Η σάπια σανίδα σωτηρίας των «180»

του Μενέλαου Γκίβαλου* 

Οι κρίσιμες, ιστορι­κού χαρακτήρα, αντιθέσεις που συσσω­ρεύονται σε οικονομικό, κοινωνικό και ιδεολογικό επίπεδο εδώ και πέντε χρόνια θα εκφραστούν με έμμεσο, ατελή και, ως έναν βαθμό, στρεβλό τρόπο στις κοινοβουλευ­τικές ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο αριθμός των 180 ψήφων αναδεικνύεται -και πρακτικά και συμβολικά- σε πεδίο της τελι­κής σύγκρουσης. Όχι μόνο το τελικό αριθμη­τικό αποτέλεσμα, αλλά και οι διαδικασίες κι οι μεθοδεύσεις που θα ακολουθηθούν μέχρι την ημέρα της ψηφοφορίας θα καθορίσουν τόσο το αποτέλεσμα μιας -πολύ πιθανής- εκλογικής αναμέτρησης όσο και τους κοινωνικοπολιτικούς όρους της νέας εποχής. 

Η συγκυβέρνηση πορεύεται προς το πε­δίο της τελικής αναμέτρησης σε κατάσταση προϊούσας ...αποσύνθεσης. Οι «εξωτερικοί» νομιμοποιητικοί της μηχανισμοί, η «τρόικα» κι οι δανειστές, δεν διστάζουν να την ευτελίσουν (όπως στην περίπτωση των δόσεων του ΕΝΦΙΑ, της ακύρωσης του success story με την επιβολή του νέου Μνημονίου, με την επ' αόριστον μετάθεση της συζήτησης για το χρέος), εκπέμποντας το μήνυμα ότι θεωρούν «τελειωμένο» το σημερινό μνημονιακό σχή­μα εξουσίας. 

Δεν θα επιμείνουμε, όσον αφορά στο εσωτερικό μέτωπο, στις γνωστές εσωκομ­ματικές αντιθέσεις στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, που τείνουν να προσλάβουν στρα­τηγικό χαρακτήρα. 

Θα επισημάνουμε όμως επιπρόσθετα, με αφορμή την παραίτηση του Ανδρέα Ψυχάρη, ότι τα συστημικά - διαπλεκόμε­να συμφέροντα επαναπροσανατολίζουν τους στό­χους τους. Η αντιπα­ράθεση στο εσωτερικό τους για το «μοίρασμα της πίτας», για την επίσπευση του κλεισίματος συμφωνιών ενόψει του επερχόμενου τέλους, εντείνεται (μια έκφραση της αντιπαράθεσης αυτής, η διένεξη Ψυχάρη - Μπόμπολα για τα τυχερά παιχνίδια), οπότε η όποια στήριξη προς τη συγκυβέρνηση συναρτάται με την εξέλιξη των αντιπαραθέσεων αυτών. 

Το υλικό για την πλειοψηφία: Εκβιασμοί, ψεύδη, θριαμβολογίες 

Η συγκυβέρνηση, κινούμενη στο επισφα­λές αυτό έδαφος, προετοιμάζει την τελική αναμέτρηση για τους «180» πάνω σε τρεις άξονες. 

• Ο πρώτος κινείται στο εθνικό/πολιτισμικό/ιδεολογικό επίπεδο. Οι ανασκαφές στην Αμφίπολη, τα εθνικά θέματα και η «κινητικό­τητα» για την ΑΟΖ συγκροτούν τη σχετική «ατζέντα». Επιδιώκοντας να διαμορφώσει ένα ευρύτερο επίπεδο συναίνεσης -ή, έστω, ανοχής-, το κυβερνητικό επιτελείο δεν δι­στάζει να «εμπορευματοποιήσει» σε πολιτικο-κομματικό επίπεδο τα αρχαιολογικά ευρήματα, ενώ τα κρίσιμα θέματα της ΑΟΖ και του Κυπριακού δεν συνιστούν αντικεί­μενα εθνικού διαλόγου, αλλά προσωπικές «πρωτοβουλίες» του Αντώνη Σαμαρά και του Ευάγγελου Βενιζέλου. 

