Το κουρδικό Μεσολόγγι

Οι Αμερικανοί αδυνατούν να επιβάλουν μια νέα βιώσιμη τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή, με αποτέλεσμα να ακολουθούν αντιφατική πολιτική. 

του Σταύρου Λυγερού 

Η μετά από πολύμηνη ασφυκτική πολιορκία διείσδυση των τζιχαντιστών στην παραμεθόριο κουρδική πόλη Κομπανί στη Βόρεια Συρία απειλεί να μετατρέψει για μια ακόμη φορά τους Κούρδους στα μεγάλα θύματα του εν εξελίξει γεωπολιτικού παιγνίου στη Μέση Ανατολή. Οι οπλισμένοι με ελαφρά όπλα Κούρδοι μαχητές αμύνονται πόρτα πόρτα απέναντι στους βαριά οπλισμένους φανατικούς ισλαμιστές. Υπενθυμίζουμε πως όταν αυτοί είχαν καταλάβει τη Μοσούλη στο Βό­ρειο Ιράκ είχαν αποσπάσει όλο τον βαρύ και σύγχρονο αμερικανικό οπλισμό του ιρακινού σώματος στρατού που έδρευε εκεί. 

Αν και θεωρείται δεδομένο ότι η άλωση της Κομπανί θα οδηγήσει σε μαζική σφαγή, η διεθνής κοινότητα δεν... κάνει τίποτα για να την αποτρέψει. Μέχρι πρότινος, οι Αμερι­κανοί απέφευγαν να βομβαρδίσουν θέσεις των πολιορκητών. Αλλά και τώρα που τις βομβαρδίζουν αποδεικνύονται ανίκανοι να επηρεάσουν αποφασιστικά την κατάσταση στο πεδίο της μάχης. Οι τζιχαντιστές έχουν προσαρμόσει την τακτική τους, με αποτέλε­σμα να υφίστανται μικρές απώλειες από τις βόμβες και τους πυραύλους. 

Την επικείμενη σφαγή μπορούν να αποτρέ­ψουν τα τουρκικά τεθωρακισμένα, τα οποία είναι παραταγμένα στη μεθόριο και μέχρι στιγμής παρακολουθούν από απόσταση αναπνοής τις συγκρούσεις, χωρίς να παρεμ­βαίνουν. Η Άγκυρα έχει θέσει ως όρο για να συμμετάσχει εμπράκτως στον πόλεμο ενα­ντίον του Χαλιφάτου να δεσμευτούν οι ΗΠΑ όχι μόνο ότι θα ανατρέψουν με τα όπλα το καθεστώς Άσαντ, αλλά και ότι θα αναγνωρί­σουν στην Τουρκία πρωτεύοντα ρόλο στον έλεγχο της Συρίας. 

0 ρόλος της Άγκυρας 

Είναι κοινό μυστικό ότι το Χαλιφάτο γιγα­ντώθηκε επειδή χρηματοδοτήθηκε πλουσιοπάροχα από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και επειδή εμμέσως πλην σαφώς υποστηρίχθηκε από την Τουρκία. Σύμφωνα με ρεπορτάζ δυτικών αλλά και τουρκικών ΜΜΕ, στο τουρκικό έδαφος λειτουργούν άτυπα κέντρα στρατολόγησης τζιχαντιστών, βάσεις επιμελητείας (στη συνοριακή ζώνη) και νοσοκομείο για την περίθαλψη τραυματιών τζιχαντιστών. Είναι κοινό μυστικό, άλλωστε, πως οι φανατικοί ισλαμιστές που έρχονται από το εξωτερικό για να πολεμήσουν εισέρχονται στη Συρία από την Τουρκία. Δεν είναι τυχαίο, βεβαίως, ότι η Άγκυρα δεν έχει χαρακτηρίσει το Χαλιφάτο τρομο­κρατική οργάνωση. 

Η στάση της Τουρκίας δεν οφείλεται μόνο στον νεοοθωμανικό μεγαλοϊδεατισμό. Στόχο έχει και τη στρατιωτική συντριβή της κουρδικής κρατικής οντότητας στη Βόρεια Συρία, η οποία πολιτικά ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από το ΡΚΚ. Για την υποστήριξή της προς το Χαλιφάτο, η Άγκυρα του έχει ζητήσει να κάνει τη βρώμικη δουλειά. Αυτός είναι ο λόγος που οι τζιχαντιστές εδώ και ενάμιση χρόνο πολιορκούν και πραγματοποιούν συνεχείς επιθέσεις εναντίον του στρατηγικής σημα­σίας κουρδικού καντονιού Κομπανί. Από τον περασμένο μήνα, μάλιστα, μετέφεραν τανκς και βαρύ αμερικανικό οπλισμό σ' αυτό το μέτωπο για να κάμψουν την αντίσταση των Κούρδων. 

