Ο «δαίμονας» (της γεωπολιτικής) χορεύει...

Εις το επανιδείν... 

Η Ελλάδα στις εκλογές του Ιουνίου ανέδειξε τον κίνδυνο επανεμ­φάνισης του «πολιτικού ρίσκου» στην Ευρωζώνη. Πρόσφατα, η Ιταλία απέδειξε ότι το πολιτικό ρίσκο έχει για τα καλά εγκατασταθεί και η δυναμική του απλώνεται στον ευρωπαϊκό Νότο. Αν αυτός είναι ο ένας τρόπος που η κρίση περνάει από την (οικονομική) βάση στο «εποικοδόμημα», ο άλλος είναι μέσω της γεωπολιτικής. Ένα τόξο γεωπολιτικής ρευστότητας και αστάθειας «κυκλώνει» την Ευρωζώνη, εσωτερικεύεται μέσω του ευρωπαϊκού Νότου και δημιουργεί ένα απίστευτο «κουβάρι» περιπλοκών. Και η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν περίο­πτη θέση στο σκηνικό της γεωπολιτικής αυτής περιπλοκής...
 

Η γεωπολιτική ρευστότητα «αγγίζει» την Ελλάδα και την Κύπρο από τρεις διαδρομές. 

Η πρώτη είναι η πολιτική: η αστάθεια και η ρευστότητα που προκαλεί η Αραβική Άνοιξη στο τόξο Αίγυπτος- Συρία-Κουρδιστάν- Τουρκία αναπόφευκτα επηρεάζει την Κύπρο και την Ελλάδα, καθώς ο άξονας των δυο χωρών με το Ισραήλ προκαλεί την αντίδραση της Τουρκίας και επισωρεύει ρίσκα, ανάλογα και με την εξέλιξη των πραγμάτων σε Συρία και Αίγυπτο. 

Η δεύτερη είναι η ενεργεια­κή: τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο βάζουν «φωτιά» στις γεωπολιτικές ισορροπίες, ενώ ο πόλεμος για τον έλεγχο των δρόμων μετα­φοράς του φυσικού αερίου, αλλά και για τον έλεγχο του τομέα της ενέργειας (με­γάλες εταιρείες ενέργειας) είναι σε πλή­ρη εξέλιξη. 

Η τρίτη είναι ο ανταγωνισμός για τον έλεγχο των υποδομών: (λιμάνια, αεροδρόμια) στην Ελλάδα, το νότιο άκρο της Ευρώπης. 

Οι τρεις αυτές διαδρομές διαπλέκονται δημιουργώντας και απίστευτα περίπλοκη -και επικίνδυνη- κατάσταση. 

Η Γερμανία θέλει να υποθηκεύσει το φυσικό αέριο της Κύπρου και της Ελλάδας έναντι του δημόσιου χρέους των δυο χωρών. Για να πετύχει μια τέτοια υπο­θήκευση με τον συμφερότερο γι΄ αυτήν τρόπο, εκβιάζει με το κυπριακό μνημό­νιο -ο εκβιασμός αυτός φυσικά δεν γίνε­ται μόνο γι΄ αυτό τον λόγο. Όσον αφορά την ελληνική ΑΟΖ, η Γερμανία υπόσχεται στην Ελλάδα μια στήριξη χωρίς αντίκρι­σμα (αν υπάρξει θερμό επεισόδιο με την Τουρκία, η Γερμανία δεν μπορεί να κου­νήσει ούτε το μικρό της δαχτυλάκι), το Ισραήλ είναι μακριά και οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει ότι δεν επιθυμούν μια τέτοια εξέλιξη. Η συνειδητοποίηση του αδιεξόδου οδήγησε τον κ. Σαμαρά στο να ρίξει το «μπαλάκι» στις Βρυξέλλες, ζητώντας ευρωπαϊκή ΑΟΖ... 

Ταυτόχρονα, η Γερμανία μετέχει σε κοινό μέτωπο με τις ΗΠΑ, με στόχο να αποτρέψει τον έλεγχο του ομίλου της ΔΕΠΑ από τους Ρώσους. Την ίδια στιγμή, όμως, η τρόικα πιέζει για επίσπευση της ιδιωτικοποίησης του ομίλου της ΔΕΠΑ, όπου όμως οι προσφορές των δύο ρωσικών εταιρειών είναι μακράν οι καλύτερες … Το μέτωπο ΗΠΑ-Γερμανίας λέει «όχι» στη Ρωσία, αλλά δεν έχει μια ανταγωνιστική πρόταση για τον όμιλο της ΔΕΠΑ. Έτσι, ο πρόεδρος της Gazprom ήρθε στην Ελλάδα για να ζητήσει «διαφάνεια» στη διαδι­κασία ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ. 

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, εταιρείες κινεζικών συμφερόντων ενδιαφέρονται για «βαριές υποδομές» στην Ελλάδα: λιμάνι Πειραιά, αεροδρόμιο, σι­δηρόδρομος. 

Η Κύπρος, για την οποία γίνεται έκτα­κτο Eurogroup σήμερα Παρασκευή, «διασχίζεται» με οδυνηρό τρόπο από τη διαχωριστική γραμμή Δύσης – Ρωσίας: Οι Βρυξέλλες προσφέρουν πακέτο βοήθει­ας 10-13 δισ. Ευρώ, αντί των αρχικά εκτι­μώμενων αναγκών για 15-17 δισ. Ευρώ, ζητώντας ουσιαστικά από την κυπριακή κυβέρνηση να εξεύρει τα υπόλοιπα με κάποιας μορφής «κούρεμα» των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες, αλλά και με επιδείνωση των όρων του κυπριακού μνημονίου. Λεπτομέρεια: στις κυπριακές τράπεζες βρίσκονται πάνω από 15 δισ. ευρώ ρωσικών καταθέσεων… Οι εξελί­ξεις προκαλούν «νευρικό κλονισμό» στο κυπριακό πολιτικό σύστημα: ο αρχιεπί­σκοπος Κύπρου δηλώνει ότι «μπορούμε και με τη λίρα», η κυβέρνηση «αποκλεί­ει» κούρεμα καταθέσεων, ο υπουργός Οικονομικών Μ. Σαρρής ταξιδεύει την Κυριακή στη Μόσχα για να συναντήσει τον Ρώσο ομόλογο του Αντόν Σιλουάνοφ, ενώ τις προσεχείς ημέρες θα οριστικο­ποιηθεί η ημερομηνία του ταξιδιού του νεοεκλεγέντος Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ Αναστασιάδη στη Μόσχα για να συναντήσει τον κ. Πούτιν. 

Για να κλείσει ο (φαύλος;) κύκλος, η γερμανική πλευρά έχει ανοίξει ζήτημα ελληνικής «συμμετοχής» στην ανακε­φαλαιοποίηση των εν Ελλάδι κυπριακών τραπεζών... 

Συμπέρασμα: ο «δαίμων» της γεωπο­λιτικής χορεύει στην Ανατολική Μεσό­γειο… Κίνδυνος ή ευκαιρία; Σε τέτοιες περιπτώσεις, όποιος ψάχνει ευκαιρίες πρέπει να είναι έτοιμος να ρισκάρει και μεγάλους κινδύνους. 

του ΠΑΝΟΥ ΚΟΣΜΑ 

(ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ-15/3/2013)