Η μεγάλη αιμορραγία στο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων

■ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΕΧΕΙ ΜΕΙΩΣΕΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΞΗΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ. 

■ Καλύτερη η κατάσταση πάντως στην Πολεμική Αεροπορία.

■ Δεν αρκούν οι μόνιμοι για να καλύψουν τις ανάγκες. 

Μεγάλη «αιμορραγία» στο προσωπικό των Ενό­πλων Δυνάμεων καταγράφεται στα χρόνια του Μνημονίου, και αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια δεν γίνονται προσλήψεις επαγγελματιών οπλιτών, προκαλεί πονοκέφαλο στη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Οι αριθμοί όσων εισήλθαν στο Στράτευμα τα τελευταία πέντε χρόνια και όσων εξήλθαν, είτε μέσω αποστρατείας είτε λόγω παραιτήσεων, προκαλούν «τρό­μο». Η κατάσταση ειδικά στον Στρατό Ξηράς και στο Πολεμι­κό Ναυτικό είναι σαφώς δραματική, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους τα Επιτελεία, και τα οποία δημοσιεύουμε σήμερα. 

Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουάριου 2010 έως τις 30 Απριλίου 2015 (μέσα δηλαδή σε πέντε χρόνια... και τέσσερις μήνες που η χώρα βρίσκεται στη μέγγενη του Μνημονίου) στον Στρατό Ξηράς εισήλθαν συνολικά 4.740 αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και επαγγελματίες οπλίτες, αλλά την ίδια στιγ­μή αποστρατεύτηκαν ή παραιτήθηκαν 7.715 στε­λέχη, κυρίως αξιωματικοί και υπαξιωματικοί με πολλά χρόνια υπηρεσίας. Το ισοζύγιο των στελεχών στο Πολεμικό Ναυτικό είναι ακόμη πιο δραματικό. Στις τάξεις του κλάδου εντάχθηκαν 1.340 στελέχη, και αποστρατεύθηκαν ή παραιτήθηκαν υπερδιπλάσιος αριθμός στελεχών, 2.700. Στην Πολεμική Αεροπορία η κατάσταση είναι καλύτερη, χω­ρίς όμως αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν προβλήματα. 

Συγκεκριμένα, εισήλθαν 2.820 στελέχη και αποχώ­ρησαν 1.260. Το στοιχείο πάντως αυτό, όπως αναφέρουν πλη­ροφορίες, είναι συγκυριακό, και συνδέεται με το γεγονός ότι υπολογίζεται η τελευταία σειρά των επαγγελματιών οπλιτών (εισήλθαν στην Πολεμική Αεροπορία) που μονιμοποιήθηκαν. 

Η πλειονότητα των στελεχών που μπήκαν στις Ένοπλες Δυνάμεις τα τελευταία χρόνια (με εξαίρεση τη σειρά των επαγγελματιών οπλιτών στην Πολεμική Αεροπορία που προαναφέραμε) αφορούν καθαρά στους εισακτέους των στρατιωτικών σχολών, οι οποίοι μάλιστα από το 2010 και μετά μειώθηκαν σχεδόν κατά 50%. Εκεί που εισάγονταν 1.500 νέοι σπουδα­στές στα Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και στις Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών, πέρυσι και φέτος, εισήλθαν, και επρόκειτο να εισέλθουν, μόλις 821. Η μείωση μάλιστα αυτή δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί στα στοιχεία των Επιτελείων που καταγράφουν την «αιμορραγία» του προ­σωπικού. Κι αυτό γιατί οι πρώτες περικοπές στους εισακτέους των στρατιωτικών σχολών φάνηκαν με την ορκωμοσία των νέων αξιωματικών και υπαξιωματικών πέρυσι και φέτος, αλ­λά η μείωση κατά συνολικά 50% των εισακτέων θα πλήξει τις Ένοπλες Δυνάμεις σε τρία ή τέσσερα χρόνια από σήμερα. 

Είναι γεγονός πως δεν μπορεί να τηρηθεί ισορροπία μεταξύ αυτών που φορούν τη στολή του στρατιωτικού και όσων κρεμούν το πηλήκιό τους αν η μόνη πηγή τροφοδότησης των Ενόπλων Δυνάμεων με προσωπικό είναι οι στρατιωτικές σχολές. Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία, και επιχειρεί να διατηρήσει σε ένα επίπεδο την οροφή του προσωπικού με μεσοβέζικες λύσεις. Γιατί μεσοβέζικες λύσεις εί­ναι η κάλυψη κάποιων κενών στις Ειδικές Δυνάμεις μέσω του θεσμού των Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης, όπως και των 1.000 οπλιτών που θέλει να προσλάβει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας με θητεία έως τρία χρόνια και αποδοχές επαγγελματιών οπλιτών για να καλύψει τα κενά σε μονάδες της παραμεθορίου. Γνωρίζει ωστόσο πως, αν δεν προχωρήσει και σε τέτοιες ενέργειες, τότε τα προβλήματα που θα προκύψουν στο Στρά­τευμα λόγω υπο-στελέχωσης θα είναι πλέον μη αναστρέψιμα. 