Οι Τούρκοι τρίβουν τα χέρια τους και ανυπομονούν να πέσει το Κομπανί. Εάν αυτό συμβεί, θα αποκλειστεί και θα πέσει στα χέρια των τζιχαντιστών και το δυτικότερο κουρδικό καντόνι. Αυτό σημαίνει ότι θα μεί­νει μόνο το ανατολικό καντόνι, το οποίο για να επιβιώσει θα υποχρεωθεί να προσαρτηθεί στο κουρδικό κρατίδιο του Βορείου Ιράκ. Μια τέτοια εξέλιξη βολεύει πολύ την Άγκυρα. 

Ο Οτσαλάν προειδοποίησε τον Ερντογάν ότι αν πέσει το Κομπανί θα τερματιστούν οι συνομιλίες για ειρηνική λύση του Κουρδικού στην Τουρκία. Από την Κωνσταντινούπολη μέχρι το Ντιγιαρμπακίρ οι Κούρδοι έχουν ήδη κατεβεί στους δρόμους, απειλώντας ότι θα επαναλάβουν όχι μόνο τις διαδηλώσεις, αλλά και τις αντάρτικες επιθέσεις. 

Συνυπεύθυνη η Ουάσιγκτον 

Την τουρκική υποστήριξη προς το Χαλιφά­το δεν την αποδεικνύουν μόνο αποκαλυπτι­κά ρεπορτάζ δυτικών ΜΜΕ και εκθέσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Την ομολόγησε δημοσίως και ο μέχρι πρότινος Αμερικανός πρεσβευ­τής στη Άγκυρα, Ρικιαρντόνε. Την ομολόγησε και ο ίδιος ο αντιπρόεδρος των Η ΠΑ, Μπάιντεν. Η ειλικρίνειά του όμως του κόστισε. Αν και στην Ουάσιγκτον είναι δυσαρεστημένοι με τη νεοοθωμανική Τουρκία, συνεχίζουν να τη θεωρούν κομβικό κράτος για την πολιτική τους. Αυτός είναι ο λόγος που ο Τζο Μπάιντεν υποχρεώθηκε να απολογηθεί στον Ερντογάν για τη δήλωσή του. 

Η Ουάσιγκτον, άλλωστε, είναι συνυπεύ­θυνη για τη σημερινή κατάσταση. Όχι μόνο λόγω της στρατιωτικής επέμβασης στο Ιράκ το 2003, αλλά και επειδή επανέλαβε το λά­θος που είχε διαπράξει στο Αφγανιστάν όταν εξόπλισε και εκπαίδευσε τους Ταλιμπάν για να πολεμήσουν το τότε φιλοσοβιετικό καθε­στώς. Τώρα όχι μόνο ανέχτηκε τους τζιχαντιστές, αλλά και τους βοήθησε ποικιλοτρόπως προκειμένου να επιτύχει την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ. Για να μην φανεί, μάλιστα, ότι τους βοηθάει, η Δύση βάφτισε το κρέας ψάρι. Εμφανιζόταν να βοηθάει τον Ελεύθε­ρο Συριακό Στρατό, ενώ ήταν κοινό μυστικό ότι η μεγάλη πλειονότητα των μαχητών του εντός Συρίας ήταν φανατικοί ισλαμιστές. 

Οι Αμερικανοί επιδίωξαν την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ κυρίως για να εκριζώ­σουν το μοναδικό ρωσικό έρεισμα στη Με­σόγειο. Οι Ισραηλινοί το επιδιώκουν για να κόψουν τον διάδρομο που συνδέει το Ιράν με τη σιιτική Χεζμπολάχ του Λιβάνου μέσω των σιιτών του Ιράκ και της Συρίας του Άσαντ. Πι­στεύουν ότι μόνο έτσι μπορούν να αποδυνα­μώσουν τη Χεζμπολάχ, τη μοναδική ένοπλη οργάνωση που κατάφερε να αναχαιτίσει τον ισραηλινό στρατό (2006). Οι νεοοθωμανοί του Ερντογάν το επιδιώκουν για να εντάξουν στη σφαίρα επιρροής τους τη μετά Άσαντ Συ­ρία. Τέλος, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα άλλα εμιράτα του Κόλπου το επιδιώκουν για να δημιουργήσουν μια σουνιτική Συρία και κατ' αυτό τον τρόπο να περιορίσουν την επιρροή της Τεχεράνης. 

Η Δύση υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη στάση ανοχής που τηρούσε λόγω του κλί­ματος που δημιούργησαν στη δυτική κοινή γνώμη οι τελετουργικοί αποκεφαλισμοί. Δεν έχει παραιτηθεί όμως από τον στόχο της ανα­τροπής του καθεστώτος Άσαντ, παρότι αυτή μπορεί να ολοκληρώσει το χάος και να συμπαρασύρει τον Λίβανο. Στην πραγματικό­τητα, οι Αμερικανοί αδυνατούν να επιβάλουν μια νέα βιώσιμη τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή, με αποτέλεσμα να ακολουθούν αντιφατική πολιτική. Αυτός είναι και ο λόγος που, ενώ επιδιώκουν να αποδυναμώσουν το Χαλιφάτο, είναι αμφίβολο εάν είναι αποφασι­σμένες να το εξαλείψουν. 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-09/10-15/10/14)