Στην Αθήνα ο Νίμιτς για επανεκκίνηση της διαπραγματευτικής διαδικασίας

• Ο Μάθιου Νίμιτς (στη φωτό επάνω, με τον Έλληνα διαπραγματευτή κ. Βασιλάκη) αναμένεται αύριο στην Αθήνα, ενώ στη συνέχεια θα επισκεφθεί και τα Σκόπια. 

• Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ έχει επιδώσει στην Αθήνα και τα Σκόπια τις προτάσεις του για το όνομα. 

• Αναμένεται να ασκηθούν έντονες πιέσεις στην ελληνική κυβέρνηση. 

Το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, με επίκεντρο τις έρευνες και τον ορισμό των θαλάσσιων ζωνών, έρχονται με ταχύτητα και ένταση στο προσκήνιο και ενώ διπλωματικοί κύκλοι καταλογίζουν στην κυβέρνηση ανεπαρκή διεθνή προετοιμασία, ελλειμματική πολιτική προεργασία και αποσπασματικές κινήσεις, που δεν εντάσσονται σε ευρύτερο σχεδιασμό...

Αύριο θα βρίσκεται στην Αθήνα ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ, Μ. Νίμιτς, με εντολή να επανεκκινήσει τη διαπραγματευτι­κή διαδικασία για το όνομα. Ήδη, από τον Νοέμβριο ο κ. Νίμιτς έχει επιδώσει στην Αθήνα και τα Σκόπια τις προτάσεις του για το όνομα και για όλο το πλέγμα των σχέσεων της Ελλάδος με την ΠΓΔΜ, χωρίς μέχρι στιγμής να γνωρίζει κανείς ποια είναι η κατεύθυνση των προτάσεων αυτών ούτε ποιες είναι οι θέσεις της κυβέρνησης! 

Ο κ. Νίμιτς θα επισκεφθεί και τα Σκόπια, όπου σοβεί η πιο μεγάλη πολιτικό κρίση των τελευταίων ετών, με τη σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση του Τσερβενκόφσκι να έχει επιδοθεί σε ανένδοτο αγώνα για την πτώση της κυβέρνησης. 

Η κρίση είναι υπαρκτή και μπο­ρεί να χρησιμοποιηθεί από τον Γκρούεφσκι για να διατηρήσει τις άκαμπτες θέσεις του, αλλά είναι και ένα άλλοθι, καθώς ο πρωθυ­πουργός της ΠΓΔΜ και στις περιό­δους της απόλυτης κυριαρχίας του τις ίδιες θέσεις είχε. 

Το θέμα είναι ποια επιρροή θα ασκήσουν οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. και προς ποια κατεύθυνση. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αυτήν τη φο­ρά θα ασκηθούν περισσότερες πιέσεις, δεδομένου του ότι το Συμ­βούλιο Γενικών Υποθέσεων απο­φάσισε στις 11 Δεκεμβρίου να ζη­τήσει από τον επίτροπο Φούλε μια αξιολογική έκθεση σχετικά με την ετοιμότητα της ΠΓΔΜ να πάρει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. 

Η Ε.Ε. εξακολουθεί να θέτει ως προϋπόθεση την επίλυση της εκκρεμότητας της ονομασίας, αλλά ο όρος αυτός όλο και θα αμβλύνεται. 

Ουγγαρία 

Η ελληνική κυβέρνηση και κυ­ρίως ο κ. Σαμαράς, προσωπικά, θα πρέπει να σταθμίσουν όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν τις εξελίξεις-Ε.Ε., ΗΠΑ, διμερώς η Γερμανία και οι άλλες μεγάλες χώ­ρες- και να ενισχύσουν τις θέσεις της χώρας. Για παράδειγμα, έντονο προβληματισμό προκάλεσε η απόφαση της Ουγγαρίας (και η μη αντίδραση της Αθήνας) στις αρχές Δε­κεμβρίου να αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με το συνταγματικό όνομα όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις και να διατηρήσει το «FYROM» για τις διεθνείς σχέσεις – δηλαδή, να υιοθετήσει τη διπλή ονομασία. Σύμ­φωνα με τον προβληματισμό Ελλή­νων διπλωματών, ενδεχομένως π κίνηση αυτή να είναι προπομπός μιας λύσης που θα επιδιώξουν και οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. Άρα, η ευθύνη της Αθήνας να την αποτρέψει είναι προτεραιότητα. 

Ένα Βήμα πριν από την κατάθεση στον ΟΗΕ των συντεταγμένων της υφαλοκρηπίδας 

Στο μεταξύ, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις φαίνεται ότι, αντί να παρουσιάζουν βελτίωση, όπως θα ήταν φυσιολογικό εν όψει του σχεδιαζόμενου Ανωτάτου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας μάλλον οδηγούνται σε όξυνση αλλά η ελληνική κυβέρνηση, είναι φανερό πως δεν έχει σαφές σχέδιο, γι' αυτό και γίνεται λόγος για «άτακτη» πολιτική, με επίκεντρο και τις κινήσεις γύρω από την υπό­θεση της ΑΟΖ. 