• Ο δεύτερος άξονας, που είναι ήδη προ­βληματικός, αφορά επί της ουσίας στην προ­σπάθεια να ψηφιστούν από το Κοινοβούλιο το νέο Μνημόνιο και το νέο πρόγραμμα χρηματοδότησης. Το «έδαφος» προετοι­μάζεται με τις θριαμβολογίες περί θετικών προσήμων ανάπτυξης της ελληνι­κής οικονομίας. Προς τούτο επιστρατεύτηκε ήδη η γνωστή ΕΛΣΤΑΤ, η οποία «επαναθεώ­ρησε» τα μέχρι σήμερα δεδο­μένα και «διαπί­στωσε» ρυθμό ανάπτυξης κατά το τελευταίο τρίμηνο της τά­ξης του+1,7%... Βεβαίως, το «ανανεούμενο» κάθε φορά success story (σαν ένα είδος πολιτικού «ζόμπι») θα έχει να αντιμετωπίσει το πραγμα­τικό γεγονός της ανάγκης καταβολής φόρων από τους χειμαζόμενους πολίτες, που για το δίμηνο Νοέμβριος - Δεκέμβριος ανέρχονται σε 12,5 δις ευρώ... 

• Ο τρίτος άξονας διαμορφώνεται με την εμπέδωση ενός κλίματος έντασης, σύγκρου­σης και βίας που δρομολογείται από την ακροδεξιά εμφυλιοπολεμική προπαγανδι­στική μηχανή της κυβέρνησης. 

Το κλίμα της βίας και της σύγκρουσης, τα πιθανά επεισόδια που θα προκόψουν θα θεματοποιηθούν και θα χρησιμοποιηθούν από τη συγκυβέρνηση ως πολιτικά επιχειρήματα τόσο για την επίτευξη των «180» όσο και -σε περίπτωση αποτυχίας- για τις εκλογές που θα επακολουθήσουν. Γι΄ αυτό η βία και οι συγκρούσεις προετοιμάζονται και πυρο­δοτούνται συνειδητά από τη συγκυβέρνηση και τους διατεταγμένους υποστηρικτές της. Η μεθόδευση που ακολουθήθηκε στην περί­πτωση της Νομικής είναι απολύτως αποκα­λυπτική. 

Η επιχείρηση «αλίευσης» των «180» έχει ήδη ξεκινήσει. Η δημοσιοποίηση των offshore του Γιώργου Καρατζαφέρη, προκειμένου να «μετατοπιστεί» προς τη ΝΔ το οριακό ποσοστό του ΛΑΟΣ, αποτελεί απλή ένδειξη του οργίου των εκβιασμών και συ­ναλλαγών που θα επακολουθήσουν. Ακόμα κι ο Κώστας Καραμανλής κλήθηκε από τον Αντώνη Σαμαρά να συμβάλει προσωπικά στην «προσέλκυση» βουλευτών των ΑΝΕΛ και, φυσικά, αρνήθηκε κατηγορηματικά. 

Δεν γνωρίζουμε σήμερα τις ακριβείς συν­θήκες που θα διαμορφωθούν κατά την κρί­σιμη περίοδο της σχετικής ψηφοφορίας. Η ψηφοφορία αυτή θα αποτελέσει, πάντως, το έσχατο όριο όπου θα κριθούν η (εναπομείνασα) αξιοπιστία, η ηθική υπόσταση και το μέλλον του κομματικού συστήματος. Γιατί ακόμα κι αν επιτευχθεί η πλειοψηφία των «180», μέσα στις συνθήκες ηθικής και πολιτικής κατάρρευσης καμιά κυβερνητική εξουσία, κανένας Πρόεδρος Δημοκρατίας δεν πρόκειται να επιβιώσει. Κι αυτό το γνω­ρίζουν πολύ καλά οι προσκαλούμενοι να συμμετάσχουν στον «μνημονιακό Μυστικό Δείπνο» των Αντώνη Σαμαρά και Ευάγγελου Βενιζέλου βουλευτές...

* Αναπληρωτή καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών. 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-20/11-26/11/14)