Στο όριο οι σχέσεις Ελλάδας- Τουρκίας

■ ΚΛΙΜΑΚΩΝΕΙ ΤΗΝ ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΩΝ ΠΡΟΚΛΗΣΕΩΝ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΤΩΠΑ Η ΑΓΚΥΡΑ.

■ Πίσω από την πρόταση για την ανέγερση τζαμιού στην Αθήνα κρύβεται η προσδοκία να εμφανιστεί η γειτονική χώρα ως προστάτιδα όλων των μουσουλμάνων λαθρομεταναστών. 

■ Μέσω τεμένους ψάχνει… τεμενάδες 

«Δώστε μας την οικοδομική άδεια και θα πληρώσουμε εμείς για την ανέγερση του τεμένους». Η προθυμία του Ταγίπ Ερντογάν να αναλάβει η Τουρκία τα έξοδα για την ανέγερση τζαμιού στην Αθήνα κρύβει πολύ περισσότερα από τη συνήθη διάθεση προκλήσε­ων και παρέμβασης της Άγκυρας στα εσωτερικά της Ελλά­δας...
 

Η «πρόταση» του Τούρκου πρωθυπουργού είναι συνεπής με την προσπάθεια που καταβάλλει εδώ και πολύ καιρό να εμφανίσει την Τουρκία ως προστάτιδα των απανταχού μουσουλμάνων. 

Στόχος 

Ειδικότερα στην Ελλάδα στό­χος είναι να μη γίνεται από­πειρα χρησιμοποίησης ως ερ­γαλείου προπαγάνδας μόνο της μειονότητας στη Θράκη, αλλά η γείτων να εμφανίζεται ως εκπρόσωπος όλων των μουσουλμάνων που βρίσκονται στη χώρα κυρίως παράνομα. Ο Ερντογάν θέλει να διευρύνει το ακροατήριό του στην Ελλά­δα κατά μερικές... εκατοντάδες χιλιάδες, όσοι και οι μουσουλμανικού θρησκεύματος λαθρο­μετανάστες. 

Η υπόθεση δεν είναι και­νούργια. Υπενθυμίζεται ότι ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα Κερίμ Ουράς, όταν είχε αναλά­βει τα καθήκοντά του, πέρυσι τέτοιο καιρό, σε ανάρτησή του στην ιστοσελίδα της πρεσβεί­ας ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «πιστεύουμε ότι οι προσδοκίες των Μουσουλμάνων που φτά­νουν τις εκατοντάδες χιλιάδες στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη για την απόκτηση τόπου λατρείας και νεκροταφείου θα πραγματοποιηθούν πολύ σύ­ντομα». 

Η συμπεριφορά της Τουρκίας στο θέμα της Θράκης και εν γένει με τις παρεμβάσεις σε θέ­ματα μουσουλμάνων που κα­τοικούν στην Ελλάδα δείχνει να βγαίνει εκτός ελέγχου. Ο δι­ορισμός ως υπουργού Υγείας του καταγόμενου από τη Δυτική Θράκη Μεχμέτ Μουεζίνογλου, προσώπου που επα­νειλημμένως έχει προκαλέσει εντάσεις, είναι ενδεικτικός των προθέσεων. Στο μέτωπο του Αιγαίου αλλά και γενικότερα στο ζήτημα των θαλασσίων ζωνών η Τουρκία επίσης δείχνει πρό­θεση κλιμάκωσης της έντασης. Σκοπός της είναι να προλάβει πιθανές ελληνικές κινήσεις γι' αυτό προειδοποιεί, απειλεί, πα­ραβιάζει και προχωρά σε τεχνι­κές προετοιμασίες όπως η αγο­ρά ερευνητικού σκάφους. 

Περίπλοκο σκηνικό 

Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ανοίξει ακόμα τα χαρτιά της για το πότε, πώς και με τι περιεχόμενο θα προχωρήσει σε αποφάσεις σχετικά με την ΑΟΖ ή την υφαλοκρηπίδα. Η Άγκυρα θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα βρεθεί προ απροόπτου όπως συνέβη με την Κύ­προ. Η Ελλάδα από την άλλη δεν μπορεί να μείνει αδρανής εσαεί, όμηρος των τουρκικών εκβιασμών. Η κατάσταση δεν είναι εύκολη. Ελλοχεύει η πι­θανότητα έντασης την οποία η Τουρκία επισείει ακριβώς για να αποτρέψει την Ελλάδα από το να προχωρήσει σε αυτά που δικαιούται. 

Η αφοπλιστική παραδοχή του Τούρκου πρέσβη σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι «η Τουρκία είναι εξαρτώμενη ενεργειακά χώρα, εισάγουμε ενέργεια και γι αυτό δραστηριοποιούμαστε έντονα στην έρευνα, η Τουρ­κία είναι περικυκλωμένη από πηγές ενέργειας και εμείς δεν έχουμε δικές μας, ακόμα» συ­μπυκνώνει το πρόβλημα της γείτονος και προδιαγράφει τη συμπεριφορά της. Η προγραμ­ματισμένη για τις 4-5 Μαρτίου σύγκληση του Ανώτατου Συμ­βουλίου Στρατηγικής Συνεργα­σίας, κίνηση με ρίσκο κατά την άποψη αρκετών, θα δείξει ως ένα βαθμό τι περιθώρια υπάρ­χουν για πραγματική βελτίωση του κλίματος. 

