Κυπριακό ώρα μηδέν ...

• ΑΣΦΥΚΤΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΛΥΣΗ. 

• Η επιστροφή της Αμμοχώστου είναι πάντα στην πρώτη γραμμή των ελληνοκυπριακών θέσεων. 

• Οι τέσσερις ενστάσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς. 

του Χρήστου Καπούτση 

xkapout@otenet.gr

Χρονιά-ορόσημο για το Κυπριακό θα είναι το 2016, εκτιμούν διπλωματικοί κύκλοι σε Αθήνα και Λευκωσία. Οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, η γεωστρατηγική θέση της Κύ­πρου και τα πλούσια ενεργειακά αποθέματα στον βυθό της Κυπριακής ΑΟΖ συνιστούν επαρκέστατους λόγους, ώστε η «ενδιαφερόμενη» διεθνής κοινότητα να επιθυμεί την επίλυ­ση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου. 

Οι πιέσεις ΗΠΑ, ΟΗΕ, Βρετανίας και ΕΕ είναι, πλέον, ασφυκτικές και προς τους δύο ηγέτες της... Κύπρου, προκειμένου να αποδεχθούν το ταχύτερο δυνατό τη δημιουργία του νέου κυπριακού κράτους. Το πο­λιτειακό σχήμα που προτείνουν είναι μια παραλλαγή του περιώνυμου σχεδίου Ανάν. Υπάρχουν, όμως, ορισμένα ζητήματα, πολιτικής και πολιτειακής φύσεως, αλλά και νομικά ζητήματα, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και από το ευρωπαϊκό κεκτημένο, καθώς και κάποι­ες πραγματικότητες, που δεν είναι δυνατόν να αγνοηθούν. 

1. Το Κυπριακό είναι διεθνές ζήτημα τουρκικής στρατιωτικής ει­σβολής και παράνομης κατοχής. Είναι αδιανόητο, κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης να τελεί σήμερα υπό στρα­τιωτική κατοχή. 

2. Το νέο κράτος δεν μπορεί να προκόψει ως ένωση δύο ισότι­μων κρατών, δηλαδή μια μορφή συνομοσπονδίας. Συνομοσπονδιακό κράτος, από πλευράς ευρωπαϊκού δικαίου, δεν μπορεί να επιβιώ­σει στο πλαίσιο της ΕΕ και της ευρωζώνης. Συνεπώς, μόνο ένα ομο­σπονδιακό κράτος θα ήταν ανεκτό, γιατί δεν νοείται επανίδρυση κυ­πριακού κράτους, δηλαδή διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, κρά­τους-μέλους του ΟΗΕ και ισότιμου μέλους της ΕΕ και της ευρωζώνης. Η φυσιολογική εξέλιξη θα είναι, η Κυπριακή Δημοκρατία, ύστερα από την επανένωση, να έχει μία διεθνή προσωπικότητα, μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια και, έτσι, ως κυρίαρχο κράτος, δεν θα έχει ανάγκη εγγυήτριες δυνάμεις. 

3. Ισχυρή διαφωνία της ελληνοκυπριακής και ελλαδικής πλευράς με την Τουρκία συνίσταται στο εξής: Η ελληνική και η ελληνοκυπρια­κή κυβέρνηση επιμένουν στην ανάγκη απόσυρσης των κατοχικών δυ­νάμεων από την Κύπρο, ως θεμελιώδη προϋπόθεση για την επίλυση του Κυπριακού. Αντίθετα, η Τουρκία επιμένει στη διατήρηση των εγγυητριών δυνάμεων στο νησί. Ο ΥΠ.ΕΞ, Ν. Κοτζιάς, στη συνάντηση που είχε με τον ειδικό σύμβουλο του γενικού γραμματέα του Οργανι­σμού Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ξεκα­θάρισε ότι «η Ελλάδα δεν αποδέχεται ούτε το αναχρονιστικό σύστημα εγγυήσεων, που δεν συνάδει εξάλλου με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, ού­τε την παρουσία ξένων στρατευμάτων στην Κύπρο, μετά από μια επί­τευξη συμφωνίας». 

4. Το θέμα των Τούρκων εποίκων και η επιστροφή της Αμμοχώστου δεν μπορούν να αγνοούνται στις συνομιλίες. 

Κατά την πορεία των ενδοκοινοτικών διαπραγματεύσεων, η τουρ­κική πλευρά έχει καταγράψει σημαντικές διπλωματικές επιτυχίες όπως: Διεθνώς έχει εμπεδωθεί η ιδέα για ύπαρξη δύο ισότιμων κρα­τών στην Κύπρο, που οι δύο ηγέτες τους συνομιλούν για να τα επανενώσουν σε ένα νέο κράτος. Επίσης, η τουρκική, εξαναγκαστική, διπλωματία υποχρέωσε την Κυπριακή Δημοκρατία να διακόψει τις γεω­τρήσεις, ώστε οι υδρογονάνθρακες της κυπριακής ΑΟΖ (στην κατεχόμενη Β. Κύπρο) να είναι μέρος των διαπραγματεύσεων, αλλά και της λύσης του Κυπριακού. 

(ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ-16/01/2016)