ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ

• Απόρρητη εισήγηση αξιωματούχων στον Πάνο Καμμένο.

• Μια μελλοντική ελληνική απειλή στα νότια της Τουρκίας διευκολύνει τη στρατιωτική παρουσία της Μόσχας στη Μαύρη θάλασσα. 

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΣΥΜΕΩΝΙΔΗ 

Τον Νοέμβριο του 1993 ο τότε πρω­θυπουργός, Ανδρέας Παπανδρέου, και ο υπουργός Άμυνας, Γεράσιμος Αρσένης, διακήρυξαν, σε συνεργασία με την υπό τον Γλαύκο Κληρίδη κυπριακή κυ­βέρνηση, το δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου (ΕΑΧ), με κύριο χαρακτηριστικό τον αμιγώς αμυντικό του χαρακτήρα και στόχο την αποτροπή ή αντιμετώπιση κάθε επιθε­τικής ενέργειας εναντίον του ενός ή και των δύο μερών. 

Δεσμεύτηκε τότε η Ελλάδα να θεωρεί ως αιτία πολέμου (casus belli) οποιαδήποτε τουρκική απόπειρα ...
προέλασης στην ελεύθερη Κύπρο. Η κυβέρνηση Σημί­τη, ωστόσο, πάγωσε τον ΕΑΧ, υπακούοντας στην ουσία στα αμερικανικά κελεύσματα. Τα «Επίκαιρα» αποκαλύπτουν σήμερα εισήγηση υψηλόβαθμων αξιωματούχων του υπουργείου Άμυνας προς τον υπουργό, Πάνο Καμμένο, για επιστροφή της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της στα­διακής επανενεργοποίησης του ΕΑΧ. 

Η ανάγκη στρατηγικής επιστροφής της χώρας μας στην Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο, παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, θεωρείται προφανής και έχει συ­ζητηθεί κατ' επανάληψη στις συνεχείς επι­σκέψεις του κ. Καμμένου στην Κύπρο κατά την τελευταία διετία απλώς και μόνο με την ιδιότητα του προέδρου των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Με βάση την επίμαχη εισήγηση, τα πλεονεκτήματα (κυρίως γεωστρατηγικά) που θα προκύψουν από μια «step by step» πολιτική «ελληνικής επαναφοράς» στην πε­ριοχή είναι πολλά: 

• Σταδιακή σύζευξη του συνόλου του πα­νεθνικού χώρου, από τα βορειοδυτικά των Οθωνών μέχρι τα νοτιοανατολικά του Πα­ραλιμνίου. 

• Μείωση της τουρκικής πίεσης στο Αιγαίο και «μεταφορά της μπάλας» πολύ πιο κοντά στην «αντίπαλη περιοχή», αυξάνοντας την τρωτότητα της κεντροανατολικής Τουρκίας και, συνακολούθως, το αίσθημα ανασφάλειας των Τούρκων εξαιτίας αυτού που πάντα απεύχονταν και λυσσωδώς απέκρουαν, την ισχυρή, δηλαδή, ελληνική στρατιωτική παρουσία στο «μαλακό υπογάστριό» τους. 

• Πιθανός εξαναγκασμός της Άγκυρας να διαπραγματευτεί σοβαρά στο Κυπριακό, μειώνοντας την αδιαλλαξία της και ερχόμενη σε έναν αμοιβαίως έντιμο συμβιβασμό. 

• Κατακόρυφη ανύψωση του φρονήματος των Ελλήνων της Κύπρου (όπως επί εφαρ­μογής του δόγματος ΕΑΧ). 

• Σε βάθος χρόνου, κεφαλαιοποίηση της πολιτικής σύζευξης Ελλάδας - Κύπρου (καταρχήν στην ενέργεια), αφού το γεωστρατηγικό βάρος των δύο ελληνικών κρατών σε συντονισμό θα αυξηθεί κατακόρυφα. 

Πανεθνική Διάσκεψη 

Στην ίδια εισήγηση γίνεται λόγος για την αναγκαιότητα οργάνωσης και σύγκλησης Πανεθνικής Διάσκεψης εντός του 2015, κατόπιν άμεσης βολιδοσκόπησης της Λευκωσίας. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, δεν έχει κανένα λόγο να αρνηθεί. απεναντίας, θα πιστωθεί τα οφέλη μιας τέτοιας κίνησης στο εσωτερικό του κόμματός του, του Δημοκρατικού Συναγερμού. Στη συνέχεια, πρέπει να συσταθεί μεικτή ομάδα του ελληνικού και του κυπριακού υπουργείου Εξωτερικών, που θα προετοιμάσει τη Διάσκεψη. Η κρισιμότητα του ζητήματος απαιτεί ρεαλιστικούς όσο και αποτελεσματικούς σχεδιασμούς προκειμένου να μην επαναληφθεί το φιάσκο των S-300. Σύμφωνα με τους εισηγητές, πρώτο βήμα οφείλει να είναι η εκ παραλλήλου ενεργοποίηση της βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» (Πάφος), με ταχεία συγκρότηση μιας πρώτης Μοίρας της κυπριακής Πολεμικής Αεροπορίας (12-18 μαχητικά, με κυπριακή συγχρηματοδότηση). Αυτή θα εγκατασταθεί στην Κρήτη και θα αρχίσει σταδιακώς η αυξανόμενη παρουσία της προς ανατολάς, από κοινού με τα F-16 Block52+: καταρχάς με πτήσεις βαθιά εντός της κυπριακής ΑΟΖ, εν συνεχεία με σύντομες παρουσίες στη βάση της Πάφου, κατόπιν με διανυκτερεύσεις εκεί αεροσκαφών και πληρωμάτων και στο τελικό στάδιο με μόνιμη παρουσία μέρους των αεροσκαφών στην Πάφο. 

Οι αξιωματούχοι τονίζουν ότι μια τέτοια παρουσία και δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, σε συνδυασμό με τον δραστικό εκσυγχρονισμό/αναβάθμιση των ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικών (Αιγαίο : S-300 PMU1, TOR-M1 · Κύπρος: TOR-M1 και BUK-M1), μπορεί να αποτελέσει επιτυχή επανεκκίνηση του δόγματος του ΕΑΧ. 

Τι θα πράξουν Τουρκία - ΗΠΑ - Ρωσία 

Προφανώς, η υλοποίηση των παραπάνω κινήσεων δεν θα αφήσει αδιάφορη ούτε την Τουρκία ούτε τις ΗΠΑ. Και οι ίδιοι οι εισηγητές, άλλωστε, εκτιμούν ότι θα υπάρξουν σκληρές αντιδράσεις από την Άγκυρα, που όμως ήδη υφιστάμεθα στο Αιγαίο και την Κύπρο. Η Τουρκία θεωρείται πως θα περιοριστεί σε αντανακλαστι κές αντιδράσεις, με μια διαφορά, ωστόσο, σε σχέση με το Αιγαίο: στην Κύπρο, άμα τη εμφανίσει ελληνικών αεροσκαφών, οι αντιδράσεις της θα έρχονται δεύτερες· η πρωτοβουλία θα ανήκει σ' εμάς. Οι Τούρκοι θα αντιδράσουν με θερμό επεισόδιο μόνο αν είναι σχεδόν σίγουροι για το αποτέλεσμα. Τυχόν δραστηριότητα όμως της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας στα νότιά της, στα 30 και 40 μίλια από τα παράλιά της, θα βάλει τους γείτονες σε δεύτερες σκέψεις. 

Όσον αφορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι αντιδράσεις τους υπολογίζεται ότι είναι δυνατόν να καταστούν διαχειρίσιμες ως ένα σημείο. 

Η Αθήνα οφείλει να επαυξήσει, έστω και λίγο, την καχυποψία της Ουάσιγκτον για τις προθέσεις του Προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και να διεκδικήσει ευμενή ουδετερότητα από πλευράς της, προσφέροντας τα αεροσκάφη που θα εγκαταστήσει στην Πάφο για πιθανές ανάγκες του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Από την άλλη, η Μόσχα θεωρείται δυνατό, σχετικώς εύκολα και αθόρυβα, να ενισχύσει το εγχείρημα, παρά τις ανα­βαθμισμένες εμπορικές - ενεργειακές της σχέσεις με την Άγκυρα. Κι αυτό γιατί μια μελλοντική ελληνική απειλή στα νότια της Τουρκίας διευκολύνει τη στρατιωτική παρουσία και πίεση της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα εναντίον του τουρκικού παράγοντα. Εξάλλου, η επαναφορά του δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου ως πακέτου (ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη και αναβάθμιση αεράμυνας) περνά μέσα από την αναβάθμιση των ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικών. Τέλος, οι ανα­πόφευκτες ελληνοτουρκικές τριβές εντός ΝΑΤΟ θα ωθήσουν τη Μόσχα να δει θετικά την ενεργοποίηση του ΕΑΧ από την Αθήνα. 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-07-13/05/2015)