Οι επιδιώξεις της Άγκυρας

ΑΡΘΡΟ του υποστρατήγου ε.α. 

Ιπποκράτη Δασκαλάκη 

Παρακολουθήσαμε τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου μια αλλαγή της τουρκικής πολιτικής, η οποία οδήγησε την Άγκυρα σε αντιπαράθεση με το ISIS. Η μεταστροφή αυτή υπήρξε αποτέλεσμα της τρομοκρα­τικής επίθεσης στην πόλη Σουρούκ της νοτιανατολι­κής Τουρκίας -που αποδόθηκε στο ISIS - και στοίχι­σε τη ζωή σε 32 Τούρκους (κουρδικής καταγωγής οι περισσότεροι), μέλη και υποστηρικτές οργάνωσης που δραστηριοποιείτο στην ανοικοδόμηση της συ­ριακής κουρδικής πόλης-σύμβολο Κομπάνι. 

Η μέχρι πρόσφατα ανεκτική -έως και υποστηρικτική- στάση της Τουρκίας έναντι του ISIS είχε ...προκαλέσει την κριτική στάση των χωρών που συγκρότησαν μια ετερόκλητη συμμαχία για να αναχαι­τίσουν την προέλαση των τζιχαντιστών σε Ιράκ και Συρία. Αναμφισβήτητα, οι ευθύνες γιγάντωσης του ISIS βαραίνουν εξίσου τις βασικές σήμερα χώρες που απαρτίζουν τη συμμαχία (ΗΠΑ, Σαουδική Αρα­βία, ΗΑΕ, Κατάρ, Ιορδανία) όσο και την Τουρκία, καθόσον από κοινού συνέβαλαν ποικιλοτρόπως στην ενίσχυση της οργάνωσης, η οποία σήμερα στρέφεται με πρωτοφανή βιαιότητα και φανατισμό εναντίον των πάντων. 

Μέχρι σήμερα δεν υπήρξε ανάληψη ευθύνης της επίθεσης στη Σουρούκ από το λαλίστατο και άρι­στα χειριζόμενο τις επικοινωνιακές επιχειρήσεις ISIS. Όλα τα ενδεχόμενα για τους υπευθύνους και τους στόχους της επίθεσης παραμένουν ανοιχτά: μια προειδοποίηση του ISIS, μια μεμονωμένη ενέργεια συμπαθούντων την οργάνωση, πέραν όμως των κεν­τρικών σχεδιασμών της. μια απόπειρα εσωτερικής αποσταθεροποίησης της Τουρκίας ή, τέλος, μια προ­βοκάτσια σκοτεινής προέλευσης. 

Παρά τις αμφιβολίες, η Τουρκία -υπό τη διε­θνή και εσωτερική πίεση- προχώρησε σε σειρά αεροπορικών βομβαρδισμών εναντίον του ISIS στη βόρεια Συρία. Επιθέσεις εξαπολύθηκαν, όμως, ταυτόχρονα και με μεγαλύτερη σφοδρότητα και ζήλο εναντίον θέσεων του ΡΚΚ στο βόρειο Ιράκ, σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της τρο­μοκρατίας, όπως δήλωσε η κυβέρνηση της Άγκυρας. Καίτοι έχουν παρέλθει σχεδόν δύο μήνες από την υποτιθέμενη ενεργή εμπλοκή της Τουρκίας κατά του ISIS, δεν έχουμε δει ακόμη δυναμικές αντιδράσεις της τελευταίας. Το γεγονός αυτό δημι­ουργεί βάσιμες υποψίες για τη συνέχιση της σιω­πηλής συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών. Αναμφίβολα, η χρήση των τουρκικών αεροπορι­κών βάσεων αύξησε τις επιχειρησιακές ικανότη­τες της συμμαχίας κατά των τζιχαντιστών. Σε αντί­θεση, όμως, με την χαμηλής έντασης και αμφιβό­λου αποτελεσματικότητας τουρκική στρατιωτική εμπλοκή κατά του ISIS, οι συγκρούσεις κατά των ανταρτών του ΡΚΚ επεκτείνονται καθημερινά με σημαντικές εκατέρωθεν απώλειες. 

Η τουρκική πολιτική του «προέδρου-σουλτάνου» για άλλη μία φορά φαίνεται να ακροβατεί, επι­διώκοντας την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των δυτικών χωρών, την προώθηση των θέσεών της στο συριακό ζήτημα (δημιουργία ζώνης ασφαλείας στο συριακό έδαφος και ανατροπή του καθεστώτος Μπασάρ Άσαντ), τη στρατιωτική συντριβή των κουρδικών οργανώσεων (ΡΚΚ, ΥΡG), την πολιτική τους αποδυνάμωση (ΗDΡ) και την επανάκτηση της κοινο­βουλευτικής αυτοδυναμίας ΑΚΡ - και όλα αυτά απο­φεύγοντας την αιματηρή αναμέτρηση με το ISIS. 

Η επιδίωξη όλων αυτών των αντικρουόμενων στόχων ενδεχομένως να αποδειχθεί πέραν των δυ­νατοτήτων της Τουρκίας και, υπό προϋποθέσεις, εν­δέχεται να επιφέρει διάχυση του συριακού εμφύλιου πολέμου στο εσωτερικό της, ενεργοποιώντας υποβό­σκοντα ιδεολογικά, εθνοτικά και πολιτικά ρήγματα. Ήδη, η αναζωπύρωση της δράσης του ΡΚΚ και η αν­τίδραση των τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας οδή­γησαν στη διακοπή της εκεχειρίας του 2013. 

(ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ-18/09/2015)