ΑΚΡΟΔΕΞΙΟ ΤΟΞΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΟΡΡΑ ΩΣ ΤΟΝ ΝΟΤΟ

Παρότι δεν έδωσαν τη νίκη στον Χόφερ, οι Αυστριακοί εμφανίζονται διχασμένοι, αποδεχόμενοι σε ποσοστό σχεδόν 50% το ξενοφοβικό πρόγραμμά του.

ΤΗΣ ΑΛΙΚΗΣ KOTZIA

Tο φάσμα του ακροδεξιού λαϊκι­σμού πλανάται πάνω από την Ευ­ρώπη. Οι προεδρικές εκλογές στην Αυστρία και οι βουλευτικές στην Κύπρο διέλυσαν και τις τελευταίες ψευδαισθήσεις εκείνων που θεωρούσαν την ακροδεξιά επιλογή ως προσωρινή αντίδραση στη με­γάλη κρίση του Προσφυγικού ή της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας.

Αν και στην Αυστρία ο νικητής των προε­δρικών εκλογών δεν είναι ο ακροδεξιός Νόρμπερτ Χόφερ, αλλά ο κεντροαριστερός Αλεξάντερ βαν ντερ Μπέλεν, που προέρχε­ται από το κόμμα των Πρασίνων, το μήνυ­μα της κάλπης παραμένει ανησυχητικό. Ο αυστριακός λαός εμφανίζεται εντελώς δι­χασμένος -για μόλις 31.000 ψήφους έχασε ο Χόφερ στον β' γύρο-, αφού αποδέχεται σε ποσοστό σχεδόν 50% το λαϊκιστικό, ξενοφοβικό και άκρως ευρωσκεπτικιστικό πρόγραμμα της Ακροδεξιάς.

Οι εξελίξεις στην Αυστρία απλώς επιβε­βαίωσαν την επικίνδυνη στροφή πολλών χωρών και την ενίσχυση του αντιευρωπαϊκού ρεύματος σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, που προαναγγέλλει το τέλος των ανεκτικών, δημοκρατικών μεταπολεμι­κών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν πια το δικό τους «αβγό του φιδιού». Τελευταία, υπέκυψε η Κυπριακή Δημοκρατία, όπου στις βουλευ­τικές εκλογές της προηγούμενης Κυριακής εισήλθε στη Βουλή το νεοεμφανιζόμενο Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο (ΕΛΑΜ), αδελφό κόμμα της Χρυσής Αυγής.

Πριν από δεκαέξι χρόνια η Ευρώπη είχε εκπλαγεί δυσάρεστα από την επικράτηση του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας στην τοπική Βουλή της Καρινθίας, στη Νότια Αυστρία. Τότε ανέτειλε το άστρο του Γεργκ Χάιντερ, που δεν έκρυβε τον θαυμασμό του για τους ναζί. Ο Χάιντερ, που πολύ γρήγορα βρήκε τον δρόμο για την κεντρική πολιτική σκηνή, συμμετέχοντας στον κυβερνητικό συνασπισμό της χώρας, αποτελούσε τότε την εξαίρεση στην Ευρώπη, που ακόμη σοκαριζόταν από τις ακρότητες. Όμως ο Χάιντερ δημιούργησε «σχολή» και έδωσε, όπως φαίνεται, ώθηση στην εμφάνιση κι άλ­λων ομοϊδεατών του σε γειτονικές χώρες.

Το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας στην Αυστρία υπό τον Χάιντς Κρίστιαν-Στράχε (από τους επιγόνους του Χάιντερ) συγκε­ντρώνει πια στις δημοσκοπήσεις το 35% των προτιμήσεων ελέω Προσφυγικού, ενώ με την εμφάνισή του στις προεδρικές εκλογές ο υποψήφιος της αυστριακής Ακροδε­ξιάς Νόρμπερτ Χόφερ προκάλεσε πολιτικό σεισμό στη χώρα. Η επικράτησή του σε βά­ρος των υποψηφίων των κομμάτων της συ­γκυβέρνησης (Σοσιαλδημοκρατών και κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος) στον α' γύρο των εκλογών οδήγησε σε παραίτηση τον καγκελάριο Βέρνερ Φάϊμαν. Το πιο ανησυ­χητικό όμως είναι ότι έθεσε τις βάσεις για να διεκδικήσει τη νίκη στις βουλευτικές εκλο­γές σε δύο χρόνια -αν και είναι πολύ πιθανό λόγω των εξελίξεων να γίνουν πρόωρα.

Πολιτικός σεισμός που ευνοεί άλλους

Η δυναμική παρουσία του Χόφερ στις εκλογές, που ευτυχώς ηττήθηκε -φυσικά, για να ηττηθεί συνασπίστηκαν όλες οι άλ­λες πολιτικές δυνάμεις της Αυστρίας-, θα ωφελήσει το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, το Λαϊκό Κόμμα στην Ελβετία, το ομώνυμο της Δανίας, τους Αληθινούς Φινλανδούς, τους Σουηδούς Δημοκράτες αλλά και τους Εναλλακτικούς στη Γερμανία. Είναι όλα τα ευρωπαϊκά κόμματα που κινούνται -άλλο περισσότερο, άλλο λιγότερο- στο ίδιο μοτίβο ακροδεξιάς ρητορείας, ξενοφοβίας, ρατσισμού και ακραίου εθνικισμού. Στην πλειονότητά τους, βέβαια, ακολουθούν τη στρατηγική της «κάθαρσης», προβάλλο­ντας χαρακτηριστικά λαϊκής Δεξιάς και δι­καιολογώντας τον ευρωσκεπτικισμό τους με την καταδυνάστευση των ευρωπαϊκών λαών με μέτρα λιτότητας -μια τακτική που ωραιοποιεί την πλατφόρμα τους.

