Παλλαϊκή άμυνα και δυσκολίες

✓ Για ποιους λόγους δεν είναι απλή υπόθεση η εκ νέου ενεργοποίηση του θεσμού, που με την κρίση των Ιμίων βρίσκεται εν υπνώσει. 

✓ Τι ισχύει στην Κύπρο για όλους τους άνδρες έως 55 ετών. 

Από τον 

Ευθύμιο Π. Πέτρου 

Η θεσμοθέτηση της 23ηδ Ιουνίου (επέτειος της μάχης του Διρού) ως Ημέρας της Παλλαϊκής Άμυνας και της Στρατευμένης Ελληνίδας ξαναφέρνει στην επιφάνεια αυτόν τον θεσμό, ο οποίος υπάρχει σχεδόν από καταβολής του ελλη­νικού κράτους, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες είχε ατονήσει. Το νο­μικό πλαίσιο εξακολουθεί να υφί­σταται, καθώς ο νόμος 2641/1998 ισχύει έως και σήμερα. 

Όμως η σταδιακή στροφή της οργανώσεως του Στρατού προς ένα ημι-επαγγελματικό μοντέλο... και η απαξίω­ση της εφεδρείας και του συστήματος επιστρατεύσεως οδήγησαν σε πλήρη αδράνεια και την παλλαϊκή άμυνα. Μια από­φαση, όμως, για εκ νέου ενεργοποίησή της δεν εί­ναι καθόλου απλή υπόθεση. Για να λειτουργήσει ένας τέτοιος θεσμός προϋποθέτει απόλυτη εξοικείωση του πληθυ­σμού με το στράτευμα και επαρκή εκπαίδευση στη χρήση φορητών όπλων και βαρέων όπλων Πεζικού. Κάτι τέτοιο δεν εξασφαλίζεται με τη μόλις εννέα μηνών στρατιω­τική θητεία, που ισχύει τα τελευ­ταία χρόνια στην Ελλάδα. Αν θέ­λουμε μια στοιχειωδώς αποτελεσματική προετοιμασία, θα απαι­τηθεί τουλάχιστον διπλασιασμός της. Παραλλήλως, θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το σύστημα επιστρατεύσεως ώστε να εξασφαλί­ζεται η πολύ συχνή συμμετοχή σε μεγάλης κλίμακας ασκήσεις όλων όσοι θα μετέχουν στην παλλαϊκή άμυνα. Διαφορετικά, η χρησιμότη­τα της θα είναι από πολύ περιορι­σμένη έως μηδενική. 

Θα πρέπει ακόμη να προσδιορι­σθούν εν καιρώ ειρήνης οι αποστολές των σχηματισμών παλλαϊκής άμυνας, ώστε να γίνουν οι απαραί­τητοι σχεδιασμοί. Ένα παράδειγ­μα είναι η Κύπρος, όπου μετά τη θητεία των 24 μη­νών (υποχρεωτι­κά στην ηλικία των 18 ετών) το σύνολο του άρρενος πλη­θυσμού συγκρο­τεί μια ασκούμε­νη εφεδρεία. Από την ηλικία των 40 έως τα 55, βγαίνοντας από την εφε­δρεία οι Κύπριοι εντάσσονται στην εθνοφυλακή και συγκροτούν τους Λόχους Κατοικημένων Τόπων, που ασκούνται τακτικά και έχουν πολύ συγκεκριμένα καθήκοντα. Τόσο οι έφεδροι όσο και οι εθνοφύλακες έχουν τα όπλα στα σπίτια τους για να ανταποκριθούν άμεσα στις προσκλήσεις επιστρατεύσεως. Μάλι­στα για τις ηλικίες άνω των 55 έχει θεσμοθετηθεί εθελοντική συμμε­τοχή στην εθνοφυλακή. 

Στην Ελλάδα μεταπολεμικά, η πρώτη μορφή παλλαϊκής άμυνας ήταν τα Τάγματα Εθνικής Ασφαλείας (ΤΕΑ), που στα χρόνια μετά το 1949 είχαν συγκροτηθεί σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο στις ακριτικές περιοχές. Η αναδιοργάνωση του συστήματος έγινε από τον Αν­δρέα Παπανδρέου κατά τη δεκαε­τία του '80, όταν και χρησιμοποιή­θηκε επίσημα το όνομα «Παλλαϊκή Άμυνα». Ο προσανατολισμό» πλέ­ον ήταν αποκλειστικά προς ανατο­λάς σε όλο το μήκος των χερσαί­ων και θαλασσίων συνόρων προς την Τουρκία. Έτσι παρέμεινε έως την κρίση των Ιμίων. Στα χρόνια που ακολούθησαν, αποφασίστηκε ο Στρατός σταδιακά να γίνει πλήρως επαγγελματικός, οπότε όλα τα σχέδια καθολικής συμμετοχής στην άμυνα έμπαιναν στα συρτά­ρια. Άλλωστε οι κρίσεις που μπορεί να ξεσπάσουν, ακόμη και αν κλιμα­κωθούν σε πόλεμο, απαιτούν ταχύ­τητα και ετοιμότητα ειδικών επιχειρήσεων. Κάτι που δεν αφήνει περι­θώρια για επιστρατεύσεις και κινη­τοποιήσεις. 

Τίτλοι τέλους για την ευρωπαϊκή επιχείρηση στην Αφρική 

ΜΕ ΜΟΛΙΣ 51.000 πρό­σφυγες, έναντι 922.000 που ήταν πριν από έναν χρόνο, αφήνει η ευρωπαϊ­κή στρατιωτική αποστολή στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία την πόλη του Μπάνγκουι. Ο εντυπωσιακός αυτός αριθμός απο­δεικνύει την επιτυχία της επιχειρήσεως, η οποία συ­ντονίστηκε από το στρατη­γείο του Τιρνάβου, όπου εί­χε εγκατασταθεί ο διοικη­τής της, ο Γάλλος υποστρά­τηγος Φιλίπ Ποντιέ. Πριν από μία εβδομάδα οι τελευ­ταίοι Ευρωπαίοι στρατιώτες αποχώρησαν από την αφρι­κανική χώρα ενώ αύριο το επιτελείο της στον Τίρναβο θα κηρύξει τη λήξη των εργασιών του και το στρατηγείο θα μεταπέσει στην προηγουμένη κατάσταση χαμηλής ετοιμότητας. 

Η διάθεση του στρατη­γείου αποτέλεσε τον μό­νο τρόπο συμμετοχής της Ελλάδας στην επιχείρη­ση, ύστερα από πολιτική απόφαση του προ έτους υπουργού Εθνικής Αμύνης Δ. Αβραμόπουλου, ο οποί­ος είχε σπεύσει να διαβε­βαιώσει ότι στην Κεντρο­αφρικανική Δημοκρατία δεν θα πάει «ούτε ένας Έλληνας στρατιώτης». Έτσι χάθηκε ακόμη μια ευκαι­ρία για βελτίωση της ενσωματώσεως του Ελλη­νικού Στρατού στις ευρω­παϊκές δομές αμύνης και ασφαλείας. 

Οι αποστολές αυτές αποτελούν ευκαιρίες για την ανάπτυξη δια­δικασιών διαλειτουργικότητας μεταξύ των ευρωπαϊκών στρατιωτικών σχημα­τισμών, χάρη στην πείρα που αποκτούν τα στελέχη τους με τη συνεργασία που αναπτύσσουν. Δυστυχώς, ο Ελληνικός Στρατός πα­ραμένει έξω από τις συγκε­κριμένες διαδικασίες αυτές, με τη συμμετοχή μας να περιορίζεται σε συμβο­λικές κινήσεις, όπως η διά­θεση του στρατηγείου. Και οι πρώτοι που δυσανασχε­τούν είναι οι ίδιοι οι Έλληνες στρατιωτικοί, οι οποίοι γνωρίζουν ότι οι πολύτιμες ευκαιρίες που χάνονται δεν γίνεται να ξαναβρε­θούν. 

Τώρα τη σκυτάλη στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία παραλαμβά­νει η αποστολή του ΟΗΕ, αφού οι ευρωπαϊκές δυνά­μεις κατάφεραν να σταθε­ροποιήσουν την κατάστα­ση και να καταστείλουν την τρομοκράτηση του τοπικού πληθυσμού από τους μου­σουλμάνους της περιοχής, οι οποίοι δρούσαν ανενό­χλητοι από τις αρχές του 2013. Μια κατάσταση που πριν από έναν χρόνο εί­χε εξωθήσει το 70% των κατοίκων να αναζητήσει ασφάλεια στα στρατόπε­δα προσφύγων. Οι συγκε­ντρώσεις αυτές όμως είχαν ως αποτέλεσμα ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα, ακόμη και σε πόσιμο νερό. 

(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-22/03/2015)