ΜΟΜΑ: Ναι, αλλά με τι πιστώσεις;

• Στρατιώτες των ΜΟΜΑ στην κατασκευή δρόμου τη δεκαετία του I960 

• Η ανακοίνωση Καμμένου για επανασύσταση των θρυλικών ομάδων προκάλεσε γενική ικανοποίηση αλλά γέννησε και ερωτήματα. 

• Δεν υπάρχουν πλέον ούτε προσωπικό ούτε και μηχανήματα. 

Από τον 

Ευθύμιο Π, Πέτρου

e.p.petrou@gmail.com 

Αίσθηση έχει προκαλέσει η επαγγελία του υπουργού Εθνικής Αμύνης Πάνου Καμμένου ότι μια από τις πρώτες κινήσεις του θα εί­ναι η επανασύσταση των ΜΟΜΑ ( Μεικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκροτήσεως). Και αμέσως, λίγες μέρες μετά την εξαγγελία, κατόπιν προφορικής εντολής του υπουργού, το ΓΈΕΘΑ ζήτησε από το ΓΕΣ να προχωρήσει στην απα­ραίτητη σχετική μελέτη. Δεν εί­ναι γνωστό αν η εντολή έδινε και βασικές παραμέτρους που αφο­ρούν τη νέα υπηρεσία ή ήταν αό­ριστη, οπότε και η μελέτη θα πρέ­πει να καλύψει μια σειρά πιθανο­τήτων. 

Η είδηση, βέβαια, προκάλε­σε γενική ικανο­ποίηση, κυρίως στην περιφέρεια, όπου όλοι θυμούνται τα ...«αθάνατα» έργα που έχουν αφήσει οι ΜΟΜΑ Δρόμοι, γεφύρια και άλλες υποδομές που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του '60 στέκονται αψευδείς μάρτυρες της αντοχής και της ποιότητας των έργων που φτιάχτηκαν από τα χέρια των φα­ντάρων και των εργατοτεχνιτών του Στρατού. Το αεροδρόμιο της Ελευσίνας και πολλά άλλα έργα έχουν φτιαχτεί από τις ΜΟΜΑ. 

Όταν μάλιστα πολύ νεότερα έργα που έγιναν από διάφορες κατασκευαστικές εταιρίες βούλιαζαν και κατέρρεαν με την πρώ­τη βροχή, τα έργα του Στρατού κα­ταξιώνονταν ακόμη περισσότερο στη λαϊκή συνείδηση. Δυστυχώς, όμως, η ικανοποίηση για την από­φαση του υπουργού μένει στην επιφανειακή μόνο θεώρηση του πράγματος. 

Γιατί μια υπηρεσία που καταργήθηκε το 1992 δεν μπορεί να ανασυσταθεί με το πάτημα ενός κου­μπιού. Ούτε το προσωπικό της υπάρχει ούτε, βέβαια, κανένα από τα μηχανήματα έργων που είχαν κάποτε οι υπηρεσίες. 

Το προσωπικό αναδιατέθηκε σε στρατιωτικές υπηρεσίες και κυρίως στο Μηχανικό και πλέον, έπειτα από 23 χρόνια, είναι πολύ αμφίβολο αν έχει μείνει κανείς σε ενεργό υπηρεσία. Όσο για τα μη­χανήματα, που και αυτά διατέθη­καν σε άλλες υπηρεσίες του Στρα­τού, με τα χρόνια έχουν απαξιωθεί και αποσυρθεί. 

Πρέπει, λοιπόν, η οργάνωση της υπηρεσίας να γίνει από την αρχή. Και τούτο σημαίνει αγορά νέων μηχα­νημάτων και πρό­σληψη εργατοτεχνικού προσωπι­κού. Η στελέχωση της νέας υπηρεσίας με κληρωτούς στρατιώτες ούτε σκόπιμη είναι ούτε και εφι­κτή με τη θητεία των εννέα μηνών. Όταν οι MDMA υπήρχαν η θητεία ήταν από 22 έως και 28 μήνες. Βασικός παράγων, λοιπόν, είναι η εκτί­μηση του κόστους για τη συγκρότη­ση ενός τέτοιου οργανισμού. 

