Η Ελλάδα ανοίγει το δρόμο για τα χρέη

■ Επισήμως οι υπόλοιπες καταχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης τηρούν αποστάσεις από την Αθήνα και αρνούνται κάθε σύγκριση με την ελληνική περίπτωση. 

■ Ποιες χώρες περιμένουν αθόρυβα την ελληνική συμφωνία προκειμένου να τη χρησιμο­ποιήσουν υπέρ τους. 

Ο Γιάνης Βαρουφάκης φαίνεται ότι χτύπησε μια ευαίσθητη χορδή στη Ρώμη, όταν παρομοίασε την ευρωζώνη με έναν πύρ­γο από τραπουλόχαρτα, προειδοποιώ­ντας ότι, εάν η Ελλάδα καταρρεύσει, η Ι­ταλία θα είναι εκείνη που θα ακολουθήσει. 

Ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Πιερ Κάρλο Παντοάν έσπευσε αμέσως να τον «βάλει στη θέση του», σε...
μια προσπάθεια να αποσιωπήσει κάθε πιθανή σύγκριση α­νάμεσα στο ελληνικό και το ιταλικό χρέος. 

Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν κάνει μεγάλο κόπο για να πείσουν τις αγορές ότι το πρόβλημα των μη διατηρήσιμων χρεών αρχίζει και τελειώνει στην Ελλάδα. Και εάν κρίνει κανείς από τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια με τα οποία δανείζονται ακόμα και οι πιο καταχρεωμένες χώρες (με τη βοήθεια και του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης του Μάριο Ντράγκι), φαίνεται ότι οι αγορές έχουν πράγματι πειστεί. Όμως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Ιταλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Πορτογαλία μπορεί να μη θέλουν να το δείξουν, αλλά παρακολουθούν στενά τις διαπραγματεύσεις της Αθήνας με τους πιστωτές της. Και θα είναι κάτι παραπάνω από πρόθυμες να χρη­σιμοποιήσουν υπέρ τους το όποιο προηγούμενο δημιουργηθεί στην ευρωζώνη, εάν η ελληνική κυβέρνηση πετύχει τελικά συμφωνία για τη μείωση του χρέους. 

Με χρέος που ξεπερνά τα 2 τρισ. ευρώ σε απόλυτο μέγεθος, και είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη μετά το ελληνικό ως ποσοστό του ΑΕΠ, η Ιταλία διεκδικεί με αξι­ώσεις τον τίτλο της «επόμενης Ελλάδας». Εξάλλου, οι ο­μοιότητες δεν σταματούν εδώ. Πρόκειται για μια οικονο­μία με πολύ υψηλή ανεργία και μηδενική ανάπτυξη, που έχει μείνει πίσω στις μεταρρυθμίσεις. Παρ' όλα αυτά, η επίσημη στάση της Ρώμης είναι ότι το ιταλικό χρέος μπορεί να είναι υψηλό, αλλά είναι διαχειρίσιμο και, επο­μένως, η αναδιάρθρωσή του δεν πρόκειται να πέσει στο τραπέζι των όποιων διαπραγματεύσεων. 

Στα βήματα του Τσίπρα 

Στη Μαδρίτη, πάντως, η ανερχόμενη πολιτική δύναμη των Podemos μιλά ανοιχτά για την αναδιάρθρωση του ισπανικού χρέους. Ο Παμπλο Ιγκλέσιας υπόσχεται ότι η πρώτη κίνησή του, εάν καταφέρει να εκλεγεί, θα είναι να ακολουθήσει τα βήματα του πολιτικού συμμάχου του Αλέξη Τσίπρα. Το ισπανικό χρέος έχει διπλασιαστεί στα χρόνια της κρίσης και πλέον κυμαίνεται κοντά στο 1 τρισ. ευρώ ή το 100% του ΑΕΠ. Η επίσημη στάση της ισπανι­κής κυβέρνησης, βέβαια, είναι πολύ διαφορετική. Όπως και η Λισαβόνα, η Μαδρίτη επιχειρεί να διαχωρίσει τη θέση της από εκείνη της Ελλάδας, επιμένοντας ότι οι χώρες που εφάρμοσαν πιστά το πρόγραμμά τους απο­λαμβάνουν σήμερα τους καρπούς, ανακτώντας την πρόσβαση στις αγορές και μάλιστα με πολύ χαμηλό κόστος δανεισμού. Επισήμως στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Ιρλανδία. Ο πρωθυπουργός Εντα Κένι έ­σπευσε να ξεκαθαρίσει ότι το Δουβλίνο δεν στηρίζει την ελληνική πρόταση για μια Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Χρέους, παρότι υπουργοί του έχουν δηλώσει το αντίθετο. Η τακτική του είναι ξεκάθαρη: Η Ιρλανδία, που εξήλθε από το μνημόνιο στα τέλη του 2013 και υπόσχεται να ρίξει το χρέος της κάτω από το 100% του ΑΕΠ το 2016, δεν έχει κανέναν λόγο να συγκρίνεται με την Ελλάδα. 

Γιατί μια χώρα που μιλά για διαγραφή χρέους σίγουρα δεν θα κατάφερνε να πουλήσει 30ετή ομόλογα με επιτόκιο μόλις 2%. Και, κυρίως, η Ιρλανδία αντιλαμβάνεται ότι δεν έχει κανέναν λόγο να «μπλεχθεί» σε αυτή τη σύγκρουση της Αθήνας με τη Γερμανία και την ΕΚΤ. Χωρίς αυτό να σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν θα θεωρήσει μια στροφή της Ευρώπης σε πιο αναπτυξιακές πολιτικές ευπρόσδεκτη και δεν θα εκμεταλλευτεί τα όποια περιθώρια για μείωση του χρέους τής παρουσιαστούν από μια ελληνική συμφωνία. 

(ΕΠΕΝΔΥΣΗ-14/02/2015)