Το πρόβλημα έλλειψης προσωπικού έλαβε εκρηκτικές-διαστάσεις με την απαγόρευση προσλήψεων επαγγελματιών οπλιτών έστω και σε μικρούς αριθμούς. Σημειώνεται πως είχε αποφασιστεί ο αριθμός των επαγγελματιών οπλιτών, από τις 25.000 που είχε φτάσει το 2005, να ανέβει στις 40.000, δεδομένου του ότι υπήρχε και ένας μεγά­λος αριθμός που, μετά από κάποια χρόνια, και πριν από τη μονιμοποίησή του, εγκατέλειπε το Στράτευμα, αλλά κυρίως για να αντιμε­τωπιστεί η λειψανδρία από τις κλάσεις των στρατευσίμων που αποδίδουν πολύ λιγότερους οπλίτες λόγω υπογεννητικότητας. Η πρόβλεψη ωστόσο αυτή για τον ημι-επαγγελματικό Στρατό κατέρρευσε άμα τη επιβολή του Μνημονίου. 

Επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου το υπουργείο Εθνικής Άμυνας «παραδόθηκε» στους δα­νειστές, και, πέραν των περικοπών στις αμυντικές δαπάνες, επιβλήθηκε και απαγορευτικό στις προσλήψεις επαγγελματιών οπλιτών, όπως έγινε και σε όλο το υπόλοιπο Δημόσιο. Θρυ­αλλίδα για το κύμα φυγής των στρατιωτικών ήταν οι αλλαγές στο Ασφαλιστικό που έγιναν τα τελευταία χρόνια. Τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, και ιδίως όσα είχαν θεμελιώσει δι­καίωμα συνταξιοδότησης, υπέβαλαν παραιτήσεις σωρηδόν προκειμένου να αποφύγουν τις επώδυνες αλλαγές και να προλάβουν να βγουν στη σύνταξη χωρίς αυτή να υποστεί πε­ρικοπές. Το γεγονός αυτό προκάλεσε σοβαρές απώλειες σε ειδικότητες κρίσιμες και για τους τρεις κλάδους όπως οι μηχα­νικοί πολεμικών αεροσκαφών αλλά και πλοίων, καθώς επίσης και οι χειριστές των μαχητικών. Οι συγκεκριμένοι αξιωματικοί μπορούσαν και μπορούν να βρουν εργασία στον ιδιωτικό το­μέα είτε του εσωτερικού είτε του εξωτερικού. 

Τις χιλιάδες παραιτήσεις ανωτάτων και ανωτέρων αξιω­ματικών, αλλά και υπαξιωματικών, και πριν από την εφαρμο­γή των Μνημονίων, διαδέχτηκε ένα νέο κύμα φυγής από τις Ένοπλες Δυνάμεις λόγω των επώδυνων αλλαγών στο θέμα του εφάπαξ. Τα στελέχη έσπευσαν να κρεμάσουν το πηλήκιό τους πρόωρα για να προλάβουν να εισπράξουν το εφάπαξ, που μπήκε στην κλίνη του... Προκρούστη. 

ΤΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ-ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΝΟΠΛΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ 

ΚΛΑΔΟΣ	ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ	ΑΠΟΣΤΡΑΤΕΙΕΣ-ΠΑΡΑΙΤΗΣΕΙΣ
Στρατός	4.740	7.715
Ναυτικό	1.340	2.700
Αεροπορία	2.820	1.260

Κρούουν τώρα τον κώδωνα οι διοικητές στις μονάδες των παραμεθόριων περιοχών 

Η επιστροφή των ναυτών στα πλοία και οι μεταθέσεις όλων των οπλιτών στις μονάδες των παραμεθόριων περιοχών και των νησιών του Αιγαίου, που, με το σχέ­διο νόμου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, θεσμοθετείται με ταυτόχρο­νη εφαρμογή συστήματος μορίων για την επιστροφή στους τόπους μόνιμης διαμονής τους, μαρτυρά το σοβαρό πρόβλημα έλλειψης προσωπικού στις Ένοπλες Δυνάμεις. 

