Χάνονται από τα «ξεχασμένα» αντισταθμιστικά 2,9 δισ. ευρώ!

Οι εκκρεμείς υποθέσεις στον χώρο των αμυντικών εξοπλισμών και της αμυντικής βιομηχανίας είναι από τα πρώτα ζητήματα που θα βρει μπροστά του ο νέος υπουργός Εθνικής Αμυνας Δημ. Αβραμόπουλος. Οπως προφανώς γνωρίζει από την προηγούμενη θητεία του στο ΥΠΕΘΑ, τα προγράμματα αυτά δεν αφορούν αγορές και εκταμιεύσεις. Αφορούν εκμετάλλευση υφιστάμενων συμβάσεων που υποχρεώνουν τις εταιρίες από τις οποίες επί χρόνια αγοράζαμε πανάκριβα συστήματα να στηρίξουν ουσιαστικά τα εργοστάσια της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Στα λεγόμενα αντισταθμιστικά ωφελήματα (Α.Ω.).

Φαίνεται τελείως εξωπραγματικό, σε στιγμές... οικονομικής κρίσεως, να αγνοούνται ευκαιρίες για χρηματοδοτήσεις, οι οποίες μάλιστα καλύπτονται από εγγυητικές επιστολές που στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να καταπέσουν υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

Και όμως αυτή είναι η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στον χώρο των εξοπλισμών και η οποία πλήττει τις τελευταίες αμυντικές βιομηχανίες που έχουν απομείνει στη χώρα. Κρατικές και ιδιωτικές. Γιατί υπάρχουν και ιδιωτικές, οι οποίες μάλιστα αγωνίζονται να επιβιώσουν στον στίβο των εξαγωγών, αφού γνωρίζουν ότι από το ελληνικό κράτος δεν έχουν να περιμένουν άμεσες παραγγελίες.

Στο κολοσσιαίο ποσό των 2,9 δισ. ευρώ ανέρχονται τα ήδη ληγμένα ανεκτέλεστα αντισταθμιστικά ωφελήματα από το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα των περασμένων δεκαετιών. Προγράμματα τελματωμένα στους σκοτεινούς διαδρόμους της ξεχασμένης διαπλοκής. Προγράμματα που θα μπορούσαν να δώσουν το φιλί της ζωής σε κρατικά και ιδιωτικά εργοστάσια και ενδεχομένως να κρατήσουν κάποιες από τις θέσεις εργασίας που χάνονται. Πάνω από 10.000 εργαζόμενοι στον κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας έχουν χάσει τις δουλειές τους. Κυρίως από τις εταιρίες του ιδιωτικού τομέα.

Τα προγράμματα αυτά υποτίθεται πως θα ήταν το αντιστάθμισμα προς την ελληνική οικονομία για τα τεράστια ποσά που ξοδεύονταν για την αγορά οπλικών συστημάτων. Συμπαραγωγές, μεταφορά τεχνολογίας, ανάθεση εργασιών με εξαγωγικό προσανατολισμό και πολλά οφέλη αναμένονταν. Επρεπε όμως να διεκδικηθούν, και μάλιστα πολύ ενεργά. Και τον κεντρικό ρόλο στη διεκδίκηση αυτή τον έχουν το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών (ΓΔΑΕ).

• Για τα εξοπλιστικά προγράμματα που έχουν λήξει υπάρχουν στα χέρια της ΓΔΑΕ εγγυητικές επιστολές που αντιστοιχούν στο 10% της αξίας τους. Οποιαδήποτε στιγμή μπορούν να καταπέσουν και τα χρήματα αυτά (290.000.000 ευρώ) να εισπραχθούν. Τα καυτά ερωτήματα που τίθενται από στελέχη και κύκλους της βιομηχανίας είναι αφενός γιατί αυτά τα προγράμματα αφέθηκαν να λήξουν και, αφού εν τέλει αυτό έγινε, για ποιο λόγο δεν ενεργοποιείται το υπουργείο Εθνικής Αμυνας προκειμένου να εισπράξει τις εγγυητικές επιστολές.

Εκφράζουν, μάλιστα, ανησυχίες και για την τύχη των υπόλοιπων προγραμμάτων αντισταθμιστικών ωφελημάτων τα οποία είναι ακόμη ενεργά και ανέρχονται σε συνολικό ύψος 5 δισ. ευρώ! Θα αφεθούν και αυτά να λήξουν ανεκμετάλλευτα;

Η δικαιολογία που αναμασάται κατά καιρούς είναι ότι τα προγράμματα πρέπει να «εκκαθαριστούν» για να προσδιοριστεί τι πρέπει να γίνει και να ληφθούν αποφάσεις και για τις εγγυητικές επιστολές. Ομως το τελευταίο μείζον εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας έγινε το 2005! Που σημαίνει ότι όλα αυτά τα Α.Ω. έχουν υπογραφεί εδώ και περισσότερα από οκτώ χρόνια. Τα αντίστοιχα προγράμματα αγορών έχουν ολοκληρωθεί, το Ελληνικό Δημόσιο τα έχει πληρώσει και τα αντισταθμιστικά παραμένουν ανεκτέλεστα... Πόσα χρόνια μπορεί να κρατήσουν άραγε οι «εκκαθαρίσεις»;

Ευθύμιος Πέτρου

(Κυρ. Δημοκρατία-30/06/2013)