Η ακροδεξιά στροφή της Ευρώπης υπο­γραμμίζεται κι από τα πρώην κομμουνι­στικά κράτη, που έχουν φτάσει να «αγκα­λιάζουν» ξενοφοβικές και εθνικιστικές ρητορείες και πολιτικές απομονωτισμού. Εκτός από την προκλητική στάση του Βίκτορ Ορμπάν στην Ουγγαρία, που όσο φοβάται την άνοδο του ναζιστικού Jobbik άλλο τόσο υιοθετεί ακραίες θέσεις, και η Πολωνία συμβάλλει στην ενίσχυση του ακροδεξιού και εθνικιστικού ρεύματος, με το κυβερνών Κόμμα Νόμου και Δικαιοσύ­νης να καταλύει τους εθνικούς θεσμούς του κράτους δικαίου με παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη -καθορίζει τη λειτουργία του Συνταγματικού Δικαστηρίου- αλλά και στα ΜΜΕ.

Με έκδηλη την ανησυχία για το δημο­ψήφισμα που θα γίνει στη Βρετανία και θα κρίνει την παραμονή ή την έξοδο της χώρας από τη ΕΕ, οι Ευρωπαίοι ιθύνοντες διερωτώνται πώς θα μπορούσε να αντι­μετωπιστεί το κύμα του ακροδεξιού λαϊ­κισμού που μεγεθύνεται στην Ευρώπη. «Ο οστρακισμός δεν είναι επιλογή» έγραψαν οι Financial Times.

Το κακό όμως είναι ότι πολλά παραδοσια­κά κεντροδεξιά ή ακόμη και σοσιαλδημο­κρατικά κόμματα επιλέγουν τα μονοπάτια που ακολουθούν τα ακροδεξιά κόμματα ιδίως σε θέματα που φοβίζουν τους πολί­τες, όπως το Μεταναστευτικό ή η ασφάλεια απέναντι στην τρομοκρατία, προκειμένου να μην χάσουν την πολιτική τους πελατεία. Αυτό, φυσικά, οδηγεί στην καταστροφή, όπως έγινε σαφές από την Αυστρία, όπου η κυβέρνηση Φάϊμαν υπέγραψε συμφωνία με τα γειτονικά κράτη για το κλείσιμο των συνόρων και ακολούθησε την ακραία λογι­κή, χάνοντας την αξιοπιστία της. Αρνητική επίσης υποδοχή έχει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, και η σκληρή στρατηγική που υιοθετεί απέναντι στα θέματα ασφάλειας το κόμμα του Νικολά Σαρκοζί στη Γαλλία προκειμένου να μην χάσει ποσοστά από τη Μαρίν Λεπέν. Το αποτέλεσμα είναι η πλειονότητα των Γάλλων κεντροδεξιών ψηφοφόρων να μην θέλει τον Σαρκοζί για υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές.

Ο πρόεδρος του ΕΛΑΜ, Χρίστος Χρίστου, παλιότερα διέμενε στην Ελλάδα και ήταν μέλος της Χρυσής Αυγής.

Η Χρυσή Αυγή της Κύπρου

Το ακροδεξιό «τόξο» μπορεί προς το πα­ρόν να μην είναι ορατό διά γυμνού οφθαλ­μού, αλλά δημιουργείται αργά και σταθε­ρά. Στο τελευταίο άκρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Κυπριακή Δημοκρατία, οι βουλευτικές εκλογές επιφύλαξαν μια δυ­σάρεστη έκπληξη. Από τις κάλπες βγήκε για πρώτη φορά και το αδελφό κόμμα της Χρυσής Αυγής ΕΛΑΜ με 3,7%. Το ποσοστό που συγκέντρωσε είναι πολύ μικρό (0,1% πάνω από το όριο εισόδου στη Βουλή), η Μεγαλόνησος, ωστόσο, απέκτησε επισήμως τη δική της ακροδεξιά κίνηση. Ο πρόε­δρος του κόμματος, Χρίστος Χρίστου, ήταν μέλος της Χρυσής Αυγής όταν διέμενε στην Ελλάδα και μετακόμισε στην Κύπρο, όπου προσπάθησε, μάλιστα, να επιβάλει το κόμ­μα του με την ονομασία του ελληνικού μορφώματος. Όταν απορρίφθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών, ο Χρίστου ονόμα­σε την κίνησή του Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο.

Το κρίσιμο, βέβαια, είναι πως έφτασε και στην Κύπρο η αντίληψη ότι η Ευρώπη μπο­ρεί να προστατευτεί από τις απειλές μόνο με την ύψωση τειχών, φυσικών και εικονι­κών, απέναντι σε πραγματικούς ή φανταστικούς εισβολείς. Μια αντίληψη που γυρί­ζει πίσω τον κόσμο, όχι μόνο σε έναν νέου τύπου Ψυχρό Πόλεμο, αλλά ακόμη χειρότε­ρα. Και ίσως περάσει κι άλλες δυσάρεστες συγκινήσεις η ΕΕ με τις εκλογές στη Γαλλία (τον Απρίλιο του 2017) ή στη Γερμανία... 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-27/05-02/06/16)