Το Διεθνές Δίκαιο έχει δύο όψεις για την Τουρκία

►Η Άγκυρα κατέθεσε ρηματική διακοίνωση κατά του αιτήματος μας στον ΟΗΕ.

►Θεωρεί ότι με την Ελλάδα δεν μπορεί να ισχύσει η μέθοδος της μέσης γραμμής για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, αλλά τη δέχεται στον ορισμό της δικής της υφαλοκρηπίδας με την Αίγυπτο. 

Το πιο σημαντικό βήμα των τελευταίων ετών που πιστοποιεί την αδιέξοδη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνοτουρκική διένεξη με τη μετατροπή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου σε γκρίζα ζώνη, έκανε προχθές π Τουρκία με την κατάθεση της δικής της ρηματικής διακοίνωσης στον ΟΗΕ, με την οποία απαντάει στην αντίστοιχη ελληνική της 20ής Φεβρουαρίου σχετικά με τα δικαιώματα κάθε χώρας νότια του Καστελόριζου και της Ρόδου... 

Αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυ­πία η αντίληψη που διακατέχει την Άγκυρα σχετικά με την ερμηνεία του Διεθνούς Δικαίου, καθώς θε­ωρεί ότι με την Ελλάδα δεν μπορεί να ισχύσει η μέθοδος της μέσης γραμμής για την οριοθέτηση των Θαλασσίων ζωνών, προφανώς για να «εξαφανίσει» την επήρεια των ελληνικών νησιών, αλλά τη δέχε­ται στον ορισμό της δικής της υφαλοκρηπίδας με την Αίγυπτο. 

Επιχειρήματα 

Στο κείμενο της διακοίνωσης της η Άγκυρα υποστηρίζει ότι τα όσα έχει καταθέσει π Ελλάδα στον ΟΗΕ και τον Νόμο Μανιάτη «έρχονται σε αντίθεση με τις κα­θιερωμένες διατάξεις και αρχές του Διεθνούς Δικαίου, προσπα­θώντας να κατοχυρώσουν τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της Απο­κλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με βάση τη μέση γραμμή μεταξύ ηπειρωτικών εδαφικών μα­ζών και νησιωτικών σχηματι­σμών». 

Παράλληλα, όμως, η Τουρκία ισχυρίζεται ότι «τα εξωτερικά της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στις προαναφερθείσες περιοχές ακο­λουθούν τη μέση γραμμή μεταξύ της τουρκικής και της αιγυπτιακής ακτογραμμής, το ακραίο δυτικό σημείο της οποίας θα καθοριστεί σύμφωνα με την έκβαση μελλοντι­κών συμφωνιών οριοθέτησης στο Αιγαίο Πέλαγος και στη Μεσόγειο μεταξύ όλων των ενδιαφερόμε­νων κρατών, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σχετικές και ειδικές περιστάσεις». 

Έγκριτη νομική πηγή σημει­ώνει ότι το μόνο νέο στοιχείο στην τουρκική διακοίνωση είναι ότι για πρώτη φορά επίσημα η Τουρκία απευθύνει πρόσκληση στην Αίγυ­πτο για τη μεταξύ οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. 

Παθητική στάση 

Έτσι, η Τουρκία κατέθεσε στον ΟΗΕ ουσιαστικά τη δική της άπο­ψη για το Διεθνές Δίκαιο, προκαλώντας όμως πλήθος πολιτικών και διπλωματικών προβλημάτων στις σχέσεις των δυο χωρών. 

Από την άλλη πλευρά, κατα­δεικνύεται και η παθητική στάση της Ελλάδας επί δεκαετίες που έχει σχέση με την άσκηση των κυ­ριαρχικών της δικαιωμάτων για την επέκταση των χωρικών υδά­των και του εναέριου χώρου, κάτι που τώρα αποδεικνύεται πόσο λά­θος είναι αυτή η πολιτική κατευνα­σμού της Άγκυρας. 

Απαντώντας στην ελληνική κυ­βέρνηση που με τη διακοίνωση της είχε χαρακτηρίσει παράνομη την άδεια που χορήγησε π Τουρ­κία στην κρατική εταιρεία ΤΡΑΟ για έρευνες νότια του Καστελόριζου και της Ρόδου, η Άγκυρα αντιστρέφει ουσιαστικά τις διαπιστώ­σεις. υποστηρίζοντας ότι οι άδειες είναι νόμιμες, καθώς οι περιοχές που έχουν ανακοινωθεί «βρίσκονται πλήρως εντός τουρκικής υφα­λοκρηπίδας, στην οποία η Τουρ­κία ασκεί αποκλειστικά κυριαρχι­κά δικαιώματα με σκοπό την έρευ­να και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων του βυθού και του υπεδάφους βάσει Διεθνούς Δικαίου, τό­σο του εθιμικού όσο και της νομο­λογίας διεθνών και διαιτητικών δι­καστηρίων».. 

Η διατύπωση αυτή έχει τόση σχέση με το Διεθνές Δίκαιο όση και η τουρκική εθνοσυνέλευση που δεν την έχει ψηφίσει ακόμη. Γιατί, όπως παρατηρούν έγκυρες πηγές, άσκηση κυριαρχικών δι­καιωμάτων δεν μπορεί ούτε θα μπορέσει ποτέ να ασκήσει η Τουρ­κία με νόμιμο τρόπο. 

Για τον λόγο αυτόν, προσθέ­τουν, η Άγκυρα έχει επιλέξει να στείλει στην περιοχή τουρκικό πλοίο και όχι ξένης εταιρείας, γιατί καμία ξένη εταιρεία δεν θα με­ταβεί σε αμφισβητούμενη περιο­χή και να κάνει κινήσεις που προ­καλούν διακρατικές εντάσεις. 

Υπέρβαση λογικής! 

Υπό το πρίσμα αυτό, προσθέ­τουν οι ίδιοι κύκλοι, η Τουρκία, πέρα από το Διεθνές Δίκαιο, κάνει και μια υπέρβαση λογικής, θέλον­τας προφανώς να εφαρμόσει «το πειρατικό δίκαιο». Υπό το πρίσμα αυτό, οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι σε περίπτωση που η Τουρκία απο­δεχθεί προσφυγή στο Δικαστήριο, κατά μείζονα λόγο, θα χάσει πανηγυρικά, γιατί στην περίπτωση της χώρας μας δεν υπάρχει ένα μεμονωμένο νησί που να διεκδικεί υφαλοκρηπίδα, αλλά χιλιάδες νη­σιά με πλούσια και διαχρονική οι­κονομική δραστηριότητα που θε­ωρείται κρίσιμη παράμετρος. 

Κρίσιμο το επόμενο διάστημα. Κανείς δεν θίγει τον τρόπο επίλυσης. 

Οι τελευταίες κινήσεις δημι­ουργούν ένα νέο σκηνικό και αυτό που απομένει να μάθουμε είναι ποι­ες θα είναι οι επόμενες κινήσεις των δύο χωρών. Κατά κύριο λόγο θα αναμένουμε τις κινήσεις της Άγ­κυρας προκειμένου να διαπιστωθεί στην πράξη αν τον επόμενο μήνα ή όταν ξεκινήσει το πρόγραμμά της θα κάνει έρευνα κοντά στο Καστε­λόριζο, γιατί μια τέτοια περίπτωση ξεπερνάει κάθε όριο. Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι ούτε η Ελλάδα ού­τε η Τουρκία με τις διακοινώσεις τους, παρά το γεγονός ότι απλώς επιβεβαιώνουν τις πολύχρονες διαφωνίες τους, δεν κάνουν καμία αναφορά στη διαδικασία που επι­λέγουν για να λύσουν τις διαφορές τους, δικαστήριο ή διαιτησία ή θα επιμείνουν σε έναν ατέρμονο διά­λογο. Και αυτό ίσως εξελιχθεί σε κρίσιμο παράγοντα όλων των εξελίξεων στο μέλλον. 

Διεκδικεί κυριαρχικά και νομικά δικαιώματα σε Ρόδο και Καστελόριζο 

Σύμφωνα με την τουρκική διακοίνωση, η Άγκυρα επιδιώ­κει να απομονώσει την περιο­χή της Ρόδου και του Καστε­λόριζου και να την παρουσιά­σει ως ειδική περίπτωση, κα­ταθέτοντος και σχετικές συντεταγμένες που ορίζονται δυ­τικά του 32ου μεσημβρινού, κάτι που έχει κάνει και στην Ε.Ε. Στην περιοχή αυτή η Τουρκία επαναλαμβάνει ότι έχει «κυριαρχικά και νομικά δικαιώματα». 

Σημειώνεται ότι το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας στην Ελλάδα υπο­στηρίζει ότι το νησιωτικό σύμ­πλεγμα Ρόδου και Καστελόριζου, μαζί με τα μικρότερα νη­σιά, αποτελούν συνέχεια των ελληνικών νησιών από την Κάσο, την Κάρπαθο κ.ο.κ. και τονίζουν ότι ακόμη και με προσφυγή στο Δικαστήριο π Τουρκία δεν θα μπορέσει να υποστηρίξει τα περί ειδικής περίπτωσης. 

του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ 

(Εφ. Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΥΡΙΟ-14/3/2013)