Ποιες Διεθνείς Συνθήκες και Συμφωνίες ανατρέπουν τους τουρκικούς ισχυρισμούς

Ενώ ετοιμάζονται και καραδοκούν για τη δημιουργία νέων τετελεσμένων σε περιοχές της κυπριακής και ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην Αν. Μεσόγειο επαναφέρουν ταυτόχρονα ζήτημα δήθεν «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, απαντώντας σε προφανώς στημένη ερώτηση εθνικιστή βουλευτή, υποστηρίζει ότι «τα σύνορα με την Ελλάδα στο Αιγαίο δεν καθορίστηκαν με μια ισχύουσα μέχρι σήμερα συμφωνία» και προσθέτει ότι αυτό «αποτελεί κομμάτι των ζητημάτων του Αιγαίου τα οποία συζητούνται με την Ελλάδα στο πλαίσιο του ισχύοντος διαλόγου»...
 

Είναι βέβαια καλά γνωστό ότι η κυβέρ­νηση του Κ. Σημίτη, παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις της, δέχθηκε τελικά -το γράφει ο ίδιος στο βιβλίο του «Για μια δημιουργική Ελλάδα»- να μπουν στην ατζέντα των λεγό­μενων διερευνητικών επαφών όχι μόνο τα χωρικά ύδατα και ο εναέριος χώρος αλλά και οι ισχυρισμοί των Τούρκων για δήθεν «γκρίζες ζώνες». 

Ακόμη πιο βέβαιο, όμως, είναι πως στο Αιγαίο δεν χωρούν παζαρέματα κυριαρ­χίας. Το επιβεβαιώνουν, κόντρα στους ισχυρισμούς Νταβούτογλου, όχι μόνο οι Συνθήκες της Λοζάνης και των Παρισίων, αλλά και οι μετέπειτα Διεθνείς Συμφωνίες στις οποίες μετείχε η Τουρκία. Ιδίως, μάλι­στα, η συμφωνία για τα όρια των FIRs Αθη­νών και Κωνσταντινούπολης, αλλά και η συμφωνία για τα επιχειρησιακά όρια των δυο χωρών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. 

Σε ό,τι αφορά το νησιά του Β.Α Αιγαίου η Συνθήκη της Λοζάνης επικυρώνει (άρ­θρο 12) την απόφαση της Συνδιάσκεψης του Λονδίνου, που αφορά «εις την κυριαρχίαν της Ελλάδος επί των νήσων της Αν. Μεσογείου» και τονίζει ότι «εκτός αντιθέ­του διατάξεως, αι νήσοι αι κείμενοι εις μικροτέραν απόστασιν των τριών μιλίων της ασιατικής ακτής παραμένουσι υπό την τουρκικήν κυριαρχίαν». Βάζει, δηλαδή, μια ξεκάθαρη γραμμή σε απόσταση τριών ναυτικών μιλίων από την ασιατική ακτή και τονί­ζει ότι πέρα οπό αυτήν η Τουρκία δεν διατηρεί κανένα από τα μη κατονομαζόμενα νη­σιά. 

Εξίσου σοφές είναι και το όρθρο 15, που αφορά στην παραίτηση της Τουρκίας από κάθε τίτλο και δικαίωμα στα -κατεχό­μενα, τότε, από την Ιταλία- Δωδεκάνησα. Όπως και το άρθρο 16, που καταγράφει ρητή παραίτηση της Τουρκίας από κάθε τίτλο και κάθε δικαίωμα σε εδάφη έξω από τα όρια που ορίζει η Συνθήκη, υπογραμμίζον­τας ότι η παραίτηση αυτή αφορά όλο το νησιά, εκτός από εκείνα στα οποία αναγνωρίζεται ρητά η τουρκική κυριαρχία. Αναφέρει συγκεκριμένα ότι «η Τουρκία παραιτείται παντός τίτλου και δικαιώματος επί των εδα­φών άτινα κείνται πέραν των προβλεπομέ­νων ορίων, ως και επί των νήσων, εκτός εκείνων των οποίων η κυριαρχία έχει αναγνωρισθή δια της παρούσης Συνθήκης». 

Ακόμη πιο ξεκάθαρη είναι η κατάσταση στα Δωδεκάνησα, αφού προτού παραδοθούν (το 1947, με τη Συνθήκη των Παρι­σίων) από την Ιταλία στην Ελλάδα υπήρξε με τη Συμφωνία της 4ης Ιανουαρίου και το Πρωτόκολλο της 28ης Δεκεμβρίου του 1932, ανάμεσα στην Ιταλία και την Τουρκία οριστικός καθορισμός των συνόρων τους που απεικονίστηκε, μάλιστα (στις 2 Φε­βρουαρίου 1933), και σε ιχνογραφημένο χάρτη. 

Την ελληνική ταυτότητα του Αιγαίου αναγνώρισαν αργότερα δύο διεθνείς συμ­φωνίες, στην κατάρτιση των οποίων μετεί­χε ενεργά και η Τουρκία. Η πρώτη διαμορ­φώθηκε στο πλαίσιο του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) και συγκεκριμένα στη διάρκεια της Ευρωπαϊκής Συνδιάσκεψης Πολιτικής Αεροπορίας, το 1952, όπου συμφωνήθηκε ότι στην Πε­ριοχή Πληροφοριών Πτήσεως Αθηνών (FIR Αθηνών) θα ανήκει ολόκληρος ο διε­θνής εναέριος χώρος στο Αιγαίο, μέχρι τα τουρκικά χωρικά ύδατα. Η δεύτερη έγινε στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αμέσως μετά την ένταξη της Ελλάδας και της Τουρκίας, το 1952, στη Συμμαχία όταν το 28ο ΑΤΑ (Λάρι­σα) ανέλαβε την ευθύνη για την αεράμυνα σε ολόκληρο το Αιγαίο μέχρι τα τουρκικά χωρικό ύδατα, ενώ η 1η TAF (Εσκί Σεχίρ) περιορίστηκε έως τη γραμμή των τουρκι­κών χωρικών υδάτων. 

του ΑΝΔΡΕΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙ0Υ 

(Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΥΡΙΟ-29/04/2013)