Στα σκαριά στρατιωτικό ΑΕΙ

• ΥΠΕΘΑ:» Θα εισάγονται και φοιτητές από άλλες πανεπιστημιακές σχολές, χωρίς όμως να διευκρινίζονται τα κριτήρια εισαγωγής. 

• Χρηματοδότηση για την ίδρυση επώνυμων εδρών σε πανεπιστήμια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. 

του Μάνου Ηλιάδη 

Έντεκα χρόνια μετά τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου περί ΑΣΕΙ του Ν.3187/2003, τον οποίον στήριξαν και βελτίωσαν τρεις διαφορετικές κυβερ­νήσεις, το ΥΠΕΘΑ ανακοίνωσε μία πρω­τοβουλία, η οποία γεννά πολλά ερωτήματα και, σύμφωνα με ειδήμονες του χώρου, εγκυμονεί τον κίνδυνο της υποβάθμισης των ανώτατων στρατι­ωτικών εκπαιδευτικών, υποκύπτοντας σε εισηγή­σεις άγνωστων (;) κύκλων, που μάλλον δεν έχουν αντιληφθεί την ουσιαστική αναγκαιότητα για σπουδές πανεπιστημιακού επιπέδου στις Ένοπλες Δυνάμεις... 

Ανεξέλεγκτες αποφάσεις 

Συγκεκριμένα, ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά σχέ­διο νόμου με μόνο ένα άρθρο (!) και -θεωρητικά- απεριόριστες και -πρακτικά- ανεξέλεγκτες υπουρ­γικές αποφάσεις, σύμφωνα με το οποίο η Σχολή Εθνικής Άμυνας μετεξελίσσεται σε Στρατιωτικό Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας, για την παροχή επιμόρφωσης σε στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Υπηρεσιών και των Σωμάτων Ασφαλείας, του δημόσιου τομέα, καθώς και σε ενδιαφερομένους ιδιώτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Σε κανένα σημείο δεν διευκρινίζεται ποιο θα είναι το αντικείμενο αυτής της επιμόρφωσης, ούτε όμως και ποια θα είναι τα κριτήρια εισαγωγής ιδιωτών σε μια σχολή που μέχρι σήμερα έχει συγκεκριμένο προσανατολισμό σε στελέχη. Περαιτέρω, οι διαδικασίες μετεξέλιξης καθορί­ζονται με κοινή απόφαση των υπουργών Εθνικής Άμυνας, Οικονομικών και Παιδείας. Με α­πόφαση, δε, των ίδιων συναρμόδιων υπουργών καθώς επίσης και του υπουργού Διοικητικής Με­ταρρύθμισης καθορίζονται τα ζητήματα στελέχωσης του Στρα­τιωτικού Πανεπιστημίου Εθνικής Άμυνας. Ταυτόχρονα, με πρωτο­βουλία του Α/ΓΈΕΘΑ ιδρύονται επώνυμες έδρες Στρατηγικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μα­κεδονίας και Γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 

Όλα αυτά, δε, σε μια χρονική περίοδο που τα ΑΣΕΙ, παρά τη δυσμενή δημοσιονομική κατάστα­ση, τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, την ανυπαρξία κονδυλίων για έρευνα και ανάπτυξη και την απαξίωση των υποδομών και των μέσων τους, ο­λοκληρώνουν με επιτυχία την κατά τον νόμο ε­σωτερική αξιολόγηση αλλά και -κυρίως- την εξω­τερική αξιολόγηση, από την ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας, και ξεκινούν προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών. 

Και αυτή τη στιγμή, που στα ΑΣΕΙ υπάρ­χει αδυναμία διανομής στους σπουδαστές εκπαιδευτικών βοηθημάτων, ακόμη και σημειώσεων, εξαιτίας έλλειψης χαρτιού για φωτοαντίγραφα, αλλά και συντήρησης, ανανέωσης και εκσυγχρονισμού του εξο­πλισμού των εργαστηρίων, το ΥΠΕΘΑ δη­μιουργεί Στρατιωτικό Πανεπιστήμιο, πρα­κτικά εκ του μηδενός, και χρηματοδοτεί την ίδρυση επώνυμων εδρών σε πανεπι­στήμια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. 

Αντί, δηλαδή, το ΥΠΕΘΑ να ενισχύσει τα ΑΣΕΙ και με προσεκτικά βήματα -μέσω της διαδικασίας ωρίμανσης, που αριθμεί ήδη τουλάχιστον δέκα χρόνια- να συγκρο­τήσει Στρατιωτικό Πανεπιστήμιο μέσω της συνέ­νωσης των ΑΣΕΙ, επιλέγει ως αφετηρία τη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ), η οποία ελάχιστη σχέση έχει με την πανεπιστημιακή δομή και λειτουργία. 