Οι διοικητές των μονάδων στις παραμεθόριες περιοχές έχουν επιστήσει την προσοχή στις ηγεσίες των Επιτελείων, επισημαίνοντας ότι το μόνιμο προσωπικό δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών, δεδομέ­νου πλέον πως και ο αριθμός των στρατιωτών που «βγαίνουν» από τα κέντρα εκπαίδευσης είναι ολοένα και μικρότερος, λόγω του προβλήματος την υπογεννητικότητας. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ο Πάνος Καμμένος, μόλις ανέλαβε την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, έδωσε εντολή να μετατεθούν όλοι οι στρατιώτες από τα αστικά κέντρα στα σύνορα. 

Η μεγάλη έλλει­ψη προσωπικού έχει ως αποτέλε­σμα οι υπηρεσίες των αξιωματικών και των υπαξιωματικών να είναι αυξη­μένες, με μηδενικές μάλιστα αποδοχές. Σο­βαρό είναι το θέμα στα πλοία, όπου οι επαγγελματίες οπλίτες δεν επαρκούν πλέον να στελεχώσουν τις μονάδες του Στόλου. Κι αυτό είναι που εξηγεί γιατί πλέον το υπουργείο Εθνικής Άμυνας προωθεί με το νομο­σχέδιο την αύξηση των ναυτών που θα υπηρετούν στα μεγάλα πλοία (ση­μειώνεται πως σήμερα στα πλοία μετατίθενται μέχρι και 10 ναύτες). Σοβαρό πρόβλημα υπάρχει και σε μονάδες του Στρατού αλλά και της Αεροπορί­ας. Ειδικά στην Αεροπορία, οι μαζικές παραιτήσεις τεχνικού προσωπικού τα προηγούμενα χρόνια είχαν ως απο­τέλεσμα να δημιουργηθούν κενά, τα οποία με δυσκολία καλύπτονται στη διεκπεραίωση του τεχνικού έργου. 

Δεν είναι όμως μόνο η έλλειψη προσωπικού που προβληματίζει έντονα την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Πενταγώνου, αλλά και η αύξηση του μέσου όρου ηλικίας των στελεχών που βρίσκονται σε υπη­ρεσία. Λόγω των αποστρατειών και των παραιτήσεων των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων τα προηγούμε­να χρόνια και των μη προσλήψεων, δεν υπάρχει ανανέωση προσωπικού, και αυξάνεται ο μέσος όρος ηλικίας των στρατιωτικών, ο οποίος ξεπερ­νάει τα 37-38 έτη, όταν σε άλλους στρατούς ο μέσος όρος ηλικίας είναι κάτω από τα 30 έτη. 

Ενδεικτικό είναι πως ακόμη και στις Ειδικές Δυνάμεις, ο μέσος όρος ηλικίας έφτασε τα 35 έτη, με συνέπεια τα Επιτελεία εδώ και δύο χρόνια να στρέφονται στον θεσμό των Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης προκειμένου να βάλουν νέο «αίμα» σε μονάδες όπως η ΜΥΚ και η Ζ΄ ΜΑΚ. Μονάδες με υψηλές επιχειρησιακές απαιτήσεις, οι οποίες βασίζονται, εκτός από την εμπειρία, και στη φυσική κατά­σταση των στελεχών τους. Ακόμη όμως και με τον θεσμό των 0ΒΑ, οι προσλήψεις που έγιναν ήταν με το σταγονόμετρο, και σίγουρα λύνουν προσωρινά το πρόβλημα και όχι επί της ουσίας. 

Με δεδομένο ωστόσο πως προ­σλήψεις δεν γίνο­νται και οι κλάσεις αποδίδουν λιγότερους στρατιώ­τες, ποια μπορεί να είναι η λύση; Όλοι δείχνουν στην ανα­διοργάνωση των Ενό­πλων Δυνάμεων με κλείσιμο στρατοπέδων, σύμπτυξη δυνάμεων και αύξηση της επιχειρησιακής τους ετοιμότητας. Ή. μάλλον, της ανταπόκρισης τους στο σύγχρονο πεδίο των μαχών. Αυτό ωστόσο θα πρέπει να το κατανοήσουν στο Πεντάγωνο, αλλά πρωτίστως ο πολιτικός κόσμος που θέλει ένα στρατόπεδο ή μία μονάδα στην εκλογική του περιφέρεια και αντιτίθεται όταν γίνεται μια προσπά­θεια αναδιοργάνωσης. 

Και αυτές όμως που έχουν κατα­βληθεί τελευταία ήταν πάρα πολλές, με πενιχρά αποτελέσματα. Άλλοι έκλειναν στρατόπεδα και άλλοι άνοι­γαν. Άλλοι μετέτρεπαν τις μεραρχίες σε ταξιαρχίες, τις ταξιαρχίες σε συντάγματα και ούτω καθεξής, χωρίς να γίνονται ουσιαστικές τομές. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, οι Ένοπλες Δυνάμεις κινδυνεύουν να γεμίσουν στρατηγούς χωρίς στρατιώτες. 

(ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-19/06/2015)