Η πραγματοποίηση του Συμ­βουλίου τον Ιανουάριο είναι απίθανη, όπως βεβαιώνουν έγκυρες πη­γές, καθώς η απροθυμία -κυρίως της Αθήνας αλλά και της Άγκυρας- είναι δεδομένη. Η αναβολή για τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο θεωρείται πιθανότατη, αλλά και τότε κανείς δεν ξέρει ποιο θα είναι το κλίμα. Το θέμα της ανακήρυξης ή όχι της ΑΟΖ εξελίσσεται εντός της κυβέρ­νησης και κυρίως μεταξύ Μεγά­ρου Μαξίμου και υπουργείου Εξω­τερικών από τις αρχές του περα­σμένου Σεπτεμβρίου, οπότε και εκφράστηκε η σαφής βούληση του κ. Σαμαρά να προχωρήσει το θέ­μα. Την περίοδο αυτήν εκδηλώθη­καν πολλές διαφωνίες και εντά­σεις σε δεκάδες συσκέψεις, με λί­γους, αλλά υψηλόβαθμους διπλω­μάτες, αλλά και με τον Δ. Αβραμό­πουλο να εναντιώνονται στην ανακήρυξη της ΑΟΖ. 

Αυτός ήταν ο λόγος που ο πρω­θυπουργός Αντ. Σαμαράς παρέ­καμψε αρκετές φορές τους υπη­ρεσιακούς παράγοντες, προκειμέ­νου να διαμορφώσει μια ορθολογική εικόνα και θέση για την υπόθε­ση αυτή. Σε τεχνικό επίπεδο, η κυ­βέρνηση είναι έτοιμη για την κατά­θεση στον ΟΗΕ των συντεταγμέ­νων της υφαλοκρηπίδας (και όχι ΑΟΖ) από τον περασμένο Σεπτέμ­βριο, κατά την έναρξη των εργα­σιών της Γενικής Συνέλευσης του διεθνούς οργανισμού, αλλά η αντί­δραση του ΥΠ.ΕΞ. οδήγησε τον κ. Σαμαρά σε αναδίπλωση, κάτι που επαναλήφθηκε τον Οκτώβριο. 

ΑΟΖ 

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, μετά την κατάθεση των συντεταγ­μένων, θα γίνει και η ανακήρυξη της ΑΟΖ, αλλά όλα αυτά είναι θέ­μα πολιτικής απόφασης, που δεν έχει ληφθεί ακόμη, καθώς η κυ­βέρνηση προσπαθεί να υπολογί­σει τις αντιδράσεις της επόμενης ημέρας, ενώ ήδη έχουν ενημερω­θεί οι περισσότερες κυβερνήσεις της Ε.Ε. και οι ΗΠΑ. Και η Τουρκία γνωρίζει τι συζητείται στην Αθήνα. Η διαφωνία της είναι δεδομένη, αλλά τηρεί στάση αναμονής. 

Το μεγαλύτερο πρόβλημα του πρωθυπουργού είναι η αρνητική στάση των Αμερικανών, την οποία έχουν διαμηνύσει σε όλα τα επίπε­δα: από τον ίδιο τον κ. Σαμαρά έως τους υπηρεσιακούς παράγον­τες. Οι Ευρωπαίοι είναι θετικοί, αλλά χωρίς να μπορούν να διασφαλίσουν την ηρεμία στην περιο­χή. Το θέμα είναι ότι στις ΗΠΑ ο νέος υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι δεν έχει αναλάβει καθήκοντα και δεν υπάρχει σαφής εικόνα σε υψηλό επίπεδο στην Ουάσινγκτον. 

Η Αθήνα αναμένει, προφανώς, μια επίσκεψη του Αντ. Σαμαρά στις ΗΠΑ, όπου θα τεθεί και το θέμα αυτό. 

Σε όλα αυτά θα πρέπει να συ­νυπολογιστεί ότι η Τουρκία, αφού δέχθηκε μία ακόμη ήττα σε επίπε­δο εντυπώσεων, καθώς η απόφα­ση για έρευνες νοτίως και τη Ρό­δου δεν βρήκε ανταπόκριση από ξένες εταιρείες, τώρα ετοιμάζεται να αποκτήσει το δικό της σκάφος και να αρχίσει έρευνες και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Με φόντο τη συνεχιζόμενη στάση της στο Αιγαίο, την υπόθεση των ερευνών και την προκλητική της στάση στη Ν.Α Μεσόγειο, είναι προφανές ότι η ελληνική εξωτερι­κή Πολιτική χρειάζεται συνολικό σχέδιο και συμμάχους - τώρα! 

Του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ

(Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΥΡΙΟ-07/1/2013)