Οι δηλώσεις Ερντογάν και τα θέματα που έθεσε στη συνά­ντηση με τον Αντώνη Σαμαρά δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. 

Ο «παράγοντας» Κουρδικό και η απειλή από τη Συρία 

ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΗ εξίσωση πάντως υπεισέρχονται και άλλοι παράγοντες που αφορούν την Τουρκία αλλά εμμέσως επη­ρεάζουν τις δυνατότητες της έναντι της Ελλάδας. Το Κουρδι­κό -το οποίο όπως φάνηκε το τε­λευταίο διάστημα η Άγκυρα δεν μπορεί να το ελέγξει ούτε εντός της τουρκικής επικράτειας-και η γενικότερη αποσταθεροποίηση στην περιοχή, με τη Συρία να αποτελεί πηγή πολλών προβλη­μάτων. Δεν είναι μόνο οι Κούρ­δοι που ελέγχουν τα εδάφη στα σύνορα με την Τουρκία, όπου η πιθανότητα ανάδειξης ενός de facto κουρδικού κρατικού μορ­φώματος είναι ορατή 

Ερείσματα 

Παρότι η κυβέρνηση Ερντογάν έχει αναμιχθεί ενεργά στηρίζο­ντας τους αντάρτες κατά του Άσαντ, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει εξασφαλίσει ερείσματα για την όποια επόμενη ημέρα. Ανά­μεσα στους αντάρτες υπάρχουν σκληροπυρηνικοί ισλαμιστές, βασικά η «Αλ Κάιντα», το πρότυπο των οποίων δεν είναι ακρι­βώς το… κοσμικό - «light» Ισλάμ τουρκικό κράτος. Στο εσωτερικό της Τουρκίας, δε, υπάρχουν πολυάριθμοι αλεβίτες, εκατομμύρια λένε οι ίδιοι, οι οποίοι αφενός βρίσκονται σε διαρκή αυξομει­ούμενη ένταση με το κυρίαρχο σουνιτικό στοιχείο και συχνά υπό διωγμόν αφετέρου αισθά­νονται κοντά στους ομοθρή­σκους τους στη Συρία και στο αλεβιτικό καθεστώς του Άσαντ. Αυτά αναφέρονται ενδεικτικά για να επισημανθεί ότι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις υπάρχουν λιγότερο ορατές παράμε­τροι οι οποίες όμως, λόγω της ευρύτερης κρίσης στην περιοχή, αναδεικνύονται και θα έπρεπε να λαμβάνονται υπόψη στον ελληνικό σχεδιασμό.  

Συνταγή έντασης και στην Κύπρο 

ΣΤ0 ΚΥΠΡΙΑΚΟ ακολουθείται η ίδια συνταγή έντασης. Η Τουρκία δεν έχει συμφιλιω­θεί με την ιδέα της κυπριακής ΑΟΖ και με την εκμετάλλευση από την Κύπρο των τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερί­ου. Θεωρείται δεδομένο ότι το ερευνητικό σκάφος το οποίο αγόρασε θα επιχειρήσει να το χρησιμοποιήσει σε θαλάσσια οικόπεδα της Κύπρου, ακόμα και σε αυτά για τα οποία ήδη έχουν προκηρυχθεί διαγωνι­σμοί και έχουν κατοχυρωθεί. 

Η πρόκληση θερμών κατα­στάσεων στην κυπριακή ΑΟΖ δεν θα είναι εύκολη επιλογή για την Άγκυρα λόγω εμπλοκής του Ισραήλ, το οποίο στην ουσία έχει ταυτίσει σε σημα­ντικό βαθμό τα ενεργειακά του συμφέροντα με αυτά της Κύπρου και για λόγους που υπερβαίνουν τα κοιτάσματα αυτά καθαυτά. 

Ο «διάδρομος» Κύπρου - Ελ­λάδας είναι ο μόνος «καθαρός» που απομένει στο Ισραήλ μετά τη ρήξη των σχέσεων με την Τουρκία και την επιδείνωση του περιβάλλοντος ασφαλείας στον περίγυρό του. 

Η Άγκυρα κινούμενη στο γνωστό πλαίσιο των εκβια­σμών, ζητά από το Ισραήλ να εγκαταλείψει τη συνεργασία με την Κύπρο και την Ελλά­δα, με αντάλλαγμα, υποτίθεται, να αποκατασταθούν οι μεταξύ τους σχέσεις. 

ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΛΑΡΡΥΤΗΣ

(ΕΦ.ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ-03/2/2013)