Η συσσώρευση της δυσαρέσκειας

Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ 

Το φθινόπωρο του 2008 όλα έμοιαζαν ρόδινα για τη Ν.Δ. Τόσο που στα δημοσιογραφικά στέκια πολλοί αναρωτιόνταν τι θα κάνει μετά την τρίτη του εκλογική νίκη ο κ. Κώστας Καρα­μανλής. Διευθυντής μάλιστα αριστερής εφημερίδας ρώτησε σχετικά τον πρώην πρωθυπουργό κι εκείνος απάντησε ότι δεν ξέρει αν θέλει τρίτη τετραετία. 

Στα μέσα του 2008, λοιπόν, η νίκη της... Ν.Δ. στις επόμενες εκλογές ήταν για τους περισσότερους σίγουρη. Οι διαμάχες εντός του ΠΑΣΟΚ, καθώς και το λιντσάρισμα του αρχηγού του από τα «φίλια» Μέσα της «Δημοκρατικής Πα­ράταξης» εξασφάλιζαν μια ανέφελη πο­ρεία στη Νέα Δημοκρατία. Αυτό το κλίμα ευφορίας είχε αόρατες επιπτώσεις στην πορεία της κυβέρνησης Καραμανλή. Υπουργοί και στελέχη του αισθάνονταν να μην απειλούνται από πουθενά. Είχαν κάνει γιούργια στο κράτος και τα σκάν­δαλα πλήθαιναν. Ο ίδιος ο κ. Καραμανλής αισθανόταν επίσης εξαιρετικά ασφαλής ώστε τον Σεπτέμβριο του 2008 κάλυψε πλήρως όλους τους υπουργούς για τους οποίους υπήρχαν ερωτήματα. Στις 6 Δε­κεμβρίου του ιδίου έτους μια σπίθα, ο φόνος ενός 16χρονου από ειδικό φρουρό, έφερε την καταστροφή της Αθήνας και της κυβέρνησης Καραμανλή. 

Μια κοινωνική έκρηξη είναι σύνθετη διαδικασία και γι΄ αυτό κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη στιγμή της. Δεν είναι ποτέ σχέση ενός αιτίου κι ενός αιτιατού, αν και θα λέγαμε ότι είναι σχέση μιας μικρής αφορμής και πολλών αιτιατών. Ο φόνος ενός νέου από πυρά αστυνο­μικών ή μια βάναυση αστυνομική επι­χείρηση για την απώθηση κάποιων κα­ταληψιών είναι η σπίθα που πυροδοτεί σωρευμένες δυσαρέσκειες για προηγού­μενα πεπραγμένα των κυβερνήσεων. Χρειάζεται δηλαδή πολύς χρόνος για να καεί σε ένα βράδυ η Αθήνα ή να πάρουν φωτιά οι πόλεις της Τουρκίας. Είναι όλα εκείνα τα μικρά πραγματάκια, με τα οποία συνήθως τα ΜΜΕ δεν ασχολούνται επειδή είναι πολύ απασχολημένα να δο­ξάζουν τον εκάστοτε ηγέτη. Η οικονομική δυσπραγία παίζει κάποιο ρόλο αλλά δεν είναι η βασική παράμετρος. Ας μην ξε­χνάμε ότι η έκρηξη στην Αθήνα έγινε στο αποκορύφωμα της πλαστής ευημε­ρίας, ενώ η Κωνσταντινούπολη είναι το πλέον ευνοημένο κέντρο του οικονομι­κού θαύματος της Τουρκίας. Το βασικό είναι εκείνες οι δυσαρέσκειες, που από μόνες τους είναι πολύ μικρές για να τις προσέξει το πολιτικοδημοσιογραφικό σύστημα, αλλά σωρευμένες γίνονται τε­ράστια οργή. 

Παλιά στη δημοσιογραφία υπήρχε μια καλή δικαιολογία για τις γκάφες μας. «Πολλοί θα το δουν λίγοι θα το καταλάβουν», λέγαμε σχεδόν αυτάρεσκα. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί έβλεπαν αλλά λίγοι καταλάβαιναν ποιο ακριβώς ήταν το πρόβλημα σε μια ψευδή ή λανθα­σμένη απεικόνιση της πραγματικότητας, αλλά στους αναγνώστες έμενε μια αδιό­ρατη ενόχληση η οποία σιγά-σιγά κατέφαγε την αξιοπιστία των Μέσων, τις κυκλοφορίες και τα έσοδα. Το ίδιο ακρι­βώς συμβαίνει και με το πολιτικό κε­φάλαιο των κυβερνήσεων. Λίγοι κατα­λάβαιναν τις λεπτομέρειες των σκαν­δάλων στην κυβέρνηση Καραμανλή, αλλά τα λεπτά στρώματα της δυσαρέ­σκειας συσσώρευσαν ανεπαισθήτως την κρίσιμη εκρηκτική μάζα για να έχου­με τα Δεκεμβριανά του 2008. 

Αντιστοίχως και στην Τουρκία ήταν πολλά μικρά πραγματάκια που σώρευ­σαν τη δυσαρέσκεια. Κυρίως η αλαζο­νεία του Τούρκου πρωθυπουργού και εκείνη η περίεργη αίσθηση στον πλη­θυσμό ότι δεν υπάρχει άλλη πολιτική διέξοδος, παρά μόνο η ευθεία αναμέ­τρηση στους δρόμους. 

(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-04/06/2013)