Στον αέρα οι τρεις σχολές! 

Το ΥΠΕΘΑ παραγνω­ρίζει τον προφανή κίνδυνο να αφήσει τα ΑΣΕΙ σε καθεστώς αμ­φισβητούμενης ισοτι­μίας με τα πανεπιστή­μια, καθώς θα έχει δημιουργήσει (με ποιους ουσιαστικούς όρους και προϋποθέ­σεις;) ένα νέο συνα­φές «πανεπιστήμιο». Μήπως με αυτόν τον τρόπο θα υπαγάγει και τις τρεις Στρατιω­τικές Σχολές, με ιστο­ρία δεκαετιών, ισχυ­ρές παραδόσεις και α­διαμφισβήτητη προ­σφορά, σε ένα Στρατι­ωτικό Πανεπιστήμιο- «νήπιο», η στελέχωση του οποίου θα καθο­ριστεί με μια υπουργι­κή απόφαση (!); 

Κρίσιμα ερωτήματα για τα σχέδια του υπουργείου 

ΕΝ OΨEI ΟΣΩΝ αναφέρθηκαν, υ­πάρχει σειρά ερωτημάτων που σίγου­ρα πρέπει να απαντηθούν λόγω της σοβαρότητας του θέματος. 

1. Ποιο αρμόδιο συλλογικό όργανο του ΥΠΕΘΑ αποφάσισε τη μετεξέ­λιξη της ΣΕΘΑ και ποια επιτελική μελέτη την επιβάλλει; 

2. Γιατί χρειάζεται Στρατιωτικό Πα­νεπιστήμιο για μεταπτυχιακές σπουδές και επιμόρφωση, όταν ακρι­βώς τον ίδιο ρόλο έχουν, βάσει νόμου, τα ΑΣΕΙ και όταν αυτά έχουν αποδε­δειγμένα τη δυνατότητα και πληρούν τις προϋποθέσεις για να αναλάβουν αυτόν τον ρόλο; Γνωρίζει άραγε η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας ότι στα ΑΣΕΙ υπηρετούν σήμερα 100 (!) μέλη ΔΕΠ όλων των βαθμίδων και άλλα 100 μέλη ΕΕΔΙΠ με διδακτορικό; Γνωρίζει επίσης πολλά πανεπιστημι­ακά τμήματα που διαθέτουν αντίστοι­χη στελέχωση, οργάνωση, κουλτούρα, εμπειρία και δεοντολογία; 

3. Εξετάστηκε αν η εν λευκώ εξουσι­οδότηση προς τους υπουργούς για τη διαδικασία και τα κριτήρια επιλο­γής πάσχει από άποψη συνταγματικότητας; Και πώς θα στηθεί πανεπι­στήμιο με υπουργικές αποφάσεις; Και, αν γίνει αυτό, ποιος εγγυάται την πραγματική και ουσιαστική ισοτιμία του με τα λοιπά πανεπιστημιακά ιδρύ­ματα; 

4. Με ποιους μηχανισμούς θα απο­φευχθούν συγκρούσεις συμφερό­ντων; Π.χ., διδασκαλία μαθημάτων από πρόσωπα που έχουν συναλλαγές με το ΥΠΕΘΑ; 

Πώς επίσης θα αντιμετωπιστεί η εύ­λογη κριτική ότι «στήνεται» ακόμη ένας φορέας για να τακτοποιηθούν διάφοροι δήθεν παραγκωνισμένοι και αδικημένοι, πλην όμως παρατρεχάμενοι και «ημέτεροι» των υπουργικών γραφείων, οι οποίοι -κατά κανόνα- δεν διαθέτουν τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα πανεπιστημιακών δασκά­λων και δεν αντέχουν σε ανοιχτές και ανταγωνιστικές διαδικασίες, όπως αυτές που ισχύουν στα ΑΣΕΙ; 

5. Ας σημειωθεί ακόμη ότι, σύμφωνα με τον Ν.4009/2011, η ΣΕΘΑ, για να μπορέσει να οργανώσει μεταπτυ­χιακά προγράμματα, υποχρεούται να ολοκληρώσει τη διαδικασία αξιολόγη­σης των άρθρων 70 - 72 του ίδιου Νόμου. 

Ποια προετοιμασία έχει γίνει για την αξιολόγηση της ΣΕΘΑ, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει αξιολογηθεί ποτέ, και γιατί υποβαθμίζεται η διεξαγω­γή μεταπτυχιακών προγραμμάτων από τα ΑΣΕΙ, που έχουν σχεδόν ολοκληρώσει τη διαδικασία αξιολό­γησης; Κοντολογίς, επιτρέπεται τέτοια προχειρότητα σε τόσο σοβα­ρά θέματα; 

(ΕΠΕΝΔΥΣΗ-01/11/2014)