Δυο μεγάλες αλήθειες που ενόχλησαν τον «Σουλτάνο»

Σε τεντωμένο σκοινί οι σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας. 

του Μιχάλη Ιγνατίου 

Ουάσιγκτον 

Την περασμένη εβδομάδα, από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εκστόμισε -σκοπίμως χρησιμοποιώ τη λέξη- δυο μεγάλες αλήθειες. Πρώτον, ότι η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες προμήθευσαν με εκατομμύρια δολάρια και τόνους, όπως είπε, οπλισμού τους αντικαθεστωτικούς της Συρίας, χωρίς να ενδιαφέρονται ούτε ποιοι είναι ούτε τι στόχους είχαν. Δεύτερον, ότι στην Κύπρο η κατοχή είναι ΠΑΡΑΝΟΜΗ, μια αλήθεια, βεβαίως, που επί σαράντα χρόνια προσπάθη­σαν να πνίξουν οι Αμερικανοί, καθώς είχαν συμμετοχή στο διπλό έγκλημα του πραξικοπήματος και της εισβολής. 

Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος ανέφερε επίσης ότι συζήτησε και τα δύο θέματα με τον Ταγίπ Ερντογάν και ο...
τελευταίος παραδέχτηκε ότι όντως η χώρα του βοήθησε τους λεγάμενους αντάρτες και σημερινούς τζιχαντιστές, ενώ για την Κύπρο αναγνώρισε ότι πρέπει να επιλυθεί το πρόβλημά της και ότι ο ίδιος δεν επιθυμεί να διατηρεί η χώρα του στρατεύματα κατοχής. 

Ο Πρόεδρος της Τουρκίας «άστραψε και βρόντηξε» με το άκουσμα της διπλής αποκάλυψης και από τη στιγμή της δημοσιοποίησής της επικράτησαν χάος και πανικός. Απαίτησε την απολογία του κ. Μπάιντεν και, κατά τη γνώμη μου, δεν την πήρε, ασχέτως εάν «πλημμύρισε» το Διαδί­κτυο με τίτλους συγγνώμης. Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος διόρθωσε μόνο ένα σημείο της δήλωσής του -υπονοούσε, εξήγησε, πως η Τουρκία και οι άλλες χώρες γνώρι­ζαν ότι οι αντάρτες αποτελούσαν μέλη της Αλ Νούσρα και της Αλ Κάιντα όταν τους ενίσχυαν-, την ουσία των δηλώσεών του, ωστόσο, ότι προμήθευσαν με οπλισμό και προσέφεραν οικονομική ενίσχυση, τυφλω­μένοι από το μίσος τους εναντίον του σιίτη Άσαντ, δεν την απέσυρε. 

Στην Ουάσιγκτον ήταν κοινό μυστικό ότι η Τουρκία έπαιζε διπλό παιχνίδι και προμή­θευε ασύστολα τους αντικαθεστωτικούς. Στις 16 Μαΐου του 2013 ο Ερντογάν προσπά­θησε να πείσει τον Πρόεδρο Ομπάμα και με υψωμένη φωνή στο «δείπνο των 6», όπως έγινε γνωστό, απαίτησε την ανάπτυξη αμε­ρικανικών χερσαίων δυνάμεων στη Συρία. Ο Αμερικανός ηγέτης αντιστάθηκε και τότε επήλθε η ρήξη. Οι σχέσεις από το ζενίθ υποχώρησαν στο ναδίρ και οι Αμερικανοί ισορροπούσαν σε τεντωμένο σχοινί, αποφεύγοντας κάθε ανάμειξη στον εμφύλιο της Συρίας. Είναι γεγονός -θα το γράψει η ι­στορία- ότι η άρνηση του Ομπάμα να αναμειχθεί στον εμφύλιο με απο­στολή Αμερικανών στρατιωτών έσωσε τη χώρα από δεύτερο Βιετνάμ. 

Η ρήξη 

Όσο πρωταγωνιστεί στην τουρκική πολιτι­κή σκηνή ο Ταγίπ Ερντογάν οι σχέσεις Τουρ­κίας - ΗΠΑ θα χειροτερεύουν. Ο Τούρκος Πρόεδρος είναι από τη φύση του αλλά και λόγω της ισλαμικής του ιδεολογίας αντιαμερικανός και αντισημίτης. «Δεν θα αλλάξει στα γεράματά του», μας έλεγε βετεράνος Έλληνας διπλωμάτης που υπηρέτησε και στην Άγκυ­ρα και στην Κωνσταντινούπολη. Αντίθετα, η ενδυνάμωσή του μέσω της ψήφου του τουρ­κικού λαού, σε μια στιγμή που «πνιγόταν» στα σκάνδαλα διαφθοράς, τον έχει μετατρέ­ψει σε άνθρωπο και πολιτικό που δεν μπορεί να αγγίξει κανείς. Αυτό πιστεύει, αυτό νιώθει. κάτι σαν... Θεός. Δεν τον ενοχλεί καθόλου το γεγονός ότι στην Ουάσιγκτον σιγά σιγά αλλά σταθερά τον κατατάσσουν στους εχθρούς. 

Το πρόβλημα βασικά το έχει η Αμερική. «Έχει τοποθετήσει όλα τα "αβγά" της στην Άγκυρα», ομολογούν οι Αμερικανοί διπλω­μάτες που υπηρέτησαν στην Τουρκία. Ο Πρόεδρος Ομπάμα αδίκησε και περιθωριο­ποίησε τον φυσικό του σύμμαχο, το Ισραήλ, και βρίσκεται μόνος στη Μέση Ανατολή, έρμαιο των τζιχαντιστών. Είναι στο χέρι του να αλλάξει τις ισορροπίες, απλώς πρέπει να αντιληφθεί ότι η Τουρκία του Ερντογάν δεν είναι πια γνήσιος σύμμαχος των ΗΠΑ.

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-09/10-15/10/14) 

e-mail: mignatiou@aol.com

twitter: @mignatiou