Το δεύτερο βασικό στοιχείο είναι το μέγεθος που θα έχουν οι νέες ΜΟΜΑ Και τούτο δεν μπορεί να είναι απόφαση ούτε του ΓΕΣ ούτε καν του υπουργεί­ου Αμύνης του, χωρίς συνεννόη­ση με άλλους κρατικούς φορείς, όπως για παράδειγμα το υπουρ­γείο Υποδομών και Δικτύων. Μό­νον έτσι θα μπορέσει να προσδιορισθεί ο όγκος εργασιών που θα έχει η υπηρεσία, ώστε να εκτιμηθούν το μέγεθός της, το απαραί­τητο προσωπικό, το είδος και ο αριθμός των μηχανημάτων με τα οποία θα εξοπλισθεί. 

Για την ιστορία να αναφέρου­με ότι το 1957 που ιδρύθηκαν' οι MΟΜΑ ήσαν επτά, με έδρες τα Ιωάννινα, τη Λάρισα, τη Θεσσα­λονίκη, τη Λαμία, τον Ρηγόκαμπο Πατρών, το Μενίδι και το Ηράκλειο Κρήτης. 

Αργότερα τέθηκαν υπό ενιαία διοίκηση της ΣΥΚΕΑ (Στρατιωτι­κή Υπηρεσία Κατασκευής Έργων Ανασυγκροτήσεως). 

Παντελώς ακατάλληλο το (παλιό) μοντέλο οργανογράμματος 

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ερώτημα που πρέπει να απαντη­θεί, λοιπόν, είναι αν θα ακολουθηθεί το ίδιο ακριβώς μοντέλο οργανώσεως και δυνατοτή­των. Ένα οργανόγραμμα κατάλληλο για το 1957 δεν μπορεί να θεωρείται αποδεκτό το 2015. Ού­τε καν οι δυνατότητες των μηχανημάτων έργων είναι ίδιες, ώστε οι παλαιοί πίνακες οργανώσεως και υλικού να αποτελέσουν οδηγό για τη συ­γκρότηση της νέας υπηρεσίας. 

Παραμένει, βέβαια, και το ερώτημα αν εί­ναι σκόπιμο να γίνει περαιτέρω αφαίμαξη προσωπικού, πόρων και υλικών από τον Στρα­τό για να γίνουν έργα που μπορούν να αναληφθούν από άλλους φορείς. Ο ενδοιασμός έγκειται στο ότι οι φορείς αυτοί (ιδιωτικές κατασκευαστικές ως επί το πλείστον) αποδεί­χθηκαν πολύ ακριβές και αναξιόπιστες. Όμως δεν φταίνε μόνον αυτές. Κυρίως φταίνε οι κρατικές υπηρεσίες που τους ανέθεταν τα έργα με αδιαφανείς διαδικασίες και αυτοί που υπέγρα­φαν την παραλαβή τους χωρίς τους απαραίτητους ποιοτικούς ελέγχους. Ακόμη περισσότε­ρο, όλο το πλέγμα της διαπλοκής που ανεχό­ταν τα φαινόμενα διαφθοράς. 

Αν όμως οι λοιπές υπηρεσίες του ελληνι­κού κράτους αδυνατούν να εποπτεύσουν και να παραλάβουν ένα έργο, τότε, ναι, να αναλάβει ο Στρατός και πάλι την κατασκευή των υπο­δομών της χώρας. 

Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να του εκ­χωρηθεί ο απαραίτητος προϋπολογισμός, αφαιρούμενος από τα υπουργεία που θα χάσουν τις σχετικές αρμοδιότητες. Δεν μπορεί ο Στρατός, με τον αμυντικό προϋπολογισμό κομμένο κα­τά 37%, με ελλείψεις ανταλλακτικών και καυσί­μων και με χαμηλές επανδρώσεις μονάδων, να αναλάβει πρόσθετες και μάλιστα τόσο απαιτητικές υποχρεώσεις, κόβοντας περισσότερα από τις σάρκες του. 

Ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Πάνος Καμμένος κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Κρήτη, όπου κατέθεσε στεφάνι στον τάφο τον Μανώλη Μπικάκη, ο οποίος σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια εισβολής στην Κύπρο. Κάτω: 

(ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ-15/02/2015)