Αναγκαίες αλλαγές στην εθνική άμυνα

Πρόσφατα ανακοινώθηκαν οι προτάσεις των Γενικών Επιτελείων για τη νέα δομή των Ενόπλων Δυνά­μεων. Σύμφωνα με μερίδα του Τύπου, πρόκειται για σχεδόν πιστή αντιγραφή σχετικής μελέτης του ΙΣΤΑΜΕ και του ΕΛΙΑΜΕΠ και αποτελεί παράδειγμα «ξεπουλήματος κατόπιν εντολής της τρόικας». Ενδιαφέρουσα αποκάλυψη αλλά υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα.... 

Την εν λόγω μελέτη επιμελήθηκε το ΙΣΤΑΜΕ το 2009, ενώ το ΕΛΙΑΜΕΠ δεν έχει καμία απολύτως σχέση. Όχι μόνο γιατί το ΕΛΙΑΜΕΠ δεν συνερ­γάζεται με κομματικά ινστιτούτα στη σύνταξη μελετών, αλλά και επειδή βασική αρχή του γράφοντος είναι ότι οι ευρισκό­μενοι εκτός Ενόπλων Δυνάμεων, ακόμη και αν έχουν σχεδόν 25ετή πολυεπίπεδη ενασχόληση με ζητήματα εθνικής άμυνας, οφείλουν να περιορίζουν τις όποιες προ­τάσεις τους στη διαμόρφωση των γενικών αρχών και κατευθύνσεων σε στρατηγικό επίπεδο. Τα πλέον αρμόδια για να διαμορφώσουν τη δομή δυνάμεων και άλλα ζητήματα επιχειρησιακά και οργανωτικής φύσης είναι τα στελέχη των ενόπλων δυ­νάμεων. 

Δυστυχώς αρκετά έντυπα και ιστότοποι αναδημοσίευσαν αυτολεξεί την «απο­κάλυψη» χωρίς να ασχοληθούν με ήσσονος σημασίας ζητήματα όπως η επα­λήθευση. Τα κίνητρα άγνωστα. Ελπίζω να πρόκειται μόνο για απλό λάθος (όσον αφορά το αρχικό δημοσίευμα) και παρο­δική έλλειψη επαγγελματισμού όσον αφορά τους υπόλοιπους. Την τιμή του αμυντικού Τύπου έσωσε η ιστοσελίδα Strategy Reports, θλίψη προκαλούν και οι ηχηροί τίτλοι περί «διάλυσης των Ενό­πλων Δυνάμεων» σε όσους αντιλαμβά­νονται την ανάγκη νηφάλιου και εποι­κοδομητικού δημοσίου διαλόγου. Δεν έχω διαβάσει τη μελέτη του ΙΣΤΑΜΕ ούτε και το πλήρες κείμενο της νέας δομής δυνάμεων. 

Ασφαλώς καμία μελέτη δεν δικαιούται να διεκδικεί το αλάθητο και κάθε καλόπιστη κριτική θα ήταν εξαι­ρετικά χρήσιμη. Γνωρίζω όμως την επαγγελματική επάρκεια του υποστρατήγου ε.α. Ν. Τόσκα που επιμελήθηκε τη μελέτη του ΙΣΤΑΜΕ, ενώ αρκετά από τα επιτελικά στελέχη που για μεγάλο χρονικό διάστημα επεξεργάστηκαν τη σχετική μελέτη των Γενικών Επιτελείων δουλεύουν ατέλειωτες ώρες με το φιλότιμο που έχει κρατήσει την Ελλάδα όρθια σε δύσκολες ώρες. Με αξιοκρατικά κριτήρια, ορισμένοι από τους αξιωματικούς αυτούς θα ηγηθούν κάποια στιγμή των κλάδων τους. 

Επί της ουσίας τώρα, έχουμε μια απλή εξίσωση: αποτρεπτική ισχύς = οπλικά συστήματα + έμψυχο δυναμικό + οικο­νομικοί πόροι + επιχειρησιακό δόγμα + συμμαχίες. Όταν μια μεταβλητή μει­ώνεται σημαντικά, κάτι πρέπει να αλλάξει για να διατηρηθεί το άθροισμα στα ίδιο επίπεδο. 

Δυστυχώς συντεχνιακού και τοπικιστικού τύπου αντιρρήσεις εμπό­δισαν την υλοποίηση των αλλαγών, που ήταν απαραίτητες πολύ πριν την οικονομική κρίση. Οι οριζόντιες περικοπές αλλά και η παραμέληση του χώρου της εθνικής άμυνας για πολλά χρόνια από διαδοχικές πολιτικές ηγεσίες έχουν προ­καλέσει σοβαρά προβλήματα. Επείγει να βρούμε τρόπους παραγωγής ισοδύναμου αποτρεπτικού αποτελέσματος με χαμηλότερο οικονομικό κόστος, μέσω βέλτιστης αξιοποίησης του ανθρώπινου δυ­ναμικού (που θα πρέπει να παράξει καινοτόμες, χαμηλού κόστους ιδέες αύξησης της ελληνικής αποτρεπτικής ικανότητας) και χρήσης πολλαπλασιαστών ισχύος. Με προτάσεις τεκμηριωμένες και θαρραλέες, προερχόμενες από τους άριστους στον χώρο των Ε.Δ, με πλήρη αδιαφορία για το καταραμένο «πολιτικό κόστος». 

Του ΘΑΝΟΥ Π. ΝΤΟΚΟΥ*

* 0 κ. Θάνος Π. Ντόκος είναι Γενικός Διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ 

(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-22/05/2013)