Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΗΠΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Αναλύσεις επί ανα­λύσεων προκάλε­σε η επίσκεψη του πρω­θυπουργού της Τουρ­κίας στην Ουάσιγκτον, και λογικό ήταν, διότι ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα επέλεξε να τον υποδεχθεί με τιμές και να έχει, αυτός και οι συνεργάτες του, πολύωρες συζητή­σεις που ξεκίνησαν στις 10 το πρωί στο Λευκό Οίκο, συνεχίστηκαν το μεσημέρι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και έληξαν στις 10 το βράδυ, μετά από τρίωρο δείπνο, στο οποίο παρακάθισαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, ο αρχηγός των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Αμερικανού προέδρου. Είχε προηγηθεί, τρεις ημέρες πριν, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, ο οποίος ήλθε (στην Ουάσι­γκτον), είδε και απήλθε (μέσω Νέας Υόρκης και Βοστώνης), χωρίς να δοθεί ιδιαί­τερη σημασία... 

Το συμπέρασμα μου -και βεβαίως δεν είναι δυνατόν να γνωρίζει κανείς όλα όσα ειπώθηκαν πίσω από τις κλειστές πόρτες- είναι ότι ομιλούσε με ειλικρίνεια ο κ. Ομπάμα όταν δικαιολόγησε το σκηνικό που στήθηκε για τον κ. Ερντογάν με μία φράση: «Ανταποδίδω τη φιλοξενία που μου επεφύλαξε στην Κωνσταντινού­πολη». 

Κατά τα άλλα όπως ενημέρωσαν αξιω­ματούχοι του Λευκού Οίκου, ο κ. Ομπά­μα και ο κ. Ερντογάν δεν βλέπουν με το ίδιο μάτι σοβαρά διεθνή ζητήματα όπως ο εμφύλιος στη Συρία, όπου επιθυμούν την αποχώρηση του Μπασάρ αλ Ασαντ, αλλά δεν συμφωνούν στον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να επιτευχθεί. Ο Αμε­ρικανός ηγέτης που αποφάσισε να μείνει στην ιστορία ως ο πρόεδρος που σταμάτησε τους πολέμους επειδή θεωρεί ότι θα ευεργετηθεί η αμερικανική οικονομία το ξέκοψε στον Ταγίπ Ερντογάν: ο πόλεμος δεν είναι επιλογή για την Αμερική. Το δόγ­μα «όχι άλλοι πόλεμοι», με το οποίο δια­φωνεί βεβαίως η αμερικανική στρατιω­τική ηγεσία δεν είναι ο μοναδικός λόγος για τον οποίο ο κ. Ομπάμα απορρίπτει την πολεμική επιλογή. 

Το Ισραήλ έχει προειδοποιήσει από το Μάιο του 2012 ότι τους αντικαθεστωτι­κούς αντάρτες ελέγχει η Αλ Κάιντα και η αλήθεια είναι ότι στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξαν και οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Οι Αμερικανοί προσπάθησαν να απομονώσουν τους εξτρεμιστές και να ενισχύσουν μόνο το «καλό κομμάτι» των αντικαθεστωτικών, αλλά απέτυχαν. Και επιρρίπτουν την ευθύνη στην Τουρ­κία διότι το λεγόμενο «αντάρτικο» είχαν αναλάβει να το καθοδηγούν και να το ελέγχουν οι μυστικές της υπηρεσίες. Ένα άλλο πρόβλημα το οποίο ενδιαφέ­ρει και τους Ισραηλινούς, είναι το χημι­κό οπλοστάσιο που διαθέτει ο Ασαντ. Σ' έναν εμφύλιο πόλεμο, άσχετα από το ποιοι είναι οι «καλοί» και ποιοι οι «κακοί», η ύπαρξη χημικών αποτελεί κίνδυνο-θάνατο. Ο κ. Ερντογάν μετατρέπει το θέμα σε επιχείρημα υπέρ του πολέμου. Αλλά ο Λευκός Οίκος δεν το «αγοράζει» - προς το παρόν τουλάχιστον. 

Η σχέση του Τούρκου πρωθυπουργού με την Αμερική και τον πρόεδρό της θα εξαρτηθεί και από τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστεί την επίσκεψη του στη Γάζα. Ο Λευκός Οίκος κατέγραψε την άρνηση του κ. Ερντογάν στην έκ­κληση του κ. Ομπάμα να ακυρώσει την επίσκεψη νομιμοποίησης των ηγετών της Χαμάς. Κατέγραψε και την άρνησή του να αποστείλει πρέσβη στο Ισραήλ αλλά και να επισκεφθεί τη χώρα αυτή. Κατέγραψε και τη φράση του ότι «η Χαμάς είναι αδέλφια μου». Οι αναλυτές, έχοντας ως δεδομένο το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερ­ντογάν, πιστεύουν ότι το ταξίδι στη Γάζα θα σπάσει το γυαλί της αμερικανό-τουρκικής φιλίας… 

Του Μιχάλη Ιγνατίου-Ουάσιγκτον 

(ΕΠΙΚΑΙΡΑ-23/05-29/05/2013)