Η Τουρκία καταστρέφεται από τη χείριστη ηγεσία της

Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν κατά τη διάρκεια χθεσινής σύσκεψης με τον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών Χακάν Φιντάν, στην Άγκυρα.

Οι Τούρκοι ηγέτες δεν εννοούν να εγκαταλείψουν τους κυνικούς τους υπολογισμούς, εμφανιζόμενοι ανεπηρέαστοι από το ανθρώπινο κόστος. 

Του Alpaslan Ozerdem*

Το αποτρόπαιο τρομοκρατικό χτύπημα στην Τουρκία –το πλέον αιματηρό στην ιστορία της– αποτελεί την τελευταία έκφανση της ολίσθησης της χώρας προς τη βία. Η φονική πολιτική βία, που πλήττει πολίτες, μέλη των σωμάτων ασφαλείας και μαχητές του PKK, έχει ενσπείρει τον φόβο στην καθημερινότητα του πληθυσμού.

Παρότι οι ερμηνείες για τα αίτια του κύματος πολιτικής βίας είναι πολλές, ουδείς μπορεί να αγνοήσει τον...
ρόλο της καταστροφικά κακής πολιτικής ηγεσίας της χώρας. Το αιματηρό καλοκαίρι που πέρασε αποκάλυψε με τον χειρότερο τρόπο την απληστία της ηγεσίας για εξουσία και την προθυμία της να αντιμετωπίσει τους πολίτες σαν ασήμαντα ενεργούμενα.

Τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ εργάσθηκαν άοκνα όλο το καλοκαίρι δημιουργώντας κλίμα διχασμού, παράνοιας και καχυποψίας, με στόχο να εξασφαλίσουν λίγες ακόμη ψήφους για το κυβερνών κόμμα. Την ίδια ώρα, η ΝΑ Τουρκία αντιμετώπιζε κύμα πρωτοφανούς βίας, με ορισμένες πόλεις, όπως η Τσιζρέ, να γίνονται πεδία μάχης του πολέμου μεταξύ στρατού και PKK.

Το ναυάγιο της ειρηνευτικής διαδικασίας δεν αποτελεί μόνο διπλωματική αποτυχία. Σηματοδοτεί, αντίθετα, ότι η ένοπλη αντιπαράθεση παραμένει οικονομικά ιδιαιτέρως συμφέρουσα για την τουρκική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία.

Η πολιτική αστάθεια στο εσωτερικό της Τουρκίας ενισχύθηκε από τους γείτονες της χώρας και συγκεκριμένα από τον εμφύλιο στη Συρία και τις δεινές του επιπτώσεις: την εισροή τζιχαντιστών, την προσφυγική κρίση και τις στρατιωτικές παρεμβάσεις.

Η κατάσταση στη Συρία απειλεί την παγκόσμια ασφάλεια, προκαλώντας συνθήκες αντιπαράθεσης μεταξύ Ρωσίας, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Αράβων συμμάχων τους. Παρότι όλες οι πλευρές ισχυρίζονται ότι πολεμούν τον ισλαμικό εξτρεμισμό, το διακύβευμα ξεπερνά την τύχη του «Ισλαμικού Κράτους» ή το πολιτικό μέλλον της Συρίας.

Αχίλλειος πτέρνα

Παρότι ο καταστροφικός εμφύλιος στη Συρία ήταν επόμενο να επηρεάσει την όμορη Τουρκία, η συνεχιζόμενη πολιτική αστάθεια της Τουρκίας αποτελεί αχίλλειο πτέρνα. Οδηγώντας σκόπιμα τη χώρα σε περίοδο βίαιης αναταραχής, η τουρκική ηγεσία την κατέστησε όσο ποτέ ευάλωτη στη συριακή κρίση και στην επικίνδυνη γεωπολιτική δίνη γύρω από αυτήν. Παρά τους κινδύνους, οι Τούρκοι ηγέτες δεν λένε να εγκαταλείψουν τους κυνικούς τους υπολογισμούς, εμφανιζόμενοι ανεπηρέαστοι από το ανθρώπινο κόστος και αγνοώντας ότι κινδυνεύουν να γίνουν πιόνια σε ευρύτερο παιχνίδι.

* Ο κ. Alpaslan Ozerdem είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Κόβεντρι της Βρετανίας.

(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-13/10/2015)