Για μια χούφτα δολάρια... γκρέμισαν την Αργεντινή

0 πρώην πρόεδρος της Αρ­γεντινής, Ντε Λα Ρούα, ομο­λόγησε στους «Νέους Φακέλους» πως το ΔΝΤ αποφάσισε να διακόψει το δάνειο βοήθειας προκαλώντας την οικο­νομική και κοινωνική κατάρ­ρευση της χώρας του... 

Συγκλονιστική η ομολογία του Ντε Λα Ρούα στη δημοσιογράφο Ελένη Βαρβιτσιώτη, στην εξαιρετική έρευνα του Σκάι για τη χρεοκοπία της Αργεντινής στην εκπομπή των «Νέων Φακέλων». Ο πρώην πρόεδρος της Αργεντινής ομολόγησε πως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μετά την εκλογή του προέδρου Μπους στις ΗΠΑ και την αλλαγή του επικεφαλής του ΔΝΤ αποφάσισε -αιφ­νιδιαστικά και δίχως να ενημερώσει κανέ­ναν- να διακόψει τις δόσεις των δανείων βοήθειας προκαλώντας την οικονομική και κοινωνική κατάρρευση της χώρας του.... 

Επίσης, ομολόγησε πως έκανε ολέθριο σφάλμα όταν εξαναγκάστηκε να επιβάλει το πάγωμα των τραπεζικών καταθέσεων -όπως ακριβώς έγινε στην Κύπρο- προκαλώντας οργή και χάος, με αποτέλεσμα να παραιτηθεί τον Δε­κέμβριο του 2001... 

Όπως η Ελλάδα σήμερα, έτσι και η Αρ­γεντινή στα τέλη της δεκαετίας του '90 όφειλε πολύ περισσότερα χρήματα από όσα μπορούσε ποτέ να αποπληρώσει. «Δεν έχετε να πληρώσετε; Δώστε μας τα πετρέλαια. Πουλήστε τις τηλεπικοινωνίες, την ύδρευση, τις αερογραμμές, τη συγκοινωνία, το φυσικό αέριο», ο ωμός εκβιασμός. Η κυβέρνηση Μένεμ τους τα έδωσε όλα. Και βρέθηκε η Αργεντινή στην παράδοξη κατάσταση να έχει πουλήσει τα πάντα και το χρέος της να αυξάνεται αντί να μειώνεται! Και ήρθε το χάος. Τι μας θυμίζει αυτό; 

Η ελληνική εμπειρία -μέχρι σήμερα- μοι­άζει με «ριπλέι» του δράματος της Αργεντινής. Και η Ελλάδα έπασχε ιστορικά από δημοσιονομικά προβλήματα και υψηλό πλη­θωρισμό, προβλήματα που «λύθηκαν» υποτίθεται με την είσοδό της στην ΟΝΕ το 2001 (όλως τυχαίως, την ίδια στιγμή που η Αρ­γεντινή ετοιμαζόταν να χρεοκοπήσει). Η πρώτη της δεκαετία εντός ΟΝΕ χαρακτη­ρίστηκε, όπως είχε συμβεί και με την Αργεντινή μετά τη σύνδεσή της με το δολάριο, από ταχύτατη οικονομική ανάπτυξη, χάρη κυρίως στην είσοδο άφθονων, φθηνών πι­στώσεων απέξω. Εκείνη όμως την πρώτη δεκαετία η Ελλάδα έχασε μεγάλο μέρος της ανταγωνιστικότητάς της έναντι της Γερμανίας, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που η Αρ­γεντινή έχασε την ανταγωνιστικότητά της έναντι της Βραζιλίας. 

Όλα ξεκίνησαν από την κυβέρνηση του περονιστή προέδρου Κ. Μένεμ, σε συνερ­γασία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και προκειμένου να αντιμετωπίσει την έκρηξη του υπερπληθωρισμού, ο οποίος ξεπέρναγε το 100% σε ετήσια βάση, συνέ­δεσε το αργεντίνικο νόμισμα, το πέσο, με το δολάριο με σταθερή ισοτιμία ένα προς ένα. Η σύνδεση του νομίσματος βασίστηκε στη εγγύηση των υπό κυκλοφορία πέσος από τα αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας σε δολάρια. Το μέτρο αυτό είχε αρχικώς απόλυτη επιτυχία στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού, ο οποίος έπεσε δραματικά από περισσότερο από 3.000% το 1989 σε 0,2% το 1996, οδήγησε όμως στη δολαριοποίηση της οικονομίας και στην απεμπό­ληση της νομισματικής πολιτικής της χώρας, η οποία στην πράξη, από το σημείο αυτό και έπειτα ήταν δέσμια της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής. 

Όμως στη συνέχεια, η πολιτική του σκλη­ρού δολαρίου, η άνοδος των αμερικανικών επιτοκίων και η υποτίμηση του βραζιλιάνικου ρεάλ το 1999, ανέτρεψαν τη σταθερότητα της Αργεντινής. Η μεσαία τάξη και οι επιχειρήσεις καταστράφηκαν, καθώς η πραγ­ματική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 4,4% το 2001 και 11% το 2002. Οι εξωτερικές επενδύσεις διακόπηκαν, καθώς οι ξένοι επενδυτές διοχέτευαν πλέον τα κεφάλαιά τους στην σαφώς φθηνότερη Βραζιλία, ενώ το βάρος της εξυπηρέτησης του χρέους οδήγησε στον δραματικό περιορισμό των κρατικών δαπα­νών, όπως τη μείωση των μισθών των δη­μοσίων υπαλλήλων και των κοινωνικών δα­πανών. 

Η πολιτική κρίση η οποία ξέσπασε το 2001 δεν μπόρεσε να αντιμετωπιστεί με το έκτακτο πακέτο βοηθείας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο απαίτησε τον περαιτέρω περιορισμό του πρωτογενούς ελλείμματος. Το αποτέλεσμα ήταν η δραμα­τική παραίτηση του προέδρου Ντε Λα Ρούα τον Δεκέμβριο του 2001. 

Η κήρυξη της πτώχευσης έγινε κατά τη διάρκεια της βραχείας θητείας του προέδρου Σάα του κόμματος των Περονιστών, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ντε Λα Ρούα. Ο επόμενος πρόεδρος, πάλι από το κόμμα των Περονιστών, Ε. Ντουάλντε, άφησε ελεύθερη τη διαμόρφωση της ισοτιμίας του πέσο, το οποίο υποτιμήθηκε άμεσα σχεδόν κατά πε­ρίπου 70%, ενώ τα δολαριακά αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας έπεσαν κάτω από τα 10 δισ. δολάρια. Η χρεοκοπία της κεν­τρικής κυβέρνησης οδήγησε στην κατάρ­ρευση του τραπεζικού συστήματος, την πτώχευση χιλιάδων επιχειρήσεων, την εκτί­ναξη της ανεργίας κοντά στο 25% και στο γκρέμισμα της οικονομίας. 

Η έβδομη πλουσιότερη χώρα των αρχών του προηγούμενου αιώνα σήμερα καρκινο­βατεί με έναν πληθωρισμό που καλπάζει πάνω από το 20%. Δεν χρειάζεται όμως να μελετήσει κανείς τους οικονομικούς δείκτες. Μια ιστορική ήττα. Απ' όλα τα σημάδια που σου δείχνει η Αργεντινή, το πιο οδυνηρό δεν είναι ο χαμένος πλούτος. Αυτό που σου μαθαίνει η Αργεντινή: η χρεοκοπία δεν με­τριέται σε χαμένο χρήμα. Μετριέται σε χαμένες γενιές. 

ΑΝΑΛΥΣΗ από τη ΖΕΖΑ ΖΗΚΟΥ 

(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-04/04/2013)