Η Τουρκία προετοιμάζεται για ένταση με την Ελλάδα

■ Αναβαθμίζει επισήμως τη μειονότητα σε κορυφαίο θέμα εξωτερικής πολιτικής.

■ Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο του τουρκικού ΥΠ.ΕΞ, η επίλυση του προβλήματος των βραχονησίδων θα πρέπει να προηγηθεί της «αποτύπωσης των θαλασσίων συνόρων» μεταξύ των δύο χωρών. 

■ Στην ιστοσελίδα του τουρκικού ΥΠ.ΕΞ γίνεται για πρώτη φορά αναφορά και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η «τουρκική κοινότητα σε Ρόδο και Κω»! 

Σε κεντρικό θέμα της εξωτερικής πολιτικής της έχει αναγάγει το ζήτημα της μειονότητας στη Θράκη η Άγκυρα, επιλογή που στη συγκεκριμένη συγκυρία κατά την οποία η Τουρκία αντιμετωπίζει τόσες προ­κλήσεις, δείχνει την αποφασιστικότητα του καθεστώτος Ερντογάν να «επενδύσει» σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα στο μειονοτικό...

Οι κινήσεις, οι δηλώσεις και οι συνεχείς επισκέψεις κορυφαίων Τούρκων αξιωμα­τούχων στη Θράκη, η ενίσχυση του τουρκικού προξενείου Κομοτηνής και η διάθεση σε αυτό σημαντικών οικονομικών πόρων καθώς και η ανάθεση σε σημαντικούς θρησκευτικο-πολιτικούς παράγοντες, όπως ο Χαλίτ Ερέν, της «καθοδήγησης» της μειονό­τητας εντάσσονται στη στρατηγική επιλογή της νεοοθωμανικής εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Ερντογάν. 

Στην ανανεωμένη, μάλιστα ιστοσελίδα του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών το ζήτη­μα του «τουρκικού πληθυσμού στην Ελλάδα» περιλαμβάνεται μεταξύ θεμάτων όπως οι ευρωτουρκικές σχέσεις οι σχέσεις με το Ιράν και η αντίκρουση της Γενοκτονίας των Αρμενίων στα κορυφαία ζητήματα της εξω­τερικής πολιτικής που προβάλλονται υπό μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων για την τουρκική εξωτερική πολιτική (http:// www.mfa.gov.tr/questions.en.mfa). 

Με τίτλο «Ποια είναι προβλήματα που αντι­μετωπίζει ο τούρκικος πληθυσμός στην Ελ­λάδα» περιγράφεται αναλυτικά ο κατάλογος των απαιτήσεων των ακραίων κύκλων της μειονότητας αλλά για πρώτη φορά εκτός των «150.000 Τούρκων της Θράκης» γίνε­ται επίσημα αναφορά και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η «τουρκική κοινότητα σε Ρόδο και Κω», στις οποίες όπως επισημαίνει το τουρκικό ΥΠ.ΕΞ. δεν αναγνωρίζει η Ελλάδα «μειονοτικά δικαιώματα». 

«Παραβιάσεις» δικαιωμάτων 

Το τουρκικό ΥΠ.ΕΞ επιμένει στον όρο «τουρκική μειονότητα Δυτικής Θράκης», επικαλούμενο, μάλιστα τη Συνθήκη της Λωζάννης και παραθέτει τις «παραβιάσεις» των δικαιωμάτων της: 

»- Άρνηση εθνικής ταυτότητας, 

»- μη αναγνώριση των εκλεγμένων θρη­σκευτικών ηγετών, προβλήματα με τα βακούφια, θέματα ιθαγένειας (γίνεται αναφορά σε… 60.000 περιπτώσεις που έχει αφαιρεθεί η ιθαγένεια). 

»- προβλήματα στην εκπαίδευση (νηπια­γωγεία σε μητρική γλώσσα, χαμηλό επίπε­δο παρεχόμενης εκπαίδευσης σε μειονοτι­κά σχολεία, αίτημα για άνοιγμα νέων μειο­νοτικών σχολείων κ.λ.π.), 

»- χαμηλή πολιτική εκπροσώπηση καθώς το όριο του 3% εμποδίζει τη μειονότητα να στείλει ανεξάρτητους βουλευτές στο Κοι­νοβούλιο, προβλήματα στην ελευθερία έκφρασης και των ΜΜΕ, ενώ ειδική αναφορά γίνεται στο θέμα της χρήσης του όρου «τουρκικός» από συλλόγους και ΜΚΟ στη Θράκη». 

Ψηλά στην ατζέντα 

Σε ό,τι αφορά στη Ρόδο και την Κω, που επιχειρείται από την Άγκυρα να μπει ως μειονοτικά ζήτημα στην ελληνοτουρκική ατζέντα το τουρκικό ΥΠ.ΕΞ παρουσιάζει πλαίσιο αιτημάτων για την επίλυση των «προβλημάτων στη διαχείριση των βακου­φιών, την άσκηση θρησκευτικών καθηκό­ντων και την τουρκική εκπαίδευση». 

Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο απουσιάζει η οποιαδήποτε αναφορά στο Αιγαίο -κάτι που γίνεται αναλυτικά στις συγκεκριμένες σελίδες για τις σχέσεις με την Ελλάδα-, ενώ, αντίθετα, επιχειρείται να δοθεί θετική εικόνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, με τίτλο «Είναι δυνατόν να συζητούμε τελικά για επαναπροσέγγιση;», που προσφέρε­ται αναλυτική παρουσίαση των σχέσεων κυρίως μετά την περίοδο υπουργίας του Γ. Παπανδρέου το 1999-2004, κι έπειτα από την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, το 2010. 

Στις ανανεωμένες σελίδες του τουρκικού ΥΠ.ΕΞ έχει ενδιαφέρον η περιγραφή των ελληνοτουρκικών σχέσεων μ' ένα κεντρικό κείμενο σχετικά με την «τουρκική αντίλη­ψη για το Αιγαίο» κι ένα εκτενέστερο που περιγράφει σε πέντε κατηγορίες τα «Άλυτα προβλήματα του Αιγαίου». 

Η Τουρκία θεωρεί ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις στο Αιγαίο πρέπει να βασίζονται στις εξής αρχές: 

«Α) Το Αιγαίο είναι κοινή θάλασσα μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας. 

»Β) Και οι δύο χώρες οφείλουν να σέβο­νται τα νόμιμα δικαιώματα και τα ζωτικά συμφέροντα της καθεμίας. 

»Γ) Οι ελευθερίες που απολαμβάνουν στα διεθνή ύδατα και στο διεθνή εναέριο χώρο τα παράκτια κράτη αλλά και τρίτες χώρες δεν πρέπει να παραβιάζονται. 

»Δ) Κάθε νέα δημιουργία θαλάσσιων ζω­νών πρέπει να βασίζεται στην αμοιβαία συ­ναίνεση και θα πρέπει να είναι δίκαιη (fair and equitable)». 

Οι πέντε κατηγορίες στις οποίες κατατάσσει η Άγκυ­ρα τα «Άλυτα προβλήματα του Αιγαίου» είναι οι εξής: 

«1. Τα προβλήματα που σχετίζονται με τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας περιλαμβανομένων των χωρι­κών υδάτων, της υφαλοκρηπίδας και της οριοθέτησής τους. 

»2. Το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, συμ­φώνα με τκ προβλέψεις της Συνθήκης της Λωζάννης και της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων. 

»3. Το νομικό καθεστώς συγκεκριμένων γεωγραφικών σχηματισμών στο Αιγαίο. 

»4. Οι διαφορές σχετικά με τον εναέριο χώρο του Αιγαίου που προέρχονται από την ελληνική διεκδίκηση εθνικού εναέριου χώρου 10 ν. μ. και την κατάχρηση (εξουσίας) επί του FIR από την Ελλάδα, κατά παρά­βαση του Διεθνούς Δικαίου. 

»5. Οι επιχειρήσεις και οι δραστηριότητες Έρευνας και Διάσωσης (SAR)». 

Αν και στην κατηγοριοποίηση αυτή επα­ναλαμβάνονται οι γνωστές θέσεις και διεκδικήσεις της Άγκυρας -αποφεύγοντας διακριτικά τις αναφορές περί casus belli και απειλών εναντίον της Ελλάδας που περι­είχαν παλαιότερες αναρτήσεις του τουρ­κικού ΥΠ.ΕΞ-, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η «κόκκινη γραμμή» που θέτει η Άγκυρα σε ό,τι αφορά στις «γκρίζες ζώνες». 

Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο του τουρκικού ΥΠ.ΕΞ. η επίλυση του προβλήματος των βραχονησίδων και των γεωγραφι­κών σχηματισμών, που δεν έχουν αποδοθεί ρητά στην Ελλάδα και βρίσκονται εγγύτερα στη μικρασιατική ακτή, θα πρέπει να προη­γηθεί της «αποτύπωσης των θαλάσσιων συνόρων» μεταξύ των δύο χωρών. 

Η αναφορά αυτή θέτει ουσιαστικά υπό αμφισβήτηση ολόκληρη τη διαδικασία των διερευνητικών επαφών, καθώς προφανώς είναι αδιανόητο για μια ελληνική κυβέρνη­ση να συζητά την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με την Τουρκία, συζήτηση για την οποία όμως η Άγκυρα θέτει ως προϋπό­θεση την αποδοχή των «γκρίζων ζωνών», την αμφισβήτηση, δηλαδή, της ελληνικής κυριαρχίας επί απροσδιόριστου αριθμού βραχονησίδων στο Αιγαίο. 

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ 

π.ΕΠΙΚΑΙΡΑ,(13-20/9/2012)