Ξεπαγώνουν με ... κούρεμα τα εφάπαξ

• Από 12% έως 15% οι απώλειες για τους δημοσίους υπαλλήλους που αποχώρησαν από 1 Σεπτεμβρίου 2013.

• Διασώζονται τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, οι αστυνομικοί, οι λιμενικοί και οι πυροσβέστες.

Του ΓΙΑΝΝΗ ΦΩΣΚΟΛΟΥ

Κλείδωσε ο νέος τρόπος υπο­λογισμού του εφάπαξ για όσους έχουν αποχωρήσει από τον Σεπτέμβρη του 2013 και μετά, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Διασώζονται οι ένστολοι ενώ έρχεται «ψαλίδι» για δημοσίους και δημο­τικούς υπαλλήλους, ξενοδοχοϋπαλλήλους, εργαζόμενους στα λιπάσμα­τα, λιμενεργάτες κ.ά. Σημαντικά χαμένοι, ειδικά στο στενό Δημόσιο όπου οι εκκρεμείς αιτήσεις αγγίζουν τις 33.000, είναι όσοι φεύγουν με πολλά χρόνια και με υψηλές εισφορές. Το «Έθνος» αποκαλύπτει τον νέο τύπο υπολογισμού που περιέχεται στο προωθούμενο ασφαλιστι­κό νομοσχέδιο, ώστε να απεγκλω­βιστεί η απονομή 62.000 εφάπαξ τα οποία βρίσκονται στον... αέρα σχε­δόν τρία χρόνια σε 37 Ταμεία, τομείς και κλάδους Πρόνοιας.

Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως οι απώλειες για τους δημοσίους υπαλλήλους που αποχώρησαν από 1/9/2013 θα κυ­μαίνονται μεσοσταθμικά στο 12-15% επιπλεόντων μνημονιακών περικο­πών (38,14% στους παλαιούς ασφαλισμένους), σε σύγκριση με όσους έφυγαν μέχρι τον Αύγουστο του 2013 με την ίδια ασφαλιστική ταυτότητα. Στον ιδιωτικό τομέα οι απώ­λειες δεν αποκλείεται να είναι μεγαλύτερες (π.χ. κοντά στο 20% για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους). Σημαντικές θα είναι οι μειώσεις σε Ταμεία όπως το ΤΑΔΚΥ (δημοτικοί υπάλλη­λοι), όπου το εφάπαξ υπολογίζεται με βάση την επικουρική σύνταξη.

«Η τελική ρύθμιση απομειώνει στο μισό το αρχικό μεικτό εφάπαξ, ώστε να είναι σύννομη η κυβέρνηση με τις αποφάσεις του ΣτΕ, που έχει αποφανθεί πως περικοπή του αρχι­κού βοηθήματος άνω του 50% είναι αντισυνταγματική», εξηγεί ο δικη­γόρος Διονύσης Ρίζος ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης.

Νέος τύπος

Αν και ο νέος τύπος έρχεται για να αποσοβηθεί το «έμφραγμα» στα Ταμεία Πρόνοιας -αναζητείται τρόπος υπολογισμού για όσους έχουν φύγει από τον Σεπτέμβρη του 2013— ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για νέες καθυστερήσεις, επειδή αλλάζει η βάση υπολογισμού. Οι συντάξιμες αποδοχές υπολογί­ζονται με βάση τα πέντε «ημερολο­γιακά έτη» που προηγούνται της υποβολής της αίτησης. Σήμερα η 5ετια υπολογίζεται από την ημερο­μηνία εξόδου (π.χ. αν είναι η 20-2- 2011, η πενταετία αρχίζει από 21-2-2006). Αυτό σημαίνει πως χρειάζο­νται προσθετά στοιχεία στους χιλιά­δες φακέλους που περιμένουν...

Πηγές του υπουργείου Εργασίας άφηναν χθες ανοιχτό το ενδεχόμε­νο η ρύθμιση να αλλάξει ως προς αυτό το σημείο ώστε να μη δημιουργηθεί πρόσθετο πρόβλημα...

Όσον αφορά στον επίμαχο τύπο, το άρθρο 35 του νομοσχεδίου, που αποκαλύπτει το «Έθνος», προβλέπει πως το ποσό του εφάπαξ σπάει σε δύο τμήματα. Για έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2013 υπολογίζεται ως «το γινόμενο του 60% των συνταξί­μων αποδοχών, επί των οποίων έγιναν οι νόμιμες κρατήσεις, επί του δεκαδικού αριθμού των ετών ασφά­λισης έως και 31.12.2013». Το βοήθημα δηλαδή υπολογίζεται στον ακριβή χρόνο ασφάλισης (π.χ. 35 χρόνια και 2 μήνες). Σήμερα σε Τα­μεία όπως το ΤΑΞΥ (ξενοδοχοϋπαλλήλων) ο χρόνος ασφάλισης «στρογγυλοποιείται».

Συντάξιμες αποδοχές, κατά το νομοσχέδιο, είναι ο μέσος όρος αποδοχών «που έλαβε ο ασφαλισμένος κατά τα 5 ημερολογιακά έτη που προηγούνται εκείνου της υπο­βολής της αίτησης συνταξιοδότη­σης», χωρίς δώρα εορτών και επί­δομα αδείας.

Ο τύπος ισχύει για την πλειοψηφία των μισθωτών που πληρώνουν εισφορά 4%. Για τους αυτοτελώς απασχολούμενους ισχύει ο ίδιος τύπος αλλά με συντελεστή 7 5% (αντί για 60%). Στο προσχέδιο του Ιανουαρίου ο συντελεστής για τους μισθωτούς ήταν 70% και για τους αυ­τοαπασχολούμενοί 85%.

Για τους εποχικά απασχολούμε­νους προβλέπεται πως αν δεν έχουν «πραγματοποιήσει απασχόληση 40 μηνών στην επίμαχη 5ετία, συνυ­πολογίζονται και οι αποδοχές μηνών εργασίας της αμέσου προηγούμενης χρονικής περιόδου μέχρι τη συμπλή­ρωση των 40 μηνών».

Για τον χρόνο ασφάλισης από 1/1/2014 και μετά καθιερώνεται νέο σύστημα ατομικών μερίδων και προκαθορισμένων εισφορών νοητής κεφαλαιοποίησης. Το εφάπαξ θα υπολογίζεται με έναν περίπλοκο μαθηματικό τύπο και θα ισούται «με τη συσσωρευμένη αξία των εισφο­ρών κατά την ημερομηνία αποχώρησης, με πλασματικό ποσοστό επιστροφής, που προκύπτει από την ετήσια ποσοστιαία μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων».

Οι αιτήσεις

Στον νέο τύπο υπολογισμού μπαί­νουν όλες οι εκκρεμείς αιτήσεις σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα εκτός αυτές των ένστολων. Η διάταξη διασώζει τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, τους αστυνομικούς, πυροσβέστες και λιμενικούς, αφού προβλέπει πως το εφάπαξ που καταβάλλεται από ΤΕΑΠΑΣΑ (αστυνο­μικοί, πυροσβέστες), ΤΑΛΣ (λιμενι­κοί) και Ειδικούς Λογαριασμούς Αλληλοβοήθειας Μετοχικών Ταμεί­ων Στρατού, Ναυτικού και Αεροπο­ρίας υπολογίζεται για όσους υπέβα­λαν αίτηση έως την 31.12.2014 με το παλιό καθεστώς. Για όσους υπέ­βαλαν η υποβάλλουν μετά την 1.1.2015, υπολογίζεται αθροιστικά: «Για τον χρόνο έως 31/12/2014 σύμφωνα με τις οικείες καταστατικές διατάξεις των Ταμείων και των Ειδι­κών Λογαριασμών. Για τον χρόνο από 1/1/2015 με την τεχνική βάση διανεμητικού συστήματος προκα­θορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση».

Το ίδιο άρθρο καταργεί οριστικά τη σύνδεση του εφάπαξ με την επικουρική σύνταξη και ορίζει ως βασική προϋπόθεση για τη χορήγησή του τη δικαίωση κύριας σύνταξης (σε συνδυασμό με τις εκάστοτε απαιτούμενες χρονικές προϋποθέσεις). Τα ταμεία Πρόνοιας εντάσσονται στο υπερ-επικουρικό που μετονο­μάζεται πλέον σε ΕΤΕΑΕΠ. Δεν επι­τρέπεται προκαταβολή της εφάπαξ παροχής.

(ΕΘΝΟΣ-19/04/2016)