριο έδειξε τις απαρχαιωμένες αντιλήψεις που έχει. 

Από τον

Ευθύμιο Πέτρου 

e.p.petrou@gmail.com 

Παρωχημένες αντιλήψεις προστατευτισμού, που δεν έχουν θέση σε ένα περιβάλλον ελεύθερου αντα­γωνισμού, αλλά και που έρχονται σε απόλυτη αντίθεση προς τις απαιτήσεις της Ελλάδας από την αμυντική βιομηχα­νία της διατύπωσε η αναπληρώτρια υπουργός Εθνικής Αμύνης Φώφη Γεννηματά. 

Κατά την εναρκτήρια ομιλία της στο συνέδριο Exposec Defenseworld, που έγινε την περασμένη εβδομάδα ...στην Αθήνα, η υπουργός μίλησε για αμυντική βιομηχανική στρατηγική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, θέτοντας θέμα απόλυτου κρατικού παρεμβατισμού και μάλιστα με στόχο να μην υπάρχει επικάλυψη παραγωγής. Θέτει δηλαδή το ζήτημα ότι πρέπει οι χώρες της Ε.Ε. να μην παράγουν ομοειδή αμυντικά προϊόντα και αυτό ονομάζει «αποκέντρωση» της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. 

Υποστηρίζει δε ότι τα κριτήρια δεν πρέ­πει να είναι τεχνοκρατικά: «θα πρέπει να είναι και γεωγραφικά. Θα πρέπει να είναι και πολιτικά. Οι βιομηχανίες της Ε.Ε. δεν είναι αντίπαλοι, είναι συνέταιροι και πρέ­πει να δρουν ανάλογα, αν επιθυμούμε η ευρωπαϊκή βιομηχανική βάση να είναι ποσοτικά συγκρίσιμη και ποιοτικά ανώτερη από άλλες. Οικονομικά, στρατιωτικά και κυρίως πολιτικά η Ε.Ε. οφείλει να περάσει ένα καθαρό μήνυμα ισχύος διά της συνεργασίας. Δεν έχουμε καμία πρόθεση ή διάθεση να διολισθήσουμε σε μια Ευρώπη προμηθευτών και σε μια άλλη Ευρώπη αγοραστών». 

Ο τρόπος εφαρμογής αυτών των θεωρη­τικά τοποθετημένων αντιλήψεων δεν αναπτύχθηκε από την υπουργό, η οποία αναφέρθηκε και στο πρόβλημα της ανεργίας. Πράγματι, στην Ελλάδα έως πριν από λίγα χρόνια η αμυντική βιομηχανία απασχολούσε περί τους 25.000 ειδικευμένους εργαζομένους, πολλοί από τους οποίους ανώτατου επιστημονικού επιπέδου. 

Σήμερα ο αριθμός αυτός έχει περιοριστεί σε επίπεδα χαμηλότερα των 10.000. Όμως περισσότερη δουλειά -και συνεπώς περισσότερες θέσεις εργασίας –στην αμυντική βιομηχανία σημαίνει υψηλότερες αμυντικές δαπάνες, κάτι που ως γνωστόν δεν προβλέπεται σε ολόκληρη την Ευρώπη για τα επόμενα χρόνια. 

Πέρα από αυτά όμως η κυρία Γεννηματά έδειξε ότι παραμένει προσκολλημένη σε στερεότυπα, τα οποία στην πράξη αποδείχθηκαν μη λειτουργικά. Αναφέρει μεταξύ των αξόνων στους οποίους θα πρέπει να στηριχτεί η ευρωπαϊκή αμυντική στρατηγι­κή την «παραγωγή προϊόντων διττής χρήσης», που θα μπορούσαν δηλαδή να διατεθούν και στην εμπορική αγορά. 

Πρακτικές του '90 

Όμως αυτή η πρακτική επιδιώχθηκε κατά τις αρχές της δεκαετίας του '90, για να διαπιστωθεί πολύ γρήγορα ότι ήταν πρακτικά ανέφικτη. Ναι μεν η αμυντική βιομηχανία εξασφαλίζει εξαιρετική ποιότητα κατασκευής, όμως αυτό επιτυγχάνεται αντί υψηλότατου κόστους, το οποίο καθιστά τα προϊόντα της μη ανταγωνιστικά στην εμπορική αγο­ρά. Τα τυπωμένα κυκλώματα, επί παραδείγ­ματι, που παράγει η αμυντική βιομηχανία ανταποκρίνονται σε απαιτήσεις εξαιρετικής ακρίβειας, που είναι περιττή για οποιαδήποτε μη στρατιωτική εφαρμογή. Συνεπώς δεν δικαιολογείται το πρόσθετο κόστος. 

Απεναντίας, σήμερα επιδιώκεται η όλο και μεγαλύτερη εμπλοκή διαθέσιμων εμπορικών προϊόντων (commercial of the self) για στρατιωτική χρήση. Σε αυτή την πρακτική έχει οδηγήσει η πολιτική της συνεχούς μειώσεως των αμυντικών δαπανών σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, η οποία έχει πλήξει καίρια και τις πιστώσεις που διατίθενται για την έρευνα και την ανάπτυξη, η οποία έχει ουσιαστικώς μηδενιστεί. Κι όμως η κυρία Γεννηματά υποστηρίζει ότι «η έρευνα και η ανάπτυξη, με τη σειρά τους, αποτελούν τον μοχλό για την απόκτηση συγκριτικού πλεονεκτήματος μέσω καινοτομίας». 

Η κυρία υπουργός αναφέρθηκε ακόμη στην τρέχουσα διεθνή κατάσταση, τονίζοντας ότι η ενίσχυση των βιομηχανικών υποδομών των πλησιέστερων χωρών προς την «ουκρανική κρίση» και «τις αλυσιδωτές αιματηρές αραβικές εξεγέρσεις από τη Λιβύη έως τον συριακό εμφύλιο» αποτελεί «ζωτικής σημασίας επιλογή». Βεβαίως η αμυντική βιομηχανία ελάχιστα έχει να κάνει με κρίσεις που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, ακόμη δε περισσότερο όταν αυτές δεν συνιστούν ευθεία στρατιωτική απειλή κατά του ευρωπαϊκού εδάφους. Και βέβαια ούτε η κατάσταση στην Ουκρανία ούτε στη Συρία δημιουργεί τέτοιες απειλές. 

Τέλος, ως προς τα πρακτικά ερωτήματα που αφορούν το αύριο και την επιβίωση των ελληνικών εργοστασίων, την ανταγωνιστικότητα τους και τους τρόπους στήριξής τους, ουσιαστικές απαντήσεις δεν υπήρξαν. Το μόνο που πρότεινε η κυρία υπουργός ήταν η «ευέλικτη εφαρμογή και όχι η παράκαμψη» των Ευρωπαϊκών Οδηγιών, αγνοώντας ίσως ότι τέτοιες «ευέλικτες εφαρμογές» οδήγησαν κατά το παρελθόν σε προβλήματα, όπως αυτό που αντιμετωπίζουν τα ναυπηγεία με το υπέρογκο ευρωπαϊκό πρόστιμο και τους περιορισμούς στις δυνατότητές τους. 

(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-13/04/2014)