Σκηνικό έντασης πριν από την επίσκεψη Σαμαρά στην Τουρκία

• Ελάχιστα είναι τα περιθώρια για ουσιαστική πρόοδο. 

• 0 Τούρκος πρωθυπουργός προβάλλει συνέχεια θρησκευτικά ζητήματα, γνωρίζοντας όχι υπάρχουν χαοτικές διαφορές και δυναμιτίζουν την κάθε προσπάθεια προσέγγισης. 

• Σαμαράς και Ερντογάν θα βρεθούν και πάλι τετ α τετ, αλλά τα περιθώρια για να βγει κάτι θετικό από αυτήν τη συνάντηση μοιάζουν μηδαμινά. 

Στην παράφραση του γνωστού θρίλερ «Φρέντι Κρούγκερ, εφιάλτης στον δρόμο με τις Λεύκες» μπορεί να στραφεί κάποιος για να παρακολουθήσει τη διπλωματική διαδρομή που ακολουθεί η Άγκυρα για να προσεγγίσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, παραμονές της επίσκεψης του Αντώνη Σαμαρά στην Τουρκία με αφορμή τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών.... 

Ο Τούρκος πρωθυπουρ­γός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει υιοθετήσει για μια ακόμη φορά τη σκληρή γραμμή της προβολής σειράς προκλητι­κών ζητημάτων σαν και αυτά που κατά καιρούς η Άγκυρα ρί­χνει στον τραπέζι, με έμφαση στα θρησκευτικά θέματα, ώστε να δυναμιτίσει την όποια πο­ρεία διαλόγου. 

Κόντρα για ΑΟΖ 

Την ίδια ώρα, ο Αντώνης Σαμαράς θέτει το θέμα της ΑΟΖ και το δικαίωμα της Ελλά­δας να την ανακηρύξει, ενώ έδωσε εντολή με βάση την οποία κατατέθηκε ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ, αντι­δρώντας έτσι στην πρωτοβου­λία της Τουρκίας να εκχωρήσει σε εταιρείες δικαιώματα ερευ­νών σε περιοχές που βρίσκον­ται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Η Άγκυρα από την πλευρά της διαμηνύει ότι θα προχωρήσει και εκείνη στην κατάθεση ρηματικής διακοίνω­σης στον ΟΗΕ στην οποία θα αναφέρει πως οι ισχυρισμοί της Ελλάδας δεν έχουν κάποια βάση στο Διεθνές Δίκαιο. 

Ο πρωθυπουργός με πρό­σφατη παρέμβαση του, μιλώντας στο συνέδριο που οργάνω­σε στην Αθήνα η International Herld Tribune γιο το θέμα της ενέργειας, έστειλε σοφές μή­νυμα στην Άγκυρα λέγοντας: «Καταθέσαμε στον ΟΗΕ "ρη­ματική διακοίνωση" όπου επισημαίνουμε ότι η Τουρκία δίνει "οικόπεδα" επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας νοτίως της Ρόδου για έρευνα. 

«Εξηγήσαμε ότι αυτός ο χώρος, βάσει του Διεθνούς Δι­καίου της Θάλασσας βρίσκεται μέσα στα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Η Άγκυρα απάντη­σε ότι διαφωνεί με αυτή μας τη θέση και επικαλείται, επίσης, το Διεθνές Δίκαιο της θάλασ­σας. Με μια μικρή διαφορά όμως: Εμείς το επικαλούμαστε ενώ το έχουμε υπογράψει, όμως η απέναντι πλευρά το επικαλείται χωρίς να το έχει υπογράψει! Εν πόση περιπτώ­σει, και η Ελλάδα και η Τουρκία δηλώνουν με κάθε τρόπο ότι επιθυμούν να λύσουν τις διαφορές τους ειρηνικά και φιλι­κά. Αυτό είναι πολύ θετικό, αναμφίβολα». 

Είχε προηγηθεί η κατηγο­ρηματική δήλωση του Αντώνη Σαμαρά -κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Γάλλου προ­έδρου- για την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να ανα­κηρύξει την ΑΟΖ κάνοντας χρήση του σχετικού δικαιώματος όποτε το αποφασίσει, προ­καλώντας μάλιστα την αντίδραση του Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος είπε πως αν ζητηθεί η χώρα του είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με την Ελλάδα στο θέμα της συνεκμετάλλευσης των κοιτασμάτων που θα προ­κύψουν. 

Χαμηλές προσδοκίες 

Έτσι, το κλίμα που διαμορ­φώνεται λίγο πριν από την επί­σκεψη, τη Δευτέρα, του Αντώ­νη Σαμαρά στην Τουρκία δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας γιο ουσιαστική πρόοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. 

Μπορεί οι διπλωματικές υπηρεσίες των δυο χωρών, να προετοιμάζονται πυρετωδώς για τα δέκα κείμενα συμφω­νιών το οποία αφορούν θέματα της λεγόμενης χαμηλής πολιτι­κής, όπως, για παράδειγμα, θέματα τουρισμού, λαθρομε­τανάστευσης, παιδείας, αλλά η ατζέντα της συνάντησης Σαμα­ρά - Ερντογάν περιλαμβάνει «καυτά» ζητήματα. 

Αυτό, άλλωστε, καταγρά­φηκε και κατά το πρόσφατο τετ α τετ των δυο ανδρών στη Λευκωσία, όταν ο Τούρκος πρωθυ­πουργός βρήκε την ευκαιρία να θέσει το πακέτο των σκλη­ρών θρησκευτικών απόψεων της Άγκυρας. 

Ο Ερντογάν αναμένεται να θέσει και πάλι τα θέματα θρη­σκευτικού ενδιαφέροντος, όπως είναι η ανοικοδόμηση τε­μένους στην Αθήνα, η δημι­ουργία μουσουλμανικού νεκροταφείου, η δράση των ιμάμηδων στη Θράκη, αλλά και η υποτιθέμενη «εκπαίδευση» τρομοκρατών στην Ελλάδα. 

Στο ίδιο σκληρό πλαίσιο η τουρκική πλευρά επιμένει στην ανάδειξη του μειονοτικού ζη­τήματος σε πρωτεύον θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, βάζοντάς το μάλιστα συνδυαστικά με το θέματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η επιλογή αυτή του Ερντογάν προκαλεί προβληματισμό στο Μάξιμου εν όψει της επίσκε­ψης Σαμαρά και της συνάντη­σης που θα έχει με τον Τούρκο πρωθυπουργό τη Δευτέρα στην Κωνσταντινούπολη. 

Η Αθήνα επιμένει πως δεν είναι διατεθειμένη να δεχθεί συζήτηση για μειονοτικό ζήτη­μα. Σε ό,τι αφορά την υφαλο­κρηπίδα και το θέμα της ΑΟΖ, οι στενοί συνεργάτες του πρω­θυπουργού τονίζουν ότι ο Αν­τώνης Σαμαράς ξεκαθάρισε τη θέση της Ελλάδας, κάτι που αποτυπώνεται και στην κατά­θεση της ρηματικής διακοίνω­σης που επέδωσε την περα­σμένη εβδομάδα στον ΟΗΕ ο Δ. Αβραμόπουλος, αλλά και με τις πρόσφατες δηλώσεις του για το θέμα. 

του ΚΩΣΤΗ ΠΑΡΡΑ 

(Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΥΡΙΟ-02/3/2013)