ΕΥΡΩΣΤΡΑΤΟΣ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

■ Αν αύριο ξεσηκωθούν οι λαοί του Νότου κόντρα στο μερκελικό Ράιχ ποιος θα τους αντιμετωπίσει; 

■ Για να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία, ο πρόεδρος της Κομισιόν «θυμήθηκε» ότι χρειάζεται ευρω-στρατός προς υπεράσπιση χώρας που δεν ανήκει στην ΕΕ και κυβερνάται από νεοφασίστες: την Ουκρανία. Για την Κύπρο;... 

του Σταύρου Καρκαλέτση 

Αμυντικού αναλυτή, προέδρου ΕΛΚΕΔΑ 

Έπειτα από μια μακρά περίοδο νάρκης, η δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού επανήλθε -τυχαία;- μέσα από τις δηλώσεις του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος αποκάλυψε ότι προωθείται η δημιουργία μιας τέτοιας δύναμης. Ενός στρατού που, όπως ο ίδιος επεσήμανε, θα ενισχύσει την κοινή εξωτε­ρική και αμυντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Προσέθεσε δε ότι αυτός ο στρατός θα μπορεί να δρα με επιτυχία και αξιοπιστία εναντίον απειλών που... δέχονται τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ ή γειτονικά φίλια κράτη. Πά­ραυτα για να διασκεδάσει τυχόν ανησυχίες μέσα στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, ο Γιούνκερ διευ­κρίνισε ότι η δημιουργία ευρω-στρατού θα είναι ένα «καμπανάκι» για τη Ρωσία, αφού έτσι θα καταδειχθεί ότι η ΕΕ είναι σοβαρή στη διατήρηση των αρχών και αξιών της. 

Τα παραπάνω μόνο ως ανέκδοτο θα ηχούσαν για την Ελλάδα, πόσω μάλλον για την Κύπρο. Θυμίζουμε ότι κύριο κίνητρο εισόδου μας στην τότε ΕΟΚ ήταν ακριβώς η προστασία από συγκεκριμένη εξωτερική απειλή, αυτή της Τουρκίας. Το πόσο σοβα­ρή αποδείχθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην, κατά Γιούνκερ, «διατήρηση των αρχών και αξιών της» φάνηκε και φαίνεται επί μακρόν - από τα Ίμια μέχρι τη θαλάσσια εισβολή του «Barbaros» στην κυπριακή ΑΟΖ. 

Ας προσπεράσουμε όμως, όσο κι αν μας εξοργίζει, την επιλεκτική και όψιμη ευαι­σθησία των Βρυξελλών (αντιρωσικό μένος από τη μια, χαϊδέματα στην Άγκυρα από την άλλη) κι ας περάσουμε από... ακτινογραφία το «ξαφνικό» ενδιαφέρον της Κομισιόν και του προέδρου της για δημιουργία ευρω-στρατού. Γιατί σημασία έχει να βλέπει κανείς τι κρύβεται κάτω από τη θάλασσα κι όχι την κορυφή του παγόβουνου... 

Πολλά λόγια, λίγα έργα 

Μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, το 1993, στην οποία δημιουργήθηκε το προ­σχέδιο για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας ως βάση του ευρωπαϊκού οράματος, προέκυψε η ανάγκη να θεσπι­στούν, έργοις, και οι στρατιωτικές δομές που θα την υποστήριζαν. Στο Ελσίνκι το 2003 ανατέθηκε στα κράτη-μέλη της Ευ­ρωπαϊκής Ένωσης ο σχεδιασμός να έχουν στρατιωτικές δυνάμεις άμεσα διαθέσιμες, σε υψηλά επίπεδα ετοιμότητας, για επεμ­βάσεις σε περιπτώσεις κρίσεων. Εκείνη τη χρονιά, μάλιστα, έγινε και το πρώτο crash test, με την επιχείρηση «Άρτεμις» στο Κονγκό, χωρίς παράπλευρη ανάπτυξη των δυ­νάμεων του ΝΑΤΟ. 

Τον Ιούνιο του 2004 η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε αναθέτοντας στη Στρατιωτική Επιτροπή της (ΕUΜC) να αναπτύξει σχέδιο για μια πρώτη «Μονάδα Μάχης» {European Union Battle Group). Τον Ιανουάριο του 2005 η πρώτη μονάδα μάχης 1.500 αν­δρών ανακηρύχθηκε έτοιμη να εκτελέσει αποστολές μικρών εκκενώσεων και τον Ιανουάριο του 2007 το σχέδιο χαρακτηρί­στηκε ως «Full Operational Capable», είχε, δηλαδή, τη δυνατότητα να εκτελέσει κάθε είδους επιχειρήσεις. 

Σε κάθε μονάδα κράτους-μέλους χορηγή­θηκε μια έδρα για τις επιχειρήσεις της, ενώ η Ελλάδα συμμετείχε στην πρώτη ομάδα από κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μαζί με Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Μεγά­λη Βρετανία) που κατέθεσε διαθεσιμότητα των εθνικών εδρών για στρατιωτικές επι­χειρήσεις της ΕΕ, προτείνοντας ως δική της έδρα τη Λάρισα. 

Έκτοτε δεν έγιναν πολλά. Αυτό που χαρα­κτηρίζει τη στασιμότητα στο όλο ζήτημα είναι οι παρασκηνιακές παρεμβάσεις Ηνω­μένων Πολιτειών και Μεγάλης Βρετανίας να μην προχωρήσουν οι διαδικασίες, αφού μια Ευρωπαϊκή Ένωση με ολοκληρωμένο στρατιωτικό βραχίονα θα δημιουργούσε πρόσθετα υπαρξιακά προβλήματα στο ΝΑΤΟ και θα ενδυνάμωνε το όραμα των εμβληματικών ευρωπαϊστών ηγετών του παρελθόντος (Brand, D΄Estain, Schmidt) για μια Ευρώπη πραγματικά ανεξάρτητη. 

Σε μια σειρά από Συνόδους Κορυφής -με πιο χαρακτηριστική εκείνη της Νίκαιας- οι Ευρωπαίοι σταδιακά αποδέχτηκαν ότι τον κύριο λόγο για την ευρωπαϊκή άμυνα θα συνέχιζε να τον έχει το ΝΑΤΟ και νοθεύ­τηκε η προώθηση μιας ανεξάρτητης από τις ΗΠΑ ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής, αφού οι Βρυξέλλες αποδέχτηκαν πως θα εμπλέκονταν σε περιφερειακές κρίσεις με συναίνεση του ΝΑΤΟ και μόνο. Τελικά τι αποφασίστηκε; Η δημιουργία μιας Ευρω­παϊκής Δύναμης Ταχείας Επέμβασης (ΕΔΤΕ), με περιορισμένη ικανότητα στρατιωτικής επέμβασης, εκεί όπου δεν ήθελαν να ανα­μειχθούν οι Αμερικανοί μέσω του ΝΑΤΟ. Αν οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ θέλουν να αναμειχθούν, τότε η ΕΔΤΕ απλώς δεν θα χρησιμοποιείται. 

Ο κατ' ευφημισμόν αποκαλούμενος ευρω-στρατός, ακόμα κι αν αναβαθμιστεί ποσοτι­κά και ποιοτικά, επ' ουδενί αποτελεί δύναμη προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων. Αυτονόητο είναι δε πως δεν συνιστά δια­σφάλιση για τα δύο ελληνικά κράτη από την τουρκική απειλή σε Αιγαίο και Μεσόγειο. Άλλωστε, πριν από την ένταξη της Ελλάδας στη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση είχε τροπο­ποιηθεί το σχετικό άρθρο, ώστε τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην έχουν θεσμική υποχρέωση στρατιωτικής συνδρομής σε περίπτωση επίθεσης σε κράτος-μέλος της ΕΕ. Οι Βρυξέλλες, δηλαδή, το «καθαρίστε μόνοι σας με τους Τούρκους» μας το λένε στα ίσια και κατάμουτρα. 

Από τη στιγμή που δεν κόβεται ο ομφά­λιος λώρος της ευρωπαϊκής άμυνας από το ΝΑΤΟ, φυσικό είναι να αποθρασύνεται η Τουρκία, η οποία έχει κάθε λόγο, πλάι σε ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία, να μην επι­θυμεί στρατιωτικά ανεξάρτητη και ισχυρή ΕΕ. Ελλάδα και Κύπρος, αντίθετα, θα είχαν πολλαπλά οφέλη από τη δημιουργία ανε­ξάρτητου ευρωπαϊκού στρατού και μιας πανευρωπαϊκής πολιτικής συλλογικής ασφάλειας από την Πορτογαλία και την Ισλανδία μέχρι τα Ουράλια και την Κύπρο. Μόνο που η πρόταση Γιούνκερ αποβλέπει αλλού, και σίγουρα όχι στα παραπάνω... 

Η πρόταση Γιούνκερ: Βλέποντας πίσω από τις κουρτίνες 

Το φθινόπωρο του 2013, στην έδρα της 71ης αερομεταφερόμενης ταξιαρχίας στη Νέα Σάντα του Κιλκίς διεξήχθη, ως γνω­στόν, η διακλαδική πολυεθνική στρατιωτι­κή άσκηση «ΤΑΛΩΣ 13» του «Σχηματισμού Μάχης HELBROC» της Ευρωπαϊκής Ένωσης με επικεφαλής την Ελλάδα και συμμετέ­χουσες χώρες τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Κύπρο. Ο «Σχηματισμός Μάχης HELBROC» υποτίθεται πως θα αναλαμβάνει επιχειρήσεις αντιμετώπισης κρίσεων και, ειδικότερα, επιχειρήσεις παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας (Humanitarian Assistance) και εκκένωσης άμαχου πληθυσμού (Evacuationai Operations). Ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ αποσαφήνιζε ότι σκοπός της άσκησης ήταν «η προετοιμασία αξιολόγησης - πιστοποίησης του Σχηματισμού ενόψει της διάθεσής του στην ΕΕ». Ο Σχηματισμός αυτός θα μπορεί να αναπτύσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Ας προσεχθεί το σενάριο της άσκησης στο Κιλκίς και πώς φωτογραφίζει τα σημε­ρινά δραματικά γεγονότα στην Ανατολική Ουκρανία - ελπίζουμε όχι κάποια αυριανά στη Θράκη: κάποια μειονότητα διεκδικεί ανεξαρτησία και γίνεται αιτία πολεμικής σύγκρουσης μεταξύ δύο γειτονικών χωρών, που ακολουθείται από παρέμβαση της «διεθνούς κοινότητας». Θυμίζουμε ακόμη άλλες ασκήσεις (π.χ., η «ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ», πάλι στο Κιλκίς, με συμμετοχή και της... Ου­κρανίας!), όπου σκοπός ήταν η «καταστο­λή πλήθους» (όπου «πλήθος», βλέπε: κατά πολιτών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ήδη διαδηλώνουν κατά της λιτότητας και του γερμανικού imperioum, ενόψει έντα­σης ιδίως στις χώρες του Νότου). Πώς συν­δέονται αυτά με την πρόταση Γιούνκερ; 

Ο πρόεδρος της Κομισιόν, που δεν «θυμή­θηκε» την ανάγκη δημιουργίας ευρω-στρατού όταν διακορευόταν από την Άγκυρα η ΑΟΖ της Κύπρου, το ανέσυρε τώρα. Μήπως για να φοβίσει τη Ρωσία; Ούτε γι' αστείο, αφού τα μεγέθη είναι μη συγκρίσιμα. Ακό­μη κι αν αθροιστούν οι Ένοπλες Δυνάμεις Γερμανίας, Μεγάλης Βρετανίας και Γαλλίας, η ρωσική συμβατική στρατιωτική ισχύς, από το Καλίνινγκραντ έως τη Μαύρη Θάλασσα, είναι μη αντιμετωπίσιμη από τους Δυτικοευρωπαίους και το ΝΑΤΟ. 

Μένει να υποθέσει κανείς πως η καθόλου τυχαία από πλευράς Γιούνκερ ανάσυρση από τη ναφθαλίνη των περί ευρω-στρατού αποσκοπεί στην άσκηση μιας καταρ­χήν πολιτικής πίεσης προς τη Μόσχα. Από την άλλη, υποκρύπτει -κι εδώ φωλιάζει ο κίνδυνος- τη διάθεση από πλευράς ΕΕ δημιουργίας ενός «μίνι στρατού», ανίσχυρου και ανυπόληπτου διεθνώς, ο οποίος όμως θα επιδοθεί «επιμελώς» στην αντιμετώπιση του «εσωτερικού εχθρού». Αν αύριο ξεσηκωθούν οι λαοί του ευρωπαϊκού Νό­του κόντρα στο μερκελικό Ράιχ που τους ξεζουμίζει, ποιος θα τους αντιμετωπίσει; Μήπως στο πίσω μέρος των σκοτεινών εγκεφάλων των χαρτογιακάδων στις Βρυ­ξέλλες κρύβονται προθέσεις κατάπνιξης των αντιδράσεων των λαών της Ευρώπης αν τα πράγματα ξεφύγουν; 

Στο Βερολίνο η πρόταση ήδη έχει βρει θετική ανταπόκριση -τυχαίο κι αυτό;... Φαίνεται ότι οι Γερμανοί -ζαλισμένοι μονοκράτορες μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και σε ρόλο «χρήσιμου ηλίθιου» για λογαριασμό των Αμερικανών- προσπα­θούν να σύρουν ολοκληρωτικά την ΕΕ σε μια αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Κι ενώ οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν 3.000 στρατιώτες στις χώρες της Βαλτικής (επι­χείρηση «Atlantic Resolve») και οι Βρετα­νοί εξοπλίζουν την Ουκρανία με τεθωρακι­σμένα, οι Γερμανοί εξετάζουν τη δική τους βοήθεια προς το Κίεβο. Σε ένα τέτοιο ψυ­χροπολεμικό κλίμα, είναι πασιφανές πώς θα χρησιμοποιήσουν (αν και όταν...) αυτό που θα λέγεται «ευρω-στρατός» οι Δυτικοί. 

Ποια οφείλει να είναι η ελληνική θέση 

Σε ό,τι ενδιαφέρει την πλευρά μας, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, και η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσαν να κα­λέσουν τον Γιούνκερ (και τον καθένα στη θέση του) και να του πουν απλά και καθαρά: «Αφού κόπτεστε για τη "διατήρηση των αρχών και των αξιών" της Ευρώπης, γιατί δεν βλέπετε τι γίνεται στην Κύπρο; Για το μαρτυ­ρικό νησί δεν υπάρχει ευρω-στρατός και αν­θρώπινα δικαιώματα; Εσείς δεν λέτε πως ο στρατός αυτός θα μπορεί να δρα με επιτυχία και αξιοπιστία εναντίον απειλών που έχουν τα 28 κράτη-μέλη; Μα αυτό φωτογραφίζει ακριβώς την κατεχόμενη Κύπρο! Εδώ πού εί­ναι η ευαισθησία σας, κύριοι της ΕΕ;». 

Εννοείται πως δεν θα άλλαζε τίποτα με τα παραπάνω, όμως θα δείχναμε τουλάχιστον στους «εταίρους» πως δεν τρώμε κουτόχορτο. Για να πιέσουν τη Ρωσία έβαλαν τον πρόεδρο της Κομισιόν και «θυμήθηκε» πως χρειάζεται ευρω-στρατός προς υπεράσπι­ση χώρας που δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κυβερνάται από νεοφασίστες: την Ουκρανία. Για την Κύπρο, που είναι χώρα-μέλος της ΕΕ και τελεί υπό τουρκική κατοχή και εκτουρκισμό, δεν υπάρχουν ευρω-στρατοί, ελευθερίες, δικαιώματα. 

Τα δυο μέτρα και σταθμά, ας το τονίσει εμφαντικά η Αθήνα, σπιλώνουν ό,τι έχει απομείνει από το ευρωπαϊκό όραμα. Η Ελ­λάδα και προεκτατικά η Κύπρος, «καμένες» από ένα ΝΑΤΟ-πάτρωνα των τουρκικών τραμπουκισμών, έχουν όφελος από έναν ευρω-στρατό ανεξάρτητο και με ουσιαστι­κές αρμοδιότητες. Ο οποίος θα μένει όνει­ρο μακρινό όσο τη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση κυβερνούν κοντόφθαλμοι ηγετίσκοι μικρο-διαχειριστικού τύπου, συρό­μενοι πολιτικά από τους Αμερικανούς και οικονομικά από το νέο γερμανικό Ράιχ... 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-12/03-18/03/15)