Ο ΠΟΥΤΙΝ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τι κομίζει στις «βαλίτσες» του

Δέκα περίπου χρόνια μετά την τελευ­ταία επίσκεψή του, τον Δεκέμβριο του 2007, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, επιστρέφει σήμερα στη χώρα μας. Οι προσδοκίες του ταξιδιού έπειτα απ' όλα όσα έχουν μεσολαβήσει μπορεί να μην είναι οι υψηλότερες, ωστόσο η επίσκεψη παραμένει σημαντική για το μέλλον των σχέσεων των δύο χωρών. Ο Ρώσος πρόεδρος έρχεται κατόπιν πρόσκλησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του τελευταίου στη Μόσχα και στο πλαίσιο του αφιερωματικού Έτους της Ρωσίας στην Ελλάδα και της Ελλάδας στη Ρωσία.

Στην επίσκεψή του, που πραγματοποιεί­ται σήμερα και αύριο, ο κ. Πούτιν την πρώτη μέρα θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσιπρα, στο Μέγαρο Μαξίμου και στη συνέχεια ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παραθέσει επίσημο δείπνο. Την επομένη θα τα­ξιδέψει στο Άγιο Όρος λόγω των εορτασμών για τη χιλιετηρίδα της μοναστικής ρωσικής παρουσίας στη Χερσόνησο του Άθω.

Κινήσεις στη γεωπολιτική σκακιέρα

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν γνωρίζει πολύ καλά ότι το ενδιαφέρον της ελληνικής κυβέρνησης ήταν, είναι και θα παραμείνει στραμμένο για το αμέσως επόμενο διάστημα στην εφαρμογή της συμφωνίας και στη διατήρηση των καλών σχέσεων με τους εταίρους και δανειστές μας. Όμως πέρα από τους παραδοσιακούς δεσμούς των δύο χωρών, ο κ. Πούτιν μεγάλη σημασία δίνει στη γεωπολιτική θέση της χώρας μας για την ενίσχυση της θέσης της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συριακή κρίση καθι­στά επιβεβλημένες τις στρατηγικές κινήσεις ειδικότερα σε μια περίοδο που υπάρχει μεγάλη ένταση στις ρωσοτουρκικές σχέσεις μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκά­φους από τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Η συμβολική διάσταση του ταξιδιού του κ. Πούτιν μεταφράζεται και ως στήριξη προς την Ελλάδα σε μια περίοδο που η τουρκική επιθετικότητα στο Αιγαίο με τις παραβιάσεις αυξάνεται και ο Ερντογάν απειλεί τη χώρα μας εμμέσως πλην σαφώς με το θέμα της συμφωνί­ας για το Προσφυγικό. Η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας αποτελεί για τη ρωσική εξωτερική πολιτική ένα μόνιμο πλεονέκτημα για την πε­ραιτέρω ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων. Σίγουρα η ρωσική πλευρά δεν ενθουσιάστηκε με τη νατοϊκή παρουσία στο Αιγαίο λόγω της προσφυγικής κρίσης αλλά κατανοεί από την πλευρά της την ανάγκη για την εξεύρεση λύσης στο μείζον αυτό ζήτημα, συνεκτιμώντας την παραπλανητική στάση της Τουρκίας.

Ο Ρώσος πρόεδρος, ακολουθώντας την πα­ράδοση της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και ακό­μη πιο παλιά, της τσαρικής Ρωσίας, θα ζητήσει διευκολύνσεις για τα πολεμικά πλοία της στη Σύρο. Η Αθήνα, βέβαια, δεν μπορεί να απα­ντήσει θετικά σε μια τέτοια αξίωση λόγω της γενικότερης κατάστασης στη Μεσόγειο, όπως και σε σχέση με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Ωστόσο, μπορεί να συζητηθεί μια φόρμουλα «ήπιων» διευκολύνσεων που δεν θα διαταράσσει τις ισορροπίες με τους συμμάχους μας και ταυτόχρονα θα προκαλέσει ικανοποίηση στη ρωσική πλευρά. Η κυβέρνηση, πάντως, σε καμιά περίπτωση δεν θα διακινδυνεύσει τις μέχρι τώρα προσπάθειες για την αλλαγή της εικόνας της προς τους συμμάχους και εταίρους της κάτι που γνωρίζει και κατανοεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν και η ρωσική διπλωματία.

Προσκύνημα στο Άγιο Όρος

Τη δεύτερη μέρα της επίσκεψής του ο Ρώ­σος ηγέτης θα επισκεφθεί το Άγιο Όρος, με αφορμή τους εορτασμούς των 1.000 χρόνων παρουσίας των Ρώσων μοναχών στην Αθω­νική Πολιτεία, με σκοπό την ενίσχυση της πολιτιστικής και ανθρωπιστικής συνεργασίας. Ο κ. Πούτιν θα συνοδεύεται από τον Προκόπη Παυλόπουλο και από τον Πατριάρχη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Κύριλλο, κάτι που έχει προσδώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στην επίσκεψη.

Στις Καρυές αναμένεται να του γίνει επίσημη υποδοχή και μετά θα μεταβεί για προσκύνη­μα στη σκήτη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, την επονομαζόμενη Βογορόδιτσα, για να κατευθυνθεί στη συνέχεια στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα. Η Χερσόνησος του Άθω θα είναι γεμάτη Ρώσους για την ασφάλεια του προέδρου Πούτιν.

Παρά τις διακηρύξεις περί του εορταστικού χαρακτήρα της συγκεκριμένης επίσκεψης, όσοι γνωρίζουν καλά τις απόψεις του ισχυρού άνδρα της Ρωσίας για τον ρόλο της Ορθοδο­ξίας επιμένουν στον ισχυρό συμβολισμό που έχει η παρουσία του στην Αθωνική Πολιτεία. Έχοντας και τον Κύριλλο στο πλευρό του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν στέλνει πολλαπλά μηνύμα­τα για τον ρόλο της χώρας του στην ευρύτε­ρη περιοχή, που εδράζεται και σε πολιτιστικά - θρησκευτικά ερείσματα. Ταυτόχρονα, θέλει να καταστήσει σαφές ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι παρούσα στις μεγάλες προ­κλήσεις των καιρών.

Οικονομία μέσω... ενέργειας

Η Μόσχα έχει χαρακτηρίσει το ταξίδι του Ρώ­σου προέδρου «επίσκεψη εργασίας», ωστόσο η ρωσική αποστολή, χωρίς να καλλιεργεί με­γάλες προσδοκίες, θα προβάλει τις προτάσεις της για επενδύσεις κυρίως στον τομέα της ενέργειας. Ο κ. Πούτιν στο ταξίδι του στην Ελλάδα θα συνοδεύεται, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, αφού μέχρι την τελευταία στιγ­μή δεν είχε γίνει γνωστό το ακριβές πρόγραμ­μα της επίσκεψης, από υπουργούς και επικε­φαλής μεγάλων επιχειρηματικών ρωσικών ομίλων, ανάμεσά τους και ο Αλεξέι Μίλερ, πρόεδρος της Gazprom, και ο Ολεγκ Μπεζιόροφ, πρόεδρος των Ρωσικών Σιδηροδρόμων. Σύμφωνα με το γραφείο του Ρώσου προέδρου, οι συζητήσεις θα επικεντρωθούν «στο διμερές εμπόριο, στην οικονομική και επενδυτική συνερ­γασία, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών».

Πριν από την άφιξη του κ. Πούτιν στην Ελ­λάδα, και συγκεκριμένα στις 24 Μαΐου, είχε πραγματοποιηθεί η τρίτη σύνοδος της ομά­δας εργασίας για την κατασκευή του εναλλα­κτικού αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Βουλγαρίας, Ελλάδας και Ιταλίας. Η Βουλγαρία, ωστόσο, δέχεται μεγάλες πιέσεις να μην προχωρήσει το έργο.

Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, η ρω­σική πλευρά θα εκφράσει το ενδιαφέρον της για επενδύσεις στη ΔΕΗ, την παραχώρηση του λιγνιτωρυχείου της Βεύης στη Φλώρινα και την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αφού ξεπεραστεί το εμπόδιο της επιστροφής κονδυλίων ύψους 760 εκατ. ευρώ στην Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στό­χος επίσης και των δύο πλευρών είναι να ξεπεραστούν όσα περισσότερα εμπόδια έχουν προκληθεί στις διμερείς εμπορικές ανταλλαγές από τις κυρώσεις της ΕΕ και η ενίσχυση των σχέσεων στον τουρισμό.

Η ενέργεια, πάντως, θα βρίσκεται στο επίκε­ντρο του ενδιαφέροντος των διμερών συνα­ντήσεων, με τις δύο πλευρές να επιδιώκουν μια ουσιαστική επαναπροσέγγιση, που θα ανανεώ­νει, δέκα χρόνια μετά, τη σχέση εμπιστοσύνης στον γεμάτο προοπτικές αυτό τομέα. 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-27/05-02/06/2016)