Τα παλιά ρωσικά κόλπα απέναντι στον σύγχρονο πόλεμο της οικονομίας!

• Ρωσικές δυνάμεις και στρατιωτικά οχήματα στην περιοχή της Κριμαίας. 

• Η σοβαρή αντιπαράθεση της Κριμαίας απέδειξε ότι ο Πούτιν εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τα στρατιωτικά μέσα (σε συνέχεια της ισχυρής σοβιετικής παράδοσης), την ώρα που η Δύση έχει μάθει να «μάχεται» με άλλον τρόπο. 

Από τον Μάνο Ηλιάδη 

Τους κανόνες των μελλοντικών αντιπαραθέσεων μεταξύ των μεγά­λων δυνάμεων στην υλοποίηση μειζόνων αντικει­μενικών τους σκοπών και συμφερόντων φαίνεται να θέτει η πρόσφατη ρωσική επιχείρηση στην Κριμαία, σε μια εποχή που η παγκοσμιοποίηση και η διασύν­δεση των οικονομιών των κρατών έδειχναν μέχρι σή­μερα ότι η χρήση της ένο­πλης ισχύος ήταν αδιανόη­τη και ότι θα παράμενε μια μακρινή ανάμνηση του πα­ρελθόντος. 

Σε μια πρώτη θεώρηση, η ρωσική επέμβαση στην Κριμαία έγινε σε ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον από... αυτό που ξέραμε στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. 

Η υποβάθμιση της ισχύος της Ρωσίας -μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενώσεως- της τελευταίας εικοσαετίας και η κατάσταση που δημιουργήθηκε με τις αλλεπάλληλες ένοπλες επεμβάσεις της Δύσεως κατά την ίδια περίοδο, όπως οι πόλεμοι στο Ιράκ και Αφγανιστάν, η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, η επέκταση του NATO προς Ανατολάς και η δημιουργία νέων καταστάσεων στα Βαλκάνια και τη Μ. Ανατολή χαρακτήρισαν όλη αυτή την περίοδο της υποστολής της ρωσικής ισχύος. 

Η άνοδός του 

Η άνοδος του Πούτιν στην εξουσία και η κάθετη βελτίωση της οικονομίας της Ρωσίας από την εκμετάλλευση των τεράστιων ενεργειακών της πόρων και οι συνεχείς της επενδύσεις στην αποκατάσταση της στρατιωτικής της ισχύος άλλαξαν άρδην την κατά­σταση αυτή ήδη από την περασμένη δεκαετία, με την επέμβαση της Ρωσίας στη Γεωργία, αργότερα την ενεργό ανάμειξη της στο θέμα της Συρίας και τώρα στην Ουκρανία. 

Η σημερινή επάνοδος της Ρωσίας του Πούτιν σε παραδοσιακές πρακτικές διευκολύνθηκε από τη Δύ­ση με την καλλιεργηθείσα κουλτούρα της για την υλο­ποίηση των πολιτικών της σκοπών, μέσω της χρήσεως υποκατάστατων του πολέμου, όπως η εφαρμογή της στρατηγικής της ήπιας ισχύος με βάση την οικο­νομική και πολιτική ισχύ και οι οργανωμένες έξωθεν ανατροπές καθεστώτων με τις υποτιθέμενες αυθόρμητες εξεγέρσεις και ποικιλόχρωμες «επαναστάσεις». Η διαφορά σε επίπεδο ηγεσίας μεταξύ της Δύσεως και της Ρωσίας του Πούτιν, με την πρώτη να λειτουργεί υπό την ψευδαίσθηση -με ευθύνη πρωτίστως της αμετανόητα επεκτατικής Γερμανίας- ότι τα πά­ντα κρίνονται στον τομέα της οικονομίας και τη δεύτερη κάτω από έναν ηγέτη που φαίνεται ότι λειτουργεί με την ψυχρή και μεθοδική νοοτροπία ενός πρώην στελέχους της KGB, ο οποίος θεωρεί τον εαυτό του τον ηγέτη που θα αποκαταστή­σει την παλαιά ισχύ και αί­γλη της πρώην Σ. Ενώσεως, οδήγησε σε μια κατάσταση που ανέτρεψε τη λογική της χρήσεως της βίας στην αντιπαράθεση των κρατών κατά την επιδίωξη υλοποιήσεως των πολιτικών και οικονομικών τους επιδιώξεων. 

Υπό αυτές τις συνθήκες, ήταν φυσικό η ρωσική επιχείρηση στην Ου­κρανία να αιφνιδιάσει τις ηγεσίες της Δύσεως κυρίως της Ευρώπης, οι οποίες βρέθηκαν σε μια κατάσταση πλήρους αδυναμίας να αντιδράσουν, με μόνο τους όπλο την οικονομία, υπό την έννοια της χρήσεως οικονομικών κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας να λει­τουργεί ταυτόχρονα εις βάρος και των ίδιων. Αποτέλεσμα τούτου ήταν η γελοιότητα των αντιποίνων με τη δέσμευση των καταθέσεων ορισμένων προσώπων της αντίπαλης πλευράς και όχι εναντίον κρατικών οντοτήτων. 

Αιφνιδιασμός 

Ο αιφνιδιασμός αυτός υπήρξε σχεδόν απόλυτος κατά την εκτέλεση της επιχειρήσεως στην Κριμαία, με την εφαρμογή ενός ρω­σικού σχεδίου που έφερε όλα τα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων της πρώην Σ. Ενώσεως με κύριο στοιχείο την παραπλάνηση σε στρατηγικό επίπεδο και την ασάφεια στο τακτικό, με τη χρήση στο τελευταίο των γνωστών από το παρελθόν τεχνικών, όπως η «μασκιρόβκα», με την εμ­φάνιση στην Κριμαία ενόπλων χωρίς διακριτικά και εθνόσημα. 

Παράλληλα με αυτά, σημειώθηκε η παράλληλη εμφάνιση ενόπλων τμη­μάτων της Εθνοφυλακής, που κατέλαβαν ζωτικά σημεία της Κριμαίας. Η ύπαρξη τους δικαιολογήθηκε με τον ισχυρισμό ότι ήταν δυνάμεις αυτοάμυνας, με υποτιθέμενο σκοπό την ομαλή διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, με την επίσημη Ρω­σία να ισχυρίζεται στο διάστημα αυτό ότι η ίδια δεν είχε καμία ανάμειξη στα γεγονότα της Κριμαίας και ότι οι βοηθητικές αυτές μονάδες ενόπλων δεν ανήκαν στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις αλλά ήταν το αποτέλεσμα πρωτοβουλιών τοπι­κών παραγόντων. 

Υπήρχε και σχέδιο παραπλάνησης 

ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ επίπεδο, η πα­ραπλάνηση λειτούργησε με τη διεξαγωγή στις 26 Φεβρουαρίου μεγάλης κλίμακας στρατιωτικών ασκήσεων, με συμμετοχή τριών ρωσικών στρατιών (!) της Δυτικής Στρατιωτικής Περιοχής της Ρωσίας, με ένα σύνο­λο 150.000 ανδρών και τη συμμετο­χή εκατοντάδων αρμάτων μάχης και αεροσκαφών. 

Σκοπός αυτής της εντυπωσιακής σε μέγεθος ασκήσεως, που εμφανί­σθηκε ως μια επίδειξη δυνάμεως εν όψει των εξελίξεων στην Ουκρανία, ήταν αφενός να αποθαρρύνει κά­θε προσπάθεια επεμβάσεως από το εξωτερικό και αφετέρου να δώσει την εντύπωση περί ετοιμασιών για εισβολή στην ίδια την Ουκρανία. 

Ο πραγματικός στόχος, όμως, ήταν να αποκρύψει τη σε πολύ μι­κρότερο αριθμό κρυφή είσοδο των ειδικών δυνάμεων της Ρωσίας στην Κριμαία, η οποία έγινε με χαρακτη­ριστική ευκολία μέσα στο πλαίσιο της γενικής ασάφειας και ελλείψε­ως πληροφοριών, προφανώς αποτέλεσμα της ειδικής εμφάσεως που έδωσε στο θέμα αυτό η ρωσι­κή πλευρά. 

Ήταν μία εκ των προτέρων (εδώ και χρόνια!) άριστα σχεδιασμένη επιχείρηση-σοκ 

Η ΡΩΣΙΚΗ επέμβαση στην Κριμαία δεν ήταν μια απλή αντίδραση της Ρωσίας στις πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία, αλ­λά μία εκ των προτέρων καλά σχεδιασμέ­νη επιχείρηση, με προετοιμασίες που εί­χαν βάθος ετών. Ο ίδιος ο Πούτιν, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσίευση του Ινστιτούτου Brookings, σε συνομιλίες του με τον τελευ­ταίο πρόεδρο Μπους το 2008 είχε μιλήσει ανοιχτά για το γεγονός ότι η Ουκρανία ήταν ένα τεχνητό κράτος, με το μεγαλύτερο μέρος του να ανήκει ιστορικά στη Ρωσία ενώ ο πρόεδρος της Γεωργίας Σαακασβίλι είχε προειδοποιήσει τους Αμερικανούς την ίδια περίοδο ότι, μετά τη Γεωργία, ο επόμενος στόχος της Ρωσίας θα ήταν η Κριμαία. 

Το ερώτημα που παραμένει είναι εάν η επιχείρηση της Ρωσίας με τελική έκβαση την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία, η οποία σημειωτέον, αποτελεί την πρώτη απόσπαση εδαφών από ένα άλλο κράτος στην Ευρώπη από την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, θα περιοριστεί σε αυτήν ή θα έχει συνέχεια. 

Η παρούσα εξέλιξη από μονή της ικανοποιεί σε σημαντικό βαθμό τη ρωσική πλευρά, διότι αφενός εξασφάλισε τη μό­νιμη και απρόσκοπτη χρήση της Σεβαστουπόλεως, μέσω της οποίας καθίσταται δυνατή η μείζονος στρατηγικής σημασίας ναυτική παρουσία της στη Μεσόγειο και τη Μ. Ανατολή κ.λ.π ενώ με την κατάληψη της Κριμαίας και τη συνεχή άσκηση πιέσεων στην Ουκρανία, υπό την απειλή αποσπάσεως και άλλων ουκρανικών εδαφών, απομακρύνει την πιθανότητα εντάξεως της Ουκρανίας στο NATO και γενικώς στις δομές της Δύσεως. 

Οι πηγές 

Η κατάσταση εμφανίζεται δυναμική υπό την έννοια ότι η Κριμαία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ουκρανία για νερό, ηλεκτρική ενέργεια και κυρίως μεταφορές εφοδίων κάθε είδους. Εάν η Ουκρανία επι­χειρήσει να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία αυτά εις βάρος της Ρωσίας, μία νέα ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία δεν μπορεί να αποκλεισθεί, αν και αυτή τη φορά ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα παρουσιάσει σημαντικά προβλήματα και γενικότερες επιπλοκές σε ευρύτερο επίπεδο. 

Η επιστροφή σε παραδοσιακές πρακτικές και η εγκατάλειψη των ψευδαισθήσεων περί υποκαταστάσεως του πολέμου με τα μέσα που προανεφέρθησαν εκτιμάται ότι θα έχει περαιτέρω συνέπειες και αποτελέσματα. Ένα από αυτά θα είναι η ενίσχυ­ση του NATO, η έλλειψη για τους λόγους υπάρξεως του οποίου εμφανιζόταν εδώ και καιρό αμφισβητούμενη μετά τη διάλυση του πρώην ανατολικού μπλοκ και η έμφαση της Δύσεως στην ενίσχυση του αμυντικού της μηχανισμού. 

(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-23/03/2014)