Περιμένοντας, εις μάτην, τα (σωτήρια) κοιτάσματα

Οι συνεχείς καθυστερήσεις στους διαγωνισμούς για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου σε Ιωάννινα, Πατραϊκό και Κατάκολο, παρά τις εξαγγελίες του ΥΠΕΚΑ. Το παράδειγμα της Κύπρου και η 17μελής επιτροπή, που δεν είχε έναν «ειδικό». 

Με ανέκδοτο μοιάζουν πλέον οι εξαγγελίες του υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ) περί υπο­γραφής συμβάσεων για αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, όταν επί σχεδόν δύο χρόνια αδυνατεί να ολο­κληρώσει τους διαγωνισμούς για τα κοιτάσματα σε Ιωάννινα, Πατραϊκό και Κατάκολο. 

Την ίδια ώρα που η Κύπρος ανακοίνωνε (την Πέμπτη) τα αποτελέ­σματα της γεώτρησης στο οικόπεδο... 12, στο ΥΠΕΚΑ ανακάλυπταν έπειτα από μια διετία διαγωνιστικής διαδικασίας ότι στη 17μελή (!) επιτροπή αξιολόγησης δεν υπάρχουν άνθρωποι με τις απα­ραίτητες νομικές γνώσεις για να συντά­ξουν τις συμβάσεις με τις κοινοπραξίες που επικράτησαν! Έτσι, προσελήφθη νομικός σύμβουλος και δόθηκε νέα, άγνωστης διάρκειας, παράταση στην ολοκλήρωση των διαγωνισμών, όταν ο υπουργός ΠΕΚΑ Γ.Μανιάτης δήλω­νε από τον Αύγουστο ότι μέσα στον Σε­πτέμβριο θα πάνε στη Βουλή τουλάχι­στον δύο από τις τρεις συμβάσεις. 

Ο κ. Μανιάτης είχε αναφέρει σε τηλεοπτική εκπομπή ότι «μέσα στον Σεπτέμβρη θα φέρουμε στη Βουλή για κύρωση τις δύο συμβάσεις, τουλάχιστον δύο, ίσως και τρεις, που θα υπογράψου­με για το οικόπεδο του Πατραϊκού και για το οικόπεδο των Ιωαννίνων», για να συμπληρώσει σε πανηγυρικό τόνο ότι «η Βουλή των Ελλήνων θα μάθει, θα δι­ερευνήσει και θα επικυρώσει τις πρώτες συμβάσεις του Ελληνικού Δημοσίου με ιδιώτες αναδόχους για το πώς θα αξιο­ποιηθεί ο ορυκτός μας πλούτος». Έκτοτε οι συμβάσεις αγνοούνται... 

Το χρονοδιάγραμμα 

Οι απίστευτες καθυστερήσεις στους τρεις διαγωνισμούς, σε αντίθεση με το σφιχτό χρονοδιάγραμμα που τήρησαν στην Κύπρο, απειλούν και τα σχέδια για αξιοποίηση των κοιτασμάτων που βρί­σκονται σε νότιο Ιόνιο και Κρήτη και για τα οποία έχουν διεξαχθεί σεισμικές έρευνες από τη νορβηγική PGS. «Αν δεν μπορούν να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα στους απλούς διαγωνισμούς του Κατακόλου και του Πατραϊκού, τό­τε τι θα συμβεί με τις προκηρύξεις για τα κοιτάσματα της Κρήτης;» αναρωτιούνται στελέχη της αγοράς ενέργειας. 

Οι ίδιοι επισημαίνουν ότι στην πε­ρίπτωση της Κύπρου χρειάστηκαν λιγότεροι από 12 μήνες ώσπου να χορη­γηθούν οι άδειες για τα οικόπεδα 2,3 και 9 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ADZ) στην κοινοπραξία ΕΝΙ και Kogas (οι Ιταλοί ελέγχουν το 80%) και για τα οικόπεδα 10 και 11 στη γαλλική Total. Η κυπριακή κυβέρνηση εί­χε προκηρύξει τον διαγωνισμό στις 11 Φεβρουαρίου του 2012 και στις 11 Μαΐ­ου είχαν υποβληθεί 33 αιτήσεις από 15 εταιρίες ή κοινοπραξίες για εννέα οικό­πεδα της ΑΟΖ. Στις 24 Ιανουαρίου 2013 είχε χορηγηθεί η άδεια στην κοινοπραξία Eni - Kogas και στις 6 Φεβρουαρίου 2013 οι δύο άδειες στην Total. Στις 16 Μαΐου το υπουργικό συμβούλιο απέρ­ριψε όποιες από τις υπόλοιπες προτά­σεις δεν πληρούσαν τους όρους συμμε­τοχής στον διαγωνισμό. Οι υποψήφιοι για άλλα οικόπεδα της ΑΟΖ που πλη­ρούν τις προδιαγραφές έλαβαν παράταση ως τις 2 Δεκεμβρίου για την υποβο­λή τελικών προτάσεων. 

Στην Ελλάδα ο διαγωνισμός με το μοντέλο των «ανοιχτών θυρών» για την έρευνα σε Κατάκολο, Πατραϊκό και Ιωάννινα ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2012, αφού εξαγγελλόταν επί μήνες. Χρειάστηκαν έξι ολόκληροι μήνες ώσπου να συσταθεί, τον Ιούνιο του 2012, η 17μελής επιτροπή αξιολόγησης των προσφορών και διαπραγμάτευσης με τους υποψήφιους αναδόχους. Η αξιολόγηση των προσφορών ολοκλη­ρώθηκε τον περασμένο Ιούλιο και στη συνέχεια ανακοινώθηκαν οι κοινοπρα­ξίες που επικράτησαν. Η πολυπληθής επιτροπή υποτίθεται ότι θα προχωρού­σε σε διαπραγμάτευση με τους προτιμητέους αναδόχους ώστε να συνταχθούν οι συμβάσεις παραχώρησης και να υπο­γραφούν. Τώρα διαπίστωσαν στο ΥΠΕ­ΚΑ ότι απαιτείται νομικός σύμβουλος με σχετική γνώση ώστε να συντάξει τις συμβάσεις, και προσέλαβαν το γραφείο Π. Μπερνίτσα. Κατά σύμπτωσιν, ο κ. Μπερνίτσας επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία (π.χ. με ομιλίες σε συνέδρια) ότι τα πράγματα θα ήταν καλύτερα στη χώρα μας αν το Δημόσιο δεν ανακάλυ­πτε συνεχώς την πυρίτιδα. 

Ακόμα στο σημείο μηδέν! 

Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ εμπειρία βοηθάει και να προβλέψουμε τι θα συμβεί με το σχέδιο αξιοποίησης των κοι­τασμάτων στην Κρήτη, που βρίσκε­ται ακόμα σε αρχικό στάδιο (έχουν γίνει οι σεισμικές έρευνες και έχει εκδηλωθεί αρχικό ενδιαφέρον από διεθνείς ομίλους). 

Στην Κύπρο απαιτήθηκαν έξι χρόνια από τη στιγμή που ξεκίνη­σε ο πρώτος γύρος αδειοδότησης ως την Πέμπτη, που η αμερικανοϊσραηλινή κοινοπραξία (Noble Energy κ.λ.π.) ανακοίνωσε τα επί­σημα προκαταρκτικά αποτελέ­σματα της επιβεβαιωτικής γεώ­τρησης στο τεμάχιο «Αφροδίτη» του οικοπέδου 12 της κυπριακής ΑΟΖ, για την ποσότητα φυσικού αερίου. Ο διαγωνισμός είχε ξεκι­νήσει στις 15 Φεβρουαρίου 2007 και οι προσφορές υποβλήθηκαν στις 16 Αυγούστου 2007. Η άδεια στην κοινοπραξία υπό τη Noble Energy είχε χορηγηθεί στις 24 Οκτωβρίου 2008 και χρειάστη­καν πέντε χρόνια ώσπου να ολοκληρωθεί η πρώτη επιβεβαιωτική γεώτρηση. 

Στην Ελλάδα είμαστε ακόμα στο μηδέν, την ίδια στιγμή που οι αρμόδιοι εμφανίζονται να προ­ωθούν με σπουδή την αξιοποίη­ση του ορυκτού μας πλούτου. Η εμπειρία από τους τρεις διαγω­νισμούς δείχνει ότι στο ΥΠΕΚΑ αδυνατούν να δεσμευτούν σε κά­ποιο χρονοδιάγραμμα ακόμα και για πιο απλές διαδικασίες σε σχέ­ση με το τιτάνιο έργο που απαιτούν η έρευνα και εξόρυξη στην Κρήτη και αλλού. 

(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔHMOΚPATΙA-06